скачать книгу бесплатно
Җырланмаган нинди җырлары бар, –
уелып-уелып, чишмә ага…
Бөгелеп кенә, сыгылып, таллар тала,
су бир,
сулыгып йөрәк яна!
Ургый да гына ургый,
җырлый-җырлый
чишмә ага.
1960
Эзләреңне саклый һәр буразна
Әткәй истәлегенә
Урман буе яшел аланлыкта
гөлләр үскән инде кай ара.
Күптәнме соң кулларымнан тотып
өйрәтүең печән чабарга.
– Өздереп чап, чалгың уйнап торсын,
такыр калсын покос арасы, –
Алдан киттең чыклы болын буйлап,
яшел сукмак салып барасың.
Очкынлатып чалгы янаганда
хәтерләдең яшьлек елларын:
Кылыч белән ерып үткәнсез сез
покосларга кайту юлларын.
Сүз озайтмый идең үз хакыңда,
әллә вакытың бик аз булдымы;
Кара рамда рәсмең төшкән хәбәр
сөйләп бирде тормыш юлыңны.
Яшен кебек сукты һәрбер сүзе,
хәтеремдә мәңге калсын дип:
Элек батрак булган,
аннан – эшче.
Егермебишмеңче.
Большевик.
Сәнәкчеләр сине кыйнаганнар…
Үләр, диеп, дошман көтмәсен! –
Канлы күлмәгеңне байрак итеп,
колхоз кырларына киткәнсең.
Ак каеннар, әнә, хәйран калып,
шуны сөйли булыр җилләргә.
Эзләреңне саклый һәр буразна,
кырны иңләп, бодай тирбәлә…
1960
Хатлар язам
Хатлар язам сиңа,
сөям, сагынам!
Мондый сүзләр ләкин хатта юк.
Салкынайта мәллә хат битләрен
көзге җилләр, саксыз актарып.
Кайнар сүзләр юкка үпкәләмә,
укы, иркәм, шуны искәреп:
Сүзләрдән мин бары юллар тездем,
юл арасы тулы – хисләрем.
1960
Гел синең белән
Урамнар буш калган,
йолдызлар сүнгән,
ә яңгыр кыекка
алкалар элгән.
Ялгызым мин бүген
уйларым белән.
Урамның иң аулак
юлларын беләм.
Җил төннең күренмәс
кылларын чиртә,
үзендә күпме көй,
күпме сер йөртә!
Төшенеп серенә,
тыңлыйсы килә,
кушылып, тын гына
җырлыйсы килә.
Омтылса күңелем
җыр булган җиргә,
бу мине онытты,
ташлады, димә.
Кайчакта күңелсез
давылсыз, җилсез;
ә җилләр, давыллар
бик шыксыз синсез.
Син китсәң еракка,
моңнарым арта.
Өйләрдә ямансу,
кырларга тарта.
Ялгызым мин бүген
күңелем белән.
Ә күңел син юкта
гел синең белән.
1961
«Караңгылар алай кара түгел…»
Караңгылар алай кара түгел, –
Айлар батса, Чулпан калкасы.
Күк йөзендә бермәл пәйда була
сызылып кына төшкән Ай кашы.
Йөзкәенә зәңгәр пәрдә япкан.
Ачылмаган әле керфекләр.
Ай кашына шунда гашыйк булды,
таңга калып янды офыклар.
Офыклардан әллә көнләшепме,
уятырга килде Кояшы.
Күк йөзеннән нурлар булып тамды
сызылып кына төшкән Ай кашы.
1961
Үкенмим
Тау артында зәңгәр болыт
бер килеп явар төсле.
Тауга менсәм, бу күңелем
юаныч табар төсле.
Тау башлары, ай-һай, биек,
тау буе – карамалык.
Нигә, дустым, үзең менгәч
әйләнеп карамадың?
Тау башында түгәрәк күл,
йөрмәдек түгәрәкләп…
Үкенмимен, сиңа карап
тау кичтем, шуңа рәхмәт.
1961
Август
Август ае.
Җәйнең кайнар көннәре.
Олы юлда – машиналар гөрләве.
Асфальт юллар кызган чуерташ сыман,
шул юлларда йөрүләрем аз сыман.
Йөкләр, йөкләр –
икмәк килә басудан.
Машиналар чабыш аттай ярсыган.
Җәяү юлчы, бер читкәрәк бас юлдан –
бу чабышта йөгәнсез көч бар сыман.
– Алтын йөккә тиң юлдашмы бу юлдаш? –
дип әйтәме юлга яткан чуерташ.
Җәяүлене ташлау сезгә хас түгел,
шофёр күңеле, беләм, чуерташ түгел.
Читтә торып чабыш карау кызык та,
күңеллерәк үзең бару узышка!
Әйдә, шофёр, булмас бушка йөртүең –
минем дә бар бу йөктә үз бөртегем.
1961
Гел синең белән
Урамнар буш калган,
йолдызлар сүнгән,
ә яңгыр кыекка
алкалар элгән.
Ялгызым мин бүген
уйларым белән.
Урамның иң аулак
юлларын беләм.
Җил төннең күренмәс
кылларын чиртә,
үзендә күпме көй,
күпме сер йөртә!
Төшенеп серенә,
тыңлыйсы килә;
кушылып, тын гына
җырлыйсы килә.
Омтылса күңелем
җыр булган җиргә,
бу мине онытты,
ташлады, димә.
Кайчакта күңелсез
давылсыз, җилсез;
ә җилләр, давыллар
бик шыксыз синсез.
Син китсәң еракка,
Моңнарым арта.
Өйләрдә ямансу, кырларга тарта.