скачать книгу бесплатно
– Cərimə. Harvad komandasından Barrett. İki dəqiqə.
Tribunalar hakimi fitə basdı. Harvard tələbələrindən bəziləri onun görmə qabiliyyəti, şərəf və ləyaqəti ilə bağlı dərin şübhələrini qışqırıqla ifadə etdilər. Mənsə oturub nəfəsimi dərməyə, nə yuxarıya, nə aşağıya – bu dəqiqələrdə dartmutluların sayca bizdən üstün olduqları buz meydançasına baxmamağa çalışırdım.
– Dostların orda, meydançada çarpışırlar, bəs sən niyə burda oturmusan?
Cenninin səsi idi.
Ona cavab verməkdənsə, komanda yoldaşlarımı ruhlandırmağa üstünlük verdim.
– İrəli, Harvard, şaybanı onlara verməyin!
– Sən nə pis iş gördün?
Bu dəfə Cenniyə tərəf döndüm – əvvəl-axır onu bura özüm dəvət etmişdim.
– Barıtını artıq elədim.
Təzədən üzümü buz meydançasına çevirdim. Orada yoldaşlarım Ol Reddinqin hesabı açmaq cəhdlərinə sinə gərməyə çalışırdılar.
– Bu nədir, böyük günah sayılır?
– Cenni, xahiş edirəm, mən diqqətimi cəmləmək istəyirəm.
– Diqqətini nəyin üzərində cəmləmək istəyirsən?
– Bu yaramaz Ol Reddinqin ağzını necə cıracağımı düşünürəm.
Mən gözümü meydançadan çəkmir, heç olmasa, yoldaşlarıma mənəvi dəstək verməyə çalışırdım.
– Sən «çirkli» oyunçusan?
«Yaşıl əclaflar» qapıçımızın üstünə tökülüşmüşdülər, oyunu gözdən qoymur, buzun üstünə çıxmağıma qalan saniyələri sayırdım. Cenni isə inadından əl çəkmirdi:
– Nə vaxtsa mənim də ağzımı cıra bilərsən?
Geri baxmadan hirslə cavab verdim:
– Səsini kəsməsən, elə bu dəqiqə bilərsən.
– Mən gedirəm. Sağ ol.
Mən geri dönəndə o artıq yoxa çıxmışdı. Dalınca baxmaq üçün yenicə ayağa qalxmışdım ki, cərimə vaxtının bitdiyi barədə elan verildi və mən bortun üstündən aşıb meydançaya atıldım.
Kütlə qayıdışımı alqışlayırdı. Barrett yenə komandadadırsa, deməli, hər şey yaxşı olacaq! Cenni harada gizlənirsə-gizlənsin, mənim buza çıxmağımın tribunalarda yaratdığı canlanmanı görməyə bilməzdi.
Yeri gəlmişkən, görəsən, o hara yox oldu?
Ol Reddinq çox güclü bir zərbə vurdu, amma qapıçımız şaybanı qaytardı. Şayba Gin Kennaveyin əlinə keçdi. Gin onu mənə tərəf göndərdi. Mən şaybanın dalınca qaça-qaça bir anlığa gözlərimi qaldırıb Cennini görmək üçün tribunalara baxdım. Gördüm! O, burada idi!
Növbəti saniyədə arxası üstə yıxıldım. İki «Yaşıl əclaf» bircə anlığa diqqətimin yayınmasından istifadə etmiş, dərhal üstümə atılmışdı. Aman Tanrım, nə böyük rüsvayçılıq! Barretti yerə sərmişdilər! Dalım yerdə sürüşməyimi görən azarkeşlərimizin içindən inilti qopdu. Qanıma susamış Dartmut azarkeşləri isə məni fitə basır, ələ salıb hoydu-hoyduya qoyurdular:
– Birini də yapışdırın! Birini də yapışdırın!
Görəsən, Cenni indi nə fikirləşir?
Şayba dartmutlularda idi, onlar yenə qapımızın ağzına yığışmışdılar. Qapıçımız bu dəfə də rəqibin zərbəsini dəf etdi. Şayba Kennaveyə keçdi. Kennavey onu Constona, Conston isə mənə ötürdü (mən artıq ayağa qalxmışdım). Azarkeşlərimiz dəli kimi bağırırdılar, qol tələb edirdilər. Mən şaybanı alan kimi dartmutluların göy müdafiə xəttini keçdim. Qarşımda yalnız iki müdafiəçi qalmışdı.
– İrəli, Oliver, irəli! Onların başlarını bədənlərindən ayır!
Bu hay-küyün içərisində mən Cenninin qulaqbatırıcı çığırtısını eşitdim. Onun səsində qəribə, hətta deyərdim ki, incə bir qəzəb duyulurdu. Mən müdafiəçilərdən birini aldatdım, ikincisinə isə elə zərblə çırpıldım ki, «Yaşıl əclaf»ın nəfəsi kəsildi və o, buzun üstünə çökdü. Sonra isə zərbə vurmaq əvəzinə şaybanı sağdan özünü yetirmiş Devi Constona ötürdüm. Devi onu birbaşa tora göndərdi. Harvard hesabı açdı.
Biz bir-birimizin üstünə atıldıq, qucaqlaşıb öpüşməyə başladıq. Mən, Devid və digər komanda yoldaşlarımız. Qucaqlaşır, öpüşür, bir-birimizin kürəyini döyəcləyir, atılıb-düşürdük (təsəvvür edin, ayağımızda konki!). Tribunalar dağılırdı. Bayaq mən çırpıldığım dartmutlu hokkeyçi isə hələ də yerindən qalxa bilmirdi. Azarkeşlər proqramları başımıza yağdırırdılar. Biz, həqiqətən, dartmutluların boyunlarını qırmışdıq. (Əlbəttə, bu, metaforadır: yerdə qalmış oyunçu, axır ki, nəfəsini dərib özünə gəldi və yavaş-yavaş dikəldi.) Biz rəqibi darmadağın etdik: 7–0.
***
Əgər mən Harvardın şəklini otağımın divarından asacaq dərəcədə sentimental bir gənc olsaydım, bu, heç şübhəsiz, nə «Uinstrop Haus» yataqxanasının, nə Mem kilsəsinin deyil, «Dillon Fild Haus»un şəkli olardı. «Dillon» stadionunun. Mənə Harvardda, necə deyərlər, «ruh evi» seçmək imkanı versəydilər də, məhz bu evi seçərdim. Qoy Nat Pusey[13 - Natan Pusey (1907–2001) – Amerika maarifçisi, Harvard universitetinin 24-cü (1953–1971) prezidenti] buna görə lap mənim diplomumu ləğv etsin, yenə deyəcəyəm ki, «Dillon» mənim üçün «Uaydener» kitabxanasından qat-qat əzizdir. Kollec həyatımda hər axşam mən ora gedərdim, bir-iki yağlı söyüş işlədib dostlarımla salamlaşardım, «sivilizasiya donu»nu əynimdən çıxardıb kobud idmançıya çevrilərdim. Hər axşam altdan «zireh»lərini taxmaq, üstdən «7» nömrəli köhnə köynəyini əyninə keçirmək (çox istəyirdim ki, məndən sonra bu köynəyi daha heç kimə verməsinlər, heyif, olmadı), konkilərini çiyninə atmaq və «Dillon»un binasından çıxıb komanda yoldaşlarınla zarafatlaşa-zarafatlaşa «Uatson» buz meydançasına yönəlmək necə də həyəcanlı, necə də gözəl idi.
Bundan da gözəli oyundan sonra «Dillon»a qayıtmaq idi. Tərli formanı yerə atırsan, anadangəlmə lüt, yorğun-arğın dəsmal götürüb yuyunmağa gedirsən.
– Bu gün necə oldu, Olli?
– Əla, Riçi. Əla, Cimmi.
Sonra isə şırıldayan suyun altında durub ötən şənbə gecə kimin kiminlə yatdığı və nə oyunlardan çıxdığı haqda çərənləmələrə qulaq asırsan. «Maunt-İda kollecindən olan o totuq-motuq qızlarla yaxşıca kef etdik, bilirsən…» Mənim komanda yoldaşlarımdan bir üstünlüyüm var idi. Bu səs-küydən aralı öz düşüncələrimə dalmaq imkanım olurdu. Məsələ burasındadır ki, Tanrı məni yaradanda axmaq bir diz əta eləyib. (Niyə «əta eləyib» dediyimi başa düşmək üçün orduya çağırış vərəqəmdəki qeydə baxmaq kifayətdir.) Buna görə də hər oyundan sonra hidromasaj vannasında dizimi yumşaltmalıydım. Beləliklə, suyun dizimin ətrafında cızdığı dövrələrə baxa-baxa bədənimdəki qançırları və əzikləri saya (onlarla həmişə fəxr etmişəm!), eyni zamanda heç nə və hər şey haqqında düşünə bilirdim.
Həmin axşam mən iki gözəl qol haqqında (birini özüm vurmuşdum, o birini isə ötürməmlə vurmuşdular) və dalbadal üçüncü dəfə «Sarmaşıq Liqası»nın qalibi olmaq şansımız barədə düşüncələrə dalmışdım. Dartmut üzərində qələbə nəticəsində çempionluq artıq ovcumuzda idi.
– Vanna qəbul edirsən, Olli?
Gələn məşqçimiz Ceki Felt idi. O həm də özünü bizim mənəvi atamız təyin etmişdi, qayğımıza qalırdı.
– Yox, maşın sürürəm. Səncə, mənim burada gördüyüm iş nəyə oxşayır, Felt?
Məşqçi güldü, sifəti axmaq ifadə aldı:
– Bilirsən, sənin dizinlə bağlı probleminin səbəbi nədir, Olli? Deyim?
Mənim dizimi göstərmədiyim həkim qalmayıb, amma, Felt, əlbəttə, özünü onlardan bilikli hesab edir.
– Sən düzgün qidalanmırsan.
Söhbəti davam etdirməyə həvəs göstərmədim.
– Sən duzlu şey az yeyirsən.
Görəsən, ona inandığımı desəm, əl çəkər?
– Oldu, Cek, bundan sonra duzlu şey çox yeyərəm.
Aman Tanrım! Alındı! Cek borcunu axıradək yerinə yetirmiş adam kimi özündənrazı halda, sifətində həmin axmaq ifadə çıxıb getdi. Əsas odur ki, mən tək qaldım. Boğazacan isti suya batdım, ağrılı əzalarımın şirin sızıltısından ləzzət ala-ala gözlərimi yumdum. Oxay-y-y-y-y-y…
İlahi, Cenni! Cenni bayırda məni gözləyir. Yəni ümid edirəm, hələ gözləyir. Görəsən, nə qədər vaxtdır ki, mən burada isti suyun içində nazlanıram, Cenni isə Kembricin soyuğunda titrəyə-titrəyə qalıb?
Mən sürətlə geyinməkdə bütün dünya rekordlarını qırdım. «Dillon»un mərkəzi qapısından güllə kimi çıxanda hələ kifayət qədər qurumamışdım.
Soyuq hava sifətimi yandırdı. Əsl şaxta idi. Ətraf qaranlığa bürünmüşdü. Bir neçə ən sadiq azarkeş qapının ağzını kəsdirib gözləyirdi. Bunlar, əsasən, hokkeyə dəlicəsinə vurğunluqlarını heç cür ürəklərindən çıxara bilməyən köhnə universitet məzunlarımız idi. Qoca Cordan Cenks kimi, istər öz meydançamızda olsun, istər səfərdə, bir oyun belə buraxmırdılar. Böyük bir bankın rəhbəri ola-ola Cenks buna necə vaxt tapırdı, hələ də başa düşə bilmirəm. Ən başlıcası isə bu onun nəyinə gərək idi?
– Səni bu gün yaman sıxışdırdılar, Oliver.
– Elədir, cənab Cenks. Özünüz bilirsiniz, bunlar necə oynayırlar.
Boylana-boylana Cennini axtarırdım. Bəlkə, gedib? Görəsən, belə soyuqda və qaranlıqda Redkliffə qədər uzun yolu tək necə keçib?
Azarkeşlərdən üç-dörd addım aralanıb gözlərimi qaranlığa zillədim.
– Cenni?
Qəflətən kollardan birinin dalından üzünü şərflə sarımış, yalnız gözləri görünən qız çıxdı.
– Ey, Preppi, burda cəhənnəm soyuğu var.
Onu görməyə necə də şad idim!
– Cenni!
Elə sevinmişdim ki, özümü saxlaya bilməyib yavaşca onun alnından öpdüm.
– Mən sənə icazə verdim?
– Nəyə?
– Məni öpməyə icazə verdim?
– Bağışla. Sevincdən ağlım başımdan çıxdı.
– Mənimsə ağlım üstümdədir.
Azarkeşlər dağılmışdı, biz tək qalmışdıq. Ətraf zülmət, hava çox soyuq idi. Mən onu yenə öpdüm. Amma bu dəfə alnını nişan almadım və öpüş yüngül olmadı. Ah, o uzun və gözəl saniyələr! Nəhayət, mən aralandım, Cenni isə paltomun qolunu buraxmadı.
– Bu heç xoşuma gəlmir.
– Nəyi deyirsən, Cenni?
– Səninlə öpüşməyin xoşuma gəlməyini.
Geriyə piyada qayıtdıq (mənim maşınım vardı, amma Cenni gəzmək istədiyini dedi). Bütün yolu o, paltomun qolundan yapışmışdı. Mənim yox, paltomun qolundan. Niyə, özüm də bilmirəm. Biz «Briqqs Holl»un kandarında sağollaşanda onu qəsdən öpmədim.
– Qulaq as, Cenni, ola bilsin, bir neçə ay sənə zəng etmədim.
O, bir müddət dinmədi. Nəhayət, soruşdu:
– Niyə ki?
– Ola da bilsin, otağıma çatan kimi birinci sənə zəng etdim.
Bunu deyən kimi dönüb uzaqlaşdım.
– Əclaf! – arxadan Cenninin səsini eşitdim.
Ayaq saxladım və sonuncu «zərbə»ni vurdum:
– Görürsən, Cenni, başqalarını ələ salmağı xoşlayırsan, özün isə eyni şeyə dözmürsən.
Bu dəqiqə Cenninin sifətinin ifadəsini görməkdən ötrü ürəyim gedirdi, amma geri dönmək olmazdı, tətbiq etdiyim strategiya buna qadağa qoyurdu.
***
Evə qayıdanda otaq yoldaşım Rey Strattonu iki nəfər futbolçu dostu ilə poker oynayan gördüm.
– Hello, begemotlar.
Onlar müvafiq surətdə xortuldayaraq salamımı aldılar.
– Bu gecə işlərin necədir, Olli? – Rey maraqlandı.
– Bir ötürmə, bir qol, – Dartmutla oyunumuzu nəzərdə tutub cavab verdim.
– Kimin qapısına, Kavillerinin?
– Sənə qalmayıb, – acıqlandım.
– O kimdir, – deyə begemotlardan biri soruşdu.
– Cenni Kavilleri, – Rey izahat verdi, – əyiş-üyüş bir musiqiçi qız var.
– Mən beləsini tanıyıram, – ikinci vəhşi də söhbətə qoşuldu. – O ki ölüvayın biridir.
Bu kobud və səfeh əbləhlərə baş qoşmadan telefonu götürüb yataq otağıma keçdim.
– Özü də «Bax cəmiyyəti»ndə piano çalır, – Stratton dilini dinc qoymurdu.
– Bəs Barrettin cəmiyyətində o nə çalır?
– Belə tezliklə çalmaz, hələ, yəqin, notları öyrənir, bir az da naz-qoz edir.
Qonşu otağı xortultu, ulaşma, kişnəmə səsləri doldurdu. Heyvanxanada bayram idi, vəhşilər gülüşürdülər.
– Centlmenlər, – şənliyi qapalı elan etdim, – yumun ağzınızı.
