скачать книгу бесплатно
Әйбәт булды әле, синең белән бергә
Утырдык без: күрештек тә, сөйләштек тә.
Мин үлгәндә син дүрт яшьлек бер кечкенә
Сабый идең… Ә хәзер күр – мәһабәт карт!
Синең белән бергә җирдә яшәвем хак:
Синең аша буыннарга күчә-күчә,
Дәвам итәм хәятымны элеккечә…
Ул елмая: – Син дә минем төслеме? – ди, –
Көләч, шаян, олы җанлы, көчлеме? – ди, –
Кул кысышмый саубуллашыйк, салкын кулым…
Хуш, елмаеп-көлеп яшә, бабай-улым!
Сызгыралар җилләр зират кырларында.
Уйнагандай скрипка кылларында:
Ишетәм мин бер дәртле, бер тын тирбәүле
Моңлы көйне, әти сызган «Тәфтиләү»не…
1969
Синең төсле
Күк йөзе ачык, аяз, зәңгәр –
Синең күзең төсле.
Таң җиле йомшак, ягымлы, саф, рәхәт –
Сүзең төсле.
Көн көләч тә, якты да, нурлы да –
Шат йөзең төсле.
Син охшамаган беркемгә дә,
Фәкать үзең төсле.
Мәҗнүнең сөю шәрабын бер генә тамчы эчте
Дә исерде айнымаска! –
Инде гел сәрхуш бу башка
Бар дөнья синең төсле!
1969
Сагышларым
Күзләремдә нурлар бетеп бара,
Бөтенләйгә сүнәр микән бер?..
Замандашлар шунда, һич булмаса,
Якын итеп сөйләр микән бер?
Горур булдым мин милләтем белән,
Рухым белән – бәйнәлмиләлче.
Тырыштылар ятлар моны миннән
Читләтергә, кулдан килгәнче.
Тыгыз иде еллар, озын – юллар,
Арылмады түгел, арылды.
Арыганга походта юк привал –
Абынсам да алга барылды.
Халкым: «Хезмәт», – диде. – Бастым сафка.
Халкым: «Көрәш!» – диде. – Мин – солдат.
Ил язмышы хәл ителгән чакта
Булалмадым сабыр вә салмак.
Зарлану да түгел, ялвару да –
Ни күрмәде безнең бу башлар!..
Төер булды бугазларда ташлар,
Өстебезгә яуды кургашлар…
Узганнардан, киләчәктән туган
Сагышларым юыла тау сыман,
Шул сагышлар ташса күкрәгемнән,
Киң дөньяны кайчак тарсынам…
Бәхет назы мине туган көннән
Тибрәтмәде алтын бишектә.
Үзең риза булсаң язмышыңнан,
Миңа, халкым, ярый ничек тә.
Язмышлары, ялгышлары белән
Әрни-әрни сөйдем илемне,
Әгәр дә ваз кичсәм илдән-телдән,
Син мине үз итәр идеңме?!
Арысланның авызын каерганда
Салсал батыр ничек хис итсә,
Мин дә шулай: нәфрәт кайный канда,
Әгәр сине берәү кимсетсә.
Сугыш аты кебек, мин, мөлдерәп,
Күзләреңә карап яшәдем.
Авыр чакта бергә була Ир, Ат,
Бергә түгә әрнү яшьләрен.
И түгимче яшьләремне мин бер.
Эчләр бушап кала еласаң.
Тар булса да күкрәк, сулыш киңдер –
Халкың белән бергә суласаң!
Болар васыять түгел, болай гына,
Мирасым юк васыять әйтерлек.
Сагышларны тик сүз уңаенда
Булсын димен җиңеләйтерлек.
Батырлыгың, яхшы атың белән
Горур улың мәңге сөенәчәк!
Миң ышанам, шул сыйфатың белән
Каршы алыр сине киләчәк.
Күзләремдә нурлар сүнеп бара, –
Аерылышыр көннәр җитәме?..
Бар иде, дип, бер ваемлы бала,
Халкым мине бер яд итәрме?!
1970
Шагыйрь җаны
Тигез түгел шул бу фани дөнья:
Берәү зирәк, берәү томана,
Берәү матур, берәү ямьсез туа…
Уйлый китсәң, зиһен чуала.
Берәүгә гел бәхет килеп тора,
Берәү аны эзли, сорана…
Бәхет, диләр, бары язмыш кына,
Бәхет, диләр, бары шобага.
Димәгәе, әйдә, фал ачсыннар!
Син яманга бер дә юрама.
Шобагаңны, йә, тарт, нәрсә чыгар?!
Ни чыкса да ямансулама.
Бернәрсә дә төгәл түгел җирдә
Дип, хикмәтле кеше юана.
Ә дивана өмет өзми бер дә,
Килер бәхет өчен куана…
Күңелнең еш иләс-миләс чагы.
Юк, үпкәле түгел мин аңа.
И кызык та соң син, шагыйрь җаны! –
Үзең хәким, үзең дивана.
1970
Төнге шигырь
Төндә торган бәндәләр солтан икәндер, белмәдем.
Һ. Салихов
Тын, караңгы бүлмә. Тып-тын акыл.
Йөрәк кенә уяу, талпына.
Өзелердәй булып үзәктә кыл
Чамасыннан чыгып тартыла…
Уята ул менә бүген тагын,
Тибә-тибә акыл-көндәшен.
Читлектәге коштай тетрән, кагын,
Тарсын, җаным, күкрәк төрмәсен!
Керфекләргә күпме яшь кунмаган,
Күпме форсат җилгә китмәгән!..
Йөрәктә дәрт һәрдәм артык булган,
Тик акыл гел җитеп бетмәгән.
Син акылны, тынычлыгын җиңеп,
Кыңгыраулар тагып, дугалап,
Җитез, асау юрга итеп җигеп,
Айлы юлдан чаптыр-юргалат!
Уңлы-суллы җигелеп шул арбага,
Кафияләр, моңнар биесен,
Ишетелмәгән җырлар тусын яңа,
Соклансын да күңел сөенсен.
Сикереп торсын шагыйрь түшәгеннән,
Яшьлек югалтуын тутырсын:
Әсәрләнеп шул илһамлы төннән,
Шашып, шигырь язып утырсын…
Тояк тавышы!.. Гүя йөрәк тавышы –
Ераклардан килгән кайтаваз.
Тын түгел төн – уяу шагыйрь сагышы,
Чыңлап тора серле, моңлы саз!
1970
Пилигрим
Кайберәүләр минем яшькә җитсә,
Икеләнми сайлый «мич башын».
Тели икән, әйдә сайлый бирсен;
Минем – яшьлек, амур юлдашым.
Азмы җирдә тумый картайганнар?!
Син картайгач бер ту яңадан!
Олыгайган саен, хәят телим,
Мин яшәгән саен яңарам.
Табигатьнең иркен кочагында
Иркәләнгән җанвар сыман мин.
Хыял һәм дәрт дигән йөкләр артып,
Һәр көн саен юлга чыгам мин.
