Xeyrin çöküşü

скачать книгу бесплатно

Xeyrin çöküşü
Zaur Pənahov

Qaranlıq günəş #1
İnsan irqinin onlarla ilk görüşü o qədər qədimlərə gedir ki, bunu yalnız onlar xatırlayır…

Bir vaxtlar özlərinə tanrı deyən uzun ömrlü canlıları düşünün… İki böyük ordunun bir gecəlik qanlı döyüşünü… Günəşin kölgəsində gizlənən düşməni, gecənin qaranlığında görünən qanlı ölümü düşünün…

Və bütün bunların ardında öz növbəsini gözləyən Qaranlıq Hökümdarı gözləyin…

Hadisələr tarixə, tarix miflərə, miflər kitablara dönüşdü… heç kimin inanmadığı kitablara…

Zaur Pənahov

Qaranliq Günəş

Xeyrin Çöküşü

Zaur Pənahov

Qaranlıq Günəş seryası #1

Azərbaycan

Pan Nəşriyyatı, 2018

2-ci Nəşr

İSBN 978-9952-8331-1-9

©Zaur Pənahov

Nəm çəmənlikdə uzanaraq ulduzlara baxırdı. Böcəklərin nəğməsi gözəl bir ahənglə bütün ovalıqda əks olunurdu. Arabir üzərindən əsən sərin meh, qısa otları qulağına və üzünə vurur, belini isladan şeh bəzən üşüməyinə səbəb olurdu. Sonra kiçik, dolu əllərini qaldırıb onlara baxdı. Bədən ona aid deyildi. Sanki başqa bir nəfərin, bir uşağın bədəni ilə hiss edir, ətrafını onun gözləri ilə görürdü. Böyük bir ovalığın ortasında heç bir müdafiəsi olmayan evin on addımlığında uzanmışdı. İçində qəribə bir hiss vardı. Amma onu daha çox ulduzlar maraqlandırırdı. Qısa müddət sonra bir qadın onu çağırdı. "Akun!" deyirdi qadın təlaşla, "Akun, bura gəl, tez ol!"

Ayağa qalxaraq qadına doğru, bir neçə addım atdı və dayandı. Aqren içində olduğu bədəni idarə edə bilmirdi. Nə qədər çalışsa da qadına tərəf qaça bilmirdi. Bu gecənin nə ilə nəticələnəcəyini bilsə də içində olduğu bədən yalnız gülümsəyirdi. Birdən həmin səs yüksəldi. Ac vidranın ulama səsi. Səsləri ilə qulaq batıran böcəklər artıq susmuşdu. Sanki, küləklər də yaxınlaşan təhlükədən qorxaraq sakitləşmişdilər. Qadın qorxu ilə Aqrenə doğru qaçaraq onu qucağına aldı. Ancaq artıq çox gec idi. Aqren qadının qollarından yıxılan an gözlərinə ani qaranlıq çökdü ancaq ayağa qalxmağı çox çəkmədi. Gözlərinin gördüyü reallığa inanmaq çətin olsa da vidralar qadını tutmuşdular. Qadın nəfəsinin imkan verdiyi qədər möhkəm çığırırdı: "QAÇ, OĞLUM!.. QAÇ!" Ancaq Aqren yerindəcə dayanmışdı. Qorxudan ayaqları tutulmuşdu. Qadının vəhşicəsinə diri-diri necə parçalandığına baxırdı. Onun qanının vidraların ağız və pəncələrini necə boyadığına baxırdı. Qısa müddətdə qadının səsi tamam kəsildi. O artıq ölmüşdü. Vidralardan biri Aqrenə baxdı…

Termin

ekro:

Görünüşcə insandan fərqlənməyən, paralel dünyadan gəlmiş uzunömürlü, sehirli güclərə sahib irq.

Üçlük:

Hər üç vilayəti idarə edən üç müdrik ekro.

vidra:

Paralel dünyadan gəlmiş və yalnız gecələr üzə çıxan vəhşi məxluq.

nakra:

Yeni Azarın cinayət və vidralara qarşı mübarizədə istifadə etdiyi döyüşçü növü.

qazza:

Raqanın cinayət və vidralara qarşı mübarizədə istifadə etdiyi döyüşçü növü.

Kölgə:

Qaranlıq şahzadənin yaxın adamları.

Kitabdakı adların böyük qismində vurğu birinci hecaya düşür.

Başlanğıcda

İnsan irqinin onlarla ilk görüşü o qədər qədimlərə gedir ki, bunu yalnız onlar xatırlayır. Parçalanmış insan qəbilələri onların başçılığı altında birləşmiş, mərkəzi idarə sistemi olan vahid dövlət yaranmışdı. Onlar, insanlara heç vaxt sahib olmadıqları rahat həyatı, inancı və azadlığı bəxş etmişdilər. İnsanlar onlara tanrılar dedilər. Onlar isə əslində Ekrolar idi. İkinci dövr belə başlamışdı.

Tanrıların insan irqi üzərindəki uzun hökmdarlığından sonra iki dünya arasındakı möhürlü qapı yenidən açıldı. Tanrılar bu hadisəni gözləyirdilər. Bilirdilər ki, iki dünyanı birləşdirən qapı onları şərdən daha qoruya bilməyəcək. Qaranlıq şahzadə Draqzin öz məqsədinə nail olmaq üçün ona lazım olanı axtaracaq. Hansı ki insanların dünyasına gizlədilmişdi.

Həmin gecə nələr olduğunu heç bir insan dəqiq bilmir. Hər kəsin dəqiq bildiyi yalnız bir şey vardı: Draqzinin özü ilə gətirdiyi şər qüvvələrin vəhşi ordusu, ali tanrı Stakranın ordusu qarşısında məğlub olmuşdu. Vəhşi məxluqlar bədənlərinə girən dəmir nizələr qarşısında zingildəyərək ölməkdən və qaçmaqdan başqa heç nə edə bilməmişdilər.

Nəhayət, Draqzin məğlub edilmişdi, lakin hər qalibiyyətin bir qurbanı olduğu kimi, bu döyüşdə də verilən bir qurban var idi. Ali tanrı Stakra, Draqzini canı bahasına məğlub etmişdi. Bundan başqa Draqzinin sağ qalan məxluqları və yandaşları insanların dünyasına yayılmışdı. Bu döyüşdən sonra Azarın həyat şərtləri və qanunları dəyişmişdi. Artıq insanlar qorxunun nə olduğunu anlamışdılar. Gecələr, əvvəllər olduğu kimi sakit və rahat keçmirdi və artıq ulduzları seyr etmək heç də asan deyildi.

Böyük döyüşdən sonra başlayan üsyanlar Azar diyarını

məhvin eşiyinə gətirib çıxarmışdı. Mövcud bir çıxış yolu vardı və tanrılar onu seçdi. Dəyişən həyat şərtləri ilə birlikdə tanrılar insanlara həqiqəti açdılar. Onlara tanrı olmadıqlarını, onlar kimi adi canlılar olduqlarını bildirdilər. Xüsusi qabiliyyətlərə və uzun ömrə sahib adi canlılar.

Beləliklə, böyük Azar üç yerə bölündü. Şimal dağlarında birləşən qəbilələr Şimal qəbilələri adlandı, hansı ki vidralar oranın soyuğundan qorxurdular. Şərqdə bərəkətli torpaqları və ucsuz meşələri ilə Raqa yarandı. Qərbdə isə Yeni Azar. Hər üç vilayətə ekro irqinə mənsub hökmdarlar seçildi və idarə heyəti quruldu. Bu heyətə isə ən təcrübəli üç ekrodan ibarət Üçlük adlanan ali hökmdarlar rəhbərlik etməyə başladı. Beləliklə, böyük döyüşdən sonra qurulan Üçlük sistemi ilə birlikdə üçüncü dövrün təməli atıldı. Ekrolar bu dövrə sabitlik dedilər, insanlar isə fəlakət öncəsi sakitlik.

1

Tərk edİlmİş sığınacaq

3-cü dövr. Böyük döyüşdən 431 il sonra.

Ucsuz yaşıl meşələrin gedərək seyrəlib, alçaq təpəliklər və çılpaq ərazilərdə sonlandığı bu kimsəsiz yerdə, iki nakra dayanıb ətrafı seyr edirdilər. Döyüşçülərin qarşısında uzanan ərazi, olduqca dərə-təpə və quru görünürdü. Çıxan yeni günəşin qırmızı şəfəqi, alçaq təpələrə dəyərək ərazidə uzun kölgələr yaradırdı. Raqa vilayətinin cənubunda olan bu kimsəsiz təpəlik, ilan və əqrəb xaric, heç bir heyvanın yaşamaq istəmədiyi bir yer idi. Təpəlikləri bürüyən kiçik kollar da yayın dözülməz istisinə baş əymişdilər.

Nakralardan biri ekro irqindən, Etrak adlı, təcrübəli döyüşçü idi. Otuz iki yaşlı bir insan görünüşünə sahib, boyu uzun, bədəni isə əsl döyüşçü bədəni kimi sərt və dözümlü görünürdü. Geyindiyi qara rəngli dəri paltar və bədənini qoruyan heç bir zirehin olmamağı döyüşçünün bütün Azarda yalnız bir şəxsin yüksələ biləcəyi yeddinci dərəcəli nakra olduğunu göstərirdi. Paltarı nazik dəridən hazırlanmış döyüşçü, müdafiə olunmaq üçün heç bir zirehə ehtiyac duymurdu. Silahı isə belinə bərkidilmiş nazik qılınc və irqinin ona verdiyi sehrli qüvvələrdən ibarət idi. Onun kimi döyüşçülər çox nadir hallarda və yalnız ən çətin tapşırıqlara göndərildiyi üçün çoxdandır geyinmədiyi dar forması onu bir az narahat edirdi.

Onun əksinə, bir insan və qadın olan silahdaşı isə iyirmi yeddi yaşında qırmızı saçlı, gözəl və bir o qədər də qabiliyyətli döyüşçü idi. Aqren adlı bu nakra bir insanın yüksələ biləcəyi ən yüksək rütbə olan dördüncü dərəcəyə sahib idi. Paltarı qəhvəyi rəngdə və bəzi yerləri dəmir lövhələrlə örtülmüş qalın dəridən tikilmişdi. Solaxay olduğu üçün qalxana bənzər enli biləkliyi sağ qoluna geyinmişdi. Sağ ayağında kəsici və belində deşici olmaqla iki uzun xəncəri vardı. Sol ayağında sıra ilə düzülən kiçik qırmızı bıçaqlar isə düşmənlərinə uzaqdan zərbə endirmək üçün ən güclü silahı idi. Nakraların çoxunun qılınc istifadə etməyinə baxmayaraq Aqren əsl bıçaq ustası kimi ad qazanmışdı.

Etrak arxasını günəşə çevirərək bir neçə gündür nəticəsiz qalan axtarışların səbəbini düşünürdü. O və silahdaşı beş gündür onlara verilən xəritə ilə bütün ərazini axtarmışdılar. Ümidin və səbrin buxarlanaraq yox olduğu bu çöllük, azalan vaxtlarını daha da qısaldırdı.

Çantasından xəritəni çıxarıb təkrar-təkrar baxan qara geyimli döyüşçü, bu qədər vaxtda sığınacağı nə üçün tapa bilmədiklərini düşünürdü. Saralmış və bəzi yerləri artıq çoxdan yırtılmış dəri üzərinə çəkilmiş köhnə xəritəyə, onların durduğu yeri göstərən bir dairə çəkilmişdi. Ancaq bu dairə təqribən üç günlük axtarış yeri idi. Onların işini çətinləşdirən səbəblərdən biri də elə bu sayılırdı. Nə axtardıqlarını bilsələr də, harada axtaracaqları barədə çox az məlumata sahib idilər. Aldıqları digər bir məlumata görə isə sığınacaq təpələrdən birindəki mağarada yerləşirdi, amma onlar beş gün ərzində bir dənə də olsun mağara tapmamışdılar.

Etrak xəritəni geri qoyaraq “Bu gün çox isti olacaq,” dedi. “Günəş yuxarı qalxmamış şimal tərəfə gedib axtarışı orada davam etməliyik.”

“Şimala? Axı oranı axtarmışıq.”

“Bilirəm. Oranı da hər yer kimi axtarmışıq. Məncə, düzgün yerə baxmırıq, axtarışa təzədən başlamaq lazımdı.”

“Düzgün yerə baxmırıq?” Aqren təəccüblə dedi. “Baxmadığımız yer qalıb ki? Bu lənətə gəlmiş xarabanın hər yerini axtarmışıq, daş və quru torpaqdan başqa heç nə yoxdu!”

Silahdaşının bu qəribə emosionallığı qarşısında bir anlıq çaşan Etrak, dönərək ona təəccüb içində baxsa da, heç nə demədi. Beş günlük dözülməz isti altında, kor-koranə axtardıqları və varlığından əmin olmadıqları dəlillərin izinə rast gəlməmək nəyinki insanı, hətta azyaşlı ekronu da hövsələdən çıxarardı.

“Üzr istəyirəm, ustad,” deyə Aqren səsini alçaltdı.

Yüksək təpələrin əyilərək yox olduğu, sığınacağın olduğunu ən az ehtimal etdikləri yerə doğru getməyə başladılar. Günəş çıxana kimi ora çatmalıydılar. Çünki axtarış vaxtı gün batana qədər idi. Düzdü, buralarda çox nadir hallarda vidra görmək olardı, hətta onlar burada qaldıqları beş gün ərzində heç qarşılaşmasalar da, nakraların bir nömrəli qanunlarından biri təhlükəyə qarşı hər zaman hazırlıqlı olmaq idi. Həm də gündüz tapılmayan bir şeyi gecə axtarmaq vidralara xas xasiyyətdir ki, onlar da çox vaxt acından ölürdülər.

Su görməmiş, boz torpaqlar üzərində yeriyən nakralar bədənlərindən axan tər damcılarını və başlarını yandıran günəşi hiss edirdilər. Bu gün digərlərindən daha da isti olacaqdı. Kifayət qədər suları olmalarına baxmayaraq dözümlülüyü ilə tanınan nakralar belə, bu istiyə davam gətirə bilmirdi. Sanki bütün gücləri isti ilə buxarlanaraq yox olurdu.

“Bağışlayın Etrak,” qadın nakra uzun çəkən darıxdırıcı səssizliyi pozaraq silahdaşına gün ərzində ilk dəfə adı ilə xitab etdi. “Çoxları, hətta Üçlük, kölgələrin (Draqzinin yandaşları) tamam yox olduğuna inanır. Bəs siz necə olub ki hələ də…”

“Hələ də nə? Onların varlığına necə olub ki hələ də inanıram?” Öz keçmişindən və ağzına saqqız olmuş hadisələr haqda danışmağı sevməyən Etrak, yardımına çox ehtiyacı olan silahdaşını işə cəlb etmək üçün onun suallarına cavab vermək məcburiyyətində idi.

“Böyük döyüşdən sonra Draqzinin təslim olmayan yandaşlarını tapmaq üçün Kölgə Ovçuları adlı xüsusi dəstə yaradıldı. Ən yaxşılardan ibarət güclü bir dəstə. Məqsədi, böyük müharibədən sonra hər tərəfə yayılmış Draqzinin yandaşlarını tapmaq idi. Dəstə iki əsr ərzində yüzlərcə düşməni ya öldürdü, ya da həbs etdi. Ancaq əsas məqsədləri Draqzinin ən yaxın yandaşlarını tutmaq idi.”

“Hə, Kölgə Ovçuları haqda çox eşitmişəm. Çoxları onların əfsanə olduğuna inanır.”

Etrak “Bilirəm,” dedi. “Dəstə üzvlərinin adları hələ də gizli saxlanılır, amma onların varlığını heç kim inkar edə bilməz.”

“Amma həmin dövrdə onların varlığını Üçlük inkar edirdi. Bundan əminəm.”

“İnkar edirdi, çünki həmin döyüşçülər qadağan olunmuş silahdan, sözün qaranlıq sehrindən istifadə edirdilər.”

“Hə, bu haqda da eşitmişdim. Bir çox ekro nə olur olsun şəri xeyirlə məğlub etməyin daha düzgün olacağını və Kölgə Ovçularının dağıdılmağını tələb edirdilər.”

Etrak “Elədir,” dedi. “Buna görə Üçlük, dəstə üzvlərinin kimliyini gizli saxlamağa qərar verdi. Gələcəkdə çətinliklərlə qarşılaşmasınlar deyə.”

Aqren, Etrakın belə bir tarixi onunla bölüşdüyü üçün sevinmişdi. Tarixi ən düzgdün öyrənməyin tək yolunun onu birinci dildən öyrənmək olduğunu hər kəs bilirdi. Uzun ömürləri səbəbi ilə ekroların hər biri yeriyən tarix kitabı idi. Heç bir şişitrmə və yanlış məlumata yer verməyən mükəmməl bir kitab. “Bəs Draqzinin bu adamları, onlara nə oldu?”

“Ovçular onların birindən başqa hamısını ya həbs etdilər ya da öldürdülər. İndi isə biz həmin bir nəfəri axtarırıq.”

“Həmin bir nəfər, sonuncu kölgə, sizcə hələ də sağdı? Çünki onun hələ də yaşamağıyla bağlı bildiyimə görə, heç bir fakt yoxdur. Haqlıyam?”

Aqren, Etrakın yayınmağa çalışdığı bu sualı artıq ikinci dəfədir ki verirdi.

Etrak dayanıb dərin bir nəfəs aldı.

“Uzun illər bundan əvvəl ovçular sonuncu kölgənin yerini tapmışdılar. O, cənubda Juin (ekro dilində qum deməkdir) şəhərinin xarabalığında, yeraltı sığınacaqda gizlənirdi. Daha doğrusu, onlar elə düşünürdü,” Aqrenin sual dolu baxışları altında davam etdi. “Ancaq ora boş idi. Sonradan məlum oldu ki, bura heç sığınacaq belə deyildi. Adi anbar idi. Şəhərin əsas su mənbəyi quruduqdan sonra şəhərlə birlikdə tərk edilmişdi.”

Aqren “Yəni?” dedi tərəddüdlə.

“Yəni heç nə. Üçlük bir əsrə yaxın boş yerə ora-bura qaçdığını görüb dəstəni dağıtmaq qərarına gəldi. Beləliklə, mövzu bir daha açılmamaq üzrə bağlandı. Bəlkə elə belə də lazım idi. Amma bəlkə də qaranlıq güclərin istədiyi elə bu idi, onların yoxluğuna inanmağımız. Bəlkə də gizləndikləri yerdə bizim hazır olmadığımız bir vaxtda həlledici zərbəni vurmaq üçün düzgün vaxtın gəlməyini gözləyirlər. Hətta bəlkə də bütün bunları düz burnumuzun dibində edirlər.”

“Deməli, deyilənlər düzdü,” deyə Aqren düşüncəli halda bildirdi. Etrak Kölgə Ovçuları haqda həddən artığını bilirdi.  “Atam sizin bir vaxtlar  Kölgə Ovçusu olduğunuzu demişdi.”

“Atan, çoxlarının mif saydığı sirlərdən xəbərdar nadir insanlardan idi.”

İnsanlar qaranlıq qüvvələrdən bəhs edən bunun kimi məlumatlardan demək olar ki xəbərsizdilər. Şura iki əsr bundan əvvəl verdiyi qərarla ekrolara, bu haqda insanlara danışmağı qadağan etmişdi. Ekrolar xaric, heç bir insan bu qaranlıq tarixi bilməməli idi. Çünki insanlar hökmdarlarının mükəmməl olduğunu və heç vaxt yanlış etmədiklərini düşünürdülər. Yalnız bəzi insanlar nəsildən-nəslə, dildən-dilə keçən əfsanə və nağıllarda Böyük müharibə, Kölgələr, Kölgə Ovçuları, Sözün qaranlıq sehri və bunun kimi adlar və ya hadisələr eşidirdilər. Etrak isə bir mənada rütbəsinin də verdiyi rahatlıqla şuranın qoyduğu bu cür qaydalara çox da məhəl qoymurdu. O, insanların öz torpaqları olan Neam eyldə (Azar dilində neam – 1. insan, 2. sürgün edilmiş, eyl – dünya deməkdir) baş verən həqiqətləri bilməyə haqları olduğunu düşünürdü. Amma yenə də o bu həqiqətlər barədə bir az ehtiyatla danışırdı, çünki onun fikrincə, həqiqət də olsa, bu cür məlumatlar insanlara zərər verə bilərdi.

Artıq günəş gün ərzində qalxa biləcəyi ən yüksək nöqtəyə qalxmışdı. Ərazi yerdən yüksələn isti hava ilə sanki dalğalanırdı.

Nakralar düşündükləri vaxtda istədikləri yerə gəlib çatmışdılar. Qovurucu istidə əldən düşmüş Aqren, gözlərini önlərində uzanan və sonsuz kimi görünən ərazidə gəzdirərək bu yerə nə qədər nifrət etdiyini düşündü. Etrak sanki heç nə olmamış kimi alnından axaraq qaşından süzülüb az qala gözünə girən tərə əhəmiyyət vermədən, boşluğa baxaraq nə isə düşünür, keçmişdəki hadisələrlə hazırkı vəziyyətlərini müqayisə edərək, bir yol tapmağa çalışırdı. Aqren heç vaxt kölgə ovuna çıxmamışdı. Təbii ki, onun da bu haqda danışılanlara inanmaqda bəzi şübhələri vardı. O, hətta nakra liderinin ona şəxsən verdiyi bu əməliyyatı qəbul etməkdə tərəddüd etmişdi. Ancaq Etrak kimi yüksək dərəcəli bir ekronun bu əməliyyatı qəbul etməyi onu bir anlıq bu nağıla inandırmışdı.

Etrak əlini qaldırıb işarə ilə ondan bir neçə addım uzaqda dayanan silahdaşını çağırdı. “Qulaq as,” dedi, “bu yoxuşu görürsən? Onun ardındakı, Raqa ərazilərinə yaxın düzənlikdən cənuba doğru axtaracağıq. Bu dəfə yalnız sənin hislərinə arxayın ola bilərik, aydındı?”

“Yaxşı, ancaq elə bilirdim mağara axtarırıq.”

“Mən də elə bilirdim. Buna necə fikir vermədim axı?”

Aqren gözlədi.

“Bu cür alçaq təpəliklərdə coğrafi baxımdan təbii mağaranın yaranmağı mümkün deyil. Sığınacaq böyük ehtimalla bizə deyildiyi kimi təbii mağarada yox, hansısa təpə və ya yüksəkliyin altında düzəldilib və görünür, çox yaxşı gizlədilib.”

Döyüşçülərin axtarışa başladığı vaxtdan artıq xeyli keçmişdi. Günəş getdikcə qərbə daha çox əyilir, əyildikcə dözülməz istilik azalmağa başlayırdı. Artıq bəzi sürünənlər və səhra gəmiricilərini görmək mümkün olurdu. Aqren günəşin mövqeyinə baxaraq nə qədər vaxtları qaldığını ölçdü. Meşə zolağından uzaqda olsalar da, geri qayıtmağa vaxtları hələ vardı.

“Bir az tələsmək lazımdı,” dedi qadın nakra. Silahdaşından bir neçə addım kənarda dayanmışdı. “Günəş əyilməyə başlayır.” Etraka çevrilərək səslənsə də, ondan bir az irəlidə hərəkətsiz dayanan döyüşçü onun çağırışına məhəl qoymamışdı. Yerə əyilmiş halda əli ilə nə isə tapdığını işarə edirdi.

Vaxt itirmədən silahdaşına yaxınlaşan qadın nakra, onun torpağı ehtiyatla təmizləyərək bəzi yerləri görünən insan sümüklərinə baxıb “Ölüm səbəbi nədi?” deyə soruşdu.

“Yəqin ilan sancıb, ya da kiçik bir ehtimalla susuzluqdan ölüb.”

Aqren ətrafına baxaraq “Bir insan belə bir xarabalıqda nə gəzirmiş görəsən?” deyə alçaq səslə mızıldandı.

Etrak cəsədin hansı istiqamətdən gəldiyini anlamaq üçün, istidən qar kimi ağarmış sümüklərin üstünü tozdan təmizləyərək qabırğadan aşağı çanaq sümüyünü, sonra da ayaq sümüklərinin istiqamətini təyin etdi. Cəsədin çökmüş onurğa sümüyü digər sümüklərin üstündə idi, yəni yerə üzü üstə düşmüşdü, başı şimala, ayaqları isə cənuba yönəlmişdi ki, bu da onun böyük ehtimalla cənubdan gəldiyini göstərirdi. Ancaq nakraların ağlında bir sual vardı, buradan cənubda heç bir kənd və ya qəbilə yox idi. Nə bir qarış yararlı torpaq, nə də su vardı. Ucsuz çöllər və səhradan başqa heç nə.

“Necə düşünürsən,” Etrak düşüncəli baxışla dedi, “onunla sığınacaq arasında bağ olub-olmadığını anlaya bilərsən?”

Qırmızı saçlı nakra sümüklərə diqqətlə baxıb əminliklə “Əlbəttə,” dedi. Əlini sümüklərin üzərində gəzdirərək gözlərini yumdu. “Sığınacaqda yaşayırmış, qaçarkən yaralı olub və çox qorxub,” kiçik bir səssizlikdən sonra, ”Ölməzdən əvvəl çox qaçmayıb, haradan gəlibsə elə də uzaqda deyil… hə, yaxındadı,” deyə əlavə etdikdən sonra ayağa qalxaraq üzünü cənuba çevirdi.

Etrak ayağa qalxıb “Nəhayət,” deyə onun baxdığı istiqamətə baxdı.

Tez zamanda təpəciyə yaxınlaşan Etrak, kəskin gözləri ilə sığınacağın girişini uzaqdan görmüşdü. Lakin giriş qalın torpaq altında qalmışdı. Etrakın diqqətini çəkən də elə bu girişin torpaq altından çətinliklə görülən daş sütunları idi. Giriş çoxdan bağlanmışdı, özü də, görünür, bu təbii fəlakətdən yox, kimlərsə tərəfindən şüurlu şəkildə edilmişdi. Etrak təəccüb içində girişin qalın torpaqla örtüldüyünə baxsa da, Aqren nədənsə buna heç də təəccüblənmədi (bəlkə də bunu əvvəlcədən hiss etmişdi).

Etrak sanki bu qədər yolu bunu görmək qorxusuyla gəlmişdi. Hətta axtarışlar zamanı o, sığınacağı tapmayacağından daha çox onun boş çıxacağından, tərk edilmiş olacağından qorxurdu. Tarix yenidən təkrarlanırdı, ona verilmiş bu son şansı dəyərləndirə bilməmişdi, ancaq təslim olmaq fikrində də deyildi. Tərk edilmiş də olsa, içəri girmək fikrindən daşınmamışdı. Girişə yaxınlaşaraq onu örtmüş torpaq kütləsinin təmizlənməsinin nə qədər vaxt alacağını ölçməyə çalışan Etrak, daş kimi bərkimiş torpağı bir neçə dəqiqə gözü ilə süzərək iki nəfər üçün bunun mümkünsüz olduğunu, mümkün olsa belə vaxtlarının kifayət etməyəcəyini anladı.

“İçəri girməliyik.”

Aqren, ona qəribə gələn bu yeni qərarı qarşısında heyrətini gizlətmədən silahdaşının üzünə baxaraq “Bağışlayın, amma ora necə girməyi düşünürsünüz?” deyə bildirdi. “Bir də ki lap deyək girdik, sığınacaq görünür çoxdan tərk edilib. Siz özünüz dediniz ki, bundan əvvəlki axtarışlarda da bunun kimi tərk edilmiş sığınacaqlarla qarşılaşmısınız. Sizcə də, biz boş yerə vaxt itirmirik?”

“Onu tapdıqdan sonra qapı bağlıdır deyə, gözümüzü yumub gedə bilmərik, içəridə nə olduğunu, ya da nəyi gizlətdiklərini bilməliyik.”

“Bu girişi təmizləmək günlərimizi, hətta həftələrimizi alacaq. Nə etmək fikrindəsiniz?”

Etrak “Səncə o,” deyə başıyla bayaqkı sümüklərin olduğu yeri göstərərək, “buradan giriş bağlandıqdan əvvəl, ya sonra çıxıb?” deyə soruşdu.

“Demək istəyirsiniz başqa giriş də var?“