скачать книгу бесплатно
Nauka Holenderskiego przez Literature: Analiza i Tlumaczenie 'Max Havelaar' z Klasyki Niderlandzkiej
Nikita Shcheholevatyi
Przedstawiamy wyjatkowa ksiazke, ktоra rewolucjonizuje nauke jezyka niderlandzkiego! Dzieki naszej metodzie, opierajacej sie na czytaniu oryginalnych tekstоw literackich z jednoczesnym tlumaczeniem na polski, nauka staje sie efektywna i przyjemna. "Max Havelaar" Multatuli to klasyka literatury niderlandzkiej, ktоra odslania realia kolonializmu. Przyklad: "Max Havelaar liep met bezorgdheid door de plantages, terwijl hij de kreten van de mishandelde inboorlingen hoorde. Zijn hart kromp ineen bij elke schreeuw…" (Max Havelaar przechadzal sie z niepokojem po plantacjach, slyszac krzyki maltretowanych tubylcоw. Jego serce kurczylo sie przy kazdym krzyku…). Odkryj piekno jezyka niderlandzkiego poprzez te wciagajaca lekture, ktоra laczy nauke jezyka z literacka przyjemnoscia.
Nikita Shcheholevatyi
Nauka Holenderskiego przez Literature: Analiza i Tlumaczenie 'Max Havelaar' z Klasyki Niderlandzkiej
Wprowadzenie
Drodzy Czytelnicy,
Z wielka radoscia przedstawiam Wam ksiazke, ktоra ma szanse stac sie prawdziwym bestsellerem. To podrecznik, ktоry odmieni Wasze podejscie do nauki jezyka niderlandzkiego, czyniac ja nie tylko efektywna, ale i fascynujaca. Metoda, ktоra zastosowalem, opiera sie na czytaniu oryginalnych tekstоw literackich w jezyku niderlandzkim, z jednoczesnym tlumaczeniem na jezyk polski. Dzieki temu, nauka w kontekscie literackim staje sie kluczem do skutecznego przyswajania nowego jezyka.
Ksiazka zawiera analize i tlumaczenie powiesci "Max Havelaar" autorstwa Multatuli, jednego z najwazniejszych dziel klasyki niderlandzkiej literatury. Tekst oryginalny jest przetlumaczony na jezyk polski, wzbogacony o objasnienia trudnych wyrazen i slownictwa. Kazda czesc jest starannie opracowana, aby pomоc Wam lepiej zrozumiec kontekst i strukture jezykowa, jednoczesnie czerpiac przyjemnosc z czytania literatury.
Poczatek fabuly
"Max Havelaar" to opowiesc o holenderskim urzedniku, ktоry postanawia stanac do walki z niesprawiedliwosciami kolonialnymi w XIX-wiecznej Indonezji. Max Havelaar, glоwny bohater, zostaje przeniesiony do odleglej prowincji, gdzie odkrywa przerazajace naduzycia wobec miejscowej ludnosci. Jego zmagania z korupcja i niesprawiedliwoscia staja sie kanwa dla dramatycznych wydarzen, pelnych napiecia i emocji.
Zagadka
Co sklonilo Maxa Havelaar'a do podjecia tak ryzykownej misji? Czy jego determinacja i odwaga wystarcza, by pokonac wszechobecna korupcje i przywrоcic sprawiedliwosc? Kazda strona tej ksiazki zanurza nas glebiej w zlozony i intrygujacy swiat kolonialnej Indonezji, pelen tajemnic, zdrad i nieoczekiwanych zwrotоw akcji.
Mam nadzieje, ze ta ksiazka stanie sie dla Was nieocenionym narzedziem w nauce jezyka niderlandzkiego i przyniesie Wam wiele satysfakcji oraz motywacji do dalszego rozwijania swoich umiejetnosci. Przygotujcie sie na niezapomniana podrоz literacka, ktоra nie tylko wzbogaci Wasza wiedze jezykowa, ale takze otworzy drzwi do nowej kultury i historii.
Zycze Wam owocnej nauki i czerpania radosci z kazdego nowo przyswojonego slowa i zwrotu.
Z serdecznymi pozdrowieniami,
Autor
Jak Korzystac z Tej Ksiazki
Czytaj dialogi i teksty w jezyku niderlandzkim – Staraj sie zrozumiec ogоlny sens. Teksty sa napisane w naturalnym, codziennym jezyku.
Sprawdzaj tlumaczenia na jezyk polski – Aby upewnic sie, ze poprawnie rozumiesz tekst.
Skup sie na analizie trudnych wyrazen – Wyrazenia sa rozlozone na czesci pierwsze i szczegоlowo wyjasnione.
Regularnie powtarzaj przeczytane dialogi i teksty – Aby utrwalic nowo poznane slownictwo i struktury gramatyczne.
Spis Tresci
Opdracht: Aan de diep vereerde nagedachtenis van Everdine Huberte baronnesse van Wynbergen der trouwe gade der heldhaftige liefdevolle moeder der edele vrouw.
Motto
Eerste hoofdstuk: Wprowadzenie glоwnego bohatera, Batavusa Droogstoppela, maklera kawowego z Amsterdamu, i jego widzenia swiata.
Tweede hoofdstuk: Batavus kontynuuje opowiesc o swojej decyzji napisania ksiazki, wprowadza Ludwiga Sterna.
Derde hoofdstuk: Wprowadzenie mlodego Niemca, Sterna, i jego roli w tlumaczeniu ksiazki.
Vierde hoofdstuk: Dalsze przygody Sterna i jego zmagania z trudnosciami literackimi.
Vyfde hoofdstuk: Podrоz po Jawie, trudnosci i przeszkody napotkane przez podrоznikоw.
Zesde hoofdstuk: Przedstawienie Maxa Havelaar i jego rodziny, pierwsze wrazenia z Jawy.
Zevende hoofdstuk: Max Havelaar zapoznaje sie z lokalnymi urzednikami.
Achtste hoofdstuk: Przygotowania do waznego zebrania z lokalnymi wodzami wiosek.
Negende hoofdstuk: Historia Havelaar i jego interakcji z lokalna ludnoscia.
Tiende hoofdstuk: Szczegоly zycia i trudnosci Havelaar.
Elfde hoofdstuk: Opis zycia zawodowego i osobistego Havelaar.
Twaalfde hoofdstuk: Historie z przeszlosci Havelaar.
Dertiende hoofdstuk: Opis jednego dnia pracy Havelaar.
Veertiende hoofdstuk: Kulturowe rоznice i trudnosci, z jakimi mierzy sie Havelaar.
Vyftiende hoofdstuk: Osobiste refleksje Havelaar o swojej pracy i zyciu na Jawie.
Zestiende hoofdstuk: Havelaar kontynuuje swoje wysilki na rzecz poprawy zycia lokalnej ludnosci.
Zeventiende hoofdstuk: Historie sukcesоw i niepowodzen Havelaar.
Achttiende hoofdstuk: Szczegоly dotyczace trudnosci i przeszkоd napotkanych przez Havelaar.
Negentiende hoofdstuk: Koncowe refleksje Havelaar o jego misji i zyciu na Jawie.
Twintigste hoofdstuk: Epilog, podsumowanie pracy Havelaar.
Aanteekeningen en ophelderingen by de uitgaaf van 1875 (herzien gewyzigd en aangevuld in 1881): Przypisy i wyjasnienia do wydania z 1875 roku, zrewidowane, poprawione i uzupelnione w 1881 roku.
Rоznice miedzy jezykiem holenderskim z okresu "Max Havelaar" a wspоlczesnym jezykiem holenderskim
W trakcie lektury "Max Havelaar" warto zwrоcic uwage na istotne rоznice jezykowe miedzy jezykiem holenderskim z XIX wieku a wspоlczesnym holenderskim. Ponizej przedstawiamy najwazniejsze zmiany, ktоre pomoga lepiej zrozumiec tekst i jego kontekst.
Ortografia: W XIX wieku czesto uzywano liter 'y' i '?', ktоre wspоlczesnie zastapiono literami 'ij'. Na przyklad "mynheer" (pan) pisano z litera 'y', a dzis pisze sie "mijnheer". Podobnie, "goeijen" (dobry) obecnie zapisuje sie jako "goede".
Zaimek osobowy: Zaimek "gy" uzywany w tamtym okresie zostal zastapiony przez wspоlczesne "jij" lub "je". Przyklad z "Max Havelaar": "Hebt gy plannen voor heden?" (Czy masz plany na dzisiaj?) obecnie brzmi "Heb jij plannen voor vandaag?".
Gramatyka: Struktury gramatyczne byly bardziej zlozone. Na przyklad zdanie "Ik wens u een vruchtbaren dag toe." (Zycze ci owocnego dnia) w dzisiejszym jezyku brzmi prosciej: "Ik wens je een vruchtbare dag.".
Slownictwo: Uzywano wielu przestarzalych slоw. Slowo "heden" (dzis) zostalo zastapione przez "vandaag". Tego typu zmiany pokazuja adaptacje jezyka do nowych realiоw.
Fonetyka: Wymowa niektоrych slоw ulegla zmianie. Slowo "goeijen" (dobry) obecnie wymawia sie i zapisuje jako "goede".
Skladnia: Szyk wyrazоw byl bardziej swobodny. Zdanie "Hoe gaat het u heden?" (Jak sie masz dzisiaj?) wspоlczesnie brzmi "Hoe gaat het met jou vandaag?".
Morfologia: Formy czasownikоw i rzeczownikоw byly bardziej zlozone. "Gij zult" (Ty bedziesz) zostalo uproszczone do "Jij zal".
Semantyka: Znaczenie niektоrych slоw uleglo zmianie. Slowo "heden" (dzis) zmienilo sie na "vandaag".
Styl: Styl pisania i mоwienia byl bardziej formalny. Na przyklad "Goeijen morgen, mynheer." (Dzien dobry, panie) wspоlczesnie to "Goedemorgen, meneer.".
Podsumowanie: Zrozumienie tych rоznic jezykowych jest kluczowe dla pelnego docenienia "Max Havelaar" oraz dla efektywnej nauki jezyka niderlandzkiego. Przyswajanie jezyka w jego literackim kontekscie pozwala nie tylko na nauke slownictwa i gramatyki, ale takze na zanurzenie sie w kulturze i historii Holandii.
Rozdzial 1: Makler kawowy
Opdracht: Aan de diep vereerde nagedachtenis van Everdine Huberte baronnesse van Wynbergen der trouwe gade der heldhaftige liefdevolle moeder der edele vrouw. (Ku glebokiej pamieci Everdine Huberte baronessy van Wynbergen, wiernej zony, bohaterskiej i kochajacej matki, szlachetnej kobiety;aan – ku, de diep vereerde nagedachtenis – gleboka pamiec, van – (od) Everdine Huberte baronnesse van Wynbergen – Everdine Huberte baronessa van Wynbergen, der trouwe gade – wierna zona, der heldhaftige liefdevolle moeder – bohaterska kochajaca matka, der edele vrouw – szlachetna kobieta).
Motto:
Niet de Domper-woning is mij aardsch verblijf geweest,
Niet de Domper-toren heeft mijn levensnacht verlicht,
Want de menschen zonden mij hun donkere gedachten,
En 't verschil dat wij droegen was van beider Zij van God.
(Nie Domper-woning bylo moim ziemskim mieszkaniem,
Nie Domper-toren rozswietlilo noc mojego zycia,
Ludzie przyslali mi swoje mroczne mysli,
A rоznica, ktоra nosilismy, byla z obu stron Boga;
niet de Domper-woning – nie Domper-woning, is mij aardsch verblijf geweest – bylo moim ziemskim mieszkaniem, niet de Domper-toren – nie Domper-toren, heeft mijn levensnacht verlicht – rozswietlilo noc mojego zycia, want de menschen – poniewaz ludzie, zonden mij hun donkere gedachten – przyslali mi swoje mroczne mysli, en 't verschil dat wij droegen – a rоznica, ktоra nosilismy, was van beider Zij van God – byla z obu stron Boga).
Eerste hoofdstuk: (Rozdzial pierwszy)
Ik ben makelaar in koffi, en woon op de Lauriergracht, No 37. (Jestem maklerem kawowym i mieszkam przy Lauriergracht 37; ik ben – jestem, makelaar in koffi – makler kawowy, en woon – i mieszkam, op de Lauriergracht – przy Lauriergracht, No 37 – numer 37).
Het is myn gewoonte niet, romans te schryven, of zulke dingen, en het heeft dan ook lang geduurd, voor ik er toe overging een paar riem papier extra te bestellen, en het werk aantevangen, dat gy, lieve lezer, zoo-even in de hand hebt genomen, en dat ge lezen moet als ge makelaar in koffi zyt, of als ge wat anders zyt. (Nie mam zwyczaju pisac powiesci ani takich rzeczy, i zajelo mi to duzo czasu, zanim zdecydowalem sie zamоwic dodatkowy ryz papieru i rozpoczac prace, ktоra, drogi czytelniku, wlasnie wziales do reki i ktоra powinienes przeczytac, jesli jestes maklerem kawowym lub kims innym; het is myn gewoonte niet – nie mam zwyczaju, romans te schryven – pisac powiesci, of zulke dingen – ani takich rzeczy, en het heeft dan ook lang geduurd – i zajelo mi to duzo czasu, voor ik er toe overging – zanim zdecydowalem sie, een paar riem papier extra te bestellen – zamоwic dodatkowy ryz papieru, en het werk aantevangen – i rozpoczac prace, dat gy, lieve lezer – ktоra, drogi czytelniku, zoo-even in de hand hebt genomen – wlasnie wziales do reki, en dat ge lezen moet – i ktоra powinienes przeczytac, als ge makelaar in koffi zyt – jesli jestes maklerem kawowym, of als ge wat anders zyt – lub kims innym).
Niet alleen dat ik nooit iets schreef wat naar een roman geleek, maar ik houd er zelfs niet van, iets dergelyks te lezen, omdat ik een man van zaken ben. (Nie tylko nigdy nie napisalem niczego, co przypominaloby powiesc, ale nawet nie lubie czytac czegos podobnego, poniewaz jestem czlowiekiem interesоw; niet alleen dat ik nooit iets schreef – nie tylko nigdy nie napisalem niczego, wat naar een roman geleek – co przypominaloby powiesc, maar ik houd er zelfs niet van – ale nawet nie lubie, iets dergelyks te lezen – czegos podobnego czytac, omdat ik een man van zaken ben – poniewaz jestem czlowiekiem interesоw).
Sedert jaren vraag ik my af, waartoe zulke dingen dienen, en ik sta verbaasd over de onbeschaamdheid, waarmede een dichter of romanverteller u iets op de mouw durft spelden, dat nooit gebeurd is, en meestal niet gebeuren kan. (Od lat zastanawiam sie, do czego takie rzeczy sluza, i jestem zdumiony bezczelnoscia, z jaka poeta lub opowiadacz powiesci odwaza sie wmawiac ci cos, co nigdy sie nie wydarzylo i najczesciej nie moze sie wydarzyc; sedert jaren vraag ik my af – od lat zastanawiam sie, waartoe zulke dingen dienen – do czego takie rzeczy sluza, en ik sta verbaasd over de onbeschaamdheid – i jestem zdumiony bezczelnoscia, waarmede een dichter of romanverteller – z jaka poeta lub opowiadacz powiesci, u iets op de mouw durft spelden – odwaza sie wmawiac ci cos, dat nooit gebeurd is – co nigdy sie nie wydarzylo, en meestal niet gebeuren kan – i najczesciej nie moze sie wydarzyc).
Als ik in myn vak – ik ben makelaar in koffi, en woon op de Lauriergracht No 37 – aan een principaal – een principaal is iemand die koffi verkoopt – een opgave deed, waarin maar een klein gedeelte der onwaarheden voorkwam, die in gedichten en romans de hoofdzaak uitmaken, zou hy terstond Busselinck & Waterman nemen. (Gdybym w moim zawodzie – jestem maklerem kawowym i mieszkam przy Lauriergracht 37 – podal szefowi – szef to ktos, kto sprzedaje kawe – raport, w ktоrym znalazlaby sie chocby niewielka czesc nieprawd, ktоre sa glоwna trescia wierszy i powiesci, natychmiast zatrudnilby Busselinck & Waterman; als ik in myn vak – gdybym w moim zawodzie, ik ben makelaar in koffi – jestem maklerem kawowym, en woon op de Lauriergracht No 37 – i mieszkam przy Lauriergracht 37, aan een principaal – szefowi, een principaal is iemand die koffi verkoopt – szef to ktos, kto sprzedaje kawe, een opgave deed – podal raport, waarin maar een klein gedeelte der onwaarheden voorkwam – w ktоrym znalazlaby sie chocby niewielka czesc nieprawd, die in gedichten en romans de hoofdzaak uitmaken – ktоre sa glоwna trescia wierszy i powiesci, zou hy terstond Busselinck & Waterman nemen – natychmiast zatrudnilby Busselinck & Waterman).
Dat zyn ook makelaars in koffi, doch hun adres behoeft ge niet te weten. (To tez sa maklerzy kawowi, ale nie musisz znac ich adresu; dat zyn ook makelaars in koffi – to tez sa maklerzy kawowi, doch hun adres behoeft ge niet te weten – ale nie musisz znac ich adresu).
Ik pas er dus wel op, dat ik geen romans schryf, of andere valsche opgaven doe. (Dlatego bardzo sie staram, aby nie pisac powiesci ani nie podawac falszywych raportоw; ik pas er dus wel op – dlatego bardzo sie staram, dat ik geen romans schryf – aby nie pisac powiesci, of andere valsche opgaven doe – ani nie podawac falszywych raportоw).
Ik heb dan ook altyd opgemerkt dat menschen die zich met zoo-iets inlaten, gewoonlyk slecht wegkomen. (Zawsze zauwazalem, ze ludzie, ktоrzy zajmuja sie takimi rzeczami, zwykle zle na tym wychodza; ik heb dan ook altyd opgemerkt – zawsze zauwazalem, dat menschen die zich met zoo-iets inlaten – ze ludzie, ktоrzy zajmuja sie takimi rzeczami, gewoonlyk slecht wegkomen – zwykle zle na tym wychodza).
Ik ben drie en veertig jaren oud, bezoek sedert twintig jaren de beurs, en kan dus voor den dag treden, als men iemand roept die ondervinding heeft. (Mam czterdziesci trzy lata, od dwudziestu lat bywam na gieldzie i moge wiec wystepowac, gdy potrzebna jest osoba z doswiadczeniem; ik ben drie en veertig jaren oud – mam czterdziesci trzy lata, bezoek sedert twintig jaren de beurs – od dwudziestu lat bywam na gieldzie, en kan dus voor den dag treden – i moge wiec wystepowac, als men iemand roept die ondervinding heeft – gdy potrzebna jest osoba z doswiadczeniem).
Ik heb al wat huizen zien vallen! En gewoonlyk, wanneer ik de oorzaken naging, kwam het me voor, dat die moesten gezocht worden in de verkeerde richting die aan de meesten gegeven was in hun jeugd. (Widzialem juz kilka domоw, ktоre upadly! I zazwyczaj, kiedy badalem przyczyny, wydawalo mi sie, ze nalezy ich szukac w zlym kierunku, ktоry zostal im nadany w mlodosci; ik heb al wat huizen zien vallen – widzialem juz kilka domоw, ktоre upadly, en gewoonlyk, wanneer ik de oorzaken naging – i zazwyczaj, kiedy badalem przyczyny, kwam het me voor – wydawalo mi sie, dat die moesten gezocht worden – ze nalezy ich szukac, in de verkeerde richting die aan de meesten gegeven was in hun jeugd – w zlym kierunku, ktоry zostal im nadany w mlodosci).
Ik zeg: waarheid en gezond verstand, en hier blyf ik by. (Mоwie: prawda i zdrowy rozsadek, i przy tym pozostaje; ik zeg – mоwie, waarheid en gezond verstand – prawda i zdrowy rozsadek, en hier blyf ik by – i przy tym pozostaje).
Voor de Schrift maak ik natuurlyk een uitzondering. (Dla Pisma Swietego robie oczywiscie wyjatek; voor de Schrift – dla Pisma Swietego, maak ik natuurlyk een uitzondering – robie oczywiscie wyjatek).
De fout begint al van Van Alphen af, en wel terstond by den eersten regel over die ‘lieve wichtjes’. (Blad zaczyna sie juz od Van Alphena, a mianowicie od pierwszego wiersza o „kochanych dzieciaczkach”; de fout begint al van Van Alphen af – blad zaczyna sie juz od Van Alphena, en wel terstond by den eersten regel – a mianowicie od pierwszego wiersza, over die ‘lieve wichtjes’ – o „kochanych dzieciaczkach”).
Wat drommel kon dien ouden heer bewegen, zich uittegeven voor een aanbidder van myn zusje Truitje die zeere oogen had, of van myn bro?r Gerrit die altyd met zyn neus speelde? (Co do diabla moglo sklonic tego starego pana do udawania wielbiciela mojej siostry Truitje, ktоra miala bolace oczy, lub mojego brata Gerrita, ktоry zawsze bawil sie nosem?; wat drommel kon dien ouden heer bewegen – co do diabla moglo sklonic tego starego pana, zich uittegeven voor een aanbidder – do udawania wielbiciela, van myn zusje Truitje die zeere oogen had – mojej siostry Truitje, ktоra miala bolace oczy, of van myn bro?r Gerrit die altyd met zyn neus speelde – lub mojego brata Gerrita, ktоry zawsze bawil sie nosem).
En toch, hy zegt: ‘dat hy die versjes zong, door liefde gedrongen.’ (A jednak, on mоwi: „ze spiewal te wierszyki, kierowany miloscia”; en toch – a jednak, hy zegt – on mоwi, dat hy die versjes zong – ze spiewal te wierszyki, door liefde gedrongen – kierowany miloscia).
Ik dacht dikwyls als kind: ‘man, ik wilde u graag eens ontmoeten, en als ge my de marmerknikkers weigerde, die ik u vragen zou, of myn naam voluit in banket – ik heet Batavus – dan houd ik u voor een leugenaar.’ (Czesto myslalem jako dziecko: „czlowieku, chcialbym cie kiedys spotkac, i jesli odmоwilbys mi szklanych kulek, o ktоre bym cie poprosil, lub mojego imienia w calosci z marcepanu – nazywam sie Batavus – to uznalbym cie za klamce”; ik dacht dikwyls als kind – czesto myslalem jako dziecko, man, ik wilde u graag eens ontmoeten – czlowieku, chcialbym cie kiedys spotkac, en als ge my de marmerknikkers weigerde – i jesli odmоwilbys mi szklanych kulek, die ik u vragen zou – o ktоre bym cie poprosil, of myn naam voluit in banket – lub mojego imienia w calosci z marcepanu, ik heet Batavus – nazywam sie Batavus, dan houd ik u voor een leugenaar – to uznalbym cie za klamce).
Maar ik heb Van Alphen nooit gezien. (Ale nigdy nie widzialem Van Alphena; maar ik heb Van Alphen nooit gezien – ale nigdy nie widzialem Van Alphena).
Hy was al dood, geloof ik, toen hy ons vertelde dat myn vader myn beste vrind was – ik hield meer van Pauweltje Winser, die naast ons woonde in de Batavierstraat – en dat myn kleine hond zoo dankbaar was. (On juz nie zyl, chyba, kiedy powiedzial nam, ze mоj ojciec byl moim najlepszym przyjacielem – bardziej lubilem Pauweltje Winsera, ktоry mieszkal obok nas na ulicy Batavierstraat – i ze mоj maly pies byl taki wdzieczny; hy was al dood, geloof ik – on juz nie zyl, chyba, toen hy ons vertelde – kiedy powiedzial nam, dat myn vader myn beste vrind was – ze mоj ojciec byl moim najlepszym przyjacielem, ik hield meer van Pauweltje Winser – bardziej lubilem Pauweltje Winsera, die naast ons woonde in de Batavierstraat – ktоry mieszkal obok nas na ulicy Batavierstraat, en dat myn kleine hond zoo dankbaar was – i ze mоj maly pies byl taki wdzieczny).
We hielden geen honden, omdat ze zoo onzindelyk zyn. (Nie trzymalismy psоw, poniewaz byly takie nieczyste; we hielden geen honden – nie trzymalismy psоw, omdat ze zoo onzindelyk zyn – poniewaz byly takie nieczyste).
Alles leugens! Zoo gaat dan de opvoeding voort. (Wszystko klamstwa! Tak wiec edukacja trwa; alles leugens – wszystko klamstwa, zoo gaat dan de opvoeding voort – tak wiec edukacja trwa).
Het nieuwe zusjen is van de groenvrouw gekomen in een groote kool. (Nowa siostrzyczka przyszla od zielonej kobiety w duzej kapuscie; het nieuwe zusjen – nowa siostrzyczka, is van de groenvrouw gekomen – przyszla od zielonej kobiety, in een groote kool – w duzej kapuscie).
Alle Hollanders zyn dapper en edelmoedig. (Wszyscy Holendrzy sa odwazni i szlachetni; alle Hollanders – wszyscy Holendrzy, zyn dapper en edelmoedig – sa odwazni i szlachetni).
De Romeinen waren bly dat de Batavieren hen lieten leven. (Rzymianie byli szczesliwi, ze Batawowie pozwolili im zyc; de Romeinen waren bly – Rzymianie byli szczesliwi, dat de Batavieren hen lieten leven – ze Batawowie pozwolili im zyc).
De Bey van Tunis kreeg een kolyk als hy het wapperen hoorde van de nederlandsche vlag. (Bej Tunisu dostal kolki, gdy uslyszal powiew holenderskiej flagi; de Bey van Tunis – Bej Tunisu, kreeg een kolyk – dostal kolki, als hy het wapperen hoorde – gdy uslyszal powiew, van de nederlandsche vlag – holenderskiej flagi).
De hertog van Alva was een ondier. (Ksiaze Alby byl potworem; de hertog van Alva – ksiaze Alby, was een ondier – byl potworem).
De eb, in 1672 geloof ik, duurde wat langer dan gewoonlyk, expres om Nederland te beschermen. (Odplyw, w 1672 roku, chyba, trwal troche dluzej niz zwykle, specjalnie aby chronic Holandie; de eb – odplyw, in 1672 geloof ik – w 1672 roku, chyba, duurde wat langer dan gewoonlyk – trwal troche dluzej niz zwykle, expres om Nederland te beschermen – specjalnie aby chronic Holandie).
Leugens! Nederland is Nederland gebleven, omdat onze oude lu? goed op hun zaken pasten, en omdat ze het ware geloof hadden. (Klamstwa! Holandia pozostala Holandia, poniewaz nasi starzy ludzie dobrze dbali o swoje sprawy i mieli prawdziwa wiare; leugens – klamstwa, Nederland is Nederland gebleven – Holandia pozostala Holandia, omdat onze oude lu? goed op hun zaken pasten – poniewaz nasi starzy ludzie dobrze dbali o swoje sprawy, en omdat ze het ware geloof hadden – i mieli prawdziwa wiare).
Dat is de zaak! (To jest rzecz!; dat is de zaak – to jest rzecz).
En dan komen later weer andere leugens. (A potem pojawiaja sie inne klamstwa; en dan komen later weer andere leugens – a potem pojawiaja sie inne klamstwa).
Een meisjen is een engel. (Dziewczyna to aniol; een meisjen – dziewczyna, is een engel – to aniol).
