скачать книгу бесплатно
Shaklar yurti, go‘zal diyor,
Ta’rifingga yo‘qdir so‘z.
Har yov seni qildi havas,
Har bosqinchi tikdi ko‘z.
Ko‘klami jannat kabi,
Yozlari bir tush o‘lka.
Kuzi oltinning o‘zi,
Qishlari kumush o‘lka.
Yuraklarga o‘t solgan
Misli o‘t-otash Vatan.
Falakning andozasi,
Osmonga tutash Vatan.
Yerga suqsang ko‘karar
Cho‘ponning tayog‘i ham…
Mana, seni toptadi
Doroning oyog‘i ham.
Minglab chodir tikilgan,
Qoq o‘rtada qarorgoh.
Kulgu o‘rlar falakka,
Ko‘kka o‘rlar zor-u oh.
Lashkar uchun xizmatda
Minglab cho‘ri, qul edi.
Forslar g‘alabadan mast,
Ishratga mashg‘ul edi.
Oson kechgan janglardan
Doro shod edi juda.
Chodirida – a’yonlar,
O‘yin-kulgu avjida.
Shu payt kirib bir posbon
Bukildi, ta’zim qildi.
O‘pdi Doro etagin,
Oyog‘iga yiqildi.
Dedi: ”Kelmish bir yigit,
Maymun yig‘lar holiga.
Ruxsat so‘rar kirgali
Bu dargohi oliyga!”
“Kim ekan u? – der Doro,
Norozi nigoh tashlab, –
Xo‘p, qurolin oling-u,
O‘zini keling boshlab”.
Kirib keldi bir jonzot,
Odamlik siyog‘i yo‘q.
Qo‘l-oyog‘i, boshi bor,
Burni yo‘q, qulog‘i yo‘q.
Aysh ichra bu Doroga
Juda xunuk ko‘rindi:
Qaydan kelmish g‘o‘laga
Qo‘ndirilgan bu mo‘ndi?
“Xo‘sh, kimsan, nega kelding,
Bu ne turq-u tarovat!?”
“Shohim, men bir cho‘ponman,
Izlab keldim adolat!
Qabilamni shak derlar,
Otimni derlar Shiroq.
Xalqim ham, xoqonim ham
Qadrim bilmadi biroq!”
“Nega?”
“Sizning bu yurtga
Kirganingiz bilgan on,
Qabila boshliqlarin
Kengashga yig‘di xoqon.
Birov dedi, Doro zo‘r,
Bundan ko‘chib ketamiz,
Uning oyog‘i yetmas
Joylarni yurt etamiz.
Birov dedi, biz unga
Bosh egmaymiz hech qachon.
Kurashamiz qolguncha
Toki so‘nggi tomchi qon.
Men ularning fikriga
Qarshi chiqdim banogoh.
Dedim, Dorodek odil
Olamda yo‘q shahanshoh.
Bundan ko‘chib ketsak biz,
Kim sig‘dirar yeriga.
Bu dunyoda yo‘q axir
Biror makon beega.
Shundayin zo‘r shoh bilan
Jangga kirib netamiz?
Bekor-u behudaga
Biz qirilib ketamiz.
Xoqon so‘rdi, xo‘sh, o‘zing
Ne deysan, ayt-chi, Shiroq.
Dedim, hammasidan ham
Taslim bo‘lsak yaxshiroq.
Doro kabi zo‘r shohga
Biz cho‘ri, qul bo‘laylik.
Kiraylik panohiga,
O‘lpon desa – to‘laylik.
Biroq buni eshitgach,
Xoqonga larza tushdi.
Uning buyrug‘i bilan
Quloq-burnim kesishdi.
Yurtimda topmay qadr,
O‘z elimdan o‘kinib,
Sizning huzuringizga
Qochib keldim yukinib…”
Doro Shiroqqa boqdi
Nafrat, hazari bilan.
A’yonlarga yuz burdi