скачать книгу бесплатно
– Бале, ?они амак…
А?мадсайид пешопешу Бимастура аз дунбол бо ишораи шайхи мазор о?иста ?адам ни?ода, ба са?онаи м??ташаме расиданд, ки аз сангу хишти пухта бунёд гашта, болояш бо ка?гили зард андова шуда буд. Баъди пурра ба ?о овардани рукн?ои зиёрат ва ниёиш Бимастура фармоиши Муясараи фолбинро ба ёд оварда, девори са?онаро бо остину домони ?омаи наваш пок намуд. Сипас атроф-ро аз дуди ?азориспанди бо худ овардааш муаттар гардонда, бо дили пурумед ба мур?у кабутар?ои гирди сада каф-каф дон пошид ва назрашро ба нига?бони оромго? бахшид.
Шайхи к?то??омат фарзандталаб будани ?авонзани баланд?имматро дониста, тахтасанги сап-сафеди назди дарвозаро нишон доду бо овози паст гуфт:
– Санги ?а?дор ана ?амин. Дар китоб?о набиштаанд, ки ин хел санг ба ?афт ранг ?афт адад бошад дар ?афт и?лими олам. Ин шахпораи од? не, санги осмон? ва ра?монист пас аз санги сиё?и му?аддас дар хонаи Каъба! Санги бахткушо аст барои духтарони дилхаста ва санги ?о?атбарорест барои бонувони фарзандталаб. Р? ба ?ибла истода, бо дасти рост сангро дошта, «Дасти ман не, дасти Пирам Подшо?марди Вал?, ?а? ба ?а?дор расон» гуфта ва бо пешон? сангро суфта, сид?ан калима гардонда, талабу ният кардан даркор…
Бимастура нишондоди ра?наморо м? ба м? риоя карду ?ини са?даи ?афтум поёни нофаш мисли лахчаи ?езуми зардолу гармакак шуд басо фораму р??навоз. Умед кард, ки шояд ниёиш ?абул шудаву ?а? ба ?а?дор расида бошад. Дар чунин ла?заи ?ассос шайхи мазор шитобон омаду ?ада?а кард:
– Кори заруре баромаду Пирам Подшо?марди Вал? рафтанашон даркор. Таъхир халал меорад, суст? ба дуруст? намерасонад. Кафшро кашида, шиппас ба хона?о? даромадан даркор…
Хонаго? тозаву озода ва хушб?й буд, аммо ?айр аз як палоси сафеди туркман?, ду к?рпачаи ба шакли мусов? густурда ва сандалии урён, ки болояш давоту ?о?аз ва чанд китоби гуногун?а?м меистод, дигар бисоте ё ?и?озе надошт. Ба девори яклухт ва бетоки тарафи рост мехи ч?бине к?фта, ?ойнамоз овехта буданд. ?азрати Бадеуддини Нур?, ки дар кун?и боло р?йи п?стак нишаставу ?ар замон ба китоби сари зонуяш нигариста, тасбе? мегардонд, Бимастураро бо ишораи абр? и?озати нишастан дод. Аммо вай ма?оли ?унбидан надошт, моту маб?ут ва саропо карахт шуда буд. Зеро р? ба р?яш ?амон м?йсафеди нурон? ва сафедп?ше менишаст, ки дар хоб дида буд!! ?амон саллаи ?афтпечу ришу м?йлаби ну?рафом ва абрувони пайвасту чашмони пурме?р, ?амон якта?и васеъ ва дарози урф?…
Бимастураро ?аё пахш кард. ?арчанд к?шид, сухан?ои ?аблан тайёркардаашро ба забон оварда натавонист. Вай гуфтан мехост, ки аз хонадоршавиаш чор сол гузашта бошад ?ам, ?ан?з бефарзанд аст. ?амсол?ояш аллакай дуто? ва ?атто се к?дак доранду ?ар го?е он?оро бинад, чашмаш чашмаи пуроб мешавад. Шав?араш низ ?оли табо? дорад, ?игаркабобу синагирён ва дилбирён асту ??ла ба танг омада… Ва ?айраю ?оказо гуфта, маддаи дил кафондан мехост. Вале натавонист. Зеро ?ис кард, ки ?азрати Бузургвор ?амаи ин гап?оро, ?атто бештар аз инро хуб медонаду аёнро ?о?ати баён нест.
Бо чунин андеша му?аддимаи дарднокро нагуфта, рост ба сари ма?сад омад:
– Як хоби а?оиб дидам… Хобкушои де?а дар таъбираш о?из монд… Пеши Шумо гусел кард…
– Хуш омад?, Мастураи ворух?. Ба Ху?анд, ки омад?, лаби ?унча ба табассум кушо ва дар ша?ри хубони олам гарду ?убор аз дилу че?ра дур афкан. Зеро ба ту дуруст фа?мондаанд, ки агар зани чашминтизор кабутар ба хоб бинад, модари духтар шавад. Аммо ту татайюр накун! Яъне аз парвози мур? дар хоб фоли бад нагир. Ту ба шодию нишоти бештар ?а? дор?. Зеро кабутари сафеди дар хоб дидаат парандаи би?иштист ва аз кафтархонаи ?асти Биб? Марям (ра?иматулло?) ирсол гардида, чунин маъно дорад: аз батни ту шо?духтаре падид меояд он ?адар гулче?ра ва гуландом, ки аз машри? то ма?риб сурате ба хубию хуш? тимсоли ? нест ва гузаш- тагон мисли ? нозанин надидаанду ояндагон нахо?анд дид!
Акнун сухане бишнав дар бораи он парандаи осмон?, ки тори сари ту ва кабутари ба?алат тоб мех?рд: он мур?и ?умой аст ва бо амри ?а? Таъоло? агар сояаш бар сари касе афтад, ?умоюнбахт мешавад. Яъне, кафтараки ту ?ойгузин хо?ад шудан зери болу пари бузургворе, ки он… на манам! Замоне туву амакат дар ро? будед, «Китобу-т-таф?им»-и Беруниро назар кардам. Гардиши фалак, ?аракати ситора?о ва навишта?ои дафтари ну?умият аз он ша?одат меди?ад, ки р?зи дар дунё ба парвоз омадани кабутари ту дар машри?замин шо?и бузургманиш ба тахт мешинад ва кафтари ту дар сояи давлати ? болу пар меафшонад.
?оло сабаби дар хоби табъ? намудор шудани маро бишнав, Мастураам. Чоштго?и р?зи ?умъа дар ин хона?о? ду ракъат намоз аз ба?ри Ягона адо карда, дар муро?иба будам, ки нидое аз ?айб ба г?ш расид: «Дар де?аи дурдасти сарга?и Сай?ун мастурае, ки решаи ма?нунбед ва садаи зиёратго??о бо ашки чашм шодоб кардааст, м??то?и масли?ати туст. Фарзандгадои дарбадарро навозиш намо.»
Бо амри Парвардигори олам дар?ол ба имдод расида, дасти иноят с?ят дароз кардам, эй Мастураам, то ?ама кори ту нек? шавад.
Ву?уди ?авонзан ларзид, дар баданаш рашъа дамид ва ба обу ара? ??тид. Зеро «мастураам» гуфтани ин Пир ва он Пире, ки дар хоб дида буд, комилан ?амсадову ?амо?анг буд ва дар дилаш ягон зарра шуб?а намонд. Худро пеши пойи ?азрати Бузургвор пар- тофт ва дасту домони вайро беист б?сида, ашки шод? мисли дурдона мерехт.
?азрати Бадеуддини Нур? пас аз андаке тааммул бо н?ги ангуштони муборак сари о?изаро аз замин боло бардоштаву сила намуда, дар бедор? низ дасти шафоат ба китфаш гузошт:
– Дуо?оят, гиряву нола?оят шунида ва пазируфта шуд, Мастураам.
Назру ниёз?оят, сада?а ва бахшиш?ои бешуморат ?абул гардид, Маъсумаам.
Ва?те назди санги ?а?дор нолиш ва ниёиш мекард?, барои таъвил китоби муборак кушодам ва иборае табаррук пеши назар омад: та?милу?у – малоикату[2 - ?уръон, сураи 28, ояи 31]. Ин башорат аз он аст, ки ?исми поки тифли некро малоика?о аз нур хо?анд сиришт ва дар зиндаг? фаришта магасрони он баландахтар мешавад!
Ин каломи муборакро р?йи ко?аз овардаю дам андохта, бароят т?мор сохтам. Ё Мастура, а?бил ва ло тахаф! Пеш ой ва матарс! Туро масли?ат ин аст, ки ?амеша онро бо худ дошта бош? ва мисли гав?араки чашм ?ифз кун?. Зеро агар тумори нига?дошт гум шавад, фаришта бигурезад…
Бимастура тумори ча?оркун?аро бо тавоз?ъ аз дасти Шайх Бадеуддини Нур? гирифта, ба дида?ояш молид ва барои шунидани давоми сухан боз дузону нишаст. ?азрати Бузургвор ояте аз каломи Ма?ид ?ироат карду бо дуои нек таъвил, таъбир ва тадбирро ?усни хотима бахшид:
– Эй духтари чашминтизори бобо! Ва?ти хайрбод ?ам фаро расид. Дигар масли?ат ин аст, ки хезу лаби ?авзи мас?ид рав, ки обаш файзи оби Замзам дорад. Се каф н?шида, насибаи худ дарёфта, ва?ти хори? шудан зан?ири Дари мурод-баромадго?ро б?сида, бо касе ягон ?арфи зиёдат? маг? ва худро ба Ворух расон. Давоми нек ро?атро, пешонаатро Худо кушояд.
Ором ва омода бош, Макнунаам…
Ба шав?арат аз номи мо дуруд биг?. Зеро пурто?ат? ва та?аммулпазир?, ки писанди Худост, ме?вари маз?аби мост. Калиди бахту саодат, ?улфкушои дил?о ва ?ама мушкил?о сабр аст.
Сабур? пеша кун, гар ком хо??,
Бикун тамкин, гар ором хо??.
Бимастура бори дигар одоби пойб?с? ба ?о оварда, бардам аз ?ой хесту «Ра?мати Худо ба саратон борад, Пири Бузургворам! Умри пурбаракат бинеду ?азорсола шавед, Пирам Подшо?марди Вал?!» г?ён ?афонок? аз дар баромада, базуд? худро ба ?авзи мусаффо расонд.
Аввал дасту р?й шусту ба нияти сафо шур?ъ кард обн?широ. Чун маротибаи сеюм ба каф оби зулол бардошт, кабутари сап-сафеде аз шохи сиё?бед ба лаби ?авз нишаст, ки дар мин?ор ?ал?аи зард дошт. ?авонзан об дар каф ла?зае интизор истод, то ба парандаи беозор халал нарасонад. Вале кабутар ба вай ниго?е накарда, ?ал?аро лаби ?авз гузошту н?л ба об андохт. Бо чанд ?атраи пок ташнаг? бишкасту болу пар афшонда, сабук боло парид. Аммо ?ал?а ба мин?ор нагирифт: ё фаром?ш кард, ё барои Бимастура ?адя гузошт.
О?изаи ?айратзада оби дар каф доштаашро, ки аллакай нисф кам шуда буд, саросема н?шиду бо кун?ковии хоси занона ?ал?а аз замин бардошт. Дид, ки ангуштарест бенигин. Хост бозгашт ба ?ояш ни?ад. Вале дудила шуд. Барои сан?иш ?ал?а ба ангушт андохт. Зав?аш омад – ончунон чену чамма, ки г?ё махсус барояш сохтаанд!
«Насибаи худ дарёб» гуфтани Пири Бузургвор ёдаш омад. Аз та?ти дил «Асло р?зи камия набинед, Пири ?амабин ва ?амадонам!» г?ён бо чашми пуршарар го? ба чаллаи ангушту го? ба кафтари чаллабиёр нигариста, баъди б?сидани зан?ири Дари мурод ?ониби ароба бардам-бардам ?адам ни?од. Кабутар ла?зае дар болои ?авз бол афшонда, интизор истоду сипас аз ?афои ароба парида, ва?те аз дарвозаи Ху?анд берун шуданд, ба боми гардуна нишаст. Аз он ?о ба китфи кадбону гузашт…
* * *
Бимастура аз дарвозаи ?авлияш даромадан замон кабутарро ра?о кард. Паррандаи хастагашта муддате ?анотак зада, пешу ?афо ро? гашту фирр? парида, ба ша?токи айвон баромад. Бо?аловат нишаста, «курр-курр» садо баровард. Кадбону сармаст аз суруди кабутар каф-каф бирин?у арзан ба пешаш пошид ва бозав? хур?шид:
– Хуш умад?, кафтари бахтоварам! Акнун хунаи ман – лунаи ту. Кошунаи ман – ошюнаи ту. Майли хотир боли парвоз кушо!
Кабутари умедро кадхудои хонадон Абдулсайид ?ам хуш пазируфт. Устои гулдаст ?ама корашро як тараф монда, дар кун?и бом барои ин паррандаи би?ишт? кафтархона сохту дар са?ни ?авл? патвоз – ду шохи сафедор ба замин к?фта, навдаи аз нарангушт ?афстари бедро болоч?б намуд, то нишеманго?и кафтар шавад. ?ам дар боло ва ?ам дар поён обу дони бе?таринро фаровон фаро?ам овард.
?афтае нагузашта, кадбону ва кабутар ба ?ам унс гирифтанд. Паррандаи са?ро? тадри?ан хонаг? ва дастом?з шуд. Бетарсу ?арос ба хона медаромад, болои сандал? мебаромад, сари китфу р?йи зону менишаст. Андактар кор ба ?ое расид, ки кадбону ва кабутар як?оя – аз як таба? ?изо тановул мекарданд. Ва р?зе, ки кадбонуро нишони фарзанд падид омад ва ?ро узри занон баста шуд, ?ариб буд ба ма?фили он?о боз як парранда ?амро? шавад.
Ла?заи офтоббаро Бимастура дар шохи дарахти мирсан?ал?, ки ширинтарин зардолуи Ворух ба ?исоб мерафт, мур?аке дид зарринболу зебопайкар, хурд?усса, аммо бови?ор. Беист аз як шиппа ба дигараш ?а?ида, мисли булбул ча?-ча? мезад фораму г?шнавоз. Кадбону ба шав? омада, дасти рост са?ле боло бардошт, ба умеде, ки паррандачаи зебо р?йи кафаш биёяд. Вале мур?ак рост ба кафтархона париду ла?зае гирди кабутар парвона шуд. Аз обу донаш насиба гирифту босуръат ?ониби к??и Душоха парвоз кард.
Овози шав?ар зани ?айратзадаро ба худ овард:
– Р?зат бахайр, бонуи дилам! Чаро дар мобайни ?авл? сутун гашта??
– Дар шохи мирсан?ил? ?ин?арча дидаму…
– ?ин?арча не, бонуи дилам, шахиш вай. Номи дигараш шахпарак. Ман ?ам дидам – аз суб?дамодам пештарак омада буд. Ба патвоз нишасту хеле суруд хонд. Ин фоли нек, бонуи дилам.
– Ч? хел?
– Ин мур?аки нодир, ки фа?ат аз зираю кокут? ?изо мегирад, фа?ат пайки шод? меорад.
– Наход?
– Бовар кун, бонуи дилам. Дар «Китоб-ут-тайр» ?осиди ?умо тавсиф шудааст.
– ?осиди мур?и ?умой?!
– Оре, бонуи дилам. Доноён навиштаанд, ки ?ар касе шахишро бинад, коми дил ба даст меорад. Агар шоирона г?ем, аз дарахти орзуи дерин меваи ширин ба бор меояд.
– Хеле а?оиб!!
– Ягон а?оибот намебинам, бонуи дилам.
– А?оибот он аст, ки намедонистам бо кадом забон, ч? хел ба шумо пайки шод? расонам. ?осиди мур?и ?умо аз ман пешдаст? кард. Шод? кунед, додо мешавед…
– Асал ба да?онат, бонуи дилам! – Абдулсайид аз муждаи деринтизор ончунон ба ва?д омад, ки шарму ?аёро фаром?ш ва урфу одатро сарфи назар карда, дастони ме?натияшро чун ша?боли у?об васеъ кушода, ?амсарашро гарм ба о??ш кашиду аз рухсораю пешонааш паёпай б?сид ва шаддаи марвориди яман? ба гардани зебои вай овехта, бо овози аз шодию ?ая?он ларзон хитоб кард: – Имр?з че?раи ту хубтар аст аз ?ама р?з?ои дигар! Офарини олам туро, эй бону?они дилам, ки мани пиёда ва сархамро шо?савори сарбаланд кард?! Дили яхбаста ва санггаштаи маро бо як сухан гарму нарм сохт?!
Шав?ари шодгашта дар?ол намози шукру сипос гузорид. Ба мазори са?обаи гиром? г?сфанди чорсолаи бахта назр намуду ба Муясарбону шоли заррин ва куртаю ?омаи нав аз шо?ивори бе?тарин ?адя овард ва ёру д?стонро ба зиёфат хонд…
* * *
Дар яке аз р?з?ои сеюмин мо?и ?омиладор? Бимастура ?ис кард, ки сараш чарх мезанаду дилаш бе?узур гашта ва чашмонаш тира мешаванд. Дар?ол момодояро ?озир карданд. Набзи беморро сан?иду тапиши дилашро г?ш андохт, кому забонашро муойина кард ва фа?монд, ки ин ?олат барои зан?ои ?омила му?аррарист ва Бимастура чун дигарон сарторик шудааст.
– Аксар зан?ои ду?он ба турш? дилкашол мешаванду табъи баъзе?о ширин? ме??яд. Як ?амсояи мо дар чиллаи зимистон ба ??ра сарторик шуда буду дигар занак – ба шири хар! Дили ту ч? мехо?ад?
– Г?шти кафтар…
Ин гап аз да?они Бимастура баромадан ?амон кабутари хонаг? ноором шуда, ?ониби кадбону ниго?и а?ибе афканду аз равзана фарр? парида, ба айвон баромад. Бори дигар бо чашми ?аросон со?ибхонаро нигаристу бо тамоми ?увват бол зада, ?ониби офтоббаро парид. Бимастура, ки амали кабутарро бо чашми нимторику дили пур?аш тамошо мекард, о?и сарде кашида, гиряолуд, аммо бесадо гуфт: «?амааш айби худам. Аввал ман хиёнат карда, ба г?шти кафтар дандон тез кардам. Маро бубахш, кабутари сафедам, кафтараки умедам… Аз гуно?ам гузар…»
Момодоя, албатта, ?арфи бесадои кадбонуро нашунид. Аммо ба ?ушёрию ча??онии кабутари рамида ?ойил шуда, базав? хандид:
–?а?и?атан ?ам ?он чизи ширин будааст! Паррандаи безабон ч? хел фа?мид, ки кадбону г?шти вайро ?айла кардан мехо?ад?!
– Г?шти ин кабутар не! – гиряолуд овоз баровард Бимастура. –Ягун кафтари дигар ёбед.
Абдулсайид пичингомез гуфт:
– Оббо, ?онвари доное! Оъ… агар натарсида, ором дар ?оят меистод? ?ам, ман ба ту кордор намешудам… ?ай-?ай!, – гуфт пичингомез Абдулсайид ва бо таассуф сар ?унбонда, саночу камон гирифту ба шикори кабутар рафт. Аммо дастхол? баргашт – то ва?ти говгум кофту кофт, ягон кафтар наёфт.
Суб?и дигар ба он тарафи к??и Душоха гузашт, ки макони беодам буд. Ин ?о гулу гиё?у дарахтони ёбо? беадад мерустанд ва парандаю чарандаи хелмахел бехалал мезистанд. Лекин, ?арчанд ?усту?? кард, лоа?ал як пари кафтар надид…
Шалпару ниммурда ба хона баргашту чор мур?и тазарв ва кабки ?илол болои хон ни?од яке аз дигаре фарбе?у ботароват ва ишти?оовар. Вале Бимастура, ки то ?ол намаке ба да?он набурда буд, бе?олона «кафтар» гуфту аз ?уш рафт.
Ва?те ба худ омад, овози шав?арашро шунид, ки бо алам мегуфт:
– Агар ин а?вола медонистам, ун кафтари гурезпоя бо ресмон баста мемондам… Уфф… Агар ?озир ?амун кафтарак мебуд…
– Ч? кор мекардед? – бо имои чашм пурсид Бимастура.
– Даррав п?сту пора карда, ба дег меандохтам.
– Неъ! – Бимастура тамоми ?увваташро ?амъ оварда, пурс?з нидо баровард. – Гушти ун кафтара хурдан мумкин не!! Вай… кабутари бахтовар…
– Бахтовар буд, марговар шуд! – с?зи дил пин?он дошта натавонист дуредгар. – Туро аниси бе?тарин буд, лекин… дар ла?заи заруртарин гурехт. Туро тан?о партофта, бенишон ?айб зад. Хиёнат кард ба ту!
Аз таъна?ои шав?ар ма?рои фикри Бимастура тарафи дигар тоб х?рд ва гиряолуд гуфт:
– Рост мегуед, хиёнат кард! Ва?те донист, ки гушти кафтар мисли нушдору ба ман зарур аст, ?ам худаш гурехту ?ам?инс?ояшам гурезонд, ба тухми кабутар ?ирон овард! Шумоя сарсон, мана бесомон кард. Агар ин кафтари нобакор ба дастам афтад…
Абдулсайид бо таа??уби ошкоро ?амсарашро нигарист, ки ранги р?яш аз ?ояти ?азаб кабуди сия?фом гашту дандон?ояшро ?ачарос занонда, бо мадади кадом як ?увваи ни?он? аз ?ой нимхез шуд ва бехудона фарёд кашид:
– Агар ун кафтари бевафо ёфт шавад, бо дасти худам пора-пора карда, хомохом мехурам! Хунашро об барин дармекашам! Хезед мардак, ёбед вай кафтара…
Бимастура тамоман бе?олу бемадор гашту р?йи ?ойга? пару афтид. Момодоя бесаран?ом шуда, шав?ари саргарангро ба по хезонд:
– А?воли занак чато?! Агар то бего? обу ?изо нах?рад, к?дак талаф мешавад. Хезед, аз таги замин бошад ?ам, ягон кафтарбача ёфта бед.
– Боз ба ку?о равам? Дар Ворух кафтархона ё кафтарбозор набошад…
– Кафтархона гуфтед? – якбора ба ?они момодоя ?он даромад. – Назар ба шунидам болотар аз Санги калон к??е ?аст номаш Кафтархона. Зуд бошед, аз шикорчи?о пурседу тозед!
Шикорчии мумтоз Акбар-па?лавон узр пеш овард, ки кори заруре дораду ?амро? рафта наметавонад ва фа?ат ро? нишон меди?ад.
– Шикорчи?о Санги калона дарвозаи Ке? мег?янд. Як фарсанг болотараш к??и Га?вораи заррин ?аст. Аз бараш як дарёчаи ш?х мегузарад, ки пули ларзон дорад. Аз к?прук гузашта, сесад ?адам тарафи чап барой?, ба Кафтархона мерас?. Валекин ба?оят э?тиёт шав, ки пайро?а ла?жонаку хатарнок асту таги ?ар санг як мори калон хона дорад.
– Ин мор?о кафтарбон? мекунанд?
– Не, Га?вораи заррина посбон? мекунанд.
– Аз к??
– Аз деву дад. Мег?янд, ки га?вораи заррини дар мобайни к?? будаг? моли шо?и париён асту дар га?вора фа?ат паризода?о ?а?и хоб доранд.
– Ба га?вора коре надорам, ба ман кафтар даркор.
– Ин хел бошад, натарс. Харсавор мерав? ё пиёда?
– Аспак?.
– ?удо на?з. Бишитоб. Ро?и сафеду барори шикор…
Аспи бодпо со?ибашро зуд ба даромадго?и Кафтархона расонд. Аммо, ?асди кор, к?прукро об бурда буду Абдулсайид ?арчанд к?шид, на пиёдаю на савора ба со?или дигар гузашта натавонист. Аз ?а?ру алам ба оби лойолуд туф карда, бечора?ол ба замин нишаст ва имдодталабона ба гирду атроф нигарист. Дар ин моваро те?и ниго?аш ба Га?вораи заррин барх?рд ва… мисли моргазида аз ?ой ?а?ида хест: бо чашми сар баръало дид, ки дар он ?орчаи га?ворамонанди мобайни к?? кабутаре бови?ор нишастааст.
Усто кабутари сафедро дар?ол шинохт. То?? аз сар гирифтаю дастонашро ба ду тараф алвон? дода, аз бехи гул? овоз кашид:
– Эй-й кабутари уме-ед!! Поё-онн фаро-ооо!! Кадбонуят интизо-ооор!!!
Кафтар ?ам со?иби овозро шинохт. Балки ?ро интизор? мекашид магар, ки бол афшонда, тирвор поён парид ва ба зини асп нишаст. Са?ле нафас рост карду ба китфи рости Абдулсайид гузашт ва зайли пешина «Курр-курр» овоз баровард. Ё «салом» гуфт, ё «рафтем». Ё ?ар ду…
Назди Санги калон он?оро… А?мадсайид интизор буд.
– Ба ?азрати Бузургвор як сабад себу ноки яккачини Ворух ?адя бурда будам. Аввал аз ?оли Бимастураю кабутар пурсиданду андешанок гуфтанд, ки «кафтари то?а дар тан?о? дер напояд» ва ду ?уфт кабутар ба сабад андохтанд. Ба ту дуруди фаровон гуфта, хатчае навиштанду фармуданд, то о?илан дастрас намоям. Аз ?амин сабаб шитобон ба ?усту??ят омадам.
Нома ?амаг? аз як ?умла иборат буд: «Масли?ат ин аст, ки агар зани ?омиларо х?рдани лу?маи шуб?анок зарур бошад – раво бошад». Абдулсайид мо?ияти масли?ати сарива?тиро фа?миду сари кабутари мушкилкушоро сила карда, бо тамоми ?увват аспро ма?мез зад. Мехост ?ар чи зудтар кабутар бо ду дасти адаб ба кадбону супорад. Вале паррандаи зирак пешдаст? кард ва ба ?авл? расидан ?амон бо чусту чолокии ?айратангез аз ба?али аспсавор берун парид ва болои сандал? ором нишаст.
– Омад?? – пурсид Бимастура бо чашмони хунполо.
– Кур-р! – садо баровард кафтар ва ?ониби Абдулсайид нигарист.
– Ист, бонуи дилам! – саросема, аммо омирона нидо кард кадхудо. –Амакат аз Ху?анд чор кабутар овардаг?. ?озир мебиёрад.
– Не! Ба ман кабутари дигар даркор не. Ин бевафоя ?азо метиям! Д?сте, ки вафо накард, душмани мост!
– Сабр кун, бону?он…
Момодоя наздиктари кадхудо омада, аз орин?аш дошт:
