Алтын сандыктагы ырлар

Сыргабай өтүп кеткен соң,

Сыя өтөк улам томсорот.

Сырымды сураар ынак жок,

Сырдашым өтүп кетти окшойт…

***

Жолдон калбай ашыгып,

Жол -Колоттон көч өтөт.

Көч менен кетип барасың,

Көркөмүң чыгып бөлүнөт.

Көч жандап алтын кете бер!

Көч менен өмүр табылгыз.

Көргөн түштөй сүйүү өттү,

Көркөм жаштык кайрылгыс.

***

Керүүдөгү сапар тарткан жылкыдай,

Кербен тартып жылдар өтө баштады.

Жылдар өтсө такыр кетпейт эсимен,

Жылдызданган бир сулуунун ажары.

Өмүрдөгү жакшы сонун нерселер,

Көңүлдөргө жакын болуп жолугат.

Кетпеди го ошол селки эсимден,

Кербенчидей келетсам да жол улап.

***

Чаткалга кетип жатасың,

Чар жайыт кылып санаамы.

Чамалуу ушул өмүрдө

Чаткалдык жигит жагабы.

Чамалуу ушул өмүрдө,

Чагылган учуп жоголот.

Чаткалга кетип бөлүнгөндө

Чамынган сүйүүм не болот?

***

Көчмөндөрдүн көчү өттү,

Көк- Жар ашуу белинен.

Алар менен биригип,

Аман ашып алдың сен.

Көчмөндөрдүн кызы элең,

Көгүлтүр тоо салтанат.

Ашуу белде аман жүр,

Ардагым болуп саламат!

***

Мени өзүнө чакырат,

Мемиреп турган жээк тарап.

Ортодо терең көл жатат,

Өзүндү карайм акмалап.

Сен бирөөнө баш коштуң,

Өтө албайм көлдөн өзүңө.

Туйгундай учуп зыпылдап,

Турасың жашап дүйнөмдө.

***

Жакшыга-жакшы кабылса,

Жакасы жуулуп агарат.

Жакасы жуулуп агарса,

Жан дүйнөсү тазарат.

Жакшыга-жакшы жанашса,

Жамандык кылып жаңылбайт.

Жаңылыштык кетип калганда,

Жан шериктен жашырбайт.

***

Бир өзүңө кезигүүнүн

Жолдорун улап тактадым.

Аңтарып келип ошондо

Амалын такыр таппадым.

Өзүң менен жолукмакка,

Ичимен кайгы жеп келем.

Сүйлөбөй туруп тымызын,

Сүрөтүң менен кеңешем.

***

Тору атын минип алып,

Тогузбай деген келди эле.

Самындуу суунун боюнан

Сарыбай көчөт – деди эле.

Сайроондорду аралап,

Сарыбайдын көчү өтпөдү.

Сары тору ат минип,

Санаалаш неге көрүнбөдү…?

***

Отко салып өрттөдүм,

Сенин жазган каттарыңы.

Каттагы сөздөр жок калды,

Унутум салдым баштагыны.

Өчүп калган сүйүүнүн,

Жалынын сактап не кылам.

Кезеги менен жалын өчүп,

Кеткени жакшы жаныман.

***

Тымызын согуп жел өттү,

Талаада чөптөр кыймылдай.

Андан кийин жамгыр төктү,

Айдыңды шыбыш аралай.

Аягында сүйүү өттү,

Аспаптан чыгып жагым үн.

Кылымга кетти ыйык күү,

Кылдарын чертип жүрөктүн.

***

Адырлуу тонун жанынан,

Аркарлар качты шагылдан.

Алыстап кетип баратам,

Ардагым өз жаныңан.

Коштошсок эми кош калгын,

Тагдырдын жолу улук да.

Тааныш болдук канча жыл,

Таалайлуу кезди унутпа!

***

Бул айылда жашаган

Баягы кыз бар бекен?

Бар болсо ал кайда экен?

Бапырап мезгил кырды ашкан

Арадан канча жыл акты.

Ардагым жашап келеби,

Ардагым аман бар болсо,

Армандуу мени эстейби?

***

Өрүүдөгү жолду өрдөп,

Өйдө карай көч өтөт.

Жетибайдын көчү менен

Жээрде атчан кыз жөнөйт.

Такыр жообун бербеди,

Кызга жүрсөм кат жазып.

Жеткирбей мага кетти го

Жээрде атын камчыланып.

***

Ашуу жакка аттаныпсың сапарга,

Булуттар буйгаттардан каалгышат.

Ошол аппак көк сеңирдин алдына,

Өзүң басчу кара байтак жол жатат.

Ашуу тарап, аппак жолдор кыярган,

Ак үмүттү каалагамын кыялдан.

Ак тилекке арыбастан жетип ал,

Аман ашып тээ береги кыядан.

***

Сенин айтчу сөзүңдү

Тилсиз гана түшүндүм.

Көзүң чачып жатпайбы

Көркөм жолун сүйүүнүн.

Баянды айтып турган соң,

Башка сөздүн кереги не

Көздөр деле жарайт экен

Көөнөрбөс сүйүү керегине.

***

Алдыңдагы кашка жол

Сүйгөнүңө сени алпарат.

«Алтыным качан келет?» деп,

Ал сени күтүп жатат.

Атыңы ылдам камчыланып,

Алтының күтсө кечикпе!

Кашка жолдон адашып,

Башка жакка түшүп кетпе!

***

Толкундарды тоодой кылып кетейин,

Ырларымды элек менен элейин.

Көркөмдүктү айга, күнгө жеткирип,

Көлүмдөн көп ырды таап келейин .

Ар бир сөздү шүүдүрүмдөй терейин,

Тыбыштардын үн салганын сезейин.

Жазып бүтүп окуучума жеткирип,

Жан дүйнөмөн жакшылыкты берейин.

***

Мезгил келди мен да, сапар аттандым,

Кетееримде эмнелерди ала кетем.

Элим бар арка жөлөк таянычым,

Эмнелерди журтума таштап кетем.

Кыйнаалууму, тозогуму, жакырлыкты,

Башкаларга таштабай желге чачып кетем.

Ырларымы, ак сүйүүмү, кубанычты,

Ырыстуу элим кыргызыма таштап кетем,

***

Атам салган таш короонун,

Дареги калган табылбай.

Козу улактан кабар жок,

Койлору калган маарабай.

Козу-улагы маарабай,

Алардын үнү басылган.

Жылдыздуу сонун күндөрдү,

Жылдарым кайда жашырган…?

***

Үйүмдө алтын сандык бар,

Ошол турган сандыкта.

Жазып койгон ырым бар,

Жаркылдаган жаш чакта.

Ачсам ошол сандыкты,

Жан сырым кошо жаңырат.

Жасалгалуу сандыктан,

Жаштыгым мага табылат.

ХИРОСИМА АРМАНЫ

Окумуштуу ой жүгүртүп отуруп,

Жер үстүндө атом бомба жаратты.

Аны болсо, тынч жаткан жерлерге,

Адамдарды кырсыктатып таштатты.

Ошол бомба жараткан тозоктон,

Пенделер тартып жатты азапты.

Окумуштуу ачылыштан не тапты,

Адамдарды арбактарга айлантты.

***

Күлүк, чобур бир багылды,

Күнөстүү жерге байланды.

Чаалыкпастан жем берип,

Чабандес келип таптады.

Чоң жарышка чапканда,

Чобурду күлүк калтырды.

Чобур деген чобур экен

Чоң чабуулга жарабады.

***

Арбын кезди ыр жазууга арнапмын

Анын өзү жакшы нерсе ойлосом.

Көркөмдүүсү, начарлары дагы бар

Көп нерселер ишке ашты ойлонсом.

Жазгандарым күн нуруна умтулуп,

Өмүр изим жанып учкан жаңырыш.

Ар бир ырым тапты бекен ачылыш-

Ак жашоого келген жокпу жаңылыш…?

***

Майда толкун үн чыгара чабылып,

Суу учкуну жээктерге кабылып.

Тоголоно ээ-жаа бербей алкынып,

Тоо дайрасы ачып жатат жаңылык.

Тоо дайрасы шарак ачат ойдолоп,

Өзүнүн тарыхынан күү козгоп.

Айдыңдуу өмүр, өзүнчө эле санжыра,

Айланага аңгеме баштап озондоп.

***

Жазып чыккан ырларым,

Жан дүйнөмдөн жаралган.

Эсил ырым мен өлгөндө,

Ээрчибей калаар артыман.

Жокчулук менен жакырчылык,

Мени ээрчип берилейт.

Кайрымсыз ушул эки дос,

Ээрчибей калчу күн келет.

Жарды өлкөбүз өңолсо,

Жаркыраар кең келечек.

2005- жыл.

***

Жазганымын баардыгы эле ыр эмес,

Жалгаштырып салгамын саптарын.

Ыр кылып жаратуу үчүн эселеп,

Ыроолодум жүрөгүмдүн жалынын.

Жалгыз эле жалын деген жетишпейт,

Кошуум керек ага эмгек, акыйкатты.

Таба алмакпыз ачылышты, талантты.

Таалайга жакындатып, айдап барсак

***

Келесиң дайым эсимде

Курбу деген ыйык тура.

Кайрылбай алыс кеткенге

Канча жыл болду туп-туура.

Өткөндү такыр эстебей,

Мейли эми баарын унуткун.

Алты жыл курбу болду элек,

Ал кезди кантип унуттуң…

***

Бабалар жаткан мүрзөлөрдү

Бай ойлуу карап баратам.

Сапарлай келип жолду улай

Бир кезде мен да кошулам

Мүрзөмдү карап балдарым,

Мени эстеп, ойго чөмүлөөр.

Шамалдай өткөн күндөрдөн,

Шаңгырап жылдыз төгүлөөр…

***

Чалчыкты-чалчык деш керек

Булакты-булак деш керек

Экөөнү кошкон жарабайт,

Эзели кооздук табылбайт.

Тунуктук качып жоголот,

Булакка чалчык кошулса.

Экөөнүн эки бөлөгү-

Эп болот ушул турмушта.

***

Ырларымы берген элем сынчыма,

Сынчым аны отко салып таптады.

Жалынына күйүп жаткан чоктордун

Жалбырттатып улам-улам кармады.

Анан аны таштап салдым бороонго

Суук, аязда жата берип чыңалды.

Жакшы ырларым кийинчереек жаралды,

Жазгандарым жакшы жолду таптыбы.

***

Сүйүүнү таза сактаган,

Татыктуу болот алкышка.

Каралап шек келтирип,

Кала көрбө каргышка.

Ак сүйүү бул кутуң да

Айтылып келген башынан.

Кутту таза сакта,– деп,

Куранда да жазылган.

***

Жалындаган бир кездеги жаштыгым,

Адырлардан ат минген мастыгым.

Ырларымда кала берип жаш бойдон,

Аны эстесем азыр деле мас болом.

«Ак- Кайкыда мастыгың өткөн»,– деп,

Адырларым жашыл өңүн көрсөтөт.

Өткөнүм өмүрүмдөн кеткен жок,

Өңүн ачып улам-улам көрктөнөт.

***

Сен жөнүндө далай ырды жазгамын

Өчүр дедиң алардын баардыгын.

Чыгармалар жок болобу түбөлүк,

Чыркыратып кантип сызып саламын.

Кагаздагы чийип койгон ырымды,

Болот тура өчүргүч менен өчүрсөм.

Жүрөгүмдө сен жөнүндө жазганды,

Айтып берчи кандай кылып өчүрөм?

***

Түшүмдө аскаларда калыпмын,

Элең этип чар-тарапты акмалайм.

Жол жок. Эки жакка бара албайм

Жоготуубу түшүнө албай кыйналам?

Түшүмдө эмес өңүмдө эле кыйналам,

Ырларыма үмүт менен жол карайм.

Заман оор китептерим чыга албайт,

Ыр – өмүрүм, ага качан жол ачам?

***

Бир таанышты билемин

Байып алды бир далай.

Бирок дагы ата-энесин

Такыр кетти карабай.

Көзү өтсө ата-эне, бир тууганың

Кайра экинчи издесең да, табылбайт

Алдыңдагы шуудурак кагаз акчаны

Аман болсоң алтын башың таап алат.

***

Кайдасың алтын сандыгым,

Өзүңү мен сагындым.

Илгери эле жазылган,

Ичиңде жатат жазганым.

Сандыкты ачып ыр окуп,

Жаштыгыма жолугам.

Жаштык деген жаштык экен

Жалын чачып оолугам.

АЛТЫ САПТАР

––

Ашыга барат алты атчан,

Алдыда бийик вшуу жаткан.

Чарк уруп мезгил ай жылган,

Чарчабай өт алыс сапардан.

***

БИР АДАМДЫН ТҮШҮ

Түшүмдө көрүп түрмөнү,

Ойгонуп кетип чочудум.

Элестер келип кайдагы,

Өткөн күндүн каар тагы,

Түшүмөн кетпей калганбы.

***

Түн боюу ооруп чыкты,

Бутумун баш бармагы.

Кыйналып чыктым уктабай,

Мурунку дартым чакырып арманды

Муңга салып, кыйнаганы келатабы…

***

Баягы өзүмө таныш адам ,

Качандыр коштошуп сапар кеткен…

Өңүмдө көрбөгөнүм көп болгон экен

Түндө түшүмө көрүп жатыпмын

Түшүмө кайсы жактан келди экен?

***

Жанатан бери күкүк сайрап,

Калың бакта ыр жайнап.

Бул дүмүргө отуруп,

Күкүктүн үнүн тыңшайын.

Кубатсыз карт денеме

Кубанычты кошуп алайын.

***

Эски ырымы таап алдым,

Эргип кетип кубандым.

Аркы үйдө чаң басыптыр

Дептеримин ак барагы.

Бирок ырым эскирбей

Окуган сайын жап-жаңы.

***

Жигит курак чагымда

Кап-кара эле чачым да.

Ал чакты азыр эстесем,

Жогум арбын бир далай.

Кашка башты сыйпалайм,

Кара чачты таба албай.

***

Баратсам бак аралап,

Башыма түшүп жалбырак

Байкушум мага кеп айтат:

–Өмүрүңө күз келди

Эмнең калды артыңда?

Суроосуна жооп таппай,

Суз тартыпмын далайга…

***

Татына сулуу бар болчу

Дайранын аркы жагында

Ойго батып мен турам

Дайранын берки тарабында.

Дайра-тагдыр жетпейм го

Даңкы чыккан ал кызга.

***

Ойлонуп турам бул кезде,

Таш короонун четинде.

Таш короо мага кеп айтты:

– Бул жерде өстүң балам ай!

Эс тарткан соң сен бизге,

Эмнеге кеттиң кайрылбай?

***

Бала чакта тажабай

Үн салчу күкүк ушундай.

Азыр деле ошондой,

Сайрап жатат таң калам.

Асыл үн эмне карыбайт,

А мен неге карыгам?

***

Мугалиммин отурамын класста

А балдарым кетип калды каякка?

Окуучулар каникулга тараптыр,

Жай айы эми гана башталып.

Бир окуу жылы акырындап агыптыр

Билинбей мезгил деген карыптыр.

Баш бербес балдарымы окуткан,

Байкуш менин чачым эчак агарыптыр.

***

Балам турат жанымда

Ак кириптир чачына.

Балам кыркка таяптыр

Болгону ушул жаңылык.

А мен карган абышкамын

Алтымыштан ары ашып.

***

Бара жатсам талаада

Бир ыр келди башыма.

Унутуп калып ал ырды,

Учурбас үчүн шамалга.

Түзөң жерде калем шилтеп,

Түшүрүп алдым кагазыма.

***

А баягы жашыл өрөөн

Тайган экен өңүнөн.

Жашыл өрөөн –жаштыгым

Жаштык деле картайбайбы?

Күүлдөгөн бай өрөөнүмө

Күз күнү келген турбайбы.

***

Ак карлуу тоолор бериде

Айбат чачкан денеме.

Ак карлуу тоолор ажайыптуу,

Элечек кийген энекем.

Калдайып жаткан өрүшү,

Караан болгон кең мекен.

***

Чакырып алып жанына,

Оорулуу адам айтат баласына:

« Балам мени эшикке алып чыкчы,

Сагындым чыкпай калып сырт жакты.

Туулган жердин жазын байкайын,

Күкүгүм сайрайт аны дагы тыңшайын».

***

Калдайган дайра жээгинде

Бир чал турат бул кезде.

Дайнын айткан жаңылык,

Дайрасы-жаштык аба жарып.

Дардалаңдап агып жатса чамынып,

Дайра үнүн тыңшап турат жарыктык.

***

Кең талаанын четинде

Келатамын бул кезде.

Бурулушта булак шылдырайт,

Булак -өткөн жылдарым.

Талаада гүлдөр ыргалат,

Гүлдөр-менин ырларым.

***

Кайыгым бар жээк турат,

Каардуу толкун ага умтулат.

Эки жакты карадым,

Кайыгымды таба албай.

Кайыгым- менин жаштыгым

Кайда сүзүп кетти ай!?

***

Баягы жыртык чапанымы,

Кийип жүрөм азыр дагы.

Кантип чечем мен аны,

Дагы бирөө болбосо.

Жортуп жүргөн өлкөдөн,

Жокчулук заман жоголбосо.

Барчылык заман келатат,

Ошондо чечип ыргытам.

***

Аяныч басып жүрөгүмдү,

Аяр ой каптайт көңүлүмдү.

Чөптү дагы аядым,

Бекер жулбай эч бирин.

Аяй берем баардыгын,

Аяйт болду мени ким?

***

Мезгилим күйүп учуп шашасың

Мени ээрчитип каякка барасың?

Мемиреп учуп токтобой,

Мезгилим жылып ашыгат.

Кайран досум дегдеңдете жетелеп,

Карылыкка мени ээрчитип баратат.

***

Тамеки менен дос болсом,

Айттырбай келди бир оору

Айыкпас ошол оорубу.

Ал ооруну улам эстеп,

Арманга батып кайгырам.

Атаңдын көрү дүйнө күн

Андан кантип айыгам…?

***

Мен бирөөдөн сурадым:

– Адамга неге талант керек?

– Турмушту туруу үчүн жаңылап,

Туу жондордон шамал соксун аркырап.

Жашоо- күрөш, өмүрүбүз – өлбөстүк,

Жаңы журттан ыр угулсун шаңгырап!

ТӨРТ САПТАР

––

Төрт саптарым төрт жолочу,

Төрт актчан кетип бараткан.

«Жолуңар шыдыр болсун»– деп,

Жолдошумдай алыс узаткам.

***

Таяк алып бир абышка,

Күз күнү. Жолдо сапарлайт.

Карыя алсыз карылыгын,

Кайда ээрчитип баратат?

***

Жайдын толук кезинде,

Жөтөлгөнүм бул эмне ?

Жүрөк жагым ысып күйөт ,

Бир балее турат денемде…?

***

Боз үйдөн ары созулган,

Шыбак өскөн талаа бар.

Шыпылдап өткөн балалыктын,

Шыбышын айтты шыбактар.

***

Бул дүйнөдө өмүрүң кербен сарай ,

Кербен сарай караганга кең сарай.

Бу жашоодо ак эмгексиз кетип калба!

Асыл жайды аңгыратып калтырбай.

***

Терезеден өскөн гүлдөр суу сурайт,

Таранчылар конуп-учуп жем сурайт.

Эмгекчилер иштегенге жумуш сурайт

Эстүүлөр карылардан кеңеш сурайт.

***

«Өлүм турат эшигиңдин алдында»,

Бул айтканым тиги оорулуу акынга.

Акын айтты: -«Өтөөрүм ал жазмышым,

Өлүм жолун небак тоскон ырларым».

***

Жаз күнү келгин куштар кайрылды,

Жол тартып алыс жактан койкоюшуп.

Ал куштарча сапар келээр күн барбы?

Жаңы ырларым карлыгачка окшошуп.

***

Жакшынакай жалгыз төрт сап ыр жазып,

Алтын салган сандыкка жаттым жашырып.

Ырым да асыл, алтыным дагы кымбат нерсе,

Асылга асыл жата берсин аралашып.

***

Ал өзүнө катуу койду талапты,

Ай -сайын эмгектенип ыр тапты.

Тайгаланбай татаал жолдо баратты,

Тагдыры аны акын кылып жаратты.

***

Алдыбызда күмүш менен алтын жатат,

Күмүш болсо биздин жыйган дүйнөбүз.

Арыбас асыл жиптен килем түйгөнбүз,

Ыйык алтын, желдей сызган өмүрүбүз.

***

Манасты Манас кылган ким эле?

Берен баатыр кырк чоро эр эле.

Кырк чорону шаңданткан ким эле?

Аты ыйык абалкы кыргыз эл эле.

***

Сүйүү жазы экөөбүзгө бир келди,

Бирок аны барктай баалай албадык.

Сүйүү жазы алыс кетти биз билген,

Сонун кезек өткөн экен биздерден.

***

Башымы бирөө келип сылады,

–Байкачы ал сылаган ким экен?

– Жел тура эркелетип мени өпкөн,

– Жарың кайда бул желдей бетиңди өпкөн?

–Ал кургурум бул дүйнөдөн небак өткөн.

***

Тоодон келген салкын жел чабарманым,

Ала келди балалыгымдын кабарын.

Бир кездеги унут калган качанкы,

Өткөн күндөн жакшы кабар жаратты.

***

Өз учуру бир мезгили келгенде,

Бул дүйнөдөн сапарлап мен да өтөм.

Дал ошондо кайып сызып жоголор,

Өзүмдү ээрчип бирге жүрчү көлөкөм.

***

Байтак жолдо жоргочон,

Бир киши көзгө көрүндү.

Жол улап алыс бараткан,

Жолочу тура мен өңдүү.

***

Башка жакка кетким келет,

Сапар улап, ат үстүндө алыска.

Баскан жолдо шаңгырса жылдыздар,

Бакыт барбы, мен баруучу тарапта?

***

Каркыралар үн таратып узоодо

Мен аларды кайра карап турамын.

Куштардан өткөндөгү чакты эстеп,

Курган жүрөк ырга толду муңайым.

***

Кечөө эле кечиндеги жааган кар,

Күн тийип эрип кетти жок болуп.

А мен дагы кайсы күнү кайсы кечте,

Калаар бекем ушул кардай жоголуп…?

***

Узак жашка барып калган карагай,

Өзүнө-өзү суроо берип таңдаңды.

«Бир кылымдан чын эле аштымбы

Ушунча жаш мага келген тагдырбы?».

***

Туулган жерден качан кетип калды элем,

Жыл эсебин чыгара албай элеңдейм.

Балалыгым ошол жерде калыптыр,

Чачтарым ак, өмүр чиркин карыптыр.

***

Аянычтуу шыңгыр деген үн чыкты,

Адамдын жан дүйнөсүн улам эзген.

Жүлүндөн калкып чыкса бул добуш

Жүрөгүмүн кылы үзүлгөн жок бекен…?

***

Түшүмө кирди туулган жерим,

Балдар менен козу жайып жүргөн экем.

Атаңын көрү өтүп кетти балалык,

Алар да мени түштөрүндө көрөөр бекен,,,?

***

Дайранын аркы тарабын,

Куса болуп сагындым.

Сагынбай кантип коёмун,

Ал жакта калса жаштыгым.

***

Поэмам бүтөөрүнө аз калды

Далай-далай убактымды ал алды.

Акыркы бир бөлүгү бүтө элек

Поэманын бүт тагдырын ошол чечет.

***

Акын деген сөз менен ойнобойт,

Ары-бери аны чачып коротпойт.

Каалагандай туш келди жоготсо,

Ал кургурдун жолу такыр оңолбойт.

***

Ырларыман храм курсам атаганат

Алтындап ар бир сөздүн бөлүгүн.

Мен курганча жылдар өтүп баратат,

Дал ошого жетээр бекен өмүрүм..?

***

Түн эле. Булут чалган кең элет,

Эшикти тырс-тырс кагып бирөө чертет.

Кимсиң десем ?-Таалаймын,– деп жооп берди

Чыныгы бакыт көп күттүрүп кеч келди.

***

Эртең менен чыга келген күнгө салам!

Эркин тоого шапата ачкан желге салам!

Желпинип улуу тоодон жүрүш ала,

Жел менен кошо келген ырга салам!

***

Жашыл тоонун өзөнү,

Жашыл ыраң төгүлдү.

Бопоюп өткөн жаштыгым,

Боз жорго минип көрүндү.

***

Айылдан бир жылдары узап кеткем,

Ийрелеңдеп сапар тарткан жол менен.

Жүрсүн деп ушул жерде аман-эсен,

Балалыкты таштап салып кеткен элем…

***

Жып-жылаңач уктап жаткан балага

Тийииип турду жагым чачкан ай нуру.

Айдын нуру, уйку дагы бала да,

Айгинелейт биздеге пейпил турмушту

***

Дөбөнүн оң жагында жалгыз мүрзө

Көңүл буруп аны кээде карайбыз.

Кайтыш болгон өткөн жылы күзүндө

Кайран жигит туяк эле жап-жалгыз.

***

Түн ортосу уйкум канып ойгондум,

Айдын нуру төшөгүмдө жөрмөлөйт.

Акырын келип ак чачымы сыласа,

Асмандагы ай мени аяган өңдөнөт.

***

Асмандагы ай бой көтөрүп менмин,– дейт,

Жердеги суу ашып-шашып менмин,– дейт.

Долу шамал дуулдап согуп менмин,– дейт,

Адам болсо ырын угуп булардын,

Баары улуу баары аман болсо дейт.

***

Боз үйдүн түндүгүнөн нени көрөм,

Нур төккөн бийиктиктен айды көрөм.

Ободо Көкө Теңир көктү көрөм,

Өтүп кеткен бабалардын өңүн көрөм.

***

Кыйбас элес жараткан,

Кыштагыман айланам.

Кыштагым ал-ырларым,

Кымбат дүйнөм жаркыган.

***

Тагдыр да оош-кыйыш нерсе көп,

Тайгылткан кайгыдан-кубаныч көп.

Оомат дүйнө, жалкоолуктан –эмгек көп.

Ошондуктан бу дүйнөдө бакыт көп.

***

Күн батты ушул күнү алтымышка келипмин,

Мезгил деген учуп өткөн аткан ок.

Алтымыш жыл өмүр сүргөн экенмин,

Алтымыш жаш эмне берди дайын жок?

2008-жыл 29 -октябрь

***

Бир күндө бир сонун ыр жаратып,

Акын деген жаңы жолду изилдейт.

Күндөн-күнгө чыгармадан эргүү алып,

Күндөй жанып, улуулуктан жол издейт,

***

Ошентип өтүп кетти да бир күн,

Эмне түздү ушул күнү өмүрүм?

Yн жок. Суроого жооп угулбайбы,

Кайран күнүм бекер өлгөн турбайбы.

***

Ар бир пенде бийиктеги күн болсо,

Азап-тозок, кайып сызып жоголсо.

Жакшылыкка эмгек келип кол созсо,

Бакыт-талаай арбый бермек ошончо.

***

Басёдой сүйкүм ырларды,

Шайлообек жазып коёптур,

Басёдой сүйкүм акын болуптур.

Жан дүйнөсү лирикага толуптур.

***

Бакыт деген ат болду-

Малчыдан качып бараткан.

Ат деген талант эле-

Маа жеткирбей ашыккан.

Малчы менмин камчыланып,

Ал атты кууп бараткан.

***

Сөңгөгүндө эң бир сонун касиет,

Сонундук асман менен жер чиет.

Жер, асман, өнөр, эмгек айкашса,

Жетик талант ага адмдар баш ийет.

***

Талант деген кооз сарай салынган.

Ал сарайга кирип чыгат баардык жан.

Килем-талант бейиш ачат алдыңан

Киргендердин жан дүйнөсү жаңырган.

***

Сонундуктан жаңылык башталат.

Агылып алды жакка тик барат.

Жашыл жашоо кубанычка аттанса,

Жакшылык эртеңкиден жол табат.

***

Ички сырды жашырбадым жарыман,

Сырткы сырым досума аян башынан.

Мага жөлөк жардам берүү жагынан,

Тоодой көрүп мен аларга таянам.

***

Талбас эмгек чоң талантка жеткизет,

Ал таланттан жылдыз нуру жылт этет.

Ак эмгектен шоокум салып шыбырлап

Айдыңдуу ыр, тып- тып этип тамчылап.

***

Атактуу өлдү эми өлөөр атак-даңкы,

Ал адам алып жүргөн жалган даңкты.

Көк асманды көз жиберип караңыз,

Кушу жок асман калды жап-жалгыз.

***

Мезгил деген күлүк атын камчылана,

Күзгү күн нурун төгөт баарына.

Жагымдуу жакшы кездин ыры өндөнүп,

Жалбырактар боёлуп жатты кызылга.

***

Ким алгач төрөлгөн чагын ойлосо,

Ал пенде өлөөр кезин эстей берсин.

Адам деген өлбөс кылып артына,

Ак эмгектен эстелигин таштап кетсин.

***

Алыс жакка кетемин деп камданып,

Сен жөнөдүң, бу жерде мен калып.

Ынак досту кыйын болду узатуу,

Кирпигимде тунук жашым куланып…

***

Энеси тууп, таштап кетти талаага,

Көрүнгөн жерде чоңойдубу ал бала.

Жетимдиги күнөө болбойт ааламга,

Жети атасын билбегени чоң арман.

***

Түн убагы мемиреп уктап жатканда,

Түш көрүп калат мага таныш ал кары.

Түшүнө кирет адырда жылкы айдаган,

Түп жайлоосу, жылкычылык жаштыгы

***

Акын айтты:– Жакшы көрөм булбулду,

Булбул айтат:– Мага акын жагат,-деп.

Дербиш болуп түбөлүккө жер кезет,

Ошол экөө бул дүйнөдөн ыр издеп.

***

Шыбыраган үндөрдү угуп турам,

Шыбырттаган назик чөпкө көңүл бурам.

Шык жөндөмдү ырыбызда арбытып,

Шыңгыратып жылдыздарды алып чыгам.

***

Туура эле кыркка чыккан чагымда,

Мен кабылдым сүйүү деген жалынга.

Ал жалын мени кайда алпарат,

Туш келемин дагы кандай тагдырга?

***

Мезгил жылып акырындап күн оошот.

Тоо этегин күз келип кыроолойт.