скачать книгу бесплатно
«Себер белән куркытмагыз!»
«Мәскәү-Барнаул» поезды…
Себергә китеп барам.
Сөргенгә түгел, Себерне
Күрергә китеп барам.
«Себердә ни калган?» – дисез…
Ни калсын… татарларым.
Сез беләсезме Себердә
Миллион татар барын?..
Мин беләм, шул татарларны
Күрергә диеп барам.
Юк, болай гына бармыйм мин,
Ә янып-көеп барам…
Себерләргә китеп барам,
Төмәнгә җитеп барам.
Күңелнең иң киеренке
Кылларын чиртеп барам.
Поездның тәрәзәсеннән
Барсын да күреп барам.
Күреп барам, белеп барам…
Себергә кереп барам.
Кая кереп барганымны
Бик яхшы белеп барам.
Үткәннәрне уйлый-уйлый,
Бәгырьне телеп барам…
Бу юлдан үткән Туфаннар,
Ристаннар, каторжаннар,
Зимагурлар… алар кебек
Меңләгән татарҗаннар…
Күпме татар киткән монда
Үз теләкләре белән, –
Мәңгелеккә бәхилләшеп
Үз төбәкләре белән.
Ризык эзләп, бәхет эзләп
Киткән алар Себергә:
Бөтенләйгә – гомерлеккә
Шунда гомер сөрергә…
«Омские да безнеке,
Томски да безнеке.
Себер белән куркытмагыз,
Себер – үзебезнеке!» –
Диеп җырлаган татарлар
Узган чакта шул юлны…
Мин Себергә кереп барам,
Җырлый-җырлый шул җырны.
1.10.09
Нигә җиңелдең, Күчем?
Татарның соңгы ханы син,
Себернең соңгы даны!
Синең белән бергә аткан
Ханлыкның соңгы таңы…
Булган килеш батырлыгың,
Була торып та көчең,
Себерне ник сакламадың,
Нигә җиңелдең, Күчем?
Җиңелмәсәң, безнең язмыш
Болай да булмас иде…
Алай дисәң, бер уңмаган –
Мәңге дә уңмас иде.
Бу сиңа үпкәләү түгел,
Бу – бары сорау гына,
Сине уйлаган чагында,
Бу – авыр сулау гына.
Бу соравым сиңа түгел,
Тарихка – бу соравым.
Бар ханнар да узалмый шул
Тарихның бар сынавын.
Син безнең хәтердә генә,
Син күңелдә, йөрәктә…
Җиңелгәннәргә һәйкәл юк,
Ә ханнарга бигрәк тә.
Һәйкәл юк яулаганына,
Юк чигенгәненә дә,
Юк ханның җиңгәненә дә,
Юк җиңелгәненә дә…
Исән әле синең халкың,
Исән әле ханлыгың.
Менә мин дә килеп күрдем
Ханлыгыңның калдыгын.
Җирең дә бар, халкың да бар…
Юк аның ханы гына.
Хансыз татар – сансыз татар,
Юк аның саны гына.
Буласы булган – күңелдә
Юк бер үпкәм, юк үчем…
Шулай да сорыйсы килә:
Никләр җиңелдең, Күчем?!
Иң соңгы Себер ханы син,
Иң соңгы татар ханы!..
Уйный әле, кайный әле
Себердә татар каны.
29.09.09
Син бит Себер татары!
Казанда яшәүче Себер шагыйре
Шәүкәт Гаделшага
Мин Себердә йөрим, Шәүкәт,
Синең туган илеңдә.
Себереңне бик күрәсем
Килгән иде минем дә…
Монда Себер киңлекләре
