скачать книгу бесплатно
Хәким. Җ-ә-ә, анасы, бүлдермә. Тыңлап бетер. Мине тыңламыйча, хәзер сез берни дә эшли алмыйсыз. Yлми калдым.
Гөлсем. Хәким, дим!..
Ирек. Дөрес, әти, hәм бу бик әйбәт!
Хәким. Во! Әйтәм бит. (Җир астына күрсәтеп.) Миңа анда калырга ярамый инде. Кәнишне, җаным очып йөрде инде.
Рәшидә. Әти, шулай да ничек алай килеп чыкты соң ул?
Валера. Да, батя?
Хәким. Ничек дип, бик гади.
Күтәрүләр күңелле икән,
Бокалларны «чек» итеп…
Самолёт очкан да киткән –
Тормаган мине көтеп.
Мин исән-сау яшим, бәйрәм итәм. Ура!
Барысы да. Ура!
Хәким. Бары тик теге самолёттагы кешеләр кызганыч. Анда нинди генә яхшы кешеләр булмагандыр.
Гайшә. Әй, яхшы кеше бармы инде ул хәзер?
Хәким. Юк, килен, миңа бу дөньяның иң яхшы кешеләре шундый юк-бар җирдә кырылып бетә төсле тоела. Без аларны сакларга тиеш, ә саклый алмыйбыз. Җыен пешмәгәннәре бу якта кала. Ә бит ул рейста мин hәм берничә кешедән кала барысы да акыл ияләре, язучылар. Ниндидер симпозиумнан кайталар иде. Менә шул.
Сәкинә. Ничек, әти, син үзеңне пешмәгән димәкче буласыңмы?
Гайшә. Шулай булып чыга инде, алайса…
Хәким. Алайса гына түгел, килен, нәкъ шулай.
Ногман. Что син, әти, син бит изге кеше.
Валера. Да, батя!
Хәким. Менә, балалар, мин шул изге җаннар өчен күтәрәсем килә бу бокалны. (Тын гына барысы да эчеп куя.) Ходай Тәгалә мине саклап калган икән, бу фани дөньяның кадерен белергә тиешле мин: hәр сәгатен, hәр минутын. Хәер, мин генә түгел, без барыбыз да. Бу вакыйгадан соң шундый уй керде минем башка.
Валера. Правильно, тесть, не теряй ни минуты, пей да пой. (Эчә.)
Хафиз кайтып керә.
Хафиз. Бу нинди бардак биредә? Барысын да кулга алырга, бокалларны, дим!..
Валера. Сдаёмся. Ура, помощь пришла. Как говорится, моя милиция меня бережёт и поит!
Хәким. Маладис, кияү, күпме алдың?
Хафиз. Артыгы белән җитә. Әй, алганда кызык булды. Чулак Хөсәен белән килеп кердек бер шинкарга. Монда ул белә инде бөтен точкаларны. Хөсәен тегеңә, аракы кирәк, ди. Теге мескен хатын ни ык, ни мык… Мине күргәч куркып калды. Әйтеп карыйм, мин әйтәм, мин просто гына, тикшереп йөрмим, дим. Юк. Кычкырмыйча, тавыш күтәрмичә рәткә килә алмады. Обыск ясыйбыз, дигәч, шиңде… (Барысы да көлешә.)
Сәкинә. Синең иләк авызың кычкыруга гына көйләнгән дә инде.
Хафиз. Ә кәк же…
Гайшә. Ә минем карт миңа бер дә кычкырмый, әйеме?
Ногман. Шулай булмыйча. Хатынга кычкырырга кирәкми, хатын-кызны хөрмәт итәргә кирәк!
Сәкинә. Сезнең гаиләне инде күргәзмәгә куярлык.
Валера. Хурмат итарга. Если ты её не хурма, то она тебя бора. (Көлә.)
Гайшә. Чукынмагыз әле, әнә әти исән-сау кайткан, аны тыңлыйк.
Сәкинә. Әйе, син, әти, хәзер яңадан туган кебек булдың, ә?
Хәким. Кәнишне, кызым, нәкъ үзе. Лев Николаевич Толстой, «Яңадан туу», прәме өр-яңадан килеп чыккандай булдым.
Гөлсем. Әтисе, син бигрәк инде, балалар алдында.
Хәким. Стоп, хатын, бүген көн минеке. Мин командалык итәм. Нинди бала инде алар хәзер, гәүдәләренә генә кара. Чәчләре агарып килә.
Валера. Правильно, батя, вали всё подряд.
Рәшидә. Җитеп тормасмы сиңа?
Валера. Ты что, жена, батя воскрес! (Эчә.) Амин. (Көлә.)
Гөлсем. Әйдәгез, ашагыз-эчегез әле. Чыннан да, күңелле бәйрәмгә әйләнде бит әле бу.
Гайшә. Һай, әткәй җаным, бигрәк ямь керттең өйгә, син булмасаң, ямь югала икән.
Ногман. Шулай булмыйча, карчык, әти бит ул – нур иясе!
Хафиз. Әти ул алтын балык кебек ялтырый. Эх, әти! Балыкка барабызмы?
Хәким. Барырбыз, кияү, hичшиксез…
Чәчкә. Пап, ялагайларга не поддавайся.
Гайшә. Син нәрсә бутап утырасың. Кычыткан чыпчыгы! Белмәгәнеңә?! Ниткән ялагай?
Хәким. Шулай да кызык: минем калдык-постыкны ничегрәк бүлгәләдегез инде, ә?
Гөлсем. Бүлмәдек.
Хәким. Ничек инде? Ничек түзеп тора алдыгыз? Мин үзем менә акча дигән нәрсәне бик яратам.
Валера. Хафиз, поделись богатством, одолжи тысяч пять, а?! (Көлә.)
Гайшә. Жәлләмә, жәлләмә, синдә 35 бит әле. Хи-хи-хи…
Хафиз. Нишлисез, ычкындыгыз мәллә? (Ни эшләргә белмичә, көлгән булып карый.) Әйе, теге, юаш дигәч тә… Тыңлама син аларны, каенатай, шаяра алар. Әни барыбер беркемгә дә, бернәрсә дә бирми иде.
Чәчкә. Син нәрсә лыгырдыйсың?
Хәким. Маладис, кияү, вакланып маташмаган, сразу 35 мең, ә?! (Көлә.)
Хафиз. Алмадым, Хәким абзый.
Хәким. Да, син каушама, кыю бул. Ә нәрсә? Һәркемгә дә матур яшәү кирәк.
Хафиз. Син нәрсә, әткәй, мин юри генә әйтеп карадым, шту син! Әнә Ногман илле меңне сразу эләктермәкче иде.
Хәким. Охо! Минем улым үземә охшаган.
Гайшә. Оятсыз! Күзен дә йоммый бит, ни ди?! Нәрсә, прокурор булдың мәллә безне тикшерергә? Маташма, милиция калдыгы гына әле син.
Хафиз. Дөрес түгел мәллә?
Рәшидә. Гайшә, шашма инде.
Ногман. Син, Хафиз, милициядә эшләп, кешегә юк гаепне тагарга өйрәнеп беткәнсең. Монда азрак онытып тор инде ул гадәтеңне.
Хәким. Оялма, улым, маладис. Синең кебек кешегә чүп кенә бит ул 50 мең. Yзең эшләп тапмасаң, бигрәк тә.
Ногман. Юк, әткәй, мин безнең семья өчен файдалы эш оештырмакчы идем.
Гайшә. Әй әти җаным, нишлик соң? Бөлгенлеккә төштек бит без, хәерче хәлендә. Менә бу шайтан кооперативка кергән булып…
Ногман. Хатын, шашма!..
Гайшә (Ногманны чеметә). Шул, аптыраганнан инде. Ул балаларны ничек үстерер идек синең ярдәмең булмаса? Син үлгәч, әй, тфү лә, ни, син юк, дигәч, ай кайгырдык та инде, әти җаным.
Хәким. Рәхмәт инде, килен, бигрәкләр дә яратасың икән.
Гайшә. Яратмаган кая ул.
Валера. Я, я, батя, «Волжанку» никому не отдал бы на истерзание, в ней же никто не разбирается.
Рәшидә. Нишлисең син, ни сөйләгәнеңне аңлыйсыңмы?
Валера. А что? Чем мы хуже других? (Җырлый.)
Течёт река Волга,
Издалека долго,
А Бате 17 лет…
Хәким. Дөрес, кияү, сез кемнән ким?
Рәшидә. Юк, әти, безгә берни дә кирәкми!
Валера. Жена!
Хәким. Ышанам, кызым. Шулай да юкка, уйламыйча, беркайчан да баш тартма.
Гайшә. Һе, кирәк түгел дигән була хәзер. Yзе тигез итеп бүлик диде дә. Әүлия.
Валера. Әй верблюд, не обзывайся.
Гөлсем. Матур гына булыгыз инде, балалар. Әтиегез кайтты, нинди шатлык.
Гайшә. Әни, мескенләнмә инде син дә, пожалуйста. Yзең дә әле кайчан гына барын да потламакчы идең. Матур гына булыгыз, үләрсең…
Гөлсем. Ни сөйлисең, килен?!
Гайшә. Ни ишетәсең – шуны.
Хәким. Вәт минем хатын! Уңдым хатыннан! Аптырап калмаган.
Гөлсем (бик гади генә). Әйе, мин беркемгә дә таратырга җыенмадым атагыз җыйган малны. Күңелем аның кайтасын сизде, бер дә тынычлана алмады. Ә хәзер мин нинди бәхетле. (Хәкимне кочаклый.)
Хәким. Ә син, Ирек улым, берни дә алмадыңмы?
Ирек. Миңа, әти, бу акчалар азрак тоелды. Минем масштаб башка бит.
Хафиз. Масштаб, дигән була, бер яртыга акча таба алсаң, бик шат инде син.
Ирек. Мин синең шикелле вытрезвительдәге исерекләрнең соңгы тиеннәрен җыймыйм, хәләл акчам. Шуңа шатлыклы да.
Хафиз. Син мине башта тот, аннан…
Сәкинә. Җитте инде сезгә, әнә аракыңны сал.
Валера. Да, а то остынет.
Ногман. Әйдәгез әле, әти хөрмәтенә күтәрик әле.
Чәчкә. Әти, гомумән, у всех хочу спросить, можно?
Хәким. Сора, кызым, сора.
