скачать книгу бесплатно
– Sağ döşümdə kəskin ağrılar var.
– Çoxdan ağrıyırsız?
– Hə, neçə aydı. Əvvəllər çox cüzi ağrılar olurdu, onu da menstruasiyayla əlaqələndirirdim. Amma indi ağrılara dözmək olmur, son vaxtlar döş dərisinin rəngində də dəyişiklik var.
– Hmm, bəs niyə belə səhlənkarlıq eliyirsiz? Açın, baxım.
Həkim ehtiyatla Elmiranın döşünə əl vurdu.
– Hmm, burda ələ gələn kütlə var.
– Bu çox qorxuludur?
– Analizlərin cavabını almadan heç nə deyə bilmərəm. Dəridə də rəng dəyişikliyi var. Uşağınız var?
– Bəli.
– Neçə yaşı var?
– Altı.
– Maşallah, böyükdü. Süd vermisiz ona?
– Hə, vermişəm. Bir yaşına qədər əmizdirmişəm.
Həkim telefonun dəstəyini götürüb düyməni basdı.
– Zəhmət olmasa, professor Qaraya deyin kabinetimə gəlsin, məsləhətinə ehtiyacım var.
Çox çəkmədi ki, professor otağa daxil oldu.
– Doktor, nə üçün məsləhət istəmişdiz? – professor eynəyini taxdı.
– Professor, zəhmət olmasa, buna baxın, – Sevda professora Elmiranın döşünü göstərdi. – Nə deyə bilərsiz?
– Həə… Hmm… Analizsiz heç nə. Məncə, qərar üçün tələsmək lazım deyil.
– Düşünürəm ki, həm mammoqrafiya, həm də biopsiyaya göndərim, siz necə bilirsiz?
– Hə, ancaq ondan sonra qərar vermək olar. Yaxşı, gedə bilərəm?
– Çox sağ olun, professor, buyurun. Sadəcə belə işlərdə tək qərar vermək çox çətindi… – Sevda professoru qapıyadək yola saldı. Onlar uzaqlaşdıqca nə danışdıqları eşidilmirdi. Elmira həkimin asta-asta professora nə isə dediyini və əlləri ilə izah etdiyini görürdü.
Elmira ilk dəfə idi ki, “biopsiya” sözünü eşidirdi. Mavi gözlərini iri açıb həkimə diqqətlə baxırdı. Həkim professor yola salıb, qayıtdı və işarə edib:
– Geyinə bilərsiz. – dedi.
Elmira yaxasını düymələyərək:
– Sevda xanım, bu biopsiya dediyiniz nədir?
– Biopsiya – süd vəzisi toxumasından nümunə alınıb uyğun şəraitdə dodurmaq, kəsilib boyandıqdan sonra mikroskop altında incələnmədir. Bu yolla əldə edilən diaqnoz histopatoloji diaqnozdur və süd vəzisi xərçənginin dəqiq diqnozunun tək yoludur.
– Onda, deməli, məndə döş xərçəngidi?
– Dəqiq deyə bilmərəm, analizlər alınmalı, cavablar gəlməlidir, daha sonra biləcəyik ki, dərdiniz nədir.
– Bəs bu necə olur? Biopsiya?
– Biopsiya iki yolla alına bilər: iynə biopsiyası və cərrahi biopsiya. İynə biopsiyası şübhəli sahə və ya kütlədən iynə köməyliyi ilə toxuma nümunəsinin alınmasıdır. Cərrahi biopsiya isə əməliyyatla şübhəli sahə və ya kütlənin tamamilə çıxarılmasıdır.
– Məndə hansını tətbiq edəcəksiz?
– Düşünürəm ki, birincini, ikinciyə bizim hələ ehtiyacımız yoxdur, ümid edirəm ki, heç olmayacaq da. Bəlkə də bu sadəcə kistadır. Hormonların yaratdığı fəsadlar çox vaxt ilk baxışdan bizi qorxudur, amma analizlər gəldikdən sonra görürük ki, vəziyyət bizim düşündüyümüz kimi qorxulu deyil, sadəcə bir yaramaz kista bizi əməlli başlı qorxudubmuş. Siz vaxtı çox uzatmayın, elə lap indi analizdən keçin.
– Ağrılıdı?
– Bu iş üçün xüsusi iynələr var, mütəxəssislərimiz pasientə heç bir ağrı vemədən asanlıqla biopsiyanı həyata keçirirlər. Narahat olmayın, heç nədən də qorxmayın.
– Bəs cavabları nə vaxt çıxar?
– Üç günlə bir həftə arası. Daha dəqiq bir həftəyə.
– Onda mən sabah gələrəm, bu gün hazır deyiləm.
– Yaxşı, amma çox uzatmayın, sabah səhər burda olun.
– Yaxşı, sağ olun.
– Sağ olun.
Elmiranın rəngi payız yarpağı kimi sap-sarı olmuşdı. Ayaqları ona o qədər ağır gəlirdi ki, sanki ayaq sümüklərinin içinə bürünc əridilib tökmüşdülər. Klinikanın dəhlizi ilə ağır-ağır addımılayırdı. Evə getmək istəmirdi, işə getməyə isə həvəsi qalmamışdı.
Klinikadan çıxdı, maşını elə klinikanın həyətində unudub piyada, heç özü də bilmədən harasa gedirdi. Fikri hava kimi çiskinli idi. Plaşına bürünmüş halda qollarını çarpazlayıb ayaqlarının onu apardığı səmtə gedirdi. Xəstəliyinin nə dərəcədə təhlükəli olduğunu düşünürdü: “Bəlkə xərçəngdi? Yəqin həkimlər məni qorxutmaq istəmirlər. Xalidə necə deyəcəm, yazıq dəli olar. Mənə bir şey olsa, Laləm necə olacaq? Offf.... Allah, bu nədi belə? Məni belə sınama”.
Gözləri doldu. Göz yaşları ağ bənizində çillərini yuya-yuya üzü aşağı axırdı. Narın-narın yağış yağırdı. Yol kənarında xan çinarların xəzan olmuş yarpaqlarından xalça sərilmişdi sanki. Yağışda islanmış yarpaqların rəngində belə bir həyat eşqi vardı. Onun getməyə taqəti qalmamışdı. O, qoca çinara yaxınlaşıb ağacın gövdəsinə söykəndi. Sanki ağacdan güc alırmış kimi əlləri ilə ağacın gövdəsini tumarladı. Ağacın gövdəsində məskən salmış mamır onun əllərini yaşıla boyadı. Bir xeyli belə qaldı. Yağış get-gedə güclənirdi. Deyəsən, az da olsa, Elmira özünə gəlmişdi. Ətrafına göz gəzdirdi, harda olduğunu bilmirdi. Əllərini mamırdan təmizləyib əlinin arxası ilə gözlərini sildi. Klinikaya qayıtmaq lazım idi. Amma hardan və necə qayıtmalı olduğunu bilmirdi. Elmira sanki tamamilə yad bir şəhərdə, ona tanış olmayan küçələrlə addımlayırdı. Birdən hardansa bir qadın peyda oldu. Qaraçı idi. O, düz Elmiranın üstünə gəlirdi. Küçədə onlardan savayı kimsə gözə dəymirdi. Qaraçı ona yaxınlaşıb rusça:
– Gəl falına baxım, ay qız.
– İstəmirəm, sağ ol.
– Görürəm pis xəbər eşitmisən. İstəsən deyərəm nələr olacaq?!
– Yox, isəmirəm, get burdan.
Amma ürəyində “bəlkə soruşum?” deyə düşündü.
– Soruş, soruş, hamısın düz deyəcəm. Bax, istəyirsən deyim ki, sənin bir qızın var, ərini sevirsən, o da səni sevir, amma ərin bu yaxınlarda sənə xəyanət eliyə bilər. Səni sevən bir nəfər də var, sənə görə həyatını verər. Bir az pul ver, deyim kimdi o. Yaxşı qazanırsan, simiclik eləmə.
– Yaxşı, pul verirəm sənə, amma məni rahat burax, get burdan, sənin de-diyin heç bir söz mənə maraqlı deyil.
– Eehh, sən korsan, burnunun ucundadı səni sevən adam, hər gün şam kimi əriyir səninçün, amma sən onu görmürsən.
Elmira çantasından pul qabını çıxartdı. Klinikada həyəcandan pulları, pul qabına necə basmışdısa, pullar əzik-əzik olmuşdular. Topa pulları götürdü, onları səliqəyə salıb qaraçıya pul vermək istəyirdi. Birdən qaraçı pulların arasından yüz dolları qamarlayıb götürdü. Elmira ona tərs-tərs baxıb:
– Neyləyirsən, dəli olmusan?
Qaraçı gülə-gülə pulu ovcunda əzdi və:
– Oop, bax, pul yoxdu. Əgər səsini çixarsan, səni lənətləyə bilərəm. Səni dəli eliyərəm, inanmırsan? İstiyirsən sənə quyruğumla buynuzumu göstərim?
Elmiranı əməlli başlı qorxu bürüdü.
– Rədd ol burdan, lənət olsun sənə.
– Həəə, bax belə. Qorxun bizdən, qorxun.
Qadın əcaib səslə dilləndi və gülə-gülə ordan uzaqlaşdı. Gəldiyi kimi də bir an içində gözdən itdi.
– Lənətə gələsən, bu nə gündü belə? Bu nə idi belə?
Qorxu Elmiraya güc gəlmişdi, o iti addımlarla ordan uzaqlaşmağa çalışırdı. Nəhayət ki, bir taksi gözünə dəydi. O, əl eliyib taksini saxlatdırdı, klinikaya sürdürdü.
* * *
Bir anlıq yazıdan gözümü çəkəndə gözüm mənə tuşlanmış baxışlara sataşdı. Qonağım divara söykənib mənə baxırdı. O, mənə yaxınlaşıb:
– Deyəsən, sən də qorxdun, hə?
– Hə, bir az.
– Ruhların varlığına inanırsan?
– Fizikaya əsaslansaq heç bir quvvə itmir, sadəcə formasını dəyişir deyə bilərik. Su buza, qara, buxara, dumana, buluda çevrildiyi kimi. Amma insan ruhunun aqibəti mənə qaranlıqdır. Məncə, bu çox qəliz və mübahisəli bir məsələdi. Amma nənəm hərdən “ruh tutmaq” haqqında danışırdı, ruhu götürmək üçün də xüsusi bir mərasım təşkil olunurdu.
– Hə? O necə olurdu?
– Bir dəfə yadımdadı, xalam baş ağrılarından şikayət eliyirdi, gün batandan sonra isə onun halı lap pisləşirdi. Deməli, əvvəlcə ruhu götürəcək adam bir kasada təmiz su doldurur, suya dualar oxuyur və “ruh tutmuş” adamla hərəsi bir tərəfdən işarə barmaqları ilə kasanı ikitərəfli qaldırırlar. “Ruh tutmuş” adamın ölənlərinin bir-bir adı çəkilir, hansı adda su tərpəndisə, deməli, adamı həmin ölünün ruhu tutub. Daha sonra ölüyə nə istədiyi haqda sual verilir: “Nə istiyirsən? – Və bir-bir adları çəkilir. – Yasin? Salavat? Halva?” Bunlara cavab olaraq su yenə də tərpənə bilər, ya da rəhmətlik heç kimi saymayıb suallarını cavabsız qoyar.
Qonağım qımışaraq:
– Paah. Əməlli-başlı iş gedibmiş ki…
– Hələ bu harasıdı? Əsas məqam hələ sonra gəlir, “ruh tutan“ adamı uzandırırlar, üstünə ağ mələfə salırlar, mələfənin üstündə pambiqdan adam fiquru düzəldib dualar oxuyur və pambığı yandırırlar. Bu həm də qorxunu alır. Bütün bunlar mənə həmişə gülməli gəlirdi.
– Hmm. Amma maraqlı mərasim olub. İndi necə, hələ də gülməlidi?
– Nə bilim? Başıma gəlmiyib axı, amma hərdən fantaziyadır da oynuyur, hoqqa çıxarır. Bəs səncə? Səncə ruhlar var?
– Məncə, var. Elə bax indi ikisi sənin başının üstündə dayanıb düz üzünə marıttıyıblar.
Mən ağzımı əyərək:
– Aayyy, elə demə.
– Nədi, qorxursan?
– Hə.
– Sən onların varlığına inanmırsan, niyə qorxursan?
– Başqa bir mövzun yoxdu?
Mən susuzluq hiss elədim, amma mətbəxə tək getməkdən qorxdum, ona görə də qonağıma:
– Gəl, gedək mətbəxə, çaydan, qəhvədən dəmləyək, gələk.
– Tək getməyə qorxursan? İstiyirsən sən qal, mən gətirim. O, gülə-gülə qapıya tərəf getdi.
– Yooox. Dayan. Mən burda tək qalmaqdan da qorxuram. Mən masadan qalxıb onun yanına qaçdım.
* * *
Qaraçıdan əcəldən qaçırmış kimi qaçıb özünü aldadılmış, ələsalınmış hiss edən Elmira klinikaya çatmışdı, taksinin pulunu ödəyib düşdü. Klinikanın həyətinə girib maşınına mindi və ordan da birbaşa evə gəldi. Yağış onu tamamilə islatmışdı, islanmış kürən saçları qırmızı gil rəngini xatırladırdı. O, evə girib vanna otağına keçdi, bədəni buza dönmüşdü, keyimişdi. Duşu açıb plaşını əynindən çıxarıb yerə tulladı, elə paltarlı özünü suyun altına atdı və isti suyun altında bədənini qızdırdı. O, özünə gəldikçə asta-asta paltarlarını soyunmağa başladı. Paltarlarını soyunduqca nifrətlə yerə atıb və hönkür-hönkür ağlayırdı.
Çimib hamam xalatını geyindi, başına dəsmal büküb hamamdan çıxdı. Gözü parketdəki su izlərinə sataşdı. Hamadan bir əski götürüb yeri sildi. Bayaq çıxarıb tulladığı paltarlarını isə toplayıb çirkli paltarlar üçün olan səbətə atdı. Özünü çox yorğun hiss edirdi, yatmaq istəyirdi. Ona elə gəlirdi ki, yatsa bütün olanlardan dəhşətli yuxu görmüş kimi ayılacaq və həyat əvvəlki axarında davam edəcək. “Bu gün baş verənlər dəhşətli yuxudu” – o, özünü inandırmağa çalışırdı. Yataq otaqına keçib yatağına girdi və dərin yuxuya getdi.
* * *
Atelyedə hamı öz işi ilə məşğul idi. Naza müştərilərlə maraqlanır, Səbinə nəsə biçir, Aida gəlinlik paltarına “svarovski” daşlarını düzüb bərkidirdi. Bircə Zakir özünə yer tapa bilmirdi. O, öz-özünə düşünürdü: ”Elmira çoxdan işdə olma idi. Görəsən, nə olub? Bəlkə zəng eliyim? Yooox, birdən əri yanında olar. Nə deyəcəm? Adama deməzlər ki, niyə zəng eləmisən? Adama deməzlər ki, ay it oğlu it, sənə nə var, xalxın arvadı işə gəlir ya yox? Müdürdü, kefi istəsə gələr, istəməsə yox”. O, həyətdə var-gəl edərək ard-arda siqaret çəkirdi. Çox narahat idi. Naza müştərilərin sifarişini götürüb onları yola saldı. Zakir daha dözə bilmirdi. O, Nazaya yaxınlaşıb:
– Naza, nəsə olub ki, mənim xəbərim yoxdu?
– Necə yəni nəsə olub? Kimə, mənə?
– Sənə yox, Ema xanıma nəsə olub ki, bu gün işdə deyil?
– Nə bilim, bəlkə havaya görə tənbəllik eliyib gəlməyə?
– Zəng vurub soruşmusan?
– Yox, indi zəng eliyərəm.
Naza jurnal masasının üstündən telefonunu götürüb Elmiraya zəng elədi. Telefon bir xeyli çağırdısa da, Elmira zəngə cavab vermədi.
– Yox, cavab vermir. Yəqin başı qızına qarışıb.
– Məgər uşağı bağçaya aparmırlar ki?
