скачать книгу бесплатно
Пяшчынкi шчасця
Канстанцiн Шанцаy
…Калi кахаць, так захлёбваючыся. Сябраваць, так ад чыстага сэрца. І калi бойка, то бiць першым i з усiх сiл…Некалькi дзён у зоне адчужэння перавярнулi жыццё героя. Быць i застацца чалавекам – нiтка, якая звязала yсе апавяданне.
Пяшчынкi шчасця
Канстанцiн Шанцаy
© Канстанцiн Шанцаy, 2022
ISBN 978-5-0056-1023-2
Создано в интеллектуальной издательской системе Ridero
Дзень першы
Ён расплюшчыy вочы i yбычыy неба. Ярка-блакiтнае, з плывучымi па iм лёгкiмi воблакамi.
– Прыгожа, – падумаy ён, i гэтая думка рэзкiм болем аддалася y яго галаве.
– Такое пачуццё, што я yчора пiy. І вельмi шмат…
Над iм праляцела некалькi крумкачоy. Незвычайна вялiкiя птушкi прымусiлi яго трохi напружыцца.
– Хм, а чаму я не дома? І дзе я?
Усе гэтыя думкi клубком закруцiлiся y яго галаве, з-за чаго y страyнiку, здавалась, з’явiлась новая форма жыцця. Неяк прыпадняyшыся, ён злёгку аслупянеy. Наваколлi яму вызначана не былi знаёмыя.
– Пiy! Сапраyды! Гэта ж трэба так было кудысьцi заблукаць…
Тут яго погляд зачапiyся за чалавека, якi ляжаy у кустах метрах у дзесяцi ад яго.
– Ой, як дрэнна ляжыць. Калi небараку пачне iрваць, то ён можа i захлынуцца.
Ад гэтых думак яго самога ледзь не вырвала, але ён прымусiy сябе iсцi да ляжачага чалавека. Хiстаючыся з боку y бок, ён наблiжаyся да чалавека.
– Гэй, дружа! Уставай! Лежачы на халоднай зямлi здароyю можна нашкодзiць!
З гэтымi словамi ён пастараyся перавярнуць чалавека.
– Давай, уставай! Так i застудзiцца…
Не дамовiyшы фразу, ён у жаху адштурхнуy чалавека. Дакладней, цела чалавека. Тое, што са здароyем у таго yжо не будзе праблем, казалi рана на яго грудзi i акуратная дзiрка y iлбе.
– Блiн, як у кiно. Звычайна там заyсёды адна дзiрка i пасярэдзiне iлба, – неяк ужо адцягнена, нiбы y сне, падумаy ён.
Секунд трыццаць ён стаяy i глядзеy на цела.
– Трэба кудысьцi патэлефанаваць, паведамiць… Ага, але куды i чым? Можа y небаракi y кiшэнi тэлефон ёсць.
Абыскаyшы цела, ён сеy проста на зямлю i пачаy разглядаць тое, што знайшоy. Пiсталет, жменя патронаy, аптэчка, брудны бiнт, бутэлечка з настойкай ёду, чэрствы сухар i незразумелага роду прадмет. Гэты прадмет зацiкавiy яго больш чым пiсталет, хоць зброю ён бачыy толькi y кiно ды y пнеyматычных цiрах страляy пару разоy. Прадмет быy падобны на тэлефон, але нейкай асаблiвай канструкцыi: па баках узмоцнены ахоyнымi накладкамi, даволi трывалы на выгляд.
– Хм, вiдавочна не вузкаглазымi рабiyся… Што ж гэта за штука такая?
Тыкнуyшы з цiкаyнасьцi пальцам у экран, ён з задавальненнем адзначыy, што апарат працуе, бо yключылася падсвятленне.
З«явiyся надпiс: Жека Шумiлаy.
– Напэyна, уладальнiк, – падумаy ён.
– Загiнуy. Лакацыя «Бурштын». Агнястрэльнае: грудзь, галава.
– Дакладна, уладальнiк, – нават неяк узрадаваyся ён, – вось жа i раны на грудзi, i на iлбе. Агнястрэльныя. Толькi што такое лакацыя «Бурштын»? Пiянерлагер, цi што?
– Добра, трэба яксьцi выбiрацца адсюль. Трэба знайсцi людзей. Жывых…
Падняyшыся, ён выключыy прыбор i стаy распiхваць па кiшэнях знойдзеныя прадметы. І толькi цяпер ён зразумеy, што y яго кiшэнях няма нiчога: нi пашпарта, нi ключоy ад дома, нi грошай. А калi ён патроны паклаy у кiшэню штаноy, то выявiy, што нават гузiк знiк. Зрэшты, ужо без здзiyлення, ён выявiy, прапажу гузiкаy i на куртцы.
– Добра, потым абдумаю гэта…
Агледзеyшыся па баках, ён убачыy на гарызонце пабудовы, якiя аддалена нагадвалi карпусы вялiзнага завода, якiя стаялi на yзгорку, а перад iмi y нiзiне стаяла дзiyнага выгляду пабудова, якая нагадвала нейкае yмацаванне з фантастычных фiльмаy. Каля яе праходжалiся некалькi чалавек.
– О! Людзi! Жывыя… праyда, здаецца, усе са зброяй, але i y мяне таксама ёсць пiсталет. Хоць ваяка з мяне яшчэ той…
З гэтымi думкамi ён iшоy у бок пабудовы, пераступаючы невялiкiя лужыны i абыходзячы тыя, якiя пабольш. Крыху не адгадаyшы з адлегласцю, яму патрэбiлася зрабiць невялiкi крук, бо паблiзу аказалася, што пабудова абнесена плотам з трывалых сталёвых дубцоy, працiснуцца праз якiя было немагчыма. Людзi, якiя ахоyвалi пабудову, з цiкавасцю назiралi за iм. Тое, што гэта ахоyнiкi, ён нават не сумняваyся.
– Добра, хоць не страляюць, – падумаy ён.
Падышоyшы да брамы, ён убачыy акуратную чорную дзiрку ствала, накiраванага y яго бок.
– Ты хто такi? – спытаy яго yладальнiк гэтага ствала.
– Я… гэта… Н-н-не п-памятаю… – заiкаючыся сказаy ён.
– Дзiyны ты нейкi, хоць i не падобны на зомбака.
– На каго?
– На… а зрэшты, iдзi y бункер. Там навукоyцы. Можа ты iм спатрэбiшся. У якасьцi yзору, ха-ха-ха, – засмяяyся ахоyнiк.
– Н-н-ну, i ж-жарты y вас, – працягваючы заiкацца, ён падаyся назад.
– Так, добра. Жартую я, iдзi да навукоyцаy. Яны любяць такiя загадкi. Вось толькi ствол прыйдзецца здаць.
– Каго?
– Ствол! Пiсталет i патроны да яго, зразумеy?
– А-а-а! На, трымай.
– Падыдзеш да дзвярэй, нацiсьнi кнопку выклiку, а там iдзi па iнструкцыям. Зразумеy?
– Ага.
– Дзiyнае месца, што i не кажы, – думаy ён, падыходзячы да бункера.
Падышоyшы да дзвярэй, ён нацiсьнуy кнопку выклiку.
– Нiчога сабе дзверцы! Такую i танкам не вырвеш.
Але яго думкi перапынiy скажоны дынамiкам голас:
– Хто там?
– Э-э, добры дзень!
– І вам не хварэць.
– Я… гэта… не ведаю як сказаць… гэта… згубiyся…
– Што, прабачце?
– Ну, накшталт як заблукаy…
– Цiкава-цiкава… што ж yваходзiце. Толькi y тамбуры вам прыйдзецца прайсцi працэдуру абеззараджання.
– А гэта не балюча?
– Не хвалюйцеся, працэдура праводзiцца сцiснутым паветрам з невялiкiм працэнтам антысептыку.
З гэтымi словамi дзверы, злёгку рыпаючы, адчынiлiся i ён увайшоy у тамбур. Дзверы плаyна зачынiлiся, пачулiся пстрычкi замкоy, i y тамбур, шыпячы як сотнi раз'юшаных змяюк, пачало падавацца паветра. Запахла нейкiм сродкам. Не так каб моцна брыдка, але yсё ж. Шыпенне сцiхла i yнутраная дзверы павольна адчынiлiся, прапускаючы яго yнутр бункера.
– А тут даволi прасторна, – адзначыy ён пра сябе.
– Праходзь-праходзь, чаго рот раскрыy, – пачулася з кута, у якiм стаяy ахоyнiк, якога ён адразу не заyважыy.
– А куды iсцi?
– Прама па калiдоры, на павароце направа, там канторка. Ідзi да яе. Налева цябе yсё роyна нiхто не пусцiць. Там мой брат стаiць. Усё, iдзi.
Прайшоyшы па паказаным маршруце, ён упёрся y канторку, за якой нейкi пажылы чалавек нешта рабiy над нейкiм прыборам.
– Э-э, добры дзень.
Чэпкiя вочы рэзка уткнулiся y яго.
– Дык гэта вы згублены?
Чырванеючы, i адчуваючы сябе як школьнiк, яму толькi i атрымалася адказаць:
– Ага…
– Так, так, раскажыце падрабязней, малады чалавек. Што вы памятаеце? Як сюды трапiлi?
– Так, гэта… не памятаю нiчога! Хоць… так, успомнiy! Я на заводзе працую. Цi працаваy. Здаецца, iшоy дадому… сапраyды, з другой змены. А каб зрэзаць дарогу, пайшоy праз парк… Далей… далей… Ўспышка! І yсё… ачуyся на зямлi. Тут непадалёк… так, i там труп ляжыць… трэба кудысьцi паведамiць… бо труп… гэта ж… сур'ёзна. У яго была зброя… я забраy, але тут… на yваходзе да вас… забралi… i y яго тэлефон быy… такi цiкавы… як быццам абаронены… сур'ёзны такi.
– Так, так, а галава балiць? Адчуванне павышэння тэмпературы? Ламата y целе? Нейкiя скаргi на самаадчуванне? Заyважылi нешта дзiyнае?
– Стойце, стойце, не так хутка. Галава yжо праходзiць, хоць балела вельмi моцна. Тэмпературы накшталт няма. Ламае шыю i спiну. Ды i яшчэ нейкi прысмак у роце, як быццам жалеза, цi што. Дзiyна тое, што пры мне не было нiчога: нi пашпарта, нi ключоy ад дома, нi грошай, нават гузiкаy i тых няма.
– Гузiкаy, кажаце. Металiчныя гузiкi былi?
– Так, а што такое?
– А грошы i пашпарт у чым былi?
– Так гэта, y самаробнай вокладцы. Я яе сам зрабiy. Металiчную, каб пашпарт не заламваyся, а для грошай таксама зрабiy металiчны трымальнiк.
– Усё ясна! Малады чалавек, сардэчна запрашаем у Зону! Пакуль не ведаю як, але вы yжо тут. Верагодна, Зона хоча пашырыцца i, заадно, папоyнiцца насельнiцтвам.
– Прабачце, дзе? Што за Зона? Яна што, жывая?
– Прабачце, малады чалавек. Не часта, цi ведаеце, даводзiцца мець зносiны з людзьмi з-за перыметра. Давайце паспрабую растлумачыць вам усё па парадку.
Дык вось. Зона – тэрыторыя, вобразна кажучы, вакол Чарнобыльскай атамнай станцыi, з якой, пасля падзей далёкага 1986, былi адселеныя жыхары, якiя знаходзiлiся паблiзу населеных пунктаy: мястэчкаy, вёсак i пасёлкаy. Хоць гэта не зусiм дакладнае вызначэнне, але гэта не так ужо i важна. Пазней вы самi yсё зразумееце, калi трохi абжывецесь тут. Дарэчы, можа быць, вы y чымсьцi маеце рацыю – многiя з людзей, якiя знаходзяцца y зоне, лiчаць яе жывой. Больш таго, некаторыя лiчаць яе разумнай.
Перыметрам тут называюць мяжу самой зоны. Дарэчы, сам перыметр yзмоцнена ахоyваецца, таму ваша з'яyленне тут yжо само па сабе даволi дзiyная падзея, так як пракрасьцiся з-за перыметра у зону можна толькi за вялiкiя грошы альбо па загадзе yрадавых арганiзацый. Вялiкiмi грашыма вы не валодаеце, ды i на yрадавага чалавека таксама не падобныя. Хоць… пажывем-пабачым. Не тое, каб у нас тут быy «крызiс даверу» да yсiх. Звычайна, за чалавека кажуць яго yчынкi, а вы, малады чалавек, пакуль тут новенькi…
Людзей, якiя знаходзяцца y зоне, называюць сталкерамi. Мабыць, хтосьцi начытаyся творчасцi братоy Стругацкiх, але гэта толькi маё меркаванне. Дык вось, сталкеры аб'ядноyваюцца y групы, або, iнакш, групоyкi. Такiх на тэрыторыi зоны шмат, але самыя вядомыя «Доyг» i «Свабода», хоць большасць сталкераy аддаюць перавагу не далучацца нi да адной з груповак. Ёсць i такiя, якiя аддаюць перавагу жыць за кошт iншых i займаюцца разбоем i рабаваннем. Таксама y зону часта наведваюцца i ваенныя, якiя праводзяць зачысткi муцiраваных жывёл, ды i сталкераy вылоyлiваюць, так як знаходжанне y зоне людзей катэгарычна забаронена, за выключэннем навуковага персаналу. Напрыклад, сталкеры, якiя ахоyваюць наш бункер, у свой час таксама папалiся вайскоyцам, але iм прапанавалi выбар: альбо працаваць на нас, альбо атрымаць тэрмiн у iншай «зоне».
У агульных рысах, малады чалавек, у вас невялiкi выбар. Выбрацца за перыметр можна, але гэта будзе каштаваць значна большых грошай, чым варта трапiць сюды. Але калi ж вы трапiцеся вайскоyцам, то атрымаеце немалы тэрмiн за незаконнае пранiкненне на ахоyную зону. Хоць не выключаны i горшы варыянт: можна злавiць шальную кулю, быць з'едзеным якiм-небудзь мутантам або трапiць у анамалiю.
– Анамалiю? А гэта яшчэ што такое?
– О-о-о, на гэтую тэму можна казаць гадзiнамi. Самiх анамалiй звышдастаткова плюс да гэтага яны, пры збегу пэyных абставiнаy аб'ядноyваюцца i yтвараюць новыя з рознымi, часам, незвычайнымi yласцiвасцямi.
Але распавядаць гэта адно, а yбачыць на свае вочы – зусiм iншае. Да таго ж, наколькi я разумею, вы хацелi б вярнуцца за перыметр? Мяркуючы па вашаму выразу твару вельмi.
Я, як кiраyнiк нашага навуковага лагера, магу прапанаваць вам пэyнага роду супрацоyнiцтва.
Паколькi сталкеры, якiя ахоyваюць наш бункер неабходныя нам тут, як для забеспячэння абароны, так i для гаспадарчых патрэб, яны не y стане аказваць нам паслугi па здабычы yзораy розных наватвораy зоны. Вы казалi, што на трупе выявiлi пiсталет i камунiкатар? Гэта добра, так як на гэта не прыйдзецца марнавацца. Зразумейце, мы не дабрачынная арганiзацыя, у нас вельмi жорсткае фiнансаванне i за yсе выдаткаваныя грошы мы павiнны выразна даць справаздачу. Наш тэхнiк пераробiць камунiкатар пад вашыя iдэнтыфiкацыйныя дадзеныя, праверыць вашу зброю i выдасць вам, у арэнду зразумела, ахоyны касцюм. Касцюм прасценькi, але yсё ж лепш чым ваша адзенне, як у плане абароны, так i па наяyнасцi гузiкаy. Прабачце мой спецыфiчны гумар, але гэта так.
Для таго, каб выбрацца за перыметр зоны вам неабходна, як мiнiмум, выжыць тут. Для гэтага я папрашу каго-небудзь з сталкераy навучыць вас па мiнiмальным патрабаванням: валоданню зброяй, адносiнам з групоyкамi, распазнаннi анамалiй, здабычы артэфактаy…
– Прабачце, чаго?
– Э-э, артэфактаy. Тых самых наватвораy зоны, за якiя мы зможам вам плацiць добрыя грошы. Папярэджваю адразу – праца адказная i небяспечная. Вы маеце права адмовiцца, але гэта значыць, што ваша вяртанне дадому адкладзецца на нявызначаны перыяд. Да таго ж, працуючы на нас, вы здабудзеце некаторы iмунiтэт да ваенных, так як з iмi y нас заключана пагадненне на аказанне садзейнiчання. Ну, не буду вас прымушаць даваць адказ адразу. Абдумайце yсё. Зайдзiце да тэхнiка, а ён накiруе вас да вашага iнструктара. Пакуль адпачывайце. Так, у нас сёння аyторак. Ага, часу y вас да ранiцы суботы. А мне пара вяртацца да працы. Прыемна было з вамi паразмаyляць. Да пабачэння.
– Да пабачэння…
