скачать книгу бесплатно
Ақлга қолмагай йўл ҳеч томондин.
Қочар ул тирқираб, остонада гар
Кўраркан ишқни, томдин ўзни ташлар.
Кишиким, ишқ деган дарёдадир ул,
Биларму, не буюк савдодадир ул?
Ки ошиқ бошида ҳар дам қуюндир,
Сен ўйлайсенки, ишқ – эрмак, ўйиндир.
Ажиб жавҳар эмиш ул олами ишқ,
Қачон буткул аён эрмиш ғами ишқ?
570 Ақл қолгайму бул икки жаҳонда,
Фақат икки замон қолгайдир унда.
Жаҳоннинг миршабу султонидир ишқ,
Ки ердин кўккача – айвонидир ишқ.
Ярашмас ишққа ҳаргиз нотавонлиғ,
Ярашгайдир камолу кордонлиғ.
Магар ишқдир жаҳоннинг покбози,
Ки ҳар андуҳида нози, ниёзи.
Жаҳонким хуни ишққа ғарқа бўлмиш,
Ўралмиш ишқ жаҳонга, ҳалқа бўлмиш.
575 Заҳарларга қоришмиш жоми андин,
Тахир тортмиш басе ошоми андин.
Дилига ўқ қадалган оҳудир ул,
Югургай, тўрт оёғи лойда буткул.
На фарёд айламоққа бор мажоли,
На ул жононни ёд этмакка ҳоли.
Агар васлингдин ул топса нишоне,
Қочар ҳижронни кўзлаб ҳар замоне.
Чидолмас гар етишса васли жонон,
Не бўлғай шабнам ул қўзғолса тўфон?
580 Чу денгиз олдида қатра не эрмиш?
Ва офтоб ўнгида зарра не эрмиш?
Басе жонларга яғмо солдилар, ҳай,
Ва бизнинг жонимизни олдилар, ҳай.
Ки парда остида сув бўлди жонлар,
Қоришди хун ила тупроққа танлар.
Басе жонлар сари йўл тутдилар сўнг,
Бу йўлда тарки даврон этдилар сўнг.
Жаҳондек ганжни жоҳга қилдилар жо,
Жаҳондек тоғни хасга жойлаб, илло.
585 Замину осмонни очдилар, бас,
Ва жонлар борки, эҳсон сочдилар, бас.
Замину осмонни махсус айлаб,
Жаҳонни жовидону мадрус
айлаб.
Очиб тандин кўнгилга йўл баногоҳ,
Кўнгилдин – жонга, андин – сўйи даргоҳ.
Асосин қўйдилар бор нарсаларнинг,
Кейин исмин аён айлаб уларнинг.
Шулардин биттасини сайладилар,
Уни ишқ деб мукаррам айладилар.
590 Сенинг наздингда ишқ осон кўрингай,
Агарчи сенга ул чандон кўрингай.
Иложи ишқ ашку сабр эмишдир,
Гул эрса тоза, боис абр эмишдир.
Чу сабру ашк ила ошиқ топар жон,
Булутдин ям-яшилдир боғу бўстон.
Агар кўрмас эса ошиқ жудолик,
Анга қайдин эди бу мубталолик?
Агар маъшуқ муяссар бўлса осон,
Қаёқда эрди шавқи васли жонон?
595 Агар ишқ ичра йўқса интизорлик,
Бўлурму эрди дилда беқарорлик?
Гар эрса интизорлик ҳамдами дил,
Анга роҳат эрур ул, маҳрами дил.
Анга икки жаҳон шодлигидин ҳам
Азиздир ёри маҳрам кўйида ғам.
Ўшал икки жаҳон хуршидидир ишқ,
На хуршид, ҳазрати жовидидир ишқ.
Камоли ишққа маҳрам бўлмасайди,
Ики оламда зарра бўлмас эрди.
600 Бераркан ҳикматидин Ҳақ таалли,
Келар ҳар нарсанинг кўрки, камоли.
Наботу маъдану ҳайвону афлок
Бари ел бирла сувдир, оташу хок.
Бари ишқ ичрадирлар, билмасанг, бил,
Ҳама вақту ҳама ою ҳама йил.
Камоли ишқи ҳайвон – нафсу шаҳват,
Камоли ишқи инсон – жоҳу қувват.
Камоли чарх – урмоқ чарху даврон,
Камоли тўрт гуҳар ул тўртта аркон.
605 Камоли ақтаъ
не, кўргил бу дамни,
Кесик қўл бирла қўйгайдир қадамни.
Камоли зарра – айтмоқ зикру тасбиҳ,
Уни ориф эшитгай этса тасриҳ
.
Камоли орифон – йўқликда ҳастлик
,
Камоли ошиқон – йўқликда мастлик.
Камоли анбиё – ул жойда жой йўқ,
Ки Ҳақдин ўзгага унда раво йўқ.
Камоли қудс келур ишқ қурбатидин,
Камоли ишқ эса ишқ рутбатидин
.
610 Чу аввалдин то охир печ дар печ
,
Камоли гар йўқ эрса, ҳечдир ул, ҳеч.
Камоли бўлмаса гар, не билурлар?
Боқиб безавқу шавқ, ҳайрон қолурлар.
Талаб эрмиш камолни изламак то,
