скачать книгу бесплатно
Ышан миңа, ышан, минем җавап
Ялганлашып әйткән сүз түгел:
Кырлар аша сузган синең кулдан
Кайнар дәрткә тулды бар күңел.
Китеп бардың, җиңел җилкән кебек.
Рәшәләрдә төсең күмелде.
Сагыш микән? Үткән яшьлек микән? –
Җанда тагын нидер терелде.
1961
«Ана күзе балада…»
Ана күзе балада,
Бала күзе кайларда?
Бу заманда бала күзе
Марсларда, Айларда.
«Әнкәй, тыныч бул, җаным:
Үссен генә буйларым,
Айга түгел, Җидегәненә
Җитәр әле кулларым.
Укып үсеп җитәм дә,
Күккә очып китәм дә
Йолдыз алып кайтам, Казан,
Синең Сөембикәңә!
Әнкәй, рөхсәт бир генә:
Ярый, улым, диң генә,
Йә Зөһрәне, йә Чулпанны
Алып кайтам үзеңә».
1961
ЛӘЛӘ БЕЛӘН КҮБӘЛӘК
1
«Туган тел»не дә,
«…Күбәләк»не[3 - Шигырь Г. Тукай әсәрләрен – «Туган тел» һәм «Бала белән Күбәләк»ләрне укый ала торган Ләләләрнең әти-әниләренә багышлана. (Авт.)] дә
Безнең бер Ләлә
Күңелдән белә.
Бу Ләлә инде
Кала баласы:
Казанга күчте
Ата-анасы.
Күбәләк белән
Шул нәни Ләлә
Уку турында
Серләшә әнә:
2
– Кил әле, кун әле
Кулыма, Күбәләк!
Серләшик әле без
Бүген дә бергәләп.
Болында, кырларда
Күңелле иде дә,
Сизми дә калганмын
Җиткәнне җидегә.
Июльләр, августлар
Үтеп тә киткән ич,
Укырга барасы
Көннәрем җиткән ич.
Гомерлек, мәңгелек
Дус булып калыйк без,
Укырга, Күбәләк,
Бергәләп барыйк без!
…Күбәләк моңаеп,
Уйланып торды да,
Аннары Ләләгә
Әйтте ул тын гына:
– Айрылыр заманнар
Җиткәндер, күрәсең:
Мине бит школга
Кертмиләр, үскәнем…
Школа ишеге
Янына кадәрле
Озатып килде дә
Күбәләк Ләләне:
– И сабый, хуш инде
Мәңгегә…– диде ул.
Диде дә…
Авылга,
Мәктәпкә китте ул.
Ләләдән еракта,
Еракта инде ул…
«Тукай абый туган телне…»
Тукай абый туган телне
«Әнкәм теле» дисә дә,
Безнең өйдә шул ук телдә
Әби генә сөйләшә.
Менә сиңа тамаша!
Заман ничек алмаша?!
Ана теле – безнең өйдә
Әби теле ләбаса!
1961
«Мәңгелек син, диңгез, мәңгелек…»
Мәңгелек син, диңгез, мәңгелек.
Ә мәңгелек – озын, чиксез ул.
Син әйтәсең: «Әйдә, алмашыйк:
Мин син булыйм, ә син диңгез бул».
Мәңгелек син, диңгез, мәңгелек.
Мәңгелек ул чиксез дә шиксез,
Тик мәңгегә хөкем ителү, –
Татып беләм, – гаҗәп күңелсез.
Юк, кирәкми синең мәңгелек –
Стимул юк анда яңага:
Бу дөньяны үз гомере белән
Яңартучы гына яңара.
Яшәү – иске, мәңгелек нәрсә дә,
Яңартырга мөмкин тик аны:
Син үзең дә күрәсең булыр
Нишләтәбез әнә дөньяны!
1962
«Бер әйләндем, өч әйләндем…»
Бер әйләндем, өч әйләндем,
Биш әйләндем дөньяны –
Синең төсле кебекләрне
Күргәннәрем булмады.
Бер әйләндем, өч әйләндем,
Биш әйләндем Җир шарын:
Өлешемә төшкән көмеш –
Мәңгелегем дигән кешем
Син икәнсең бит, җаным.
Тормыш дустым булыр кешем,
Син миннән көләсең лә,
Мәхәббәтләр хәле һаман
«Уф алла…» тирәсендә.
Тимәсә дә тимәс икән
«Уф алла…» диюләрем.
Бер дә генә юкка микән
Уфага килүләрем?
1962
«И туган ил! – дигән идек без…»
– И туган ил! – дигән идек без
Язмышларның кискен чорында, –
Без егылсак, балалар калкыр
Аталарның ауган юлында,
И туган ил, – дигән идек без.
Язмаларны утка яшереп,
Таланмасын, хурланмасын, дип,
«Безнең керсез хисләр, фикерләр
Яманлыкка юралмасын дип,
Давылларга кереп киттек без.
Сабыйлар бит
Карап тордылар
Төргәкләрнең көлгә калганын…
Яман булган өчен, янәсе,
Китапларның үкереп янганын
Балалар бит күреп тордылар.
Без кичергән шундый моң төннәр,
Йөрәктәге көлләр, төтеннәр
Сабыйларның канына күчкән
Аналарның күкрәк сөтеннән,
Аталарның көйгән хисеннән.
Безне көн-төн чыныктырса да
Башка яуган бәла-имгәкләр,
Аһ, сагышлы, сугышлы еллар
Сабыйларны ничек имгәткән!
Безне бары чыныктырса да.
Нигә соң без саграк булмадык, –
Балаларны телдән биздердек,
Хәрефләргә… телгә карата да,
«Яман икән…» дигән хис биреп…
