Alfred Nobel

San-Fransisko partlayışından bir ay sonra «Tayms» qəzetindən bir parçanı nəzərinizə çatdıraq: «Professor Nobelin görkəmli alimlərlə görüşünə dəvəti qorxa-qorxa qəbul etdik, çünki görüşdə ictimaiyyət nümayəndələrini «nitroqliserin» adlandırılan fövqəladə maddə ilə tanış etmək nəzərdə tutulurdu…

O, butulkanı açıb mayeni daşın üstünə tökdü. Kibrit çöpünü yandırıb ona yaxınlaşdırdı, ancaq partlayış baş vermədi. Maye qatran kimi yanırdı. Sonra növbəti sınağı nümayiş etdirməyə başladı: nitroqliserinin zərbədən partlamadığını göstərmək istəyirdi. Nobel bu maddə ilə dolu yeşiyi öz əlləri ilə qayadan atdı…

İxtiraçının sözlərinə görə, bu yaxınlarda San-Fransiskoda baş verən partlayış səhlənkarlıq üzündən olub: butulkadan süzülən nitroqliserinin hopduğu taxta kəpəyi hansısa qığılcım nəticəsində təsadüfən alışıb. Alim bunu sübut etmək üçün taxta kəpəyi ilə dolu yeşiyin üstünə yanan fitil atdı. Bir az sonra taxta kəpəyi alışdı və partlayış baş verdi…»

Конец ознакомительного фрагмента.

Текст предоставлен ООО «ЛитРес».

Прочитайте эту книгу целиком, купив полную легальную версию на ЛитРес.

Безопасно оплатить книгу можно банковской картой Visa, MasterCard, Maestro, со счета мобильного телефона, с платежного терминала, в салоне МТС или Связной, через PayPal, WebMoney, Яндекс.Деньги, QIWI Кошелек, бонусными картами или другим удобным Вам способом.

1

Dok – limanlarda gəmilərə baxış keçirilməsi və onların təmirə dayanması üçün xüsusi yer, qurğu

2

Prussiya – 1701–1918-ci illərdə Mərkəzi Avropanın şimal və şərq hissəsini əhatə edən ərazilərdə mövcud olmuş müstəqil dövlət

3

İnsanlara geniş hüquq və azadlıqlar verilməsi

4

Barokko – XVI–XVIII əsrlərdə Avropada yayılmış çox təmtəraqlı incəsənət (memarlıq) üslubu

5

Nikolay Zinin (1812–1880) – Peterburq Elmlər Akademiyasının akademiki; Rus Kimya Cəmiyyətinin ilk prezidenti

6

Persi Biş Şelli (1792–1822) – ingilis şairi, romantizm cərəyanın ən böyük nümayəndələrindən biri

7

1871-ci ildə Prussiya krallığının rəhbərliyi altında Avstriya və İsveçrə istisna olmaqla almandilli ərazilərin vahid dövlətdə birləşdirilməsi – Almaniya imperiyasının yaradılması nəzərdə tutulur.

8

Nitroqliserin – partlayıcı təsirə malik olan maddə

9

Eleter İren Düpon de Nemur (1771–1834) – kimyaçı və sənayeçi; DuPont-un yaradıcısı və ilk prezidenti

10

Melanxoliya – ruh düşkünlüyü, bədbinlik, fikirçəkmə, depressiya və qəmginlik halı; məyusluq, bəd şeylər haqqında düşünmə və bundan əzab çəkmə

11

Teofil-Jül Peluz (1807–1867) – fransız kimyaçısı

12

Yustus fon Libix (1803–1873) – alman kimyaçısı, professor, Bavariya Elmlər Akademiyasının prezidenti

13

Fridrix Şönbayn (1799–1868) – ozonu kəşf edən alman kimyaçısı

14

Barometr – atmosfer təzyiqini ölçmək üçün cihaz

15

Manometr – qapalı mühitdə mayenin və ya qazın təzyiqini ölçən cihaz

16

İkinci imperiya – Fransada dövlət çevrilişi nəticəsində hakimiyyətə gələrək İkinci respublikanı ləğv etmiş imperator III Napoleonun hakimiyyəti dövrü (1852-ci il 2 dekabr – 1870-ci il 4 sentyabr)

17

Ceyms Maksvell (1831–1879) – ingilis fiziki, riyaziyyatçısı və mexaniki

18

I İnternasional – işçi sinfin 1864-cü ilin 28 sentyabrında təsis edilən ilk kütləvi beynəlxalq təşkilatı

19

Yeni dünya – Amerikanın avropalılar tərəfindən kəşfindən sonra (XV əsr) Yer səthinin Şimali və Cənubi Amerikanı əhatə edən hissəsinə verilmiş tarixi ad

20

Köhnə dünya – Yer səthinin Amerikanın kəşfindən qabaq (XV əsr) avropalılara məlum olan hissəsinə verilmiş tarixi ad

21

Urbanizasiya – cəmiyyətin həyatında şəhərlərin əhəmiyyətinin artması, ictimai-iqtisadi inkişafla əlaqədar əhalinin şəhərlərə axını prosesi

22

Avraam Linkolnun (1809–1865) ABŞ prezidenti seçilməsinə (1861) etiraz olaraq ölkənin cənub ştatlarının şimaldakı ştatlara qarşı vətəndaş müharibəsinə (1861–1864) başlayan əhalisi

23

Uliss Qrant (1822–1885) – Amerika Birləşmiş Ştatlarının 18-ci prezidenti