скачать книгу бесплатно
– Незнаю…
Бас?а не айтайын са?ан, Олешкам-ау!? Сен менi? шешем де емессi?, ?кем де емессi?. ?зi? де мен секiлдi б?лдiршiн бала ?анасы?. Не т?сiнесi? сен, Олешка! ?айда са?ан менi т?сiну, досым-ау… ?ке? ше? Ол мiндеттi емес ешкiмге. Ол тiптi ?аза? та емес ?ой, Олешка?!.
?йге ??р с?лдерiмдi с?йретiп ?айттым. Олешканы? «темiр тайына» мiнгем жо?. ?йткенi мен ол кезде велосипед тебе алмайтын едiм.
***
Жал?ызды? – адам?а ?уелi ?ор?ыныш сезiмiн сыйлайды екен. Жал?анда ?зi? ?ана секiлдiсi?. Тiршiлiк бiткеннi? барлы?ы са?ан жау, б?рi са?ан ?ауiп т?ндiретiн секiлдi. ?ор?ынышты же?ген адам ?ана б?л д?ниенi? т?рiне шы?а алады. Мен де с?йттiм. Абала?ан итке ?арсы ж?гiрдiм. Биiк боп к?рiнген жардан секiрдiм. Ж?дыры?ын тигiзген бала?а ?арсы атылдым. Ешкiмнен ?аймы?пайтын болдым. Жара?ат алсам, жыламайтынмын. К??iлiме тисе, iштей ?ана егiлетiнмiн. Іштегi жас?а к?бiрек малын?аннан ба, ?йтеуiр, ж?регiм еш?ашан ?атай?ан емес. Елжiрек болсам да, былжыра? бол?аным жо?.
Ш?птi де, талды да еркелетiп, ?ш?ан ??с?а с?лем жолдап, ж?ндiк бiткеннi? барлы?ына жаным ашып т?ратын. Тiптi, т?рт т?лiгi сай баланы? жыла?анына дейiн ж?регiме ауыр тиетiн. Сот?ар бол?аным рас. Бiра? менi? сот?арлы?ым – ?ор?аныс едi, арда?ты о?ырманым. ?ор?аныс едi.
?ала?
Бiр к?нi кезектi б?за?ылы?ымны? ар?асында же?гемнен к?штiлеп т?рып шапала? жедiм. Содан ойбай?а басып, на?ашы апамны? ?ойнына ты?ылдым. Еш?ашан дауыс к?термейтiн апамны? ай?ай?а бас?анын к?рсе?iз сол к?нi! Ма?ан емес, ?рине.
Мен шапала? жеген к?нi ?йдi? iшi сал?ын тартты. Ертесiнде шешем келдi. Апам ша?ырт?ан екен.
– ?й, Т?рлы?айша, бала?ды ?олы?а алып, ?зi? т?рбиеле, менi? ендi о?ан шамам жо?. Оны? ?стiне мына жа?та ж?рiп, же?гелерiне жекс?рын бол?анша, жейтiн тая?ты ?зi?нен жесiн.
Шешем ?нсiз менi ?олымнан жетектеп, к?лiкке отыр?ызды.
Бiз силикат кiрпiштен ?алан?ан, а? ?а?ылтырмен т?бесi ?аптал?ан, ауласы ат шаптырымдай ?йдi? алдына кеп то?тады?. Анамны? осы ?йде т?ратынын айтпай-а? т?сiндiм. ?лгiнi? ?йi шынымен ?лкен екен, ?зi ба?уатты т?ратын кiсi екенi анадайдан к?рiнiп т?р.
Аула?а имене кiрген мен, е? алдымен, сиыр сауып келе жат?ан бiр апаны к?рдiм. Апа ж?рген жердi? б?рi мейiрiмге толы болады деп ойлайтынмын. Оным бекер болып шы?ты. ?ора жа?тан шапша? ж?рiп жеткен кейуана с?йкiмсiз ?ап-?ара кемпiр екен. Менi к?ре сала кемпiрдi? к?зi ба?жа? ете ?алды. Мойнын сол иы?ына ?нтек б?рып, шырт т?кiрген ол жарты шелек с?тiн ?ою?а кiлет ?йге кiрiп кеттi. Мен б?рiсе т?сiп, шешемнi? бауырына ты?ылдым. Бiздi? жарыл?аушы ?кемiз малда ж?рген болып шы?ты. Онымен танысты?ым жо? ?зiрге. Сыртынан бiр к?ргенiм болмаса.
…Кешке жа?ын машинасын г?рiлдетiп «?кемiз» де ?йге жеттi. Бойы биiк, мойыны жуан. Бiлектерiнде б?лшы? еттерi ойна?шып, тамырлары бiлеуленiп т?р. ??ст?мсы?. ?не-бойынан ?ара к?штi? ?ор?ынышты ыз?ары еседi. ?аба?ы ?немi т?ксиi?кi ж?редi екен. Екi с?зiнi? бiрi «?ке?нi? ауызын б?лен ?ылайын…». Шашы бурыл тарт?ан. Атжа?ты, д???аба?. К?зi ?лкен, к?кшiл. Бiрде?е ?намай ?алса, тiсiн шы?ырлатып ?ояды. ?ыс?асы, мендей н?зiк бала?а м?ндай ?уатты, ?арадойыр адам ?на?ан жо?. ?атiгез екенiн бай??с ж?регiм бiрден сездi. Барар жер, басатын тау жо?, осы ызбарлы кiсiмен бiрге ?мiр с?ретiн болды?.
Менi шешем о?ан таныстырып, с?зi ?йлеспей кiбiртiктеп бiрде?е айтып жатыр: «На?ашы апасы осында жiберiп едi… Осында т?рса деп едiм… ?асымда болсыншы… Апаратын жерiм жо?… Туыстарым т?мам бала-ша?асымен ?уы?тай ?ана ?йде т?рады… Б?л ?зi к?п тама? та жемейдi…Киiм-кешегiн ?кiмет т?лейтiн зейнета?ыдан алып берем ?ой… Б?зы? емес… Тiлдi алады… Бiр жа?ынан ?ол?анат бала да керек дегендей…»
Анау ма?ан ызбарлана бiр ?арады да: «ой, ?ке?нi? ауызын…» – деп бiр сыбап ?ттi. К?шедегi балалар осы бiр с?мпайы бо?ты? с?здi ма?ан ?арата айта ?алса, жа?аласа кетушi едiм. ?азiр оны? iске асуы ?те ?иын екенiн т?сiнiп т?рмын. ?зiрге ?лiптi? артын ба?айын деп ?зiмдi ?зiм сабыр?а ша?ырдым. Кейiн оны? бо?ты?ына етiм ?йренiп кеттi. ?уелi iшiмнен «сенi? де ?ке?нi? ауызын ?райын», – деп к?лiмсiреп т?ратынды шы?ардым.
