скачать книгу бесплатно
Шигъри чара итеп үткәргән.
Мөмкинме шик тоту Коперникка, –
Тел тидерү аның кебеккә!
Тик гыйбрәтле шунысы: кайчак серләр
Соң ачыла, элек белеп тә…
1973
Бер селкенеп
Берәм-берәм йөзе ачыла бара
Тирә-юньдә йөргән затларның,
Һәркайсысы тотына күрсәтергә
«Һөнәр»енең төрле якларын:
Берәүләре, син тау өйгән чакта,
Бер уч туфрак ташлый – өлешен, –
Күз дә йоммый соңра әйтер өчен:
– Бу тауны, – дип, – мин дә өештем!
Авыр юлны ансат үтәр өчен,
Берәүләре утыра арбаңа…
Ул гынамы әле!.. Үз арбаңда
Аның җырын җырлап бар аңа!..
Үрмәлиләр шулай төрле яклап,
Сырышалар синең өстеңә,
Кызык иткән сыман бер җүләрне,
Тап булгандай дәрвиш-мескенгә.
Бер селкенеп ташлыйм андый чакта –
Өстән төшә тегеләр шыбырдап:
Җан җиңеләеп китә арынганга,
Тик тән генә кала чымырдап…
1972
Нигә, нигә?
Элекке Саласпилс концлагеренда
Саласпилста җир каралган каннан…
Метрономда йөз мең йөрәк тибә[22 - Рига янындагы Саласпилс лагеренда йөз мең кеше һәлак булган.]:
«Нигә генә тудык без анадан?
Үтерделәр безне нигә, нигә?..»
Түшен япкан ялангач кыз бала,
Оятыннан батар иде җиргә!..
Дерелдиләр аның иреннәре:
«Кимсеттеләр болай нигә, нигә?..»
Өзгәләнеп елый бер нарасый,
Башкалары кушыла шул бәбигә:
«Әнкәй, әнкәй, җылы кочагыңнан
Аердылар безне нигә, нигә?..»
Сөякләрдән үскән таш һәйкәлләр
Басып тора сыкрап яткан җирдә,
Эндәшәләр алар исәннәргә:
«Үтерделәр безне нигә, нигә?..»
«Онытмагыз моны!» – ди манзара,
Туфрак җанлы, баскан саен иңә…
Һәр тарафтан пышылдыйлар өннәр:
«Үтерделәр безне нигә, нигә?..»
1973
Тузмый икән
Иртешкә төшмә икән,
Суларын эчмә икән;
Сабый чакның сагышлары
