скачать книгу бесплатно
– N?? ?? ildir bilirs?n? – Heyr?td?n S?bin?nin g?zl?ri alacalandi. – Amma m?n? indi deyirs?n? Sonra da deyirs?n ki, dostuq. Bel? dostluq olar?
Z?rif?nin anqlayib solgunlasmis, amma bundan daha da z?rifl?smis sif?tin? baxanda onun acigi d?rhal soyudu. – ?? ild? bu boyda d?rdi t?k ??kmis?n?
– Dem?li seydir ki? – Z?rif?nin s?si titr?di. – Deyib etiraf etm?lis?n ki, s?nin yerini basqa birisi tutub? S?n artiq sevilmirs?n, arzulanmirsan, lazimsiz ?sya kimi bir sey? ?evrilmis?n? T?s?vv?r edirs?nmi, S?bin??
– Aman Allah, s?nin kimi qadini kiminl?s? d?yism?k olarmis! R?sid n?y? g?r? bel? etsin axi? – S?bin? he? c?r sakitl?s? bilmirdi. – O Asya dediyin g?z?ldir?
S?bin? bu suali el? verdi ki, sanki cavabinda “yox” esitm?k ist?yirdi.
– H?.
Cavab onu ??tin v?ziyy?t? saldi:
– Y?qin t?k yasayir, el?mi? – S?bin?nin s?si titr?di.
– El?dir.
– Onu hardan tapib?
– Bir yerd? isl?yirl?r.
– O da m?h?ndisdir?
– H?.
– Aydin m?s?l?dir. T?k qadindir, y?qin isi-g?c? b?z?nib- d?z?nib R?sidin qabaginda firlanmaqdir. S?nin kimi ?ynin? k?hn? bir xalat ke?irib g?n?n? m?tb?xd? ke?irmir ki! – S?bin? ciddi-c?hdl? v?ziyy?td?n ?ixis yolu axtanr, onu dogurmus s?raiti ?yr?nm?y? ?alisirdi. O, dostuna t?skinlik verm?k ist?di:
– Bir ?z?n fikirl?s d?. Kisi ???n hansi qadina yaxinlasmaq xosdur? S?nin kimisin?? S?h?rd?n axsama kimi bisirib-d?s?r?rs?n, gec? kisi yanma g?l?nd? is? deyirs?n ki, “yorulmusam”.
– Eh, b?xt?v?rlikd?n danisirsan. O, he? yanima g?lir ki? – Z?rif? q?h?rini g?cl? uddu.
– Dem?li, onu ?z?n? c?lb ed? bilm?mis?n. S?rt g?z?llikd? deyil, ?zizim, g?r?k kisini ?z?n? baglaya bil?s?n. M?n s?nin kimi g?z?l deyil?m. Amma di g?l ki, Asim m?nsiz birc? g?n d? yasaya bilm?z. Qulaq as, bu g?nd?n m?nim dediyim kimi ed?c?ks?n…
S?bin? n? is? danisirdi, ona m?sl?h?tl?r verir, n? is? ?yr?dirdi. ?z? d? el? s?yl?, el? ?r?kl? ?yr?dirdi ki, guya bu d?rsl?rd?n sonra R?sid m?tl?q Z?rif?ni sev?c?kdi, Asyani atib yenid?n onun yanma qayidacaqdi. Z?rif? aci-aci g?ld?. ?? il ?vv?l b?lk? d? r?fiq?sinin m?sl?h?tl?rin? ?m?l ed?rdi, amma indi gec idi. ?? il ?vv?l? kimi h?r sey basqa c?r idi. Z?rif? ?z sakit, burulgansiz h?yatini yasayirdi. Ev, ail?, ?vlad qaygilan i?ind? s?xsi s?ad?t, diqq?t v? m?h?bb?t kimi anlayislardan uzaq idi. ?z adi h?yat t?rzin? ?yr?smisdi. ?? il ?vv?l hardansa ?s?n amansiz r?zgar onun rahatligini pozdu, h?r seyi d?yisdi.
Bir d?f? isd?n sonra Aydin ona yaxinlasdi:
– S?n? bir s?z dey?c?y?m. Ancaq s?z ver ki, onu ?r?yin? salmayacaqsan.
Aydinin tonu Z?rif?nin xosuna g?lm?di. Onun n? is? xosag?lm?z bir sey dey?c?yini basa d?s?b s?brl? g?zl?m?y? basladi.
– Bax ha, ?z?nd?n ?ixmamalisan. Bu, h?yatdir. Insan h?r sey? hazir olmalidir.
Onun t?mkini Z?rif?ni h?vs?l?d?n ?ixardi:
– ?r?yimi ?zm?, de g?r?m n? dem?k ist?yirs?n?
– M?n dem?y? d? bil?rdim. Amma ?zg?l?rd?n esitm?kd?ns?, m?nd?n esitm?yin yaxsidir.
Z?rif? daha ?z?n? saxlaya bilm?di:
– Mus-mus deyinc?, Mustafa de, daha s?brim daraldi.
– Yaxsi, diqq?tl? qulaq as. R?sidin sevdiyi basqa bir qadin var.
– N?? – Z?rif? q?fil z?rb? almis adamlar kimi m?vazin?tini itirdi. Yixilmamaq ???n tez stula ??kd?. – N? dedin? R?sidin sevdiyi qadin var? – O, var g?c? il? bagirdi. Aydin onun d?hs?td?n d?yismis sif?tini g?r?b dediyin? pesman oldu. Lakin artiq s?z deyilmisdi.
– S?n yalan danisirsan! Bizim xosb?xtliyimiz? h?s?d apardigina g?r? bunu uydurmusan. Ist?yirs?n bu yolla R?sidi m?nim g?z?md?n salasan.
Aydin bu ittihamlara davam g?tir? bilm?yib dedi:
M?nin haqqimda n? d?s?n?rs?n, ?z fikrindir. Amma m?n s?n? ancaq h?qiq?ti dedim. H?qiq?t is? aci olur. Qadinin adi Asyadir, bir yerd? isl?yirl?r.
Niy? bizim aramizi vurmaq ist?yirs?n? – Z?rif?nin g?zl?ri yasla dolu idi. Bunu g?r?nd? Aydin daha he? n? dem?yib otagi t?rk etdi.
H?min hadis?d?n sonra Z?rif? bir h?ft? is? ?ixmadi. Bir h?ft? sonra x?st?xananin pill?k?nl?rind? onunla ?z-?z? g?l?n Aydin Z?rif?nin soluxmus b?nizini, q?mli g?zl?rini g?r?nd?:
– M?ni bagisla, Z?rif, – dedi. – G?r?k s?n? dem?y?ydim. ?z?m d? bilm?d?n q?lbin? yara vurdum.
Z?rif? t?mkinini pozmadi:
– Aydin, s?n pislik etm?mis?n. Yalan i?ind? yasamagimi m?sahid? etm?k pislik olardi. S?nd?n bir xahisim var, Asyanin evininin yerini m?n? nisan ver. Qoy ?z g?zl?riml? g?r?m.
Bu, xahisd?n ?ox, ?mr? b?nz?yirdi. Aydinin razilasmaqdan basqa ?ar?si qalmadi. ?nvani Z?rif?y? verdi, evin harada yerl?sdiyini t?f?rr?ati il? ona izah etdi. ?z? p?rtm?s, g?zl?rin? qan ?il?nmis Z?rif?y? yazigi g?ldi. Onu he? bel? ?ar?siz, ?midsiz g?rm?misdi. Z?rif?ni bu hala o salmisdi. Bu ?zabli hiss onu incits? d? oyunu axira ?atdirmaq q?ranna g?ldi:
– Bu g?n Asyanin dogum g?n?d?r. ?ox g?man ki, bir yerd? olacaqlar:
Z?rif? usaqlari bag?adan g?t?rm?yi qonsusu Sahib? xaladan xahis edib axsam saat 6-da Aydinin nisan verdiyi h?min ?nvani axtarib tapdi. Evin ?zb?iiz?nd?ki xiyabanda salxim s?y?d?n k?lg?sind?ki skamyada oturub g?zl?m?y? basladi. Xosb?xtlikd?n ?ox g?zl?m?li olmadi. Yarim saat sonra R?sidin g?l d?st?si il? taksid?n d?s?b h?min bloka girdiyini g?r?nd? Z?rif? ildirim vurmus kimi bir xeyli yerind?n t?rp?n? bilm?di. N? etm?li oldugunu d?rk ed?c?k halda deyildi.
N?hay?t, ayaqlarini arxasinca s?r?y?-s?r?y? ev? qayitdi. Bird?n ?z-?z?n? acigi tutdu. “B?lk? ora Asyanin evi deyil? B?lk? R?sid qohumlarindan birini t?brik etm?y? gedib?” S?bh?l?r ona aman vermirdi. Sonra n? fikirl?sdis?, R?sidin stolunun siyirtm?sind?n onun telefon kitab?asini tapib Asyanin te-lefonunu axtarmaga basladi. “I” h?rfi olan b?lm?d? “Ismayilova Asya” s?zl?rini oxuyub n?mr?ni yigdi. D?st?yi qadin g?t?rd?. Z?rif? g?cl? ?z?n? ?l? alib sakit, t?mkinli s?sl?:
– R?sid lazimdir, – dedi.
– Bu d?qiq?. R?sid, s?ni ist?yirl?r.
– Allo! – R?sidin s?sini esid?nd? d?st?k Z?rif?nin ?lind?n d?sd?.
H?min hadis?d?n sonra Z?rif? sindi. Bu sinmaq onunla n?tic?l?ndi ki, o, tamamil? ?z?n? qapandi. R?sid? birc? k?lm? d? dem?di, bunu ona bildirm?yi ?z?n? ar sandi. “Qoy el? bilsin ki, m?nim he? n?d?n x?b?rim yoxdur” , – dey? fikirl?sdi. Lakin o g?nd?n yataq otagindaki qosa ?arpayilari ayirdi. ?n t?hqiredici bu idi ki, R?sid onlari niy? ayirdigini Z?rif?d?n sorusmadi da. Dey?s?n buna he? fikir d? verm?di.
* * *
Z?rif? yenic? hamamdan ?ixmisdi. Nazik gec? k?yn?yind? g?zg?n?n qabaginda dayanib yas sa?larini darayirdi. Uzun, sabalidi sa?larini d?smalla bir xeyli qurulayib ?iyinl?rin? atdi. R?sid divanda uzanib oradan arvadina tamasa edirdi. Bird?n yuxudan ayilan kimi oldu: el? bil Z?rif?ni ilk d?f? g?r?rd?. Bu fikird?n tutulan kimi oldu. Amma arvadinin varligini dey?s?n dogrudan da unutmusdu. Bir evin i?ind? iki yad kimi dolanirdilar. “H?”, “Yox” dan basqa son vaxtlar Z?rif?d?n ayn s?z esitmirdi.
– Ev? bir sey lazimdir? – R?sid bunu danismaq, bir s?z dem?k xatirin? dedi. Dediyin? d? pesman oldu. Onsuz da evin b?t?n agirligi Z?rif?nin ?st?nd? idi. Bir sey lazim olsa da, Z?rif? ona dem?y?c?kdi.
– Yox.
– Bazara getm?k lazimdir?
Getmis?m.
– M?n sabah da isd? olacagam.
Sabah bazar g?n? idi. “Sabah da isd? olacagam” o dem?k idi ki, R?sid g?n?n? yen? d? Asyanin evind? ke?ir?c?k.
Z?rif?nin etinasizliqla sa?larini daramaqda davam etdiyini, onu sorgu-suala tutmadigini g?r?nd? R?sidin arvadina acigi tutdu: “Vecin? d? deyil”. Sonra is? Asyani g?zl?ri ?n?nd? canlandirdi. Asya onu b?sb?t?n ram etmisdi. Z?rif?d?n el? soyutmusdu ki, buna b?z?n ?z? d? t??cc?b qalirdi. Axi Z?rif?ni sevib evl?nmisdi. O, he? d? pis h?yat yoldasi deyildi. Z?rif?y? tamasa ed?-ed? onu Asya il? m?qayis? etdi. H?r ikisi g?z?l idi. Amma Asya onu daha ?ox c?zb edirdi. Onun cazib?si qarsisinda R?sid he? vaxt bel? sakit dayana bilm?zdi. O, ?z?n? divara ?evirib g?zl?rini yumdu.
Z?rif? g?zg?d? bunu g?rd?. ?z?n? he? vaxt bel? t?hqir olunmus, al?almis hiss etm?misdi. Amma incikliyini bildirm?m?k ???n soyuqqanliqla dedi:
– Usaqlari niy? sorusmursan?
– Demirdin rayona g?nd?r?c?ks?n?
V?ssalam. Bununla da onlann dialoqu bitdi. Bu, k?s?l? olmadiqlarini bir-birin? s?but etm?k ???n deyil?n n?vb?t?i s?zl?r idi.
?? g?n idi ki, Z?rif? usaqlari rayona yay t?tilin?, anasigil? yollamisdi. Amma bu ?? g?nd? R?sid bir d?f? d? maraqlanmamisdi ki, onlar haradadir, Z?rif? onlan kiminl? yola salib. Son vaxtlar ?rinin etinasizligina m??tt?l qalirdi. B?z?n onun usaqlari sevdiyin? d? s?bh? edirdi. Usaqlarla oynamaqla, m?sgu-liyy?tl?ri il? maraqlanmaqla arasi yox idi. El? buna g?r? d? analarina qarsi mehriban olan, ?rk?y?nl?kl?rind?n qalmayan Raminl? ?ingiz atalarindan ??kinirdil?r. Onlarin arasinda g?z?g?r?nm?z bir p?rd? var idi. Oglanlari atalarinin ev? gec g?lm?sin? v? yaxud evd? gec?l?m?m?sin? ad?t etmisdil?r, bunu adi hal kimi q?bul edirdil?r. Bu, onu b?z?n narahat edirdi, ata-?vlad m?nasib?tl?rinin h?ddind?n artiq soyuqlugu ona ?zab verirdi, amma n? ed? bil?rdi?
?rinin etinasizliqla dediyi “Demirdin rayona g?nd?r?c?ks?n?” s?zl?rini esid?n Z?rif? daha he? n? dem?di. Isigi s?nd?r?b yavasca ?arpayisina uzandi. Amma yata bilm?di – yuxu g?zl?rind?n qa?aq d?sm?sdi. Aci fikirl?r yen? beynind? dolasmaga basladi. O, basdan-ayaga kimi tanma ??kilmisdi. Bu vaxta kimi ?h?miyy?t verm?diyi ?zabli bir duygu v?cuduna sarilmisdi. ?z-?z?nd?n utansa da, h?ya ets? d? ?r?yind? etiraf etdi: tumar ist?yirdi, ?zizl?nm?y?, oxsanmaga ehtiyac duyurdu. ?t?n ill?r boyu o, ?sl m?h?bb?tin n? oldugunu bilm?misdi, kisi n?f?sini doyunca hiss etm?misdi. Z?rif?y? ?n ?ox ?zab ver?n yasi idi. O gec? ?z?n? g?zg?d? g?r?nd?n b?ri tez-tez yasi haqqinda d?s?n?rd?. 35 yasinda h?r qadin ?z g?nclik t?rav?tini saxlaya bilmir. Kim bilir, b?lk? d? 2-3 ild?n sonra onun bu g?z?lliyind?n ?s?r-?lam?t d? qalmayacaq.
“Ail? h?yati m?n? R?sidl? bagli n? q?d?r h?y?canlar, n? q?d?r ?zablar g?tirdi. M?nim se?imim d?z olmadi. O, m?ni he? vaxt sevm?yib, bundan sonra da sevm?y?c?k”. Bu fikir onun beynind? ?l?m h?km? kimi s?sl?ndi. Bird?n “M?n s?n? x?yan?t ed?c?y?m. S?n buna layiqs?n. R?sid! S?nd?n intiqam almaqla ?z m?nliyimi t?hqir olunmaqdan xilas ed?c?y?m”, – dey? q?tiyy?tl? ?z?n? s?z verdi. Bir q?d?r sakitl?s?n kimi oldu. Bu fikir ona q?rib? bir y?ng?ll?k g?tirdi, ha?an yuxuya getdiyind?n x?b?ri olmadi.
* * *
– S?n bu g?n h?mis?kind?n d? g?z?ls?n, Z?rif. S?n? n? olub?
H?kiml?r s?b? m?dirl?rinin g?nd?lik tapsiriqlarini alib kabinetl?rin? dagilisandan sonra Aydin bu s?zl?ri dem?kd?n ?tr? Z?rif?ni yanina ?agirtdirmisdi.
– Yaz g?lib. Aydin. – Z?rif? m?nali t?rzd? g?l?ms?di. Sonra is? ?lav? etdi. – Adam he? is? g?lm?k ist?mir. El? dinc?l?rdim…
– S?n dinc?l?nd? yaninda olmagi nec? d? arzulayardim… – Aydin bu s?zl?ri onun x?trin? d?ym?kd?n qorxa-qorxa dedi. Amma Z?rif? hirsl?nm?k ?v?zin? g?ld?:
– Pis fikir deyil. B?lk? dogrudan da bir yerd? dinc?l?k?
Aydin qulaqlarina inanmadi. Heyr?t dolu g?zl?rl? ona baxdi. Z?rif?nin yanaqlan allandi. Bird?n-bir? dilind?n ?ixan s?zl?r onu ?z g?z?nd?n saldi, basqalasdirdi. Amma Aydinin g?zl?rind? q?rib? bir isiltinin doguldugunu g?r?b “oyunu” davam etdirm?k q?rarina g?ldi.
– Bir g?n s?ninl? olsam neyn?rs?n? – Z?rif? rola girmisdi.
Aydinin s?z danismaga, cavab verm?y? iqtidan ?atmadi. O, k?yn?yinin yaxasini a?ib d?rind?n n?f?s aldi. Alninda ?m?l? g?lmis t?r damcilarini yayligi il? silib Z?rif?y? uzun, q?rib? bir n?z?r saldi. Z?rif? bu baxislarin m?nasini anlamadi. Onlarda inciklik, yaziqliq, nifr?t bir-birin? qarismisdi: “M?nim y?ng?lbeyinliyim? lag etdi”. Z?rif? bu fikird?n vicdan ?zabi ??kdi. Amma rolunu sona kimi oynamaq q?rarina g?ldi. P?sd?n oxuya-oxuya otaqdan ?ixdi:
G?zl?rin aldi m?ni,
K?m?nd? saldi m?ni.
Getm?, getm?, g?l g?z?l yar,
Getm?, getm?, g?l.
Qurbanam xan g?z?n?,
Nazla baxan g?z?n?,
Yen? s?rm? ??kmis?n
Evl?r yixan g?z?n?.
Bilirdi ki, Aydinin bu xalq mahnisindan xosu g?lir.
Z?rif? x?st?l?rini yenic? q?bul edib qurtarmisdi ki, bas tibb bacisi M?leyk?nin qa?a-qa?a Aydinin kabinetin? t?r?f getdiyini g?r?b narahat oldu:
– N? olub? – dey? M?leyk?d?n sorusdu.
– Doktor ?m?rovun ?r?yi tutub.
Z?rif? h?y?canla ?z?n? i??ri atanda bir ne?? h?kimi burada g?rd?. Aydini taxta uzandirmisdilar. Onun r?ngi avazimisdi, bayaqki s?n ?hval-ruhiyy?li adamdan ?s?r-?lam?t qalmamisdi. M?leyk? onun qoluna iyn? vurdu, sonra d?rman i?irtdi.
Bir azdan Aydinin hali yaxsilasanda hami bir-bir otaqdan ?ixdi. Z?rif? is? i??rid? ayaq saxladi.
– S?n? bird?n-bir? n? oldu? – dey? g?nahkar t?rzd? sorusdu. Sanki onun bu halina Z?rif? bais olmusdu.
– M?niml? bir d? o c?r zarafat el?m?. – Aydinin bu bir c?ml?sind? h?r sey var idi. Bu bir c?ml? Z?rif?y? qarsisindaki adamin b?t?n varligini, ?r?yinin b?t?n duygularini a?ib g?st?rdi. Bu s?zl?rd? yalan v? q?lp ola bilm?zdi. Aydinin onu sevdiyin? bundan b?y?k s?but n? ola bil?rdi? Onu bu vaxta kimi he? k?s, he? vaxt bel? g?cl? m?h?bb?tl? sevm?misdi. Lakin bu fikir onu sevindirm?di, ?ksin?, ?r?yin? h?zin bir k?d?r yayildi. “Q?rib?dir, m?n R?sidi sevir?m, R?sids? Asyaya vurulub. Aydin m?ni sevir, m?ns? ona qarsi etinasizam. Niy? bel? olsun axi? D?nyanin q?rib? isl?ri var, s?n sevdiyin s?ni sevmir, s?ni sev?ni s?n sevmirs?n. G?r?s?n h?yat niy? bel?dir? R?sid m?ni Aydin q?d?r sevs?ydi, h?yatim bu q?d?r ?zabli, bu q?d?r iztirabli ke?m?zdi. B?s niy? basqasini sev?n biri il? ?m?r s?rm?lis?n? Bil?-bil? ki, o, s?ni sevmir, addimbasi s?n? x?yan?t edir, buna d?zm?lis?n? Qadinsan dey? h?r sey? g?z yumub ism?tini, namusunu qorumalisan? B?s Asya? Onun ism?ti yoxdur? Eh, ke?din yen? Asyani t?nqid?. B?s o insan deyil? O sev? bilm?z? Neyn?sin ki, qism?tin? evli kisi ?ixib. Eh, ay Aydin, s?n he? olmasa arxayinsan ki, arvadin aydan ari, sudan durudur. N? olsun ki, onu sevmirs?n. Axi h?yat t?kc? m?-h?bb?td?n ibar?t deyil. H?yat etibar, v?fa, s?daq?tdir. Bunlar olmayandan sonra yasamagin n? m?nasi?”
Bird?n Aydina yazigi g?ldi, ?r?yind? s?fq?tli bir n?vazis hissi doguldu. Ona n? is? xos bir s?z dem?k, ?r?yini ovutmaq, t?s?lli verm?k ist?di. Yavasca dedi:
– Zarafat etmir?m, m?n? diqq?tl? qulaq as. S?n m?ni ?agiran kimi g?r?s?n? g?l?c?y?m. D?z s?z?md?r.
* * *
Z?rif? sonsuz h?y?can i?ind? ?irpinirdi. Fikirl?sm?kd?n beyni sismisdi. Qarsida onu g?zl?y?n imtahanin s?r?tl? yaxinlasdigim, c?mi bir ne?? saatdan sonra ?oxdan b?ri qorxa-qorxa, h?m d? q?rib? bir maraqla g?zl?diyi g?r?s vaxtinin g?lib ?atacagini d?s?nd?kc? ?r?yinin d?y?nt?l?ri artirdi. G?rginlikd?n basinin damadan g?rilmisdi. Gicgahlarinda qan z?rbl? vururdu. ?s?bi v? q?rarsiz h?r?k?tl?rl? bos yer? vurnuxmaqdan bezmisdi.
Bir ne?? saatdan sonra onun h?yati d?yis?c?kdi: ya yaxsiliga, ya da pisliy? dogru d?yis?c?kdi. N? olacaqdi, n? bas ver?c?kdi, bunlan dem?k indi ?ox ??tin idi. Amma bir sey? s?bh? yox idi ki, ?vv?lki ?r?k rahatligi, q?lb sakitliyi onu h?mis?lik t?rk ed?c?kdi. H?mis?ki Z?rif? daha olmayacaqdi: t?miz, saf, namuslu Z?rif?.
Bu g?r?s adi g?r?sl?rd?n deyildi. ?rli qadinla evli kisinin g?r?s?nd? n? is? t?hqiredici bir sey var idi. ?slind? bu, x?yan?td?n basqa bir sey deyildi. Bu g?n Z?rif? bil?-bil?, q?rannin n? d?r?c?d? d?zg?n olub-olmadigini d?rk ed?-ed? aglinin h?km?, ?r?yinin t?l?bi il? R?sid? x?yan?t ed?c?kdi. N?hay?t, ondan qisas alacaq, ill?r boyu ??kdiyi ?zablarin, agnlarin heyfini ?ixacaqdi.
Bir h?ft? idi ki, Z?rif? bu g?r?s? hazirlasirdi. Bir h?ft? idi ki, onun agli il? ?r?yi bir-biri il? d?y?s?rd?. Agli onu bu g?r?sd?n ??kindirm?y? ?alisir, s?hvini, q?bah?tini, atacagi addimin yanlisligini basa salir, ?r?yi is? ?ksin?, ona sirin v?dl?r verir, basgic?ll?ndirici s?zl?r pi?ildayirdi. O, qarsida sirin bir g?r?s?n, g?z?l bir ?yl?nc?nin olacagini v?d edirdi. ?slind? onu bu g?r?s? m?h?bb?tsiz, sevgisiz ke??n ill?r ?oxdan hazirlamisdi. Z?rif? sevgiy? t?sn? idi, ?sl ist?y?, ?r?kd?n g?l?n, q?lb? n?fuz ed?n d?rin hissl?r? m?htac idi. ?slind? ?r?yinin d?rinlikl?rind? R?sidi qinamirdi. H?r sey? s?b?b sevgi idi. R?sid Asyani sevirdi. Bunu Z?rif?y? hiss etdirm?m?y? ?alissa da, o, qadin h?ssasligi il? R?sidin ondan soyumaginin ?sl s?b?bini bilirdi.
R?sidin m?h?bb?tini qazana bilm?diyin? g?r? ?z?n? nifr?t edirdi. ?rinin ?r?yini ?l? almaq ???n ?ox vasit?y? ?l atmis, lakin hamisi ugursuzluqla n?tic?l?nmisdi. N?hay?t, h?r yerd?n, h?r seyd?n ?li ?z?l?nd?n sonra taleyi il? barismaqdan basqa qeyri ?laci qalmamisdi. Qisqancliq adli seytan ?r?yin? gir?nd?n sonra is? ?rind?n qisas almaq q?ranna g?lmisdi. Son vaxtlar R?sid Asyanin yaninda olanda qisas alacagina ?z?n? q?tiyy?tl? s?z verirdi. D?s?n?rd? ki, x?yan?t ets?, b?lk? d? bu q?d?r ?zab ??km?z. Atilmis, t?rk olunmus, unudulmus qadin olmaqda t?hqiredici n? is? var idi. Bu hiss ona el? ?zab verirdi ki, b?z?n ?z?n? ?l?m arzulayirdi. Bel? yasamaq ??tin idi, ruhun-daki daimi firtina onu bezdirmisdi. Amma fikirl?s?nd? ki, yoxlugu R?sidi n?inki yandiracaq, ?ksin?, ?l-qolunu a?acaq, n?hay?t, Asya il? k?bin k?sdir? bil?c?k, ?l?m bar?d? yox, x?yan?t haqqinda d?s?n?rd?. Fikirl?sirdi ki, x?yan?t ets?, R?sid Asyanin qucaginda xumarlananda o, daha ?vv?lki kimi aci g?z yas-lan axitmaz, ?r?yind? t?s?lli tapar ki, ?z? d? kiminl?s? olub.
Z?rif?y? el? g?lirdi ki, bu g?r?s Aydindan ?tr? b?lk? d? ki?ik bir t?s?lli, bir bas sigallama olacaq. Onu bu q?d?r sev?n, yolunda h?r c?r f?dakarliga hazir olan bu adamin ?r?yin? h?min g?r?s xos bir s?rinlik yayacaq. B?z?n Z?rif? qorxu i?ind? d?s?n?rd? ki, bu g?r?sd?n sonra Aydinin g?zl?rind? adil?s?c?k, zirv?d?n asagi diyirl?n?c?k, onun ???n h?yatdaki adi qadinlardan birin? ?evril?c?k. O, bunu ist?mirdi. Aydinin g?z?nd? adil?sm?kd?n qorxurdu. Bunun xudp?s?ndlik oldugunu bils? d?, Aydinin ona olan m?h?bb?tinin azalmasini ist?mirdi. Lakin g?r?sd?n sonra Aydin ona m?hk?m baglana da bil?rdi. Z?rif?y? ?li ?atandan sonra daha da ?ilginlasa bil?rdi. Z?rif?ni ?n ?ox qorxudan da el? bu idi.
…Z?rif? ?rinin a?ilmamis yatagina baxdi: ?t?n gec? d? g?lm?misdi. Qisqancliq g?rz? kimi yenid?n ?r?yind? bas qaldirdi. Agir d?s?nc?l?r i?ind? geyinib evd?n ?ixdi. T?yin olunmus vaxta h?l? ?ox qalirdi. Ona g?r? d? k???l?ri dolasmaga basladi. ?z?n? agir bir cinay?t? hazirlasan adam kimi hiss edirdi. Z?rif?y? el? g?lirdi ki, k???d?n ?t?nl?rin hamisi ona baxir, ?r?yind?n ke??nl?ri g?zl?rind?n oxuyur, s?r?fsiz h?r?k?tin? g?r? onu ittiham edirl?r. Ke?irdiyi sonsuz h?y?candan sif?ti p?rtm?sd?. “B?lk? getm?yim?” – dey? fikirl?sdi, lakin bird?n Aydini g?zl?ri ?n?nd? canlandirdi. Onun n? hala d?s?c?yini t?s?vv?r ed?nd? h?min fikird?n dasindi. Bu zarafat ona baha basa g?l? bil?rdi. Yox, getm?li idi, artiq q?rar q?bul edilmis, ox yayindan atilmisdi.
?r?yind?ki ittiham?i el? hey xatirladirdi: “S?n u?urum qarsisindasan, pozgunluga dogru gedirs?n”. ?rl?rin? x?yan?t ed?n pozgun qadinlara h?mis? nifr?t etmisdi. Indi ?z? onlardan birin? ?evrilirdi. “Pozgun”. Bu s?z onu diksindirdi. Dem?li, bu g?nd?n etibar?n ?vv?lki ism?tli, namuslu Z?rif? ?l?c?k, onun yerind? basqa bir Z?rif? dogulacaqdi. Bird?n Aydinin d?n?n ona dediyi s?zl?r yadina d?sd?: “M?n s?nd?n ?ox sey ist?mir?m, Z?rif, birc? saat yanimda ol. El?c? ?ll?rini ?ll?rim? alib g?zl?rin? tamasa ed?c?y?m. M?n? daha he? n? lazim deyil”.
“Dogrudanim Aydin m?ni bu q?d?r sevir? Axi n?y? g?r?? Hansi c?h?tim m?ni ona baglayib? Bu, adi bagliliq, adi m?h?bb?t deyil. O, m?n? pir? sitayis ed?n kimi s?cd? edir. M?h?bb?tini sinamaga ehtiyac varmi? Axi bir il deyil, on il deyil.” Bu fikirl?r onu bir q?d?r sakitl?sdirdi. Lakin onun ardinca s?bh? dil? g?ldi: “Aydinin ?vv?ll?r yerin dibind?n qaynayan bulaq kimi sakit m?h?bb?ti son vaxtlar t?lat?ml?, firtinali d?niz? ?evrilib. Bu, s?ni qorxutmurmu?”
* * *
Onlann g?r?s?c?kl?ri ev Bakinin m?rk?zind?ki sakit m?h?ll?l?rd?n birind?, dar dalanda yerl?sirdi. Bura Aydinin b?y?k qardasinin evi idi. O, ail?si il? ?? illiy? xaric? isl?m?y? getmisdi. Aydin h?rd?n bura g?lib ev? bas ??kirdi. Z?rif? bunu bilirdi. Qorxa-qorxa, arxasinca g?l?nin olub-olmadigini yoxlaya-yoxlaya, atdigi addimin yalnisligim, etdiyi h?r?k?tin agilsizligini bir daha d?rk ed?-ed? binanin birinci blokunun ikinci m?rt?b?sin? qalxdi.
