banner banner banner
ЭЗОП
ЭЗОП
Оценить:
Рейтинг: 0

Полная версия:

ЭЗОП

скачать книгу бесплатно


Демак бекам чиройли эркакларни хуш кyрадилар.

– 

Сен ?улваччани анчагина а?линг борга yхшайди.

– 

Бу гапни мен айтганимни беам билиб ?олмасинлар.

– 

Хyш, нима масла?ат берасан?

– 

Ме?мондорчилик пайтида аёлингиз билан Аргоснинг кyз уриштиришларини кузатиб yтиринг.

– 

Аргос миршабларнинг бошли?и, yзини ?аерда ?андай тутишни яхши билади.

– 

Шунинг учун айтаяпманда, у yзини бенихоя одобли ?илиб кyрсатади, хотинингиз томонига ?иё ?ам бо?майди бир ма?сад билан кириб келган одам айнан шундай ?илади.

– 

Майли гапларингни yйлаб кyраман, бозорга бориб келдингми?

– 

Алла?ачон бориб келдим, хатто дастурхон тузашга ?ам улгурдим, малол кyрмасангиз бир кyздан кечириб берасиз.

– 

?ани юрчи бир дидингни кyриб ?yяйлик.

***

Гермафродит

Гермафродит Севги худоси Афродита билан худолар хабарчиси Гермеснинг y?ли.

Ба?оят гyзал Гермафродитни Салмахида исмли бо?ира ?из ба?оят севиб ?олади, лекин йигитга унинг севгисини рад ?илади. ?изнинг тинимсиз оху-нолалари худоларнинг рахмини ?yз?атади ва улар ?из ва йигитни бир-бирига ?овуштириб ?yядилар, натижада икки жинслли одам пайдо бyлади.

Зевс

Зевс бош худо, одамлар ва худоларнинг хукмрони. Бутун олам, осмон ва самовий кучлар, мама?алдиро? ва ча?мо?лар, сел ва тош?инлар унинг ихтиёрида. У бутун коинотни назорат ?илади, тартибга солади, инсонларни ?архил офатлардан химоя ?илади.

Зевс ту?илмасдан аввал унинг отаси Крон ту?илажак фарзандларидан бири унга ?арши исён кyтаришдан хабар топиб, барча ту?илган болаларини ютиб юбораберади. Унинг хотини Рея охирги фарзандини ту?илишидан аввал Крит оролига бориб ?ор ичида яширинча ту?ади, бу энг кенжа фарзанди Зевс эди. Унинг ту??анидан хабар топган эрига йyргакланган тошни беради, буни сезмаган Крон yралган тошни ютиб юборади. Ва?тлар yтиб вояга етган Зевс отасининг ютиб юборган опа ва акаларини ?айтаришга мажбур ?илади, чорасиз ?олган Крон ютиб юборган фарзандлари Посейдон, Аида, Гераларни ?айтариб беради. Зевс билан отаси Крон yртасида шиддатли уруш бошланиб Ота титанларни ва бош?а махлу?ларни ёрдамга ча?иради. Зевс ча?мо? билан барча ёвуч махлу?ларни ?ириб, туби йy? жарликка уло?тириб юборади ва хукмронликни тyла ?yлга олади. Олимпда yз ?арорго?ини белгилайди. Посейдон денгиз худоси, Аида ер ости худоси, Гера унинг рафи?аси бyлиб биргаликда олам хукмронлигини бажаришади. Уларни фарзандлари Геба – ёшлик худоси, Арес уруш худоси, Ефест темирчилик худоси.

***

Кишиларнинг ?увончу – ?ай?уларига бефар? ?араш, худбинликнинг энг ярамас туридир, бу ?улдорлик тузуми яратган энг улкан ну?сонларидан бири эди.

– 

Вов-бой – деб юборишди кириб келган ме?монлар, дид билан тузатилган дастурхондан хайратланиб.

– 

Буни менинг ?улим Эзоп тузаган – деди Дродо ма?рурланиб – унга ва?ти келиб эркинлик бераман.

– 

Бу ?улингни менга сотиб ?yя?ол – деди Эледро Аргос томонга yгирилиб – унинг ма?товини анча кишилардан эшитдик.

– 

Уни хечкимга сотмайман ахир у масалчи-ку.

– 

Хали масал айтишни ?ам биладими?

– 

Билганда ?андо?, ?уло? олсанг бас тахлаб ташлайди.

– 

?ани бирорта масал айтиб берсинчи – дейишди ме?монлар бараварига.

– 

Эзоп бизларга yзинг ё?тирган бирор масални айтиб бер. улар ?ойил ?олишсин.

– 

Айтишга айтиб бераман-ку, лекин ?ойил ?олишларига кафолат бераолмайман.

– 

Айтавер.

– 

?урба?алар хукмронсиз яшар эканлар, кунларнинг бирида улар тyпланишиб маслахат ?илибдилар, келинглар Зевсдан бизларга хукмрон жyнатишни илтимос ?иламиз? Кенгашиб олишиб, Зевсга вакил юборибдилар. Зевс бот?о?ликка бир бо? yтин ир?итишни буюрди. Баландликдан ир?итилган катта бо?лам yтиннинг зарб билан тушишидан ?урба?алар чyчиб кетибдилар ва хартомонга шун?иб ?очиб ?олибдилар. Бир?анча фурсат yтиб жимгина сув юзида ?ал?иб юрган yтинни кyришиб унинг устига сакрайбошладилар, охири хафсалалари пир бyлиб яна Зевсга вакил жyнатишибди, “Сен бизларга ?атти??ул подшо жyнатгин-ки бизлар ундан хайи?иб айтганларига ?у?ло? осайлик. Зевс уларнинг таклифидан жилмайиб ?yйибди “мен сизларга мустабид подшо жyнатаман” деб уларга катта аждахо подшо ?илиб жyнатибди. Аждахо ?урба?аларни бир бошдан ютиб еябошлабди, ?очган ?очиб, ?очаолмаган ем бyлиб, дод-вой бошланибди. Охир о?ибат ?урба?алар яна ялинишиб Зевснинг олдига бориб кyз ёши тyкабошлашибди.

Мана жаноблар сизларга оддийгина масал, ундан хулоса чи?ариш узларингизга хавола.

– 

Бу масал ?урба?аларнинг ахмо?лигига ишора – деди Милейка ме?монларга маъноли жилмайиб – а?мо? бyлишмаса хукмрон сyраб нима ?илишади, ?уриллаб-чариллаб юраберишмайдими.

– 

Зевс уларни синаш учун yтин ташлаган, хукмрон yтинга yхшаса нима бyлишни кyрсатиб ?yйган.

– 

Улар бундай хукмрон керак эмас деб yзларига yлим тилашган.

– 

Энди улар аждаходан ?андай ?утуладилар?

– 

Хеч ?ачон ?утулаолмайдилар.

– 

Сен Эзоп бизларга алла?анча муаммоларни чо?лаб ташладинг-ку.

– 

Мен масални айтиб бердим холос, ундан хулоса чи?ариш yзларингга хавола, чунки кyпчиликка берилган саволнинг жавоби хеч ?ачон бирхил бyлмайди.

– 

Баъзилар бу муаммони yйлаб кyрамиз, сен яхшиси шароб келтир бир хузур ?илишайлик – деди Дродо кyтаринки кайфиати билан – ?ани азизлар дастурхонга мархамат.

– 

Мана хyжайин – деди Эзоп шароб тyлдирилган кyзачади yртага ?yйиб.

– 

Нега ?адохлар сони биттага кам?

– 

Ўзингиз бугун шароб ичмайман деб эдингиз.

– 

Ха шундай деган эдим, yйлаб кyрсам фикрим нотy?ри экан, шундай азиз ме?монлар даврасида ичмай бyладими, бор менга ?ам ?ада? келтир.

?адахлар тyлдирилиб, бyшатилди ?ам, хамма тyкин тузатилган дастурхон томон енгилгина хужум бошлашди, аста-секин ноъзу-неъматлар yрнини янгилари эгаллар, кетма-кет ичилган шароб барчани бирдек сергап ?илию борар, даврада yтирганлар ?ана?адир барчани ?ойил ?олдирадиган ?аройиб гап айтмо?чи бyлар, бунинг уддасидан чи?аолмай яна шароб ичишга зyр беришар эди. Дродо ?ам ?ар сафаргидек бир меъёрда шароб ичишини тyхтатмас, аста-секин мувозанатдан чи?иб yзининг “фалсафий” гапларини бошлаб юборган. Доим шуна?а бyлади, ме?мондорчилик бошланмасдан олдин у бугун ичмайман деб yзига сyз беради, берган сyзини бир зумда унутиб ичишни бошлаб юборар, озгина фурсат yтиб маст бyлиб оларди-да, телба-тескари гаплар гапириб, кутилмаган ?или?лар ?илар кулгили ишларни ?илиб ухлаб ?олар, эртасига хижолатдан yзини ?аерга ?yйишни билмай хижолат бyларди. Бугун ?ам ана шундай бyлиш эхтимоли йy? эмасди.

– 

Эзо…п – деди у товушини баландлатиб – хали сенга энг лаззатли таом тайёрлаб ?yйгин деб айган эдим, эсингдан чи?мадими?

– 

Йy? хyжайин, эсимда.

– 

?ани олиб чи?.

Эзоп устига рyмолча ёпилган таомни олиб келади.

– 

Ие. бу оддий тилку.

– 

Ха хyжайин бу тил, энг ё?имли сyзлар, ?ам мехр – мухаббат, ?ам бир-бирини эркалаш, хурматлаш барчаси шу тил туфайли.

– 

Чиндай ?ам шундай, а?лингга баракалла, энди бизга дунёдаги энг бемаза нарсани кyрсат.

– 

Хозир – деди Эзоп яна бир ликопдаги тилни кyтариб – Мана хyжайин.

– 

Бу хам тил-ку, нима бизни масхара ?илмо?чимисан?

– 

Ундай эмас хyжайин, хазилашаётганим йy?, дунёда барча ёмон ишлар, хиёнат, фирибгарлик, уруш – жанжаллар шу тил туфайли, жамики фис?и – фужур, и?во, товламачилик каби иллатлар шу тил туфайли.

– 

Яшавор Эзоп – деди Дродо чай?алиб yрнидан тураркан Эзопнинг елкасига ?о?иб – ?ул бyлсанг ?ам а?линг етарли. Бор яна шароб келтир, тyйиб бир ичайлик токи ?ам ва андухлар буткул чекинсин.

– 

Дродо бугунча етарлича ичдинг энди тyхтат – деди миледи ?атъий охангда.

–