KİNONUN FƏLSƏFƏSİ – Əli̇səfdər Hüseynov

Kino fəlsəfəsi haqqında mətn yazmaq mənim çoxdankı istəyim olub və bu istək müxtəlif illərdə qələmə aldığım məqalələrdə, kitablarda məni həmişə bu maraqlı (eyni zamanda problematik) mövzuya tərəf çəkib, onun cazibə dairəsində saxlayıb, bir də baxıb görmüşəm ki, hansısa problemin tədqiqində, hansısa filmin, epizodun təhlilində sövqtəbii kino fəlsəfəsinin kanonları ilə düşünürəm. Təbii ki, belə məqamlarda yazdıqlarım məzmun baxımından da bu kanonların diqtəsinə tabe olurdu, beləcə, yazdığım mətnlərdə kino sənətinin müxtəlif problemlərinin fəlsəfi yöndən şərhinə çalışdığım ayrı-ayrı avtonom hissələr, abzaslar yaranırdı. Sonralar bu mövzuda bir-iki məqalə də yazdım və kitab üzərində işləyəndə mən düşündüm ki, həmin mətn hissələrini olduğu kimi götürüb bu kitaba daxil etsəm, heç bir qəbahətə yol vermərəm. Əvvəla ona görə ki, həmin mətnləri bir başqası yox, mən özüm yazmışam və indi onlara müraciət eləməyim ən pis halda öz-özündən sitat gətirmək kimi dəyərləndirilə bilər. Digər tərəfdən, nə haqqındasa nə vaxtsa yazdıqlarım elmi-nəzəri siqlətinə görə məni tam qane edirsə, onları əvvəlkindən fərqli sintaksisdə təkrar işləməyə lüzum görmürəm. Nəhayət, həmin mətn hissələri, sitatlar artıq yeni mətnin fakturasına çevrilir və belədə onların yeni kontekstlə yeni məna çalarları qazanacağı şübhəsizdir.
Sonda onu da qeyd etmək istərdim ki, kino sənətinin fəlsəfəsi ilə bağlı hətta ən ümumi bilgilər müxtəlif estetik platformalardan çıxış edərək tamaşaçılarla məxsusi ünsiyyət kodları yaratmış rejissorların “dilini” başa düşməkdə, bədii-estetik hadisə olan sənət əsəri ilə əmtəə nümunəsi kimi maraq doğuran ekran əsərlərini fərqləndirməkdə tamaşaçılara yardımçı ola bilər. Yazdıqlarım belə bir missiyanı yerinə yetirmək gücündə olsa, təbii ki, müəllif kimi məmnun qalaram.