скачать книгу бесплатно
‒ Biz hesab edirik ki, məhkəmə zalında özünüzü olduqca ustalıqla aparırdınız, dəqiq və sərt idiniz. Hətta deyərdim ki, həddindən artıq sərt idiniz.
‒ Bağışlayın, anlamadım.
‒ Siz, demək olar ki, qızı hər şeyi boynuna almağa məcbur etdiniz.
‒ Mən öz işimi görürdüm, nə lazımdırsa, onu edirdim, ‒ Kevin kreslonun söykənəcəyinə yayxandı və Brayan Karltonun üzünə güldü.
Ucaboy və arıq Karlton da qoynuna qoyduğu əllərinin uzun barmaqlarını oynada-oynada arxaya söykəndi. Hart Sesslerin barmaqları isə kreslosunun qoltuqlarını taqqıldadırdı.
«Necə də iyrəncdirlər», ‒ Kevin qəfil düşündü. Nə vaxtsa bu adamlara bütün varlığı ilə inanırdı, onlara oxşamağa çalışır, onlar kimi olmaq istəyirdi. Sən demə, ortaqlar, sadəcə, məhkəmə sisteminin işlək maşınlarından başqa bir şey deyilmişlər. Bu üç nəfərin bütün hərəkətləri məntiqlə idarə olunurdu, onlar hissiyyatdan tamamilə məhrum idilər.
‒ Əminəm ki, yerli ictimaiyyətin bu məhkəmə işi ilə bağlı necə çalxandığından xəbərdarsınız. İstirahət günləri hamımıza müştərilərimiz, dostlarımız zəng ediblər… ‒ Boyl milçək qovurmuş kimi əlini yellədi. ‒ Onların bu məsələyə münasibəti elə biz gözləyən kimi oldu. Bizim rifahımız, əsasən, müştərilərdən asılıdır. Həmin müştərilərdən ki, Lois Uilsonun işində bizim tutduğumuz mövqeni bəyənməyiblər.
‒ Bəyənməyiblər? Bəs bu adamlar təqsirsizlik prezumpsiyası haqda nəsə eşidiblər? Mən Lois Uilsonu müdafiə etmişəm və o bəraət alıb.
‒ O bəraət almayıb, ‒ Brayan Karlton istehza ilə güldü. ‒ Sadəcə, siz onyaşlı uşağı tələyə salıb onu bəzi yalanlar söylədiyini boynuna almağa məcbur edəndən sonra ittiham tərəfi geri addım atmalı olub.
‒ Fərqi nədir? ‒ Kevin dedi.
‒ Fərqi çoxdur. Ancaq sizin burada bir fərq görmədiyinizə təəccüblənmirəm.
‒ Nə demək istəyirsiniz?
‒ Gəlin söhbətin mövzusuna qayıdaq, ‒ Hart Sessler mübahisəni kəsdi. ‒ Hələ siz özünüzü tamamilə bu işə həsr etməzdən əvvəl biz belə proseslərə baş qoşmaq istəmədiyimizi diqqətinizə çatdırmağa çalışmışdıq. Biz mühafizəkar firmayıq. Bizə səs-küylü qalmaqallar və ucuz şöhrət lazım deyil. Bütün bunlar ciddi müştəriləri ürküdür.
Sessler söhbətdə üstünlüyü tamamilə ələ keçirmişdi.
‒ Senford və Brayanla birlikdə sizin firmamızdakı işinizi təhlil etdik, ‒ o, sözlərinə ara vermədən danışırdı. ‒ Sizin ciddi, məsuliyyətli, gələcəyinə böyük ümidlər bəslənən bir mütəxəssis olduğunuzu anladıq.
‒ Ümidlər bəslənən? ‒ Kevin qeyri-ixtiyari Brayana tərəf çevrildi. Gənc vəkil hələ bu otağa girəndə gələcəyinin artıq müəyyən olunduğuna tam əmin idi. Odur ki indi söhbət onun gələcəyinə bəslənən hansısa ümiddən getməli deyildi.
‒ Cinayət qanunvericiliyi sahəsində… ‒ Brayan dəqiqləşdirdi.
‒ Bizim məşğul olmadığımız sahədə, ‒ Senford onun fikrini tamamladı.
Kevin özünü itirsə də, tez ələ aldı.
‒ Anladım. Demək, söhbət mənə «Boyl, Karlton və Sessler»də ortaqlıq təklif etməkdən getmir?
‒ Şəriklik məsələsinin bir saatın içində həll olunmadığını başa düşürsünüz, ‒ Hart dedi. ‒ Belə təklifin qiyməti yalnız maddi yox, həm də mənəvi dəyərlərlə ölçülür. Bu dəyərlər isə insanın təkcə işlədiyi firmaya deyil, eyni zamanda cəmiyyətə verdiyi töhfələrdən ibarətdir. Bəlkə, siz…
‒ Orasını da deyim ki, ‒ Senford Boyl həmkarının sözünü kəsdi, ‒ biz sizin qısa zamanda cinayət işləri ilə məşğul olan hər hansı firmada şərik səviyyəsinə yüksəlməyinizə maneə yaradacaq səbəb görmürük, ‒ o, dişlərini ağardıb gülümsədi, sonra qabağa əyildi və əllərini masanın üstünə qoydu. ‒ Düşünməyin ki, sizin işiniz bizi razı salmır, bunu bir daha qeyd etmək istəyirəm.
‒ Yəni siz məni işdən çıxartmır, sadəcə deyirsiniz ki, ayrı yerdə işləsəm yaxşıdır, ‒ Kevin sərt cavab verdi, ancaq dərhal da çiyinlərini çəkib gülümsədi. ‒ Elə mən də sizinlə öz istefam barədə danışmaq istəyirdim.
‒ Anlamadım, ‒ Brayan irəli əyildi.
‒ Mən artıq ayrı təklif almışam, centlmenlər.
Senford Boyl tez ortaqlarına baxdı. Brayan sakitliyini qoruyurdu. Hart təəccüb içində qaşlarını qaldırmışdı. Kevin bu üçlüyün ona inanmadığını bilirdi, onun başqa firma barədə düşündüyünü ağıllarına belə gətirmirdilər.
‒ Bura yaxın bir yerdə? ‒ Boyl dəqiqləşdirmək istədi.
‒ Yox… Hələlik bundan əlavə bir şey deməyə ixtiyarım yoxdur, ‒ Kevinin yalanı təbii alındı. ‒ Ancaq əmin edirəm ki, siz bu barədə birinci biləcəksiniz. Əlbəttə ki, Miriamdan sonra.
‒ Təbii ki, ‒ Senford başını tərpətdi.
Əslində, Kevin ortaqların bütün qərarlarını arvadları ilə məsləhətləşmədən verdiklərini gözəl bilirdi. Onlardan zəhləsi getməyinin səbəblərindən biri də bu idi: firma rəhbərlərinin nəinki işçiləri, hətta öz ailə üzvləri ilə də münasibətləri səmimi deyildi. Allah bilir, uzun illər bir dam altında necə yaşamışdılar. Ümumiyyətlə, görəsən, üç il əvvəl Kevin kimi gənc bir vəkili işə götürmək bu üçlüyün (ata Boylu da saysaq, dördlüyün) ağlına haradan gəlmişdi? Başqa yerdə olsaydı, Kevin üç ilə özünə çoxdan yaxşı bir karyera qurmuşdu…
‒ Mən otağıma qayıdıb miss Uilsonun məhkəməsinə aid sənədlərlə işimi yekunlaşdırsam yaxşıdır. Gələcəyimə bəslədiyiniz ümidlərə görə təşəkkür edirəm, ‒ Kevin ortaqları heyrət içindəcə qoyub otaqdan çıxdı. Qapı arxasınca bağlananda isə özünü son dərəcə azad hiss etdi. Bu xeyli qəribə və gözəl bir hiss idi. Sanki paraşütlə çox böyük yüksəklikdən tullanmışdı və indi uçuşdan həzz alırdı. Bir neçə dəqiqənin içində Kevin öz taleyinə kələk gəlmişdi, bundan sonra həyatını istədiyi kimi qura bilərdi!
Katibə Kevinin kefinin niyə belə kök olduğunu və nəyə güldüyünü anlamadı.
‒ Özünüzü yaxşı hiss edirsiniz, mister Teylor?
‒ Əla, Mayra. Düz üç il idi ki, özümü bu cür gözəl hiss etmirdim!
‒ Hə? Mənsə…
– Görüşərik, ‒ Kevin onun nə deyəcəyini gözləmədən iş otağına tələsdi.
Vəkil masa arxasında oturub uzun-uzadı fikirləşdi. Sonra tələsmədən əlini cibinə uzatdı və Pol Skolfildin vizitkartını çıxartdı. Kartı qabağına qoyub gözünü ona zillədi. Ancaq Kevin indi bu karton parçasına baxmırdı. Gənc vəkilin gözünə daha böyük şeylər görünürdü. Xəyalında canlanan səhnədə o, şəhər məhkəməsində cinayətdə ittiham olunan bir adamı müdafiə edir, alovlu nitq söyləyirdi. İttiham tərəfinin mövqeyi tutarlıdır və güclü dəlillərə əsaslanır. Amma bu dəlilləri darmadağın etmək «Con Milton və ortaqları» firmasından olan Kevinin əlində heç nədir, lap su içimi kimi bir şey! Andlılar onun ağzından çıxan hər sözü göydə tuturlar. Müxbirlər məhkəmə binasının dəhlizlərində tanınmış vəkilin dalınca qaçır, ondan balaca bir məlumat almaq, bir söz eşitmək istəyirlər…
Kevini bu xəyallardan Meri Ekert ayırdı. Katibə qapını döyüb qəzet və məktubları gətirdi. O gülürdü, baxışlarından isə hiss olunurdu ki, Kevinin firmadan ayrıldığı barədə söz-söhbət artıq yayılıb.
‒ Meri, zəhmət olmasa, deyin, bu gün mənim unuda biləcəyim bir görüşüm yoxdur ki?
‒ Xeyr. Sabah səhər siz mister Settonla onun oğlunun işi barədə danışmaq üçün görüşməlisiniz. Siz məndən polisin raportunu tapmağı xahiş etmişdiniz.
‒ Həə… Qonşunun maşınında gəzməyə çıxan on altı yaşlı oğlanın məsələsi?
‒ Elədir ki var.
‒ Çox maraqlı işdir…
Meri onun bu istehzasını anlamadı və təəccüblə başını əydi. Katibə otaqdan çıxan kimi Kevin «Con Milton və ortaqları»na zəng vurub onu Pol Skolfildlə calaşdırmağı xahiş etdi.
On beş dəqiqədən sonra Kevinin maşını artıq Manhettenə doğru şütüyürdü. O, Miriama zəng vurmamış və baş verənlər barədə heç nə deməmişdi.
III fəsil
«Boyl, Karlton və Sessler» firması Blisdeyldə olduqca rahat, zövqlə təmir olunmuş bir ofisdə yerləşirdi. Təxminən iyirmi il əvvəl Tomas Boyl bu kiçik ikimərtəbəli binanı özü və oğlu üçün ofisə çevirmişdi. Ofisin rahatlığının və cazibəsinin sirri çox sadə idi: burada ev ab-havası vardı, hamı özünü olduqca sərbəst, Kevinin fikrincə, hətta həddən artıq sərbəst hiss edirdi. Ofisdəki pərdələr, xalçalar, süfrələr, mebel onun xoşuna gəlirdi. Səhərlər Kevin bir evindən çıxıb sanki başqa bir evinə gəlirdi. Əvvəllər o məhz belə düşünürdü.
Lakin Kevin «Con Milton və ortaqları»nın ofisinə ayaq basan kimi hər şey dəyişdi. O, liftlə 28-ci mərtəbəyə qalxdı. Buradan Manhettenin mərkəzinə və İst-Riverə gözəl mənzərə açılırdı. Dəhlizin sonunda üstünə «Con Milton və ortaqları, vəkillər» yazılmış ikiqat palıd qapı var idi. Kevin bu qapıdan keçən kimi təmtəraqlı qəbul otağına düşdü.
Geniş otaqda qəhvəyi rəngdə uzun dəri divan, yanında balaca dəri divan və dəri kreslolar qoyulmuşdu. Bütün bunlar uğurun göstəricisi idi. Uzun divanın üstündə, divardan olduqca parlaq abstrakt bir rəsm əsəri asılmışdı. Deyəsən, Kandinskinin orijinal əsərlərindən biri idi. Kevin düşündü ki, yaxşı hüquq firmasının ofisi məhz belə olmalıdır.
O, qapını arxasınca bağlayıb qəhvəyi rəngli gözəl, zərif xalçaya ayaq basdı, sanki yumşaq pambıq parçanın üstü ilə addımlayırdı. Yarımdairəvi palıd masanın arxasında əyləşmiş katibəyə yaxınlaşanda onun kefi bir az da açıldı. Qız qonağı salamlamaq üçün başını kompüterdən ayıranda isə Kevinin üzünə xoş təbəssüm yayıldı. Bura «Boyl, Karlton və Sessler»də müştəriləri qarşılayan yöndəmsiz Mayra Brokportun, yaxud solğun, ağsaç Meri Ekertin yeri deyildi. Kevini gözəlliyindən adamın gözü qamaşan, «Miss Amerika» yarışmasında iştirak etməyə layiq qarayağız bir qız qarşıladı.
Qızın göyümtül-qara saçları çiyinlərinə düşür, ucları isə kürəyinə toxunurdu. O, əsl italyan qadınlarını xatırladırdı, sanki Sofi Loren idi. Romalılara xas düz burnu vardı, almacıq sümüyü isə irəli çıxmışdı. Qara gözləri sözün həqiqi mənasında parlayırdı.
‒ Günortanız xeyir. Siz mister Teylorsunuz?
‒ Özüdür ki var. Qəşəng ofisdir, miss.
‒ Çox sağ olun. Mister Skolfild sizi gözləyir. İndi sizi onun yanına ötürərəm, ‒ qız yerindən qalxdı. ‒ İçməyə nəsə istəyirsiniz? Çay, qəhvə, «Perye»?
‒ Zəhmət olmasa, «Perye». Təşəkkür edirəm.
Kevin katibənin arxasınca uzun dəhlizə doğru yönəldi.
‒ İçinə limon sıxım? ‒ qız ona tərəf döndü.
‒ Hə, çox sağ olun.
Qızın yerişi, qıvraq bədəni adamın ağlını başından çıxarırdı. Onlar dəhlizlə gedib balaca bir mətbəxdə ayaq saxladılar. Boylu-buxunlu katibə qızın əynində qara trikotaj ətək və uzun qolları olan ağ köynək var idi. Yanlarını tarım çəkən ətəyin altından əzələlərinin necə oynadığı görünürdü. «Bu mənzərə Boyl, Karlton və Sesslerin xoşuna gəlməzdi», ‒ deyə Kevin düşündü və gülümsədi. Katibə içinə buz qoyub qığılcım saçan su süzdüyü iri stəkanı ona uzatdı.
‒ Təşəkkür edirəm.
Qızın baxışından və gülüşündən Kevinin qasığı sızıldadı. O qızardı.
‒ Gəlin, ‒ katibə təklif etdi.
Onlar kabinet və konfrans zalının, sonra daha bir kabinetin yanından ötüb üstündə Pol Skolfildin adı yazılmış qapının ağzında dayandılar. Qız qapını döyüb açdı.
‒ Mister Skolfild, mister Teylor yanınıza gəlib.
‒ Çox sağ ol, Diana.
Pol Skolfild qonağı salamlamaq üçün yerindən qalxdı. Katibə başını tərpədib çıxdı. Kevin gözlərini ondan çəkə bilmirdi. Görünür, belə hisslər Skolfildə yad deyildi, odur ki gənc vəkili salamlamağa tələsmədi. Nəhayət, Kevin qızdan gözlərini ayırıb ona doğru çevriləndə nəzakətlə dilləndi:
‒ Kevin, sizi görməyimə çox şadam.
‒ Gözəl otağınız var, Pol.
Pol Skolfildin iş otağı Senford Boylun kabinetindən iki dəfə böyük idi. Burada hay-tek[3 - Hay-tek (ing. high technology, high tech, hi-tech) – ən yeni, müasir dövrün ən yüksək texnologiyaları, həmçinin dizayn və arxitekturada yeni üslub.1980-ci illərdə yaranmış bu üslubun əsasını texnika, metal və plastika təşkil edir.] üslubu hökm sürürdü, mebellərə parıltılı qara dəri üzlük çəkilmişdi, kitab rəfləri isə ağappaq idi. Masanın sol tərəfindəki qoşa pəncərədən şəhərə və İst-Riverə mənzərə açılırdı.
‒ Gözəl mənzərədir, ‒ Kevin dedi.
‒ Adamı valeh edir, elə deyilmi? Bizdə bütün iş otaqlarından belə görüntü açılır. Təbii ki, sizinkindən də.
‒ Bağışlayın?
‒ Buyurun, əyləşin. Mən artıq sizin gəlişiniz barədə mister Miltona xəbər vermişəm və biz söhbətimizi yekunlaşdırandan sonra o sizinlə görüşmək istəyir.
Kevin mister Skolfildin masası ilə üzbəüz qara dəri kresloya oturdu.
‒ Bizim təklifimiz üzərində ciddi düşünmək barədə qərar verdiyinizə şadam. İşimiz başımızdan aşır, ‒ Skolfildin gözləri parıldayırdı. ‒ Firmanız sizə şəriklik təklif etdi?
‒ Deməzdim. Onlar mənə xasiyyətimə uyğun başqa bir iş tapmağı təklif etdilər, ‒ Kevin cavab verdi.
‒ Nə? ‒ Polun üzündəki təbəssüm yoxa çıxdı.
‒ Lois Uilsonun işi və mənim onu hansı üsullarla müdafiə etməyim firmamızın rəhbərlərini çaşbaş salıb. Bəzi peşəkar fəndlərə əl atmaq, müştəri və şahidlə xüsusi üsullarla işləmək onların fikrincə, məqbuldur, amma müəyyən çərçivələrdən çıxmaq olmaz; məsələn, onlar mirasın bir hissəsini ələ keçirmək üçün hansısa nənəyə hiylə gəlməyi, yaxud onsuz da varlı bir müştərinin ciblərini daha da doldurmaq üçün vergi qanunvericiliyində boşluqlar tapmağı bacarırlar, ancaq bu kimi işlərdən artığına qadir deyillər. Bu isə mənim səviyyəm deyil, ‒ Kevin acı-acı dedi.
Pol başını yırğaladı və güldü.
‒ Əyalət adamlarına xas dar düşüncənin göstəricisidir. Məhz buna görə də ora sizin yeriniz deyil, Kevin. Mister Milton sizin barənizdə tam haqlı imiş, ‒ Skolfildin üzü ciddi ifadə aldı. ‒ Siz bu dünyaya məxsussunuz… Bizim dünyaya… Siz bizimsiniz.
‒ Bunu mister Milton deyib?
‒ Bəli. İlk növbədə məhz onun diqqətini cəlb etmisiniz, o isə belə məsələlərdə heç vaxt səhv etmir, insanları yaxşı tanıyır.
‒ Biz onunla görüşmüşük? ‒ Kevin bir insanın tanımadığı adama bu qədər güvənməsini anlaya bilmirdi.
‒ Xeyr, amma o daim istedadlı cavan hüquqşünasları axtarıb-tapır… O, yaxşı vəkillər axtarıb-tapmaq üçün məhkəmə dinləmələri və proseslərinə baş çəkir, lap beysbol məşqçiləri yeni istedadlar kəşf etmək üçün məktəb komandalarının oyunlarına getdiyi kimi! Əvvəlcə sizi iş başında görmüş, sonra məni göndərmişdi. Bizim hamımızı işə belə götürüb. Bu gün siz hamı ilə ‒ Deyv Koteynlə, Ted Makkartiylə, eləcə də katibələrimizlə tanış olacaqsınız. Ancaq əvvəlcə icazə verin, sizə öz iş otağınızı göstərim, sonra isə mister Miltonun yanına gedərik.
Kevin sudan bir qurtum da içib Skolfildin arxasınca getdi. Onlar dəhlizdən keçib bir qapının önündə dayandılar. Qapının üstündə yenicə çıxarılmış lövhənin yeri qalmışdı, görünür, kimsə bu kabineti təzə boşaltmışdı.
‒ Yəqin, nəsə fövqəladə bir hadisə baş verib ki, adam belə bir firmanı tərk etmək fikrinə düşüb! ‒ Kevin dedi.
Polun baxışları sərtləşdi. O, başını tərpətdi.
‒ Elədir ki var. Şəxsi faciə. Riçard Caffi arvadı doğuş üstündə öləndən qısa müddət sonra intihar etdi. O, çox gözəl vəkil idi. Firmamızda çalışdığı illər ərzində bircə dənə iş belə uduzmamışdı.
‒ Üzr istəyirəm. Bilmirdim.
‒ Mister Miltonun buna görə qanı hələ də qaradır. Elə bizim hamımızın da. Bu, anlaşılandır. Ancaq indi artıq siz bizimləsiniz, Kevin, ‒ Skolfild onun çiynini şappıldatdı. ‒ Buna sevinməmək mümkün deyil.
‒ Təşəkkür edirəm, amma, görürəm, bu cür sələfdən sonra işim ağır olacaq.
‒ Öhdəsindən gələrsiniz. Əgər mister Milton işinizin öhdəsindən gələ biləcəyinizi düşünürsə, deməli, elə belə də olacaq, ‒ Pol təzə işçini ruhlandırdı.
Onun bu qədər əminliklə danışdığını görəndə Kevin az qala uğunub-gedəcəkdi, ancaq Polun bu sözləri tamamilə ciddi dediyini görəndə gənc vəkil özünü saxladı.
Skolfild qapını açdı və Kevin gələcək kabinetinə ayaq basdı.
Son üç ildə özünün «Boyl, Karlton və Sessler»dəki olduqca darısqal iş otağında oturub Nyu-Yorkda məşhur vəkil olacağı və gözəl mənzərəli, təmtəraqlı kabinetdə işləyəcəyi barədə o qədər xəyallar qurmuşdu ki!
Otaqda «T» hərfi şəklində masa, dəri divan və biri masanın arxasında, digəri isə qarşısında duran iki yumşaq, dəri kreslo var idi. Yerə qəbul otağındakına bənzər yumşaq xalça sərilmişdi. Pəncərələrdən açıq-qəhvəyi rəngdə pərdələr asılmışdı. Divarlara başdan-başa açıq rəngdə nazik taxta panellər vurulmuşdu. Bunun nəticəsində otaq daha da işıqlı və təmiz görünürdü.
‒ Burada əvvəllər kiminsə oturduğu qətiyyən hiss olunmur.
‒ Mister Milton hər şeyi yeniləməyi tapşırmışdı. Ümid edirəm, xoşunuza gəlir.
‒ Xoşuma gəlir nədir, mən bura vuruldum!
Pol razılıqla başını tərpətdi. Kabinetdəki qızılı yazı ləvazimatlarından tutmuş müasir telefon aparatlarına qədər hər şey Kevini valeh etmişdi. Masanın üzərində gümüşü çərçivələr var idi, indi onlara yalnız şəxsi fotoşəkilləri salmaq qalırdı. Divardan asılmış çərçivələr isə Kevinin diplomları üçün nəzərdə tutulmuşdu. Onların sayı Kevinin Blisdeyldəki iş otağındakı çərçivələrin sayına uyğun gəlirdi. «Yəqin, təsadüfdür, ‒ o düşündü. ‒ Yaxşı əlamətdir».
