banner banner banner
Моабитские тетради
Моабитские тетради
Оценить:
Рейтинг: 0

Полная версия:

Моабитские тетради

скачать книгу бесплатно

Табып китер тавык, аракы!
??й урны?ны, чишен ?сте?не!

Хатын, суеп, тавык пешерде,
Аракысын салып эчерде.
Майлы к?зле майор бу сыйдан
К?ефл?нде, т?мам исерде.

Кадрен белеп юмарт бу ?йне?,
Ул тарттырды итек кунычын.
Салып бирде аннан мундирын,
К?меш саплы матур кылычын.

Майор ятты, юан корсаклы.
– Й?, ач, – диде, – ми?а кочакны!
Сузып а?а ялан кылычны,
Хатын ?йтте а?а шул чакны:

– Син хурлады? минем ?иремне,
Син ?терде? минем иремне…
Инде тагын й?р?к хисемне
Кал?а итеп си?а биримме?

Килешс? д? кылыч биле??,
К?тм? б?ген ярд?м корычтан!
Кылыч бел?н керде? илем?,
?леме? булыр шушы кылычтан.

Шуннан хатын сузып яткырды
Бу котырган камыр батырны.
К?меш сабына кад?р кылычны
Й?р?ген? аны? батырды.

– Сый ?ит?рлек булды тилег?!
Тыпырчынма, майор, тынычлан!
Кылыч бел?н керде? илем?
??м ?леме? булды кылычтан.

    Октябрь – ноябрь (?), 1942

Ишек т?бенд?

?теп барам шулай урам буйлап,
Парадныйда к?р?м: бер бала
Звонокка ?рел?, буе ?итми,
Аптырагач, карап уйлана.

Мин балага кил?м:
– ?лл?, – димен, –
Звонокка буе? ?итмиме?
– ?итми шул, – ди.
– Кая, ?зем басыйм.
Бернеме, – дим, – ?лл? икеме?

– Биш, – ди. Басам.
Шуннан бала ?йт?:
– Абзыкай, син нинди й?р?кле!
?йд? качыйк х?зер, ху?а чыкса,
Икебезг? д? бирер кир?кне!

    Декабрь, 1942

Кол

Ул, куркып, дошманы алдында
Калтырап к?т?рде кулларын.
Сугышны? и? кызган чагында
Ташлады кулыннан коралын.

Дошманы, с?ген?-?икрен?,
Кулларын каерып б?йл?де.
?стен? тау х?тле й?к т?яп,
Камчылап тылына ?йд?де.

Ул бара, кан юа ?илк?сен
Камчы ??м дошманы й?генн?н.
Ш?м кебек т?з буе нишл?сен?
К?янт? шикелле б?гелг?н.

Кешелек сыйфаты бу чакта,
?йтегез, бармы бу мескенд??
Аягы, куллары ??м х?тта
?аны да ху?асы иркенд?.

Юк си?а кешеч? к?н ит?,
Бикл?де? син гомер юлы?ны…
Дошманы? алдында, егетем,
Бер куркып к?т?рг?ч кулы?ны,

Й? сугыш син яклап хаклыкны,
Й? сайла кызганыч коллыкны.
Беренче юл нинди данлыклы,
Икенчесе нинди хурлыклы.

    Гыйнвар, 1943

Х?дич?

К?рше кызы Х?дич?,
Шулай гад?тт?геч?,
Озак й?реп бакчада,
Кичегеп кайтты кич?.

Каравылчы карт аны?
Ишетм?г?н кайтканын.
Шу?а к?р? ачмаган
Х?дич?г? капканы.

Капкада тимер йозак,
Х?дич? к?тк?н озак.
Тышта кунып булмый бит,
Булса да г?рч? й?з ак.

Ахры, кызга уй кер?,
Т?нл? бел?н кем к?р??
К?п тикшерми Х?дич?,
Койма аша сикер?.

Кайтып кер? йортына,
Кайткач бар да онтыла.
Тик, кадакка эл?геп,
Юбка гына ертыла.

Ул к?н со? дип ямамый,
Аны-моны карамый.
Ирт?н кит? хезм?тк?,
Кичегерг? ярамый.

?ле д? кич? со? кайтып,
Йоклаган кырын ятып;
К?рше карчык эшен?
Чак ?иб?рг?н уятып.

Мен? бара ул, кара!
Юбка гына чайкала.
Исе китеп, хатын-кыз
Юбкага карап кала.

Икенче к?н ни к?р?м? –
Бер елыйм да бер к?л?м.
Урам тулы хатын-кыз,
Бар да ертык юбкадан.

К?рче, к?ршем текк?нче,
«Мода» дип к?н ?тк?нче,
Бар да ерган юбкасын
Бот т?бен? ?итк?нче!

?й Х?дич?, Х?дич?!
Кичегеп кайтып кич?,
Нинди эшк? чуалды? –
Я?а мода чыгарды?.

Кызлар, т?нл? й?рм?гез!
Коймадан сикерм?гез!
Тагын ?лл? ни ертып:
«Мода», – дия к?рм?гез.

    12 февраль, 1943

Томаулы гыйшык

Егет чагым; ?леп гашыйк булдым
Контордагы бер яшь матурга.
Шагыйрьл?рч? ?йтс?к, гыйшкым минем
Ч?ч?к атты кышкы салкында.

Г?на? шомлык! Кышкы салкын бел?н
Томау т?ште берк?н борынга.
??м томаулы килеш киттем шулай
Кыз чакырган махсус урынга.

Утырабыз ик??; мин яулыкны
Калдырганмын онтып ?емд?.
? борын н?къ т?псез кое кебек,
С?гать саен литр кименд?.

Нишлим инде, т?мам га?из булдым,
С?з ?йтерг? х?тта тилмер?м.
«?аным!» дим д? «?ач» дип бер т?чкер?м,
«С?ям!» дим д? борын се?гер?м.

Ансы бер х?л, б?лки, т?чкерми д?
Утырыр идем тавышсыз гына.
Гашыйкларча авыр сулыйм дис?м,
Ямьсез итеп борын сызгыра.

Б?ла ик?н, дуслар, томау бел?н
Гыйшык арасында тартышу!
Кочакла да кызны, син ?йт, имеш:
«Мин… ?аптеч?, сине… ?аптеч?!»

Утыра торгач, ахры, мин, д?ртл?неп,
Тотып кызны? ике кулыннан,
Бер кызык с?з ?йтеп к?лг?н идем,
Чыкты куйды куык борыннан.

Куык кунды барып кыз борнына,
Кыз аптырап битен каплады.
Мин д? сиздем шунда, мескен гыйшкым