скачать книгу бесплатно
Әйа җаным, нәчек итим,
Гыйшыкдин саргаеп бетдем,
Атаң-анаң бирә белмәс, –
Фида җаным сәңа, җаный!
Намаз артларындин, җаный,
Телимен Алладин сәни,
Кабул итсен ки сүземни, –
Фида җаным сәңа, җаный!
Әйа җаным, абыстаем,
Кызыл йөзең – тулан аем!
Сәнең өчен кышын-җәен
Фида җаным сәңа, җаный!
Языйм микән, җитәр микән,
Сәнең мәдхең[577 - Мәдх (мәдех) – мактау, дан.] бетәр микән,
Күңелләрдин китәр микән? –
Фида җаным сәңа, җаный!
Хисабың, сагышың кайда?
Болай торуда ни файда,
Кауышыйк без шушы айда! –
Фида җаным сәңа, җаный!
[Күземне күзеңә] салсам,
Ходай язып сәне алсам,
Ки куйныңа керә калсам,
Фида җаным сәңа, җаный!
Кауышыйк инде бу айда,
Вакыт җиткән ки, җаный ла!
Ирадәң[578 - Ирадә – теләк, ихтыяр, омтылыш.] әллә байларда? –
Фида җаным сәңа, җаный!
«Кечекдин сәүдем, и күңлем зыйасы…»
Кечекдин сәүдем, и күңлем зыйасы[579 - Күңлем зыйасы – күңлем нуры, яктылыгы.],
Йөрәгем-бәгърем, күзем тутыйасы.
Үзеңне күрмәен[580 - Күрмәен – күрмичә.] күңелемне алган,
Көйдереп тә яндырып утка салган.
Морадым, мәкъсудым, күрер күзем сән,
Нәчә елдин бирле сүләр сүзем сән.
Нәчә елдин бирле җәһдеңдә әфгяр[581 - Җәһдеңдә әфгяр – яныңда җәфаланучы.],
Гамең берлә гъәриблыкда герифтар[582 - Герифтар – дучар, тоткын, әсир.].
Сәне нәчә сыйфат кыйлсам төгәнмәс,
Вәли[583 - Вәли – вәләкин.] күрмәй кеше һәргиз ышанмас.
Ләбең – йакут, дешең энҗү дезелмеш,
Йөрәк-бәгърем сәнең өчен өзелмеш.
Гыйшыклыкдин берәүгә ут чакылса,
Гаҗәб улмаз җиһан утка якылса!
Гыйшык хәле мәризъдан[584 - Мәризъ – чир, авыру.] каты, ачы,
Кочаклашып үбешмәкдер гыйляҗы[585 - Гыйляҗы – дәвасы, даруы.].
«Сезнең йортыңыза вардым…»
Сезнең йортыңыза вардым,
Сәнең сылулыгың күрдем,
«Бу нидәй кыз?» – диеп сордым,
Гаҗәб итдем сәңа, валлаһ[586 - Валлаһ – валлаһи (Алла исеме белән ант итәм).]!
Ки төрдем мәктүбеңезгә,
Дәхи вардым өеңезгә,
Юлыкдым сән кызыл йөзгә,
Биһуш[587 - Биһуш – һушсыз.] улдым күреп, валлаһ!
Нәзар кыйлдым сәңа нәгяһ[588 - Нәгяһ – кинәт, көтелмәгәндә.],
Була күр, туташым, әгяһ[589 - Әгяһ булу – уяу булу, сак булу.]:
Гашыйк улдым дәхи сәңа,
Нәсыйб итсен сәне, валлаһ!
Гъәҗиб[590 - Гъәҗиб – гаҗәеп, искитәрлек.] уенларың күрдем,
Ки хәйранә калып тордым,
Йөрәгемә гыйшык ордың,
Ки сәүдем шул заман, валлаһ!
Читек-башмакларың киеп,
Йөрисең, гүзәлем, биеп;
Эчем-тышым тора көеп
Күрү белән сәне, валлаһ!
Оялмадың үзең бәндин,
Бән алмадым күзем сәндин,
Чыка язып җаным тәндин,
Гашыйк улдым сәңа, валлаһ!
Сызылмыш кашларың җайдай[591 - Җайдай – дөресе: йайдай (йай – җәя).],
Йөзең нурлы тулан айдай,
Күрәнләр сәне хур сайдай[592 - Сайдай – санады, исәпләде.], –
Сылу кыйлды сәне, валлаһ!
Беләгең нечкә йәш талдай,
Сүзең датлы ирер балдай,
Гыйшыкың сабрыми алдай,
Кауыштырсын бези, валлаһ!
Ки исмең һәм фәлян булды,
Гыйшыкыңдин эчем тулды,
Ки белмимен ничек булды,
Күрүбән бер заман, валлаһ!
Ки сының дөлдөлә биңзәр[593 - Биңзәр – охшаш, шикелле.],
Йөрисең былбыла биңзәр,
Кәлямең тутыйа биңзәр[594 - Кәлямең тутыйа биңзәр – сүзең (сөйләвең) тутый кошка охшар.], –
Гомер вирсен сәңа, валлаһ!
Башыңа киясең калпак,
Сыйфаты кар кебек һәм ак,
Сәүәрем, валлаһи, бик хак, –
Бәңа вирсен сәне, валлаһ!
Күзеңнең нуры йолдыздай,
Керпекләрең дә кондыздай,
Җәмалең мисле[595 - Мисле – мисалы.] хур кыздай, –
Яратыбдыр сәне, валлаһ!
Юлыкдым бән сәңа үзем,
Ки тешде йөзеңә күзем,
Оялды һәм кызыл йөзең, –
Карап калдым сәне, валлаһ!
Гъәҗәбләй үк ки йөзеңне,
Ки былбыл кеби сүзеңне,
Бәңа бирсәләр үзеңне,
Шөкер идәр идем, валлаһ!
Ки улсайчы[596 - Улсайчы – булса иде; булсаң иде.] бәңа үзең,
Дәхи кара кашың-күзең
Вә һәм гөлтик кызыл йөзең
Йөрәгем яндыра, валлаһ!
Кичә ятсам, күрәм сәне
Исәпләсәм, улам би-һуш,
Гашыйк улып сәңа җәй-кыш,
Йөримен һәр заман, валлаһ!
Йөреп [һәм] күп заман түзеп,
Йөрәгем-бәгъреми өзеп,
Ки гъәм дәръясында йөзеп,
Гашыйк улдым сәңа, валлаһ!
Ки бер көн сүзләшеп үзем
Сәнең белән бераз сүзем,
Ки әйтдең сән бәңа үзең:
«Чыка күр [сән», дийә], валлаһ!
Чыкып китдем [ки] сахрага,
Йөрәгем чыдамаганга,
Менеп [бән] бер биек тауга,
Ки ятдым кайгырып, валлаһ!
Ки чыккансың үзең балкып,
Ике садрең[597 - Ике садрең – ике күкрәгең.] тора калкып;
Тәмам беткән идем йалкып,
Көтеп сәне, җаным, валлаһ!
Сәүендем сәне күргәчдин,
Киләсең юкары очдин,
Дәхи тәңкәләрең сачдин…
Яратыбдыр сәне, валлаһ!
Юлыкды сәңа үз ишең,
Вар икән анда киңәшең…
Күземдин түгелә йәшем! –
Карап тордым сәне, валлаһ!
Ходадин [гәр] нәсыйб улса,
Гүзәлләр дәхи юлыкса,
Алыр идем Хода язса, –
Ниятем күп бәнем, валлаһ!
Сәңа яучыны бән салсам,
Хода язып, сәне алсам,
Ки куйныңа керә калсам,
Нийәт бирер[598 - Нийәт бирү – ниятләп куйган нәзерне бирү.] идем, валлаһ!
Сәнең кеби гүзәл мәхбүб[599 - Мәхбүб – сөекле, сөйгән яр.],
Хода язса, табылыр күп,
Вәликән[600 - Вәликән – ләкин.] үзеңез бик хуб…
Ки вирмәде сәне, валлаһ!
«Үзеңне зур күреп, күрмә бәни хур…»
Үзеңне зур күреп, күрмә бәни хур,
Барымызны яраткан бер Хода зур.
Өмид илән каләм алды бу әлем[601 - Әлем – кулым.],
Ходауәндә[602 - Ходауәндә – йа Ходаем.], кабул әйлә теләгем!
Кабул күрмәй кире вирсәң хатымны,
Хода кашында[603 - Кашында – каршында.] сорармын хакымны!
Әгәр мәхрүм куярсән бу куендин,
