Azan gəmilər limanı – Яшар Буньяд

…“Gecənin zülmətində ürəyimi yeyə-yeyə, keçi kimi qəmbər daşların üstüylə tullanıb Samur çayını keçəndə, olmayan ağlıma qayıtmaq düşmüşdü ha, gərək onda dönəydim. Cəhənnəm olaydı hər şey, atamın çəkdiyi xərc də, onun oğul sevgisi də!.. Qayıdıb gedərdim, tutub lap ön cəbhəyə aparaydılar, nolsun əlimə silah almamışam, öyrənərdim, guya könüllülərin hamısı hərbiçiydi?.. Yoxsa, halallıca yurdundan, rahat ev-eşiyindən tanımadığın, bilmədiyin yerə göndər ki, nə ola ola? Mən maymaq, bir kəlmə demədim ki, ay ata, məni bir oddan çıxarıb başqa oda niyə atırsan? Kimin var orda, kimimiz var? Qardaşın, dostun, kimin?… Axı müharibəyə gedənlərin hamısı ölmür, həm də öldürür?.. Lap öləcəydim, qoy öləydim, minaya düşəydim, lap it kimi gəbərib murdar olaydım! Guya dünya nəsə itirəcəkdi? Sən də, anam da uzağı bir il ağlayıb-sıtqayıb sonra kiriyəcəkdiz. O qədər oğlu ölən atalar, analar var ki!.. Nə bilmək olardı, bəlkə mənim alın yazım hünər göstərmək, şəhid olmaq idi?! Kim qəhrəman doğulur ki? “Mənim əsgər balam, kişi balam!” deyərdin uşaqlıqda, noldu?! Qoymadın kişi kimi yaşayıb, kişi kimi ölməyə. Qıymadın…"