скачать книгу бесплатно
O, gödəkçəsini, ayaqqabılarını geyinib qapını açdı:
– Gəl, düş qabağıma, bir də belə hoqqa çıxarma.
Səbinə acıqlı-acıqlı onu süzdü.
Taksi həyətdə onları gözləyirdi. Zakir maşına yaxınlaşıb arxa qapını açdı, Səbinə arxada, Zakir isə ön oturacaqda oturdu. Zakir Mürvət dayıya dedi:
– Əhmədliyə gedirik, Mürvət dayı. Xəzər tərəfə.
On-on beş dəqiqədən sonra onlar Səbinəgilin ünvanına çatdılar, Zakir maşından enib Səbinəni bloka qədər ötürdü. Blokda ayrılarkən dedi:
– Qalx, mətbəxin işığını yandır, əmin olum ki, evdəsən. Yoxsa sənə bel bağlamaq olmaz. Evdəkilər hardadı?
– Nənəmgilə qonaq gediblər, rayondadırlar.
– Hə… deyirəm axı, özbaşına olub getmisən. Gəl, onda qapıya kimi aparım.
Onlar bərabər beşinci mərtəbəyə qalxdılar, Səbinə əlləri əsə-əsə qapını açdı. Evə girdi, qapının arasından gülümsəyərək Zakirə baxdı:
– Sağ ol.
– Sən də sağ ol, – Zakir pilləkanlara tərəf döndü. Səbinə qapını bağlayıb, Zakir gözdən itənə qədər gözlükdən baxdı, daha sonra mətbəxə qaçıb işığı yandırdı və pəncərədən Zakirin taksiya doğru addımladığını gördü. Zakir maşının qapısını açdığı an başını qaldırıb Səbinəgilin pəncərəsinə baxdı, mətbəxin işığı yanırdı, Səbinə də pəncərədən baxırdı. O, başını yellədib maşına oturdu. Səbinə baxışları ilə gözdən itənə kimi onu yola saldı.
* * *
Səhər Yeganə Lalə ilə qapıdan çıxırdılar ki, Elmira birdən: “Lalə” – deyə səsləndi. O, cəld qapıya tərəf gəlib heyrətlə baxan qızına sarıldı. Yeganə də təəccüb içində idi. Elmira son zamanlar çox həssas, daxilən əsəbi və hər şeyə qıcıqlanan olmuşdu. Halbuki bütün bu sadalanan xüsusiyyətlər tamamilə Elmiranın xasiyyətinə zidd idi. Yeganə səbəbini bilməsə də, bu ani dəyişikliyin səbəbsiz olmadığını düşünürdü. Elmira Yeganəyə qəribə baxışlarla baxdı, sanki gözlərinin dərinliyində onun son zamanlar başqa biri olmasının cavabı gizlənmişdi. Sadəcə bir az diqqət yetərli idi ki, o sirri aşkar edəsən, amma nədənsə Yeganə heç cür olub-bitəndən başa aça bilmirdi. Bəlkə heç bilmək istəmirdi də, çünki nə zaman Elmira onunla danışmağa ehtiyac duyubsa, hər zaman ona könlünü açıb və ondan məsləhət, köməy istəyib. Yeganə Elmiraya görə narahat olsa da, yenə də səbrlə o anı gözləyirdi.
Elmira:
– Lalədən muğayat olun, – uşağın əlini Yeganəyə uzatdı. Onlar qapıdan çıxdılar. Elmira onların ardınca baxıb pıçıldadı:
– Allaha əmanət olun, – qapını bağladı. Onun gözləri dolmuşdu. Xalid onu belə görüb dedi:
– Ema, uşaqlıq eliyirsən, vallah.
– Çox qorxuram, Xalid, çox qorxuram, başa düşmürsən? – qeyri-ixtiyarı Xalidin üstünə qışqırdı. Xalid susdu, amma az qala, Elmiraya: “Mən səndən də çox qorxuram” – deyəcəkdi.
Onlar xəstəxanaya gəldilər. Elmira qeydiyyatdan keçib müayinə edəcək həkimin otağına tərəf getdi. Xalid isə dəhlizdə gərgin halda gəzişirdi. Divarda döş xərçəngi haqqında yazılar və şəkillər vardı. Xalid diqqətlə yazıları oxudu və sanki fikirləri özündən qovmaq istəyi ilə başını silkələdi.
Həkim otağında tək idi. Elmiranı görüb dedi:
– Salam, indi gəlirsiz?
– Salam, hə. İnanın ki, qorxurdum.
– Yoo, belə olmaz. Demişdim axı çox yubatmayın bu işi. Yaxşı, gəlin gedək.
Elmira həkimin ardınca otaqdan çıxır. Koridorda Xalidlə rastlaşırlar, Xalid Elmiraya əl hərəkəti ilə” “Mən də gəlim?” – işarəsi eləyir, Elmira başını yırğalayıb: “Yox” – deyir. Elmira Xalidin yanından ötüb keçir, Xalid ona göz vurub gülümsəyir. Sevda və Elmira rentgen otağına gəlirlər. Sevda digər həkimə yaxınlaşır:
– Doktor, xanıma duktoqrafiya edilməlidi.
Elmiranın sual dolu gözləri Sevdaya baxdı:
– Sevda xanım, o dediyiniz nədir?
– Hərdən terminlər çox qorxulu səslənir, amma narahat olmayın, bu kontrastlı rentgen mamoqrafiyasıdır. Normada otuz dəqiqə çəkir.
Həkim rentgenoloq gülümsədi:
– Narahat olmayın, ağrısız prosesdir, amma ola bilsin bir az rahatsızlıq hiss edəsiz.
– Bu üsul digər üsullardan fərqli olaraq süd kanallarında xırda bədxassəli və xoşxassəli dəyişiklikləri aşkar etməyə imkan verir, – Sevda dilləndi.
Elə bu vaxt tibb bacısı Elmiraya xalat gətirir, Elmira əynini dəyişir və apa-rata yaxınlaşır.
Dəhlizdə var-gəl eliyən Xalid Sevdanın rentgen otağından çıxdığını gördükdə ona yaxınlaşdı:
– Xanım, mən indi sizinlə bura gələn xanımın əriyəm. O necədi? Yəni xəstəliyi doğurdan ciddidi?
– İndi heç nə deyə bilmərəm, hələ özüm də dəqiq bilmirəm, əsas müayinələr olsun, analizlərin cavabı gəlsin, o zaman dəqiq nəsə demək olar.
– Bəs cavab nə vaxt gələcək?
– Bir həftəyə cavablar bizdə olacaq.
– Hmm, yaxşı. Çox sağ olun.
– Siz sağ olun.
Sevda həmsöhbətindən ayrılmaq istəyirdi ki, Xalid:
– Bir dəqiqə, bəs indi bu proses çox çəkəcək?
– Elə də çox yox, hardasa yarım saat. Çox gərginsiz, bəlkə sizə sakitləşdirici verək?
– Yox, ehtiyac yoxdur. Sağ olun.
Sevda öz otağına tərəf getdi, Xalid isə siqaret çəkmək üçün klinikanın həyətinə endi.
Həyətdə gəzirəşək iyirmi beş dəqiqəyə siqareti-siqaretə calayaraq o qədər çəkmişdi ki, yenidən siqaret üçün əlini qutuya atanda gördü boşdu.
Bu iyirmi beş dəqiqə ona iyirmi beş ay kimi gəldi, sanki ona dar paltar geyindirmişlər və bu paltarda nə tərpənə bilir, nə nəfəs ala bilir, nə də kimsə onu bu darlıqdan xilas eləmək istəyirdi. Bu narahatlıq onda elə bir hiss yaratmışdı ki, sanki sinəsinin üstündə ağır bir yük var. Əlləri bağlanmışdı və bu yükdən azad ola bilmirdi. O, çətinliklə dərin bir nəfəs aldı, gərginlikdən onu əsnəmək tutdu. Ətrafına göz gəzdirdi, həyətdə heç kimin olmadığına əmin olub gərnəşdi, əsnədi, bununla da sanki bayaqdan bəri onun əl-qolunu bağlayan, onu sıxan görünməz qiyafədən canını qurtardı. Boş siqaret qutusunu ovcunda əzib zibil qutusuna atdı. Tələsik ikinci mərtəbəyə qalxıb rentgen otağının qapısına yaxınlaşdı, Elmira hələ də çıxmamışdı. Xalid pəncərəyə yaxınlaşdı. Pəncərədən bayıra gözəl mənzərə açılırdı. Xoş, mülayim hava vardı. Zəif meh əsirdi. Həyətdə əkilmiş ağacların yarpaqları saralmışdı, təkcə küknar və şam ağacları məğrur-məğrur təbiətin dəyişikliyinə əhəmiyyət verməyib yam-yaşıl qalmışdılar. Söyüd nazlana-nazlana sarışın saçaqlarını yellədirdi. Xan çinar qol-budağını uzadıb qırmızımtıl-narıncı yarpaqlarını ilıq payız günəşinin şüaları altında rəngdən-rəngə salır, rahatlıqla ətrafda olub-bitənləri qəbul edirdi. Göy üzünü ağ buludlar almışdı. Ağ buludlar sanki ağ quzuların ağappağ yunundan qırxılıb, yaxşıca çırpılıb, şışırdılib göy üzünə səpələnmişdi. Buludlar aram-aram hərəkət edirdilər. Hərdən günəşin önünə keçib onu gizlədir, kölgə salırdılar. Günəş isə bu şıltaqları öz inçə, zərif şüaları ilə itələyib, yenə də yer üzünü seyr edirdi.
Sanki Xalidin xəyalları buludlara qoşulub uzaq-uzaq keçmişə qayıtdı. Xalid gənc idi. Bir yay axşamı məhəllə uşaqları ilə futbol oynamaqdan qayıdanda nənəsinin həyətdə bardaş qurub yun çırpdığını gördü. O tez gəlib nənəsinin üz-gözündən öpdü. Arvad ondan canını qurtarmaq üçün əlindəki yun çubuğunu onun yanına ilişdirdirəndə Xalid dedi:
– Ay nənə, yandım, – kənara hoppandı.
Nənəsi gülə-gülə:
– Adə, vələduzuna, boğmuşdun e məni.
– Neyniyim, darıxmışdım da…
– Darıxan köpoyoğlu gəlib nənəsinə baş çəkərdi.
Xalid yuna işarə elədi:
– Ver mən çırpım, köməyim dəysin sənə.
Nənəsi çubuğu ona uzatdı:
– Al, çırp görüm, mən də bir az boğazımı yaşdıyım, gəlirəm.
Xalid həvəslə yunu çırpmağa başladı. O, çubuğu gah sağdan sola, gah soldan sağa vurur, gah yunu havada fırladıb yerə tullayır, gah da yunu çubuğun üstündə oynadırdı. Birdən nənəsinin haray-həşirlə üstünə gəldiyini görüb işin “fırığ“ olduğunu sezdi, çubuğu yunun üstünə atıb evə qaçdı. Nənəsi deyinə-deyinə gəlib oturdu, özünü düzəltdi, kəlyağayısını açdı və alnından qulağının ardına saldı. Yunu çırpdıqca nənənin qulağındakı tana sırğalar tərpənirdi. Sanki nənə bundan zövq alırmış kimi daha da ürəklə çırpırd. Xalid qapıdan oğrun-oğrun nənəsinə baxıb, yavaş-yavaş gəldi, nənəsi ilə üz-üzə sallağı oturub dirsəklərini dizinə söykədi. Barmaqlarını çarpazlayıb çənəsinin altına qoydu, ciddi baxışlarla nənəsini süzdü. Birdən nəvəsinin ona dikilmiş baxışlarını görən nənə dedi:
– Ay bala, nolub? Niyə zillənmisən?
– Heeç, baxıram ki, sən indi də gözəlsən, lap divardakı babamla olan şəklindəki kimi. Orda da qulağında bu sırğalardı.
Nənə nə isə xatırlayıb əlini qulağına apardı və təbəssümlə dedi:
– Hə, bu sırğaları baban rəhmətlik üzgördüyə vermişdi.
– Üzgördü nədi, ay nənə?
– Paaay atonnan ha, indiklərin yanında söz demək olmur ee. Get, anonnan mitili al görüm.
Xalid qaçıb evdən mitil gətirir, həyətə salınmış palazın üstünə sərir və nənəsinin tapşırığı ilə yunu mitilin üstünə yığır. Xalid yunları gətirdikcə nənə onları səliqə ilə yerləşdirirdi. İşindən razı nənə dedi:
– Xalid balam, ağappaq yundan yorğanda yatacaq. Yun yun deyil ee, bu-luddu, maşallah. Get, anovu çağır gəlsin, bunu çevirək.
Xalid elə qapıdan anasını səslədi. Anası əlləri xəmirli, əynində yaxalıqla çıxdı:
– Gürzə bükürəm, ana, əllərimi yuyum, gəlirəm.
Xalidin anası ilə nənəsi üstünə yun yığılmış mitili büküb sonra açdılar. Yorğan açıldıqca yun mitilin içində qalırdı. Xalid üçün bu nənəsinin fokusu idi. Qadınlar mitili çevirmə prosessini bitirdikdə Xalidin nənəsi üzünü qızına tutdu:
– Gördün yorğanı necə tutmaq lazımdı?! Goruma aparmayacam ee, öyrən. Qaynanan kimi döşəkçə yunundan yorğan sırıma, yorğanın yunu, bax, bunun kimi əlçim-əlçim, ağappaq olmalıdı. Yaxşı, ağzını tik, get işivi gör, mən də sırıyım. Sonra da gəl, gör sırığ necə olur.
Nənələrinin bacarıqlarıyla öyünməyi Xalidə ləzzət eliyirdi, anası heç bir nənəyə cavab qaytarmazdı, bir nənə gəlib xörəklər bişirib düzərdi və: “Ananı çağır, damağı dada gəlsin” – deyərdi, bu biri nənə də bax belə hər yay qudasının verdiyi yorğan-döşəkdən birini söküb təzəliyərdi.
Elmira rentgen otağından çıxdı, Xalidi pəncərənin qabağında görüb ona tərəf getdi. Yaxınlaşıb əlini ərinin çiyninə qoydu. Xalid onun gəlişinə sevindi:
– Həə, gəldin? Şükür, elə bil bir ildi ordasan.
Elmira pəncərədən görünən mənzərəyə baxıb dedi
– Hər şey necə də gözəldi, hərdən bu gözəlliklərə fikir vermirik, – başını Xalidin çiyninə qoydu. Səssizcə bir neçə saniyə pəncərədən baxa-baxa dayandılar. Sükutu Xalıd pozdu:
– Necəsən, ağrımırsan?
– Hələ ki yox.
– Neynəyirik, gedirik evə?
– Əvvəl Sevda xanımı görüm, sonra.
– Yaxşı, onda gedək. Yenə nəsə eləməlidilər?
– Bilmirəm. Gedək, biləcəm.
Onlar pilləkanlara tərəf gəldilər, Xalid Elmiranın onun qoluna girməsi üçün qolunu uzatdı. Onlar qol-qola girib pilləkanlardan endilər. Elmira Sevdanın otağına girəndə Sevda nə isə yazırdı. Elmiranı görüb gülümsədi:
– Yoldaşınız yaman narahatdı sizə görə. Necəsiz, yaxşısız?
– Yaxşıyam, hə.
– Ağrı yoxdur ki?
– Yox.
– Gəlmişkən diaqnozun dəqiqləşdirilməsi məqsədi ilə trepan-biopsiyan olunmanızı da istərdim, amma çox yorulmusuzsa sabaha saxlayaq. Bundan da heç narahat olmayın, qorxulu heç nə yoxdur. Süd vəzində şişin əlamətləri olanda son diaqnoz yalnız biopsiyadan sonra müəyyən olunur.
– Sevda xanım, əgər cavablar pis olsa, onda necə olacaq?
– Əməliyyat və yəqin ki, kimyaterapiya, amma ümid edirəm ki, hər şey yaxşı olacaq. Əsas odur ki, ümidinizi itirməyin, hər şeyin yaxşı olacağına inanın.
– Təki siz deyən kimi olsun. Onda deyin hansı otaqdadı, gedim, birdəfəlik ondan da canım qurtarsın.
– Gəlin, bir yerdə gedək.
Növbəti analizdən sonra Elmira tamamilə gücdən düşmüşdü, halsız idi. Ona yerli anasteziya edilmişdi. Onu çarpayıya uzatmışdılar. Deyəsən, bir neçə dəqiqə yuxuya getmişdi. Gözlərini açanda Xalidi yanında gördü. Xalid çarpayının kənarında oturub onun oyanmasını gözləyirdi. Xalid gülümsədi:
– Elə bildim yatmış gözəl kimi məndən öpüş gözləyirsən, elə yaxınlaşıb öpəcəkdim ki… ayıldın.
Tibb bacısı və Sevda gülüşdülər. Sevda resepti Xalidə uzatdı:
– Dərmanları vaxtında içiməlisiz və özünüzə yaxşı bax-malısız. Meyvə şirələri için, yorulmayın, yuxudan tam doyun. Bunlar sizin üçün çox vacibdir. Gələn həftə mütləq gəlin, inşallah, sizə xoş xəbər deyərik.
Xalid arvadının əlini ovcunda sıxdı:
– İnşallah!
Elmira azca yastıqdan başını qaldırdı:
– Onda mən gedə bilərəm də, hə?
– Başgicəllənmə yoxdursa, təbii ki.
