скачать книгу бесплатно
– Агар ягона ило? ?амин бошад, мо хилоф нестем…
– Барака ёбед, ака. То умр вафо кардана ба шумо вафо мекнам, ака!
Мирмалик даъват ё ишораи амакро интизор нашуда, па?л?и писараки саргаранг омад, номашро пурсид ва гарм дар о??ш гирифт:
– Акнун ту бародари ман аст?, Сабзал?! Асло туро намеран?онам ва намегузорам, ки касе чалама чат? када, ба ту ран?у озор расонад…
Ва?те Мирмалику Сабзал? ба синни бало?ат расиданд, амаки Мирфозил ?ар дуро наздаш шинонду пурсид:
– А?ди бародар? ягон бор нашикастаед?
– Не, амака! – баробар ?авоб гардонданд додархонд?о.
– Офарин ба ?ар дуятон! Минбаъд низ ба ?е? а?ди худ хилоф накунед. Имр?з, ки ба синни бало?ат расидаед, як ?онуни асосии зиндагиро бароятон таъкид мекунам: а?ди бародар? мисли а?ди нико? му?аддас аст! Ду д?ст ду дасти як инсон аст, ки якдигарро меш?яд, пок медорад, гарм мекунад ва ?ифз менамояд. Фа?мидед?
– Фа?мидем ва итоат мекунем, амака! – боз баробар ?авоб гардонданд додархонд?о.
– Имр?з, ки боли? шудаед ва чун сарв ба осмон сар кашидаед, мояи ифтихори падарони худ бошед. Пешиниён дар р?зи бало?ат миёни писари худро бо камарбанди заррин ма?кам мебастанд. ?ол? ин амал дар хатнасур и?ро мешавад. Вале мо – ху?андиён, ки расму ойини ниёконро чун гав?ари чашм пос медорем, дар р?зи бало?ати писар ?атман ба вай т??фаи хубманзар э?до мекунем. Бо масли?ату ваколати падарон ба ?ар кадоматон имр?з якто? саманди бодпо ?адя мешавад.
Мирфозил додархонд?ои хуш?ол ва дилшодро назди галаи аспони тоз? оварду фармуд:
– Маъ?улашро интихоб кунед!
Мирмалик аз галаи аспони ад?ам? сурхи ?игарияшро маъ?ул карду Сабзал? аз байни хингзеварон хокистарранги холдорро писандид ва дар?ол онро Хинги магас? номида, чуст савор шуд. Мирмалик низ чолок ба са?рии асп нишаст ва сар шуд нахустин саб?ати бародарона, ки ним сол бештар т?л кашид. Вале, як р?зи на?си тирамо?, ?ангоми ?а?идан аз болои ханда? пойи аспи Мирмалик шикасту табъи со?ибаш хира гашт.
?оли Мирмаликро дида, Бобои Одина лаб ба тасалло кушод:
– Зи? нашав, ?они бобо. Бароят аспи нав месозем.
– Ч? хел «месозем?» – шигифтомез пурсид Мирмалик.
– Ай аспи ману амакат. Зи? нашав, ?илаша меёвем.
Мирмалик гапи падари Сабзалиро дилбардор? ?исобид. Вале андактар маълум шуд, ки ин марди пухтакор барои «сохтани асп» ?иддан азм дорад. ?исси кун?ковияш боло гирифту пурсида-пурсида фа?мид, ки замон?ои ?адим дар Давон ва Хатлон бе?тарин асп?ои олам ву?уд доштаанду аспсаворон аз пайванди хинги хатл? ва абла?и давон ар?умак ба ву?уд овардаанд. Су?диён онро мусур мегуфтаанду баъдтар ин аспи бодпар ба саманди тоз? бадал шудааст, ки хушхирому чусту чолоку бе?ад ?ашанг будааст. Аз ?ама а?ибаш барои Мирмалик он буд, ки Хатлон зодго?и Бобои Одина буду Давон зистго?и имр?заи вай…
– ?авои да?ан намекунам, лекин аспи ман ай зоти кумайт бе?тарин хинги Хатлонай! – ба сари ма?сад наздик омад Бобои Одина. –Агар ай байтали тоз? барояш ар?с ёбем, ар?умаки зур пайдо мешавад.
– Ар?умаки Ху?анд! – хитоб кард Мирмалик ва ?ама фа?миданд, ки фикри «аспсоз?» ?ро писанд омадааст…
Сайис?о ва дастёрон чанд муддат за?мат кашида, аспи сурхранги Одина бо байтали хокистар? тав?ид намуданд, ки даври ?амлаш аз ёзда? мо? андаке бештар т?л кашид. Чун фурсат даррасид, тойчае ба дунё омад бо вазни ча?ор пуд бештар ва бемислу монанд – сари хурди аломушкин, гардани дарозу латиф, думи сиё?сафед ва пой?ои устувору ба?увват дошту шабрангу р?йинасум буд, яъне сумаш мисли п?лод сахту сиё?…
Баъди якуним соли бало?ат ба зебосаманди ёлдарозу мушкдуму оташнаъл ва хушрафторе табдил ёфт, ки аз ?ар ?адамаш замин миннатдору Мирмалик сарфароз ва хуш?ол мешуд. Вай бе ?е? дудилаг? ар?умаки Ху?андро Рахшон номиду онро на ба тозиёнаю ма?мез ва та?диду аспангез, балки бо ме?ри дилу се?ри сухан ва навозиши дасту ниго?и гарм ба худ ром кард. Рахши навин ?ам тундию ?а?идану газидан фур? гузошта, ба хубию хушию таковар? Мирмаликро со?иб ?исобид ва бе?тар аз аспи тозию хинги хатл? дар майдон ба хиром омад.
Ча?оршанбеи гузашта амаки Мирфозил ?авон?оро дар саисхона ла?зае ниго? дошт:
– Саманд?ои худро тайёр кунед. Фурсате фаро расида, ки дави Рахшону Хинги магас? ва ма?орати шумо дар арса ба ?иёс бисан?ем. Мусоби?аи асптоз? ва камонварз? дар Исфара ?авлонго?и шумо хо?ад шуд…
Муколамаи шоир ва бародархонд?о ба инти?о омаду ро?и морпечи о?угузар ?ам ба охир расид ва дар пеши чашмон Сия?к?л намоён шуд. Мирмалик, ки худро фарзанди дарё ме?исобид, чунин обанбори бузургро бори аввал медид. Тахмин муайян кард, ки бари к?л нисбати Сай?ун чор-пан? карат па?новар аст, аммо ?арчанд к?шид, охири толобро дида натавонист.
– Мег?янд, ки аввали к?л дар Воруху охираш дар Кош?ар, – шар? дод Абдулма?ид. – Агар кишт? бошаду беист ?аракат кунад, ин масофаро дар як шабу р?з тай мекунад.
– Расо во?има кард?, ака! – ханда бар лаб эрод гирифт Сабзал?. –И?а оби бисёр ай ку?о меёя??
– Аз оби дидаи абр андаку бештар аз гиряи пирях. Дар буни Сия?к?л яхдони бузургест, ки ?ар яхпорааш як к??и азимро мемонад!
– Нахо-од?!
– Абдулма?ид дуруст мег?яд, – ба мубо?иса пайваст Шайх Бур?ониддин. – Аз ин яхчол чор дарёи к??? ба чор самти дунё меравад. Яке р?ди Ворух, ки то Сай?ун мерасад. Р?ди дуюм? аз Раштонзамин с?йи ?ай?ун ?ор? мешаваду сеюмаш як шохоби Норин асту ча?орумаш аз к??истони Масчо ба Зарафшон мерезад. Агар тарзи дигар г?ем, аз яхдони Ворух ба чор тарафи олам гузарго? ву?уд дорад…
– Илтимос, та?о?он, як нафас тава??уф кунед, – нохост ба тавалло даромад Мирмалик. – Дар китоби тарассул хонда будам, ки «ро?и махфии маълумотрасон? байни афшину ихшид?ои су?д? аз Ворух мегузашт». Лекин дар чанд навиштаи сайё?ону ?у?рофидон?о ?умлаи «де?аи Ворух канораи Мовароунна?р» хонда, саргаранг будам, ки ба кадоме бовар кунам. Ана акнун ?а?и?ат то андозае аён гардид.
– Барои он ки шуб?аат пурра бартараф шавад, як р?йдоди таърихиро на?л мекунам, – шоирона гап сар кард Абдулма?ид. – Бобо?ои мо ривоят мекунанд, ки як ?осуси подшо?и Су?д Деваштич маълумоти пур?имат дошт, лекин азбаски Самар?анду Истаравшанро лашкаркаши араб ?утайба иш?ол карда буд, ило?и аз он с? ба Зарафшон гузаштан наёфта, чап?алат ба Ворух омад. Бо ро?баладии ч?поне то яхдон расид. Вале аз сардии ?аво то?аташ то? гашту маълумотномаи махфиро ?амро?и як халтача зар ба дасти ч?пон дод. Яъне, вайро киро карду дар вара?е шар?нома навишт: «Хо?а, ман Фатуфарн, туро паёми сард мерасонам, чунки дар болои пирях ?арор дораму яккаву тан?оям, либоси гарм надорам. Ба рафтан ?уръат намекунам. Чунки аз хунук? сахт метарсам».
– Ч?пон чико кард? – бето?атона пурсид Сабзал?.
– Ро?ро, ки хуб медонист, р?-р?и пирях аз а?баи Масчо гузашту то Пан?акат – ?арорго?и Деваштич расид ва боз як халтаи зар ?адя гирифта, си?ату саломат ба Ворух баргашту бою бадавлат шуд…
– Офарини у чупон, ки бузбала будай! – ?амранги дигарон лаб ба табассум кушод Сабзал?. – Фа?мидум, ки ай Ворух ба ватани ман ро? будай, леки хунуку тунук. Яъне, душворгузар будай. Леки ?е? нафа?мидум, ки ч? ов аст ин! Обе равонай ё мурда? Бади??ат ови к?ла бинед – каб-кабудай, к???ои атроф, талу теппа?о сабзи банурай, ?улла?ои барфп?ш сап-сафедай, дар ягон ?о сиё?? нестай, леки… барои ч? Сия?к?л номуш кардиян?!
– Ман ?ам ?айрон! – китф дар?ам кашид Мирмалик. – Аз тамошои обу осмони нилгун, арчазори сабзу мар?зори хуррам ва кабудизори махмал? дил ба фара? меояд, лекин номи к?л алаким-чихел таассуроти рангина сиё? месозад.
– Айнан ?амин гап?оро ман ?ам гуфтан? будам, – ?авон?ои ?амфикрро ?амфикр шуд Абдулма?ид. – Мо, шоирон, ранги хатнависиро оби сиё? мег?ему табиб?о оби дидаро оби сиё?и чашм пиндошта, «оби сиё? аз дида равад, чашм сафед шавад» мег?янд. Дар ин мавз?ъ бароятон як байти а?иб мехонам:
Оби сия? аз замин баромад,
Марг аз дари о?анин даромад.
Абдулсайид, ки дар гирди дегу оташдон ?унбу??л дошт, чангу ара?и пешон? ба остин пок карда, саволомез ба Шайх Бур?ониддин нигарист ва хом?шии ?ро и?озати суханг?й? дониста, мулоим лаб ба гуфтор кушод:
– Ин толобро барои он Сия?к?л гуфтаанд, ки дар ?аъраш аспи сиё? дорад. Ин аспи об? на тимсо? асту на ажда?о, на мо?? асту на на?анг. Паришамоил асту обпайкар ва безарар, чун бод дар р?йи об мепараду мисли мо?? зери об шино мекунад. Мег?янд, ки ?ар касе ин аспи обиро бинад, аспафкан мешавад, яъне ба?одури диловар! Ва агар бахташ омад кунаду ин аспи обиро савор шавад, шерафкан хо?ад шудан, яъне ?анговари диловар ва ?а?рамон…
Абдулсайид ?езуми нимс?хтаро дарунтари оташдон хаста, бо чашми озмоиш ба сомеъон нигарист. Сабзал? худ аз худ фур?зон шуд:
– Шакар ба да?анат, амака! Ина ?озир фа?мидум, ки Сия?к?л ови мурда нестай, так-таки замин ба чор тараф равонай. Дар ватани мо як дарё ?астай номаш Хингоб.
Шояд ин ?аму дарёи Шайхбово гуфтаг? бошад, ки рафта-рафта аз де?аи Лаби?ар ба ?ай?ун мерезад. Бибикалонам мегуфт, ки хинг аспи сиё?ай, маънои Хингоб аспи обияй…
Абдулсайид аз чунин мувофи?ат р??баланд шуда, бо ил?оми дучанд с??батро тасфонд:
– Навакак кадоме гуфтед, ки аввали ин толоб дар Ворух асту охираш дар ?ош?ар. Акоям А?мадсайид, ки бор?о ба Чин сафар кардаанд, айнан ?амин хел мег?янд. Аз гапи акоям донистам, ки дар ?ош?ар то?ик бисёру Сияк?лро Оби ишрат мег?янд. Зеро бор?о мушо?ида кардаанд, ки ?ар шаб зан?ои зебо аз об баромада, дар со?ил бозию шод? карда, пеш аз дамидани суб? баробари ситора?ои осмон аз чашм ?ойиб мешудаанд. Ин париёни сия?чашму сия?м?й он ?адар нозанину ма??абин будаанд, ки аз че?раи зебояшон шаби тори к??истон мисли р?з равшан мешудааст…
– Офарин, Устои гулдаст, ки дар суханвар? низ мисли дуредгар? устои мо?ир будани худро исбот кардед! – лаб ба та?син кушод Шайх Бур?ониддин. – Пири тари?ати мо, бародарам Шамсиддин, ки дар ?ош?ар хешу табор доранду бор?о он ?о рафтаанд, ?абл аз сафари Ворух гуфта?ои шуморо нозук ишора карда буданд. Эшон оби хушу пурманфиати Сия?к?лро васф карда, хушбод будани ?авояшро таъкид намуда, масли?ат доданд, ки соле камаш ду маротиба дар со?или ин толоб фори? аз кори дунё истиро?ат кунам, ки бе?тарин давои бемории нафас аст. Лекин гаштаю баргашта масли?ат доданд, ки аз оббозию шиновар? дар оби ях барин сарди Сия?к?л худдор? намоям. Гапро ба ш?х? бурда, гуфтанд: «Тарсам аз он аст, ки аспи об? язнаи маро аллонда, ба ?ал?аи париёни ?ош?ар мебараду хо?арам дар Ворух яккаю тан?о мемонад».
Лутфи латифро ?амагон ба хуш?ол? пазируфта, гирди хон давра нишастанд, то бафурсат та?т?ли чоштго?? намоянду сипас аз пайи шикори кабку сайди ширмо?? шаванд. Вале ?ан?з лу?мае дуруст нахойида, ?авоне аз паси харсанг баромаду худро пеши пойи Шайх Бур?ониддин партофт ва ?ой-?ой бигиристу нолон гуфт:
– Эй Шайхи бузургвор! Дарди маро ило? кунед! – ин бигуфту дасту пойи худ ба ?озирин нишон дод, ки озахи бисёр дошт ?ар кадом ба андозаи нах?ди сиё?. – Ин маразак аввал яктояк буд. Табиби ма?алла дору молиду … баъди ?афтае дугона шуд. Табиб боз даво карду озах аз дасти чап ба рост гузашт. Пеши табибу муллои дигар рафтам, ?атто мазори озахи Ху?андро зиёрат кардам. Лекин озах аз даст ба по гузашту ба тану гардан часпид… Занам аз хона баромада рафту ?амсоя?о худро аз ман дур кашиданд. Ло?арам, худро ба к??и беодам задам, то…
– Кифоя! – аз садои нога?он? ва омиронаи Шайх Бур?ониддини ?илич ?ама ?ад парида, даст ба гиребони ?айрат бурданд, ки ин касалманд аз ку?о пайдо шуду чаро Пири хушмуомила нога?он шамшерсухан гардид. Аммо Шайх ба касе эътибор надода, бо ниго?и м?шикофу му?арраб ба озах?ои пушти дасти ?авонмард нигаристу шиддати сухан са?ле паст гардонд. – Агар як ?арфи дигар ба забон ор? ва ?асди худкуш? кун?, ос? мешав?! Ч? ном дор??
– Зариф.
– Дар олам дарде дармоннопазир нест, эй Зариф. Парвардигоре, ки барои банда?ояш дард додааст, шифо ?ам мебахшад. Касалии ту ?ам дафъ мешавад, ?арчанд ин гандамараз фарсуда шуда, ба ма?зи баданат реша давондааст. Ман ба шарте туро табобат мекунам, ки ни?од рост дор?, имон ?ав? ор? ва дигар асло фикри худкуш? накун?! Фа?мид?!
– ?ар ч? фармоед, эй бузургвор, бе чуну чаро ?абул мекунам.
– Худованд мададгори ту бошад, эй Зариф, ки ?озир сухан аз сид?и дил гуфт?. Акнун бархезу ба Ворух баргард. Аз бозор чил мис?ол ?игари гов ва ним ман шал?ами сафед, як тикка карпоси наву ним газ ресмони тоза бихар. Ба тани поку либоси намоз? дар кулбаи тозаву озода маро интизор бош. Иншоолло?, баъди се р?з ба хидматат мерасам.
Аз ва?о?ати Зариф маълум буд, ки муомилаи хуш ва фармоишоти мушаххасро шунида, пурдил гаштааст. Вале аз чашмони гиряолудаву забони парсингбастааш каломи дигар баромад:
– Бо ?уръони шариф ?асам х?рдаам, ки агар си?ат нашавам, ба Ворух барнамегардам. Ду р?з боз лу?мае ба да?он набурдааму назди мазори Чилмур?он шумою Неъматро дида, ?иссаи си?атшавиашро ба ёд оварда, чун соя аз ?афоятон омадам. Шайхбобо, илтимос, ило?е ёфта, ин маризи ис?оту ифлоса аз баданам дур кунед…
К?даквор гиристани ?авонмарди тануманд дили ?амаро обу адо гардонд. Шайх Бур?ониддин хаёломез муддате ба ?улла?ои барф-п?ш нигариста, ба хулосаи ?атъ? омад магар, ки аз Абдулсайид пурсид:
– Дар к?лбори сафар? ?игар ?аст?
– ?аст. Лекин шал?аму ресмону карпос нест…
– Манда ресмон ?астай! – чобук аз ?ой хест Сабзал?. – Дар зини асп кашолай. ?озир меёрам.
– Бобо?он! – бе?уръатона аз домони Шайх Бур?ониддин кашид Неъмати дувозда?сола. – Модарам барои э?тиёт ба ман як куртаи карпос додаг?. Наппа-нав, дина д?хтаг?, ?ан?з п?шидаг? не…
– Агар шал?ам ёбем…
– Андаке поёнтар, дар па?луи нахудзор ду-се хат шал?ам ?аст…
– Худои ме?рубон мададгори туст, эй Зариф! – даст ба ?ам совид Шайх Бур?ониддин. – Раву да?-дувозда? дона шал?ам канда бо оби чашма пок шуста биё.
Баъди омадани Зариф бо дастури Шайхбобо Устои гулдаст лахти ?игарро ба андозаи сан?ид чилпора карду Мирмалик шал?амро п?ст канд, Сабзал? ресмон оварду Абдулма?ид куртаи навро ба карпоспора табдил дод. Неъмат оби ширгарм ?озир намуду дастобрези бобояш шуд, ки ? Зарифро дузону шинонда, бе ?е? му?аддима фармуд:
– Аз Каломулло? ?ар ч? медон?, бихон!
Тиловати бе?уръатона зуд ан?ом ёфт. Шайх бо таассуф сар ?унбонда, «кам асту но?ис» гуфт ва афзуд:
– ?ар як ояту сура?ои ?уръони шариф дардеро дармон мешавад, агар мариз ихлоси том дошта бошаду тану дилу дасту забони пок. Ба ?авли Пай?амбари олам ълай?иссалом «Инналло?и назифун ю?ибал низофата». Яъне, Худованд пок асту поконро д?ст медорад. Фа?мо, эй Зариф?! Хо??, ки шифои комил ёб? ва р?згорат но?ис набошад, Каломи Алло? но?ис махон!
– Фа?мидам, эй Бузургвор, – дар?ол ?авоб гардонд Зариф ва илова кард, ки ин суханро ?аблан аз ягон муллои табиб ва табиби дуохон нашунидааст. – Як муллои исфаранг? мабла?ро пешак? гирифта, ним?урма дуо хонду ?афт бор «Ё ?у ё ман?у ё ман ло ило?а илло?у» г?ён намаки дамандохтаашро ба озах?о пошид. «Албатта шифо меёб?» гуфт. Озах муддате гум шуд, вале баъди як мо? аз нав сабзид. Табиби самар?анд? дар бораи ихлосу халос хеле гапи китоб? гуфту бисту як бор сураи «?ошия?» хонду ба р?йи озах?о шуф кард. Вале ман аз ин захми мункар бо дидаи тар мондам. Дар хона?о?и мазори озахи Ху?анд муллотабиб «Ганда-гунда, канда-кунда, аз дилу ?игару зоную иштолинг ва ма?зу устухони ин банда бишав парканда – пароканда!» г?ён, бо касрат «Ё Алло?!» вирд намуда, салавоту дуои шифо хонд. ?ай?от, иллат бо ягон ?иллат шифо наёфт…
Шайх Бур?ониддин дар ?авоб ?е? нагуфт, зикри хуфя ба ан?ом расонда, беморро нимбара?на гардонд ва бо дидаи нозукбин ?ар кадом озахро мушаххас муойина кард. Сипас бо тиловати сураи «Фоте?а» ?ама озах?о бо карпоспорае пок намуда, аввал як бурда п?сти шал?амро ба озахи канор? молиду онро ба Неъмат дод, то дар болои карпоспораи дигар ?амъ орад. Тиловатро аз нав шур?ъ карда, лахте ?игарро р?йи ?амин озах совиду онро низ ба Неъмат супорид, то дар карпоспораи сеюм гузорад. Дар фуроварди ?ироат ба ресмон як гире? андохту онро сари китфи Сабзал? овехт.
Ла?зае нафас рост карда, тиловати «Ал?амд» аз нав о?оз намуд ва тарзи аввала п?сти шал?аму лахти ?игар р?йи озахи дигар совид ва дуюмин гире? дар ресмон андохт…
Баъде ки охирин озах сила гардид, ми?дори гире?и ресмон ба сию ду расид.
– Агар чилгире? мешуд, кор бенур мешуд! – о?и сабук кашид Шайх Бур?ониддин. – Сию ду озах дарди бахайр аст, осуда бош, эй Зариф. ?озир мо чойн?широ давом меди?ем, ту карпоспораи пур аз п?сти шал?амро бигиру ягонтояшро ба замин нарезонда, болои ягон тахтасанги офтобр?я тунук пошида биё.
Зарифи аз ин гапу кор?о саргаранг бо андаке таъхир баргашту даст пеши бар ?арфе нагуфта мунтазири амри навбат? рост истод.
– Акнун карпоспорае, ки пур аз ?игари озахмол аст, бигиру ба к?? барою ?ое дарёб, ки гузарго?и ?айвонот бошад ва ?ам бодра?а, то б?йи ?игар ба атроф зуд па?н шавад. Худат дар камаре ё шохи дарахте пин?он интизор бош, то гурге, ё р?бо?е, ё ша?оле ?игарро битамом х?рад. Карпоспораро наафшонда биёр.
– Агар ?игарро саг х?рад, бад мешавад?
– Пишак ?ам х?рад, хуб мешавад, фа?ат ?амаашро пок-покиза х?рад. Э?тиёт бош, ки паррандае ягон ?игарпора ба ?аво набарад! Хубаш, ба де?а раву бо хотири ?амъ гурбаи ошолудеро зиёфат карда, паго? биё…
Зариф, ки ба де?а нарафта буд, ?амон бего? – пеш аз намози шом бо че?раи хандон омад ва гуфт, ки «ша?оле ?игарро як лу?ма карду аз шод? дурудароз уллос кашид».
– Аз ту миннатдор шуда, дуо кардааст, ки зудтар си?ат шав?!– гапро ба ш?х? кашид Абдулма?ид. Аммо Шайх Бур?ониддин бо о?анги ?идд? ба табобати ?айриодд? нуктаи таммат гузошт:
– Шод бош, эй Зариф, ки дарди ?аринаи туро ша?оли гурусна пок-покиза х?рдааст – то даме, ки ?игар дар меъдааш ?азм мешавад, гандаг?шти озах?оят ?илм пухта мерасад ва баробари хушк шудани п?сти шал?ам ?ама озах хушк шуда, ?ардуро боди фано мебарад.
Бо як ниго? маро маълум гардид, ки озах ба дасти ту аз модагов гузаштааст, яъне табиати модина дошт. Аммо табибоне, ки номбар кард?, ба озах ?у?ум оварда, решаро надидаанд. Мо ?ам аввал ба озах ?у?ум кардем. П?сти озах бо п?сти шал?ам, г?шти озах бо ?игар тафтид ва ?олиё, дар мар?илаи фаност. Аммо решаи сию ду озах ?ан?з дар бадани туст, ки бо ришта бастаем. Ин риштаи тофтаро аз дасти Сабзал? гиру худат ба оташ андоз, то с?хта, хокистар шавад. Сипас ?ар се карпоспораро оташ дарде?, то аз озахи севол нишоне намонаду баробари дуди матоъ дуди ?игарат берун барояд. Акнун ту озод?, эй Зариф. Хо??, ?амро?и мо бош…
– Андаке поёнтар сарпано?е ?аст. Хубаш, муддате тан?о бошам…
Зариф пас аз ла?зае бо як ба?ал растании с?занбарг баргашт.
– Ташвиш кашида, ?езум овард?? – пурсид бо таа??уб Сабзал?. –Ч? даркор?! Атроф пурай.
– ?езум не ин, растании шифобахш…
– Ч? ном дорад? Ба кадом дард шифоай?
– Номаш за?оса, барои Шайхи аъзам овардам. Дамк?то?ию нафастангия табобат мекунад…
– Ч? хел?
– Бобоям мегуфтанд, ки агар с?занбарги за?осая хушк кардаю к?фтаю бехта, як каф ба зери забон парто?, асло зи??инафас намеш?, – Зариф банди за?осаро ба дасти Мирмалик доду Шайх Бур?ониддинро бо тавоз?ъ нигарист. – Эй Пири муаззам, т??фаи дарвешонаи маро ?абул кунеду аз табиб?о пурсед. Агар гапи ман дуруст бошад, дар Ху?анд истифода баред.
Шайх Бур?ониддин растаниро боди??ат аз назар гузаронда, хаёломез гуфт:
– Ин рустан? барои мо ношинос нест. Зардуштиён онро ??шонда, аз ма?лулаш н?шокии му?аддас – хаома тайёр мекарданд. Маълум мешавад, ки хокааш низ нафърасон аст.
Ташаккур, эй Зариф, ки барои табобати дарди ?аринаи мо к?шиш ба хар? дод?…
– Худованд ба ?ардумон шифо бахшад. Хайр, ман рафтам.
* * *
Чун торик? атрофро фаро гирифт, ?ама дар тараддуди хоб шуданд. Мирмалик тиб?и одат пеши Рахшон рафта, гардану тахтапушташро хорумол карду лунда?анде х?ронда, хотир?амъ болои к?рпачаи дар алафзор густурда дароз кашид. Муддате р?йболо хобидаву аз осмони софи пурситора чашм наканда ва шохчаи за?осаро ?ар замон шамида, гапу р?йдод?ои хелмахели имр?заро бо ?албери хаёлангез покбез? намуд. Аз ?авои серун чу?ур-чу?ур нафас кашида, ?ис кард, ки чашмаш гарм мешавад. О?иста ба па?л?и рост гашту зери лаб «дами суб? бо оби Сия?к?л шинос мешавам» гуфт ва осуда хоб рафт…
…Шиновар? дар хуни Мирмалик ?ор? буду аз бозе, ки худро мешинохт, аз та?силу кор фори? шавад, ба со?или дарё метохт ва худро бо як ?а?он шав?у шод? ба о??ши оби гуворо ва ?аловатбахши Сай?ун меандохт. Р?зе ?аво бени?оят гарм ва дам шуду ?арчанд к?шид, са?ифае хонда натавонист. Ло?арам аз устоди дабиристони ашрофия Абду?аббори Ху?анд? илтимос кард, ки соате истиро?ат фармояд, то шогирдон майна?ои ги?гаштаро бо оби Сай?ун чай?онда, коршоям намоянд. Устод хандиду гуфт:
– Ла?зае ?абл аз хаёл мегузарондам, ки касе ишора ба Сай?ун кунад, дарёнавол аст. Маълум мешавад, ки наволаи ту аз дарёст!
Устод ва шогирдон чун бар лаби дарё расиданд, ?авонон шарму одобро ?амро?и худ ба об афканда, дар тунукоба?о чун ?укча?о дасту по мезаданду шав?ун мекарданд. Мирмалик аммо ба он?о ?амро? нашуду аз устод Абду?аббор и?озат пурсид, ки то ба он со?ил шиновар рафта ояд.
– Дарё па?новару гирдоб хатарнок нест магар?
– Не, устод. Маро аз хурд? одат аст, ки ?ар р?з як маротиба Сай?унро убур када, беист ба ин со?ил баргардам – хо? тобистон бошаду хо? зимистон.
