Atlantidanın son sakini

Nəhayət, gəminin burun hissəsində yerləşən kiçik üçbucaq yelkən də aşağı salındı. O, küləyin təsiriylə zərif kəpənək qanadları kimi titrəyib dayandı.

Gəmi sahillərinə ağ daş döşənmiş geniş kanala daxil oldu.

Kanal bir-birinin arxasınca yerləşən üç limandan keçirdi. Gəmi yaxınlaşanda birinci limandan dəniz keşikçilərinin böyük tunc şeypurları ucadan səsləndi.

İti, dik burunları və “Л” şəkilli gödək dorları olan altı ədəd yastıdibli ticarət barjası9 gəmiyə yanaşıb onun ətrafında yarımdairə şəklində dayandı. Barjalarda uzun nizəli və gödək qılınclı, cilalanmış tuncdan hazırlanan dəbilqə geyinmiş əsgərlər durmuşdular.

Dəniz gözətçilərinin başçısı gəminin göyərtəsinə çıxdı.

O, ehtiram əlaməti olaraq əlini qabağa uzatdı – azad atlantlar hətta öz hökmdarlarının da qarşısında diz çökmürdülər – və yola davam etməyi xahiş elədi. Avarlar aram-aram suya endi.

Gözlənilmədən bu kanal qurtardı və gəmi batan günəşin işığına bürünmüş Böyük Poseydonis limanına daxil olub, uzunluğu on kilometrə çatan böyük kanalla yoluna davam etdi. Kanalın sahili boyunca evlər, məbədlər, anbarlar, kanaldan ayrılan xırda arxlarla suvarılan qarğıdalı və buğda tarlaları uzanırdı. Yaşıl bağların arasında ağ, qırmızı və qara daşlardan tikilmiş alçaq kubşəkilli evlər görünürdü. Evlərin divarlarına sadə, lakin qəşəng naxışlar vurulmuşdu.

Sol tərəfdə, batan günəşin son şüalarında Dəniz Birjasının yazılarla dolu, hündür obeliskli binası ucalırdı. Onun qarşısında isə müxtəlif qəbilələrin nümayəndələrindən ibarət izdiham vardı. Burada məkrli qılınclarını xəz paltarlarının altında gizlətmiş skandinavları, qırmızı qalpaqlı, üstünə qızıldan naxışlar vurulmuş uzun donlu asiyalıları da görmək olardı, başlarına konusşəkilli taclar qoymuş, dayanmadan həmaillərini cingildədən fil sümüyü satıcılarını – nubiyalıları da.

Nəhayət, gəmi üçüncü, daxili dəniz hövzəsində dayandı. Burada kiçik qayıqlar, qondolalar10, felyuqalar11 sürətli dəniz böcəkləri kimi aramsız hərəkətdə idi.

Səyyahlar gəmilərdən düşüb günəş diskiylə bəzədilmiş qara qondolalara mindilər.

Qondolalar üç kanalla kəsişən düz bir kanal boyunca sürətlə üzməyə başladı. Qırmızı tunc döşənmiş bu kanalların arasından Poseydonis şəhərinin Müqəddəs Təpəsi yüksəlirdi.

Birinci və ikinci həlqəvi kanalların arasında böyük qışlalar12 tikilmişdi. Burada öz sədaqəti və cəsarəti ilə ağır sınaqlardan çıxmış döyüşçülər görmək olardı, onların əksəriyyətini sarışın, uzunsaçlı qallar və qarabəniz bərbərlər13 təşkil edirdi.

Qonaqlar qondolalardan düşüb piyada Müqəddəs Təpəyə qalxmağa başladılar.

Onun zirvəsindən bütün məbədləri dövrəyə alan piramidalar aydın görünürdü. Piramidaları isə saraylar, monastırlar, kilsələr, asma bağlar, astronomik qüllələr və kahinlərin elmi laboratoriyaları əhatələmişdi.

Yolun hər iki tərəfində sivri yarpaqları və dərin kökləri olan əjdaha ağacları bitmişdi. Bu ağacların şirəsi qan kimi qırmızıdır. Palmaların arası ilə fəvvarələr şırıltı ilə axırdı.

Ay çıxmış, onun işığı şəhəri nurlandırmışdı. Hava çiçəklərin ətriylə dolmuşdu.

Arabir qışladan qəfil şeypur səsləri eşidilirdi.

Yolda heykəl kimi hərəkətsiz dayanmış keşikçi döyüşçülərdən başqa, heç kəs yox idi. Onların parlaq silahları ay işığında bərq vururdu. Bunlar “Neptunun əsgərləri” – kahinlərin və hökmdarların oğulları idi. Əsil-nəcabətli olduqları üçün qadağan edilmiş yerlərdə keşik çəkmək şərəfinə layiq görülmüşdülər.

Təpəni qalxdıqca dənizin təravətverici nəfəsi daha yaxşı hiss olunurdu.

Poseydon məbədi tuncla örtülmüş kəsik bir piramidanın üstündə ucaldılmışdı. Uzunluğu bir stadiyə14 çatan bu məbəd başdan-başa gümüşə, qızıla və tunca bürünmüşdü. Məbədin içindəki heykəl və sütunlar fil sümüyü ilə bəzədilmişdi. Yuxarısında isə qanadlı atların qoşulduğu arabasında əzəmətlə dayanmış Günəş tanrısının nəhəng heykəli yüksəlirdi. Heykəlin ətrafında cərgə-cərgə astronomik sütunlar, bir də dəniz pərilərinin tunc və Poseydonun on oğlundan törəyən hökmdarlarla qadınlarının qızıl heykəlləri qoyulmuşdu.

Parıldayan tuncdan üzlənmiş bütün bu tikililər bir qədər qorxunc, lakin öz gözəlliyi ilə eyni zamanda heyrətamiz təəssürat yaradırdı.

Məbədin yaxınlığındakı qayadan iki bulaq axırdı: onların birindən soyuq, digərindən isə isti su çağlayırdı. Həmin bulaqlar üzərində hamamlar ucaldılmış hovuzlara tökülürdü. Hamamların biri yay üçün nəzərdə tutulmuşdu və üstüaçıq idi, digərindən isə qışda yağışlar yağan zaman istifadə edilirdi və üstüörtülü idi.

Bələdçi qonaqları Poseydon məbədinin yaxınlığında, dəfnə ağacları arasında tikilmiş saraylardan birinə apardı. Sütunlar çiçəkli sarmaşıqlara qərq olmuşdu.

Ay qapının tunc üzlüyünü işıqlandırdı; onun üzərində Günəş tanrısının çöhrəsi – dağınıq saçlarını alov sarmış insan başı şəklində təsvir olunmuşdu.

Bələdçi qapını döydü, açdılar.

– Atlantidanın qüdrətli hökmdarı bu sarayı sizin sərəncamınıza verib, – bələdçi əlini Aşur çarına uzadaraq dedi.

Atlantların fəxri qarovulu nizəsini yelləyib salamlaşma əlaməti olaraq qalxanına vurdu, bundan sonra qonaqlar saraya daxil oldular.

II. Sel

– Nə bürkülü gecədir! Bu tunc üzlük gündüz elə qızır ki, gecə də nəfəs almaq olmur. Gərək memarımız Kuntinaşara deyəm ki, mənə Şişen-İtsanın iqamətgahı kimi məsaməli daşlardan iqamət tiksin. Pərdəni aç, Sa!

Şahzadə xanım Selin qoca dayəsinin adı Qu-Şir-Sa idi. Amma Sel uşaqlıqdan ona qısaca “Sa” deyirdi.

Qarı üzərinə gümüşü zanbaqlar tikilmiş bənövşəyi pərdəni kənara çəkdi. Açıq pəncərədən sütunların arasında ayın gümüşü işığına qərq olmuş okean səthinin bir parçası göründü. Otağa dolan sərin külək Selin kəmərinin enli kənarlarını tərpətdi.

Sel fil sümüyündən hazırlanmış stolun yanında dayanmışdı. Stolun üstü yəşəm daşından düzəldilmiş qutular, büllur və qızıldan qayrılmış uzunsov ətir şüşələri, əqiqdən hazırlanmış xırda fincanlar və ənlik-kirşan üçün istifadə olunan adi əqiqlər, bir də kiçik heykəllərlə dolu idi.

Sel əlində cilalanmış tuncdan düzəldilmiş güzgü tutmuşdu. O, qara saçlarını düzəldə-düzəldə güzgüdə özünə tamaşa edirdi.

Qızın üstünə bir tərəfdən hündür tunc çırağın qırmızı alovu, o biri tərəfdən isə ayın sütunların arasından keçən mavi şüaları düşürdü.

Tunc güzgü onun qaraşın dərisinə qızılı çalar verir, güzgüdə əks olunan üzü isə iki tərəfdən işıqlandığı üçün qeyri-adi, qarışıq rəngə çalırdı.

– Sa, mənim saçlarımı səliqəyə sal. Bayrama çoxmu qonaq gəlib? – deyə Sel bəbir dərisiylə örtülmüş alçaq taxta uzandı.

– Elə bir ucdan gəlirlər. İndiyədək düz on altı hökmdar gəlib. Şerkurla, Aqad, Erex, Ur, İşna, Marsam, Atsor çarları – saymaqla qurtarmaz… Quan-Ataqueraqan çox qüdrətlidir, bütün dünyanı fəth edib; məsələn, götürək elə Aşur çarını. Hünəri var ona baş əyməsin…

– Sa, mən bu gecə qəribə bir yuxu gördüm. Gördüm ki, mənim göyərçinimi bir çalağan caynağına alıb aparır. Qışqırmağa başladım, səsim çıxmadı. Birdən havaya bir qartal qalxıb çalağanın üstünə şığıdı. Onlar vuruşmağa başladılar, elə amansızcasına döyüşürdülər ki, lələkləri tökülürdü. Qəfil yuxudan oyandım. Çox heyif!.. Qartalın göyərçini xilas edib-etmədiyini öyrənə bilmədim. Səncə, bu yuxunun mənası nədir? Bəlkə, Elzairdən soruşum. Axı o, yuxuları yaxşı yozur.

– Ehtiyac yoxdur, mən özüm də yozaram. Göyərçin sənsən. Sənə görə aşiqlərin çoxdandır ki bir-birini qırır. Mən eşitmişəm ki, Aşur çarı sənə yenidən elçi göndərəcək.

– O qıvrımsaçlı, uzunsaqqallı adam? Heç vaxt! Mən bu çalağana qoşulub öz gözəl ölkəmi tərk edə, dünyanın o başına gedərəmmi? Mümkün deyil!

– Hökmdarın sözü qanundur. Hər şey heç də bizim istəyimizlə həll olunmur!

– Buna hələ baxarıq. Sənin saç düzəltməyin nə uzun çəkdi?

– Hazırdır. Səhərki bayrama hansı donunu geyinmək istəyirsən?

– Sabaha don yox, zireh, qılınc və nizə lazımdır! – o bunu deyib əliylə elə kəskin bir hərəkət etdi ki, sanki qılıncla havanı kəsirdi.

– Mən sabah öz amazonkalarımla gələcəyəm. Qoy bütün ölkələrin şahinləri və qartalları bilsinlər ki, atlant qızları qılınc-nizə oynatmağı onların döyüşçülərindən heç də pis bacarmır! Bəlkə, bundan sonra amazonkaları özlərinə arvad etmək istəyindən əl çəkələr15.

Sel sözlərinə azacıq pauza verib mövzunu dəyişdi:

– Sa, görəsən, Adişirna-Quanç indi neyləyir? Bayrama qədər Qızıl Bağları salıb qurtara biləcək, ya yox?

– Deyirlər, hər şey hazırdır.

– Mən onun işinə baxmağa gedirəm!

– Nə danışırsan, Sel! – Sa əlini yellədi. – Bilmirsən ki, Qızıl Bağlar salınıb qurtarana qədər atan ora girməyi qəti qadağan edib? Sabah açılış olacaq, onda nə qədər istəsən, baxa bilərsən!

– Mən xəlvətcə gedəcəyəm, açarım var.

– Qızıl Bağlara vurulmuş qıfıllara heç bir açar düşə bilməz.

– Mənimki düşür!

Sa qıza şübhəylə baxdı.

– O səndə haradandır? Yoxsa Adişirna-Quanç özü sənə verib?

– Burada pis nə var ki! – Sel gülüb Sanı qucaqladı. – Gedək mənimlə, əziz qarıcığım…

Selin bu nəvazişi Sanı yumşaltdı:

– Birdən atan gəlib səni orada görsə, onda necə?

– Onun başı indi dövlət işlərinə qarışıb. Gəl belə eləyək: əvvəlcə atamın yanına gedək, əgər görsək ki Şi-Şen-İtsa ona məruzə eləməklə məşğuldur, deməli, Qızıl Bağlarda səhərədək gəzə bilərik.

Sa narazılıqla başını buladı, ancaq naəlac qalıb ayaqlarını sürüyə-sürüyə qızın dalınca getdi.

III. Atlantida hökmdarı Quan-Ataqueraqan

Quan Ataqueraqan, həqiqətən də, sütunsuz, uzun, dar bir otaqda dövlət işləri ilə məşğul idi. Divarlar Atlantida çarlarının qəhrəmanlıqlarını təsvir edən tunc barelyeflərlə örtülmüşdü. Onlardan aşağıda əsatir səhnələrini əks etdirən rəngbərəng xalçalar asılmışdı. Tavanın üzərindəki kvadrat pəncərələrdən ulduzlu səma görünürdü. Bir cərgə pəncərə isə sarayın ikinci mərtəbəsinə açılırdı. Sel dayəsiylə birlikdə buradan – pəncərənin ipək pərdəsi arxasından aşağı baxırdı.

Quan-Ataqueraqan dəhlizə bənzəyən otağın sonunda, ensiz divarın yanında qiymətli ağacdan düzəldilmiş hündür taxtında əyləşmişdi. Taxtın söykənəcəyini günəşin qızılı diski bəzəyirdi. Taxtın ayaqları isə fil sümüyündən kəsilmiş şir pəncələri şəklində idi.

Bir tərəfdə kahinlərdən biri – əyninə uzun qara paltar geyinmiş Günəşin Müjdəçisi durmuşdu. Digər tərəfdə isə hökmdarın sevimli kahini Şişen-İtsa dayanmışdı.

Taxtın yanında mozaikalı döşəməyə salınmış mağara ayısının dərisi üzərində üzüüstə uzanmış qul can-başla mirzə vəzifəsini yerinə yetirirdi. Onun qarşısına üzərində papirus vərəqləri, mürəkkəb və fırça olan kiçik stol qoyulmuşdu.

Hökmdar donuq baxışlarını boşluğa zilləyərək asta-asta diktə edirdi:

– Yaz: “Mən – qüdrətli, mötəbər, nəhəng, cəsur, şirürəkli bahadır Quan-Ataqueraqan yenilməz hökmdar, Atlantidanın hakimiyəm. Mən bütün düşmənlərimin qənimi kimi üzümü hakimiyyətimə üsyan qaldırmış Uruazal çarına tutub deyirəm: sən qəzəbimə düçar olacaqsan. Mən üsyançıların başından piramida düzəldəcəyəm. Sənin dərini diri-diri soyub şəhər qapılarına heyvan dərisi kimi sərəcəyəm. Şəhər qapılarının önündə dirəklər düzəldəcək, qiyam qaldırmış bütün əyanlarının dərisini soyacaq, həmin dəriləri bu dirəklərin üstünə çəkəcəyəm. Digərlərini sütunun yuxarısındakı, o birilərini isə onun ətrafındakı payalara keçirəcəyəm. Dünyanın o başında da olsan, qəzəbimdən qurtula bilməyəcəksən…”

Sonra hökmdar üzünü Şişenə tutdu:

– İndi isə əmrin üzünü köçürt və mənim möhürümü vur! Sən isə, – bu dəfə Günəşin Müjdəçisinə tərəf çevrildi, – Məğlubedilməz Legionlardan ibarət min gəmi göndər, qoy onlar daşı daş üstə qoymasınlar. Atlantların hakimiyyəti torpağın özü kimi sarsılmaz olmalıdır!

Конец ознакомительного фрагмента.

Текст предоставлен ООО «ЛитРес».

Прочитайте эту книгу целиком, купив полную легальную версию на ЛитРес.

Безопасно оплатить книгу можно банковской картой Visa, MasterCard, Maestro, со счета мобильного телефона, с платежного терминала, в салоне МТС или Связной, через PayPal, WebMoney, Яндекс.Деньги, QIWI Кошелек, бонусными картами или другим удобным Вам способом.

1

Fabrikant – fabrik sahibi olan fabrikçi

2

Broker – alıcı və satıcı arasında əlaqə yaradan şəxs

3

Korrecio – Antonio da Korrecio (1489-1534); Renessans (İntibah)

dövrünün məşhur İtaliya rəssamı

4

Tuf – vulkanik dağ süxuru

5

Dok – gəmi təmir olunan yer

6

Maqnoliya – iri, gözəl və ətirli çiçəkləri olan həmişəyaşıl ağac və kol

7

Adların əksəriyyətini mən atlantların dilindən götürmüşəm. Bəzi adları (Poseydonis, Atlantida və s.) Platonun zamanında müəyyən edilmiş yazı qaydalarına uyğun saxlamışam. Bu, müasirlərimə daha yaxşı tanışdır. – Larison.

8

Obelisk – sütun şəklində daş abidə

9

Barja – yalnız yedəkdə hərəkət edə bilən yük gəmisi

10

Qondola – kayutu olan Venesiya qayığı

11

Felyuqa – Qara dənizdə və Aralıq dənizində kiçik yelkən gəmisi

12

Qışla – əsgəri hissələri yerləşdirmək üçün böyük bina; qazarma

13

Bərbərlər – və ya barbarlar; vaxtilə Afrikanın şimalında yaşamış, indi isə ərəblərlə qarışmış bir xalq

14

Stadi – müxtəlif yerlərdə fərqli olan qədim yunan uzunluq ölçüsü. Attika stadisi 177,6 metrə bərabər idi.

15

Atlant qadınları kişilərlə bərabər müharibədə iştirak edib vuruşurdular. – Larison.