скачать книгу бесплатно
\begin {document}
Мехнат унимдорлиги
7\% га ортди, ва битта натижа учун
куйдаги берилмо?да \$200.
\end {document}
Kompanovka qilib, ko‘rish buyrug’ini ishga tushirish bilan hujjatni ko‘rish maydonida quyidagini kuzatamiz:
E’tibor qarating, simvol «\» matn tarkibida belgini (simvolni) ko‘rsatib turuvchi buyrug’i sifatida ishtirok etmoqda. Agar bu buyruq qo‘yilmasa «%» kommentariya, «$» formulani belgilash buyruqlari sifatida qabul qilinar edi. Misol:
\documentclass {article}
\usepackage [T2A] {fontenc} %% shrifni ko’chirissiz qo’shish
\usepackage [russian] {babel} %% Ingiliz matniga rus shriftini kiritish
\begin {document}
Бу % акиллий эмас
% зур: олишга тайёр
мисол.
Кадим замонларда бир кампир кулранг
%
Эчки билан яшаган.
\end {document}
Kompanovka qilib, ko‘rish buyrug’ini ishga tushirish bilan hujjatni ko‘rish maydonida quyidagini kuzatamiz:
% belgisi qo‘yilgan satrlar chop etilmadi. Chunki ularni belgi komentariya ekanligini belgiladi. Misol:
\documentclass {article}
\usepackage [T2A] {fontenc} %% shriftni ko’chirishsiz qo’shish
\usepackage [russian] {babel} %% Ingiliz matniga rus shriftini kiritish
\begin {document}
Бу % ?иласиз
% Зyр: yрганадиган
мисол.
Бор экан, йy? экан бир кампирни
кулранг%
ро? эчкиси бор экан.
\end {document}
Kompanovka qilib, ko‘rish buyrug’ini ishga tushirish bilan hujjatni ko‘rish maydonida quyidagini kuzatamiz:
E’tibor qarating: simvol «%» o‘zidan keyingi matnlarni va probellarni qator oxirigacha kommentariya sifatida belgilaydi. Bu esa matn chop etilishida ishtirok etmasligini ta’minlaydi
Nazorat savollari
1. \documentclass {article} vazifasi nima?
2. \usepackage qanday buyruq?
3. Hujjatda \begin {document} nimani ko’rsatadi?
4. «%» simvol nima uchun qo’llaniladi?
Topshiriqlar
1. «Karimjon maktabga keldi va darslarda qatnashdi» matnini xosil qilish hujjatini tashkil etib natija oling.
2. «Karimjon maktabga keldi va darslarda qatnashdi» matnini xosil qilish hujjatiga komentariya kiritishi o’rganing.
3. «Karimjon supermarketga kirdi va quydagilarni harid qildi: 2 kg olma, 3 kg kartoshka, 1 kg guruch» matnini kiritib mahsulotlar alohida alohida qatorlarda yozilishini tashkil eting.
4. Uchinchi topshiriqdagi matn tarkibiga komentariya kiritilishini tashkil eting.
2.3.2. Matn tarkibida simvollarni chop etilishini tashkil etish
Misol: Hujjatda quyidagi o‘zgarishni amalga oshiramiz.
\begin {document}
?уйдагиларда нимада фар??
\$1 и \$ 1?
\end {document} Kompanovka qilib, ko‘rish buyrug’ini ishga tushirish bilan hujjatni ko‘rish maydonida quyidagini kuzatamiz:
«$1 и $ 1?»
E’tibor qarating: «\» simvol buyruq ushbu xolatda simvolni probel e’tiborga olgan xolatda chop etishni tashkil etmoqda.
2.3.3. \slshape buyrug’i
Misol:
\begin {document}
\slshape Каримжон буйи кичик
\slshape ва жуда камгап
уни тарбиялаш керак.
\end {document}
Kompanovka qilib, ko‘rish buyrug’ini ishga tushirish bilan hujjatni ko‘rish maydonida quyidagini kuzatamiz:
E’tibor qarating: \slshape buyrug’i o‘zidan keyingi simvollarga ta’sir ko‘rsatadi. U satirlar almashishini e’tiborga olmaydi va ta’sirini keyingi buyrug’igacha saqlaydi.
2.3.4. Probel qo‘yish buyrug’i
Matn tarkibida probel qo‘shish uchun {} simvollini qo‘yish yetarli. Bu buyruq nixoyasi deb tushinilib, probel qo‘shiladi. Matnlar bir biriga qo‘shilib ketmaydi. Misol:
\documentclass {article}
\usepackage [T2A] {fontenc} %% 2 кучириш сиз шрифт киритиш
\usepackage [russian] {babel} %% 3 ингилиз матнида рус шрифтини кушиш
\begin {document}
Ўрганиш \LaTeX\ ни осонро?,
\TeX га нисбатан. Инсон,
?айсики
\TeX {} тизимни билса ва уни севса, уни
\TeX чи деб аташ мумкин.
\end {document}
Kompanovka qilib, ko‘rish buyrug’ini ishga tushirish bilan hujjatni ko‘rish maydonida quyidagini kuzatamiz:
E’tibor qarating: simvol {} probel qoldirish imkonini berdi (matn qo‘shilib ketmadi).Qayerda simvol {} qo‘yilmagan bo‘lsa matnlar qo‘shilib ketdi.
Nazorat savollari
1. So‘zlar oralig‘ini qanday boshqarish mumkin?
2. Bo‘sh joylarni boshqarish buyruqlarini tushirtiring.
3. LaTeX da paragraf qanday tashkil yetilgan?
4. Kegel nimani bildiradi?
5. So‘zning uzatilishini qanday nazorat qilish mumkin?
Topshiriqlar
1. «Salimjon maktabga keldi va darslarda qatnashdi va „5“ baxolar oldi» matnini xosil qilish hujjatini tashkil etib simvolni chop etish texnologiyasidan foydalaning.2. «Karimjon maktabga keldi va darslarda qatnashdi» matnini xosil qilish hujjatigda «keldi» va «qatnashdi» so’zlarini boshqa shrifda chop etilishini tashkil eting.3. «Karimjon maktabga keldi va darslarda qatnashdi» matnini xosil qilish hujjatigda «keldi» va «qatnashdi» so’zlarini oldi tomonida 5 tadan probel qoldirishni tashkil etib chop etilishini tashkil eting.
2.3.5. Buyruqlarni ta’sir doirasini belgilash
Buyruq ta’sir doirasini belgilash uchun «gruppa» tushinchasi kiritilgan. U yordamida matn tarkibidagi buyruq ta’sir zonasi belgilanadi. Hozir gruppa kiritilmagan xoldagi misolni ko‘ramiz:
\documentclass {article}
\usepackage [T2A] {fontenc} %% 2 кучириш сиз шрифт киритиш
\usepackage [russian] {babel} %% 3 ингилиз матнида рус шрифтини кушиш
\begin {document}
Ярим ?ора бошланади
\bfseries сyз билан.
Яна \mdseries yз холида,
хозир \slshape ?ияланган,
янги yзгартирилгинча;
яна \upshape тy?ри.
\end {document}
Kompanovka qilib, ko‘rish buyrug’ini ishga tushirish bilan hujjatni ko‘rish maydonida quyidagini kuzatamiz:
E’tibor qarating:
1. buyruq \bfseries matn shriftini qalin shriftga o‘tkazadi, buyruq \mdseries qalin shriftni bekor qiladi.
2. buyruq \slshape matn shriftini qiya shriftga o‘tkazadi, buyruq
\upshape qiya shriftni bekor qiladi.
