
Полная версия:
Тумаҥҥа симэлийбиттэр. 2 чааһа
Хараҥарыыта тордоххо дьон мустан барда. Киирбит дьон бэргэһэлэрин кэннин диэки сиэлийэ, Лүксүрээннээххэ нөрүйэн ыла, эркини кыйа тэлгэтиллибит тириилэргэ чөм түһэн истилэр. Икки хоһуунунан арыаллатан, тилэҕэр охсуллар түгэһэк сонноох Олиндя-Суор Тумус сүһүөхтээх муннун хантаччы тутан киирэн кэллэ. Хоноһолор ханан олороллорун көрдүүрдүү, тула мэлээриҥнии, сыт ылардыы хантаарыҥнаан иһэн, Лүксүрээннээҕи көрөн тоҥхос гынаат, киниэхэ анал бэлэмнэммит олбоххо ааста. Сонун нэлэккэйдэнэн, үрүҥ тугут тириититтэн тигиллибит кулуук бэргэһэтин устан, тобугар уурунна. Суһуох гына өрүммүт күрэҥсийбит уһун баттаҕын кэнниттэн тардан, түөһүгэр түһэрдэ. Муннун хантатан, ыйаастыгас харахтарын симириктэтэ, Лүксүрээннээҕи одууласта.
Таһырдьа хоочугуруур, тилигириир тыас иһиллээт, сүтэн хаалла. Өтөр буолбата, бурҕачыйар тымныы салгыны кытта эһэ тириитин атаҕын тилэҕэр диэри бүрүнэ быраҕыммыт орто уҥуохтаах киһи ойон киирдэ. Эргим-ургум курбачыйа, араан иннигэр тобуктуу түстэ. Икки илиитин өрүтэ уунаҕалыы, киһи билбэт тылынан саҥара, уокка тугу эрэ ыспахтаан, өрүтэ күлүбүрэттэ. Тордох иһин туймаардар сыт тунуйа көттө. Көрөн олорооччулар харахтарын уута бычалыйыар диэри сыҥааҕырдаан бардылар. Бүдүк-бадык быыһынан харахтарын ньуххана, кыҥастаһа сатыы олордулар. Мэдэйэ ойуун ол аайы хамсаныыта, туттуута-хаптыыта түргэтээн барда. Ойон туран, арааны эргийэ үллэрэҥнээтэ. Кутаа барбах сырдыгар илэ-бааччы уот кыһыллыҥы өҥнөөх эһэ өрө үллэҥэлии түстэ. Тула олорор дьон суугунаһа, илиилэрин иннилэригэр ууна умса түстүлэр. Эһэ суостаахтык кылана, сыт ылан хантаарыҥнаата. Илэ-бааччы саллайбыт баһын илгистэ, аһыыларын килэҥнэтэ, суос бэринэн ыардык ырдьыгынаата. Лүксүрээн ойууҥҥа субу саба түһүөхтүү, иннигэр хоруйбахтыы, аҕылаан мэҥийэ түллэҥнээтэ. Эргичийэ-урбачыйа эһэтин төбөтүн кэннигэр сиэлийэ, суордуу кыланна, алыкылаан тоҕо барда. Илиилэрин даллаппытыгар диэл таһыгар турбут хоһуун хаҥас илиитигэр төгүрүк дүҥүрү, уҥа илиитигэр эһэ баппаҕайа бааллыбыт былаайаҕы туттараат, дьон кэтэҕэр түстэ. Лүксүрээн ойуун ону көрөн, түөһүн туһунан дүҥүрүнэн харыстанардыы тоһуйа, ойуун хас хамсаныытын кыраҕытык кэтээтэ.
Мэдэйэ ойуун дүҥүрүн тобугурата, бэрт чэпчэкитик өрүтэ эккирии кутуран куллугуруу, кыыран ыһыллаҥнаата. Ол быыһыгар араас көтөр-кыыл саҥатын үтүктэн ылаттыы, дьүһүн кубулуйа сатыырдыы даллаахтанна, эриэн үөннүү эриллэҥнээтэ. Дарбыйар тыаһа улам улаатан, икки атаҕар тэҥҥэ эккирии сахсылынна, турукка киирэн тиэрэ кэдэрийэ, умса нөрүйэ туруйалаата. Араан иннигэр хоруйа түһээт, даллах гыммытыгар умайан күлүбүрүү турбут кутаа, ардах түһэн эрэринии, сыыгыныы сөҕүрүйэн, буруо-тараа тордох иһин толордо. Бүдүө-бадаа быыһынан икки буолан көстө бүгүллэммэхтээтэ. Бэлэс Боотур буруоттан ууламмыт хараҕынан көрдөҕүнэ, хаар эбэ тэлиэс-былаас сапсынан, күлүбүрүү кылбаҥнаата. Кыараҕас тордоххо хаайтаран, ытыс таһынардыы даллаахтанан иһэн, сиргэ олоро түстэ. Иһиирэ чыыбыргыы, икки өттүнэн иэҕэҥнээн хааман иһэн, сүтэн хаалла. Бэлэс Боотур хараҕым иирэр дуу дии саныы, хараҕын дьүккэтэ ыалдьыар диэри кыҥастаһа сатаата. Дьон өрө көтөҕүллүбүттүү алыкылаан хаһыытастылар. Лүҥсүүр сыыйа намыраан, бүтэһигэр тобугураан, ырааттар-ыраатан симэлийдэ. Ойуун ыараханнык тыына, Суор Тумус таһыгар олоро түстэ. Илбиһэ кыайан тахсыбакка, өрүтэ уһуутаталаата. Сыыйа чуумпуран, үллэрэҥнээбит бэйэтэ харбыйан барда.
Конец ознакомительного фрагмента.
Текст предоставлен ООО «ЛитРес».
Прочитайте эту книгу целиком, купив полную легальную версию на ЛитРес.
Безопасно оплатить книгу можно банковской картой Visa, MasterCard, Maestro, со счета мобильного телефона, с платежного терминала, в салоне МТС или Связной, через PayPal, WebMoney, Яндекс.Деньги, QIWI Кошелек, бонусными картами или другим удобным Вам способом.
Вы ознакомились с фрагментом книги.
Для бесплатного чтения открыта только часть текста.
Приобретайте полный текст книги у нашего партнера:
Полная версия книги
Всего 10 форматов