скачать книгу бесплатно
Ким бўлмасин – ҳушёр тортади.
Дийдасида меҳр ярқ этар,
Юрагида ҳавас ортади…
Гап ўтгандир икки ўртада,
Эр ва хотин аро тунд қараш.
Гўдак сўзи: “ая” ва “дада” —
Ним табассум ва “яраш-яраш”…
Бири сўкар, бириси жимдир,
Пайтин топиб қасдин олади.
Жанжалкашлар ёнида кимдир
Навбаҳорни эсга солади.
Ҳозиргина тугилиб мушти,
Сўкишарди икков бўралаб.
“Э, дарвоқе, баҳор келмишдир” —
Жим қоларлар атрофга қараб…
“Тош отамиз” баъзан бир-бирга,
Асаб торларини узгудак.
Нега баъзан етишмас бизга
Ўша қўшиқ, баҳор ва гўдак?..
ДАРАИ БУЛБУЛОН
Ғафур Ғуломга
“Дараи булбулон – бу макон номи,
Махмур булбулларнинг обод маскани,
Бунда табиатнинг нодир инъоми
Ғаройиб қўшиқлар маст этди мани.
Умрининг энг гўзал байтин айтгали
Гўё аҳли шоир байрамга чиққан:
Иқбол қасидаси, умид ғазали,
Севги қиссасига диллар тўлиққан.
Ширин ўтсин учун наврўзнинг базми,
Чақирар энг гавжум мушоиралар,
Ғазал фариштаси чорлайди бизни,
Келинг, куйлашайлик, шоир жўралар.
Тўғри, беғам қўшиқ тўқимоқ қийин,
Булбул каби силлиқ куйламоқ душвор,
Ахир, бизлар инсон бўлгандан кейин
Булбулга тақлиднинг не кераги бор?
Паришон дунёни шод боғлаб турар
Шеър сўзи, ишқ шавқи, булбул нағмаси,
Дам-бадам, он-баон сўроғлаб турар
Шоир ва булбулни Вақт йўқламаси.
Боқийлик фарзанди – куйловчи одам,
Нияти олийдур, олийдир ғоят:
Бир кун… булбулларга камёб шу олам
“Дараи булбулон” аталса шояд!
ТУНДА ЁҚҚАН ҚОР
Ногоҳ йўқлаб келган дўстдай шарпасиз,
Борлиқ сийнасига юмшоқ, беозор,
Худди қўноқ каби – кутилган, азиз,
Тунни оқартириб қўнмоқдадир қор.
Умрнинг шунақа даври бўлади:
Бошқача яшашга этасан қарор.
Порлоқ ният билан бағринг тўлади,
Ерни тўлдиргандай шу мусаффо қор.
Соф ниятинг: бўлса кўк тўла юлдуз,
Нонга мўл заминда тўқилса ашъор.
Ҳар тонг уфқинг узра кун кўргизса юз,
Тўшалса, йўлингни ёруғ қилиб қор…
Шеърга деб танланган шан сўзларимдан
Сенга тутдим, қалбим, не армонинг бор.
Қарагил: энг баланд юлдузларимдан
Узилиб, оқ-оппоқ тўкилмоқда қор.
ШЕЪРИЯТ
Шеър шундайин бир сеҳри олий,
Олам кашфи, ишқ кашфи унда.
У – шоирнинг теран хаёли
Ва умиди эртанги кундан.
Уфқ гўё оддий бир чизиқ,
Нигоҳларни имлаб ёнадир.
Шу чизиқнинг ортидан қизиқ
Орзу юрти шаклланадир.
Бургутларнинг қаноти теккан
Бокирадир чўққилар қори.
Водийларга шошиб, энтиккан
Шеърийдир ул юртим баҳори.
Шеърият гул майинлигида,
Майинликнинг қудратида ҳам.
Осмонларни майин илгида
Даст кўтармиш сабзаи кўклам.
Ул интизор кўзлар тубида
Соғинч бўлиб ёнгувчи оташ.
Шеъриятдир ишқ мактубида
Маҳбубларнинг дардига туташ.
Алишернинг сирли қалами
Оқ қоғозга муҳр этган ҳикмат.
Асрларнинг бахти, алами,
Истиқболга узатилган хат.
Ул Мусанинг сўнг васияти,
Ҳамид айтган энг латиф калом.
Ва Расулнинг самимияти —
Нафосатдир, шеърдир унга ном.
Севинч унга дўсти бебаҳо,
Дард ҳам унга бир зарурият.
Дардли байтлар туғувчи гоҳо
Шеъриятдир, ҳамдард шеърият.
Қўшиқлари бўлмайди адоғ,
Мадҳидадир эрк ва ҳуррият.
Шоир билан жангда айни чоғ
Курашган ҳам жасур шеърият.
Шеър нимадир, шеър сеҳри нима,
Шеър офтобнинг кокилларими?
Ё ул севги баҳрида кема —
Қўшгувчи дил соҳилларини.
Шеъриятга нимадир мезон
Ва нимага мезон шеърият.
У булутсиз мусаффо осмон,
У ҳасадсиз энг ёруғ ният.
Шу юлдузлар, шу осмон йўли
Кўк тоқини сирга ўрайди.
Гулшанларда севги булбули
Суюк гулни шеърга ўрайди.
Шеърият сен, у – менинг ўзим,
Бахт пойига ёзилган гилам.
Умримизга кирар беизн
Поёни йўқ тасаввур билан.
Тасаввурнинг поёни қайда,
Изланади шуур ва ният.
Жўн тасаввур тўхтаган жойда
Бошланармиш сирли шеърият.
* * *
Уйимизнинг баланд пирамонига
Қалдирғочлар шинам қурди ошиён.
Дунёга кўз очган полопонига
Она қуш меҳрибон эди, меҳрибон.
Болалар қурмағур, эрмакни ўйлаб,
Гўдакона айёр режа туздилар.
Ожиз полопонни отдилар ўйнаб,
Қалдирғоч йўғида уйин буздилар.
Она қуш оламни бузди чирқиллаб,
Бор эди на уйи, на полопони.
Мен ҳамон ўйлайман кўп ой, кўп йиллаб
Қурмағур болалар қилган хатони…
Юракда сен қурган уя бор эди,
Биринчи муҳаббат – қалдирғоч туйғу,
Фарзандинг – шодликка дунё тор эди,
Айрилиқ еллари олиб кетди ғув.
О биринчи севги, дилни ўртайди
Ўша дил қаърида сен доғ қолдиргач,
О сенга ўхшайди, сенга ўхшайди
Уйини қидириб келган қалдирғоч.
ВАҚТ СУРАТГА ОЛАР
Фарзанд ўстирамиз, яратамиз боғ,
Ғазаллар битамиз, кутамиз меҳмон.
Хайрли ишимиз бўлмайди адоқ
Ва биз ёр севамиз дард чекиб пинҳон.
Севги офтобининг шан зиёсида
Қалбимиз ҳар бурчи кўринар аён.
Ишқ лашкари босар қалб дунёсида
Худбинлик қўшини қилса ғалаён.
Одам биздан баҳра топгани онлар
Обрўда, иззатда ва қадрдамиз,
Вақт кинога олар бизни, ёронлар,
Айни шу лаҳзада биз қадрдамиз.
Саҳнада ўйналган сохта фожиа
Зумда унутилар ёпилгач парда.
Ҳаётда бир қадам боссак ножўя,
Акс-садо беради ўзга қалбларда.