Amfibiya adam – Александр Беляев

""Amfibiya adam"" Aleksandr Romanoviç Belyayevin ən tanınmış əsəridir. Bu möhtəşəm əsərdə həm quruda, həm də suda yaşamağı bacaran və bu bacarığına görə «„Dəniz İblisi“» adlandırılan
İxtiandr adlı gəncin həyatından bəhs olunur. İstedadlı cərrah Salvator, İxtiandra köpək balığının qəlsəmələrini köçürmüşdür. Hadisələr Argentinada, Atlantik Okeanının sahillərində cərəyan edir. Roman 1927-ci ildə yazılıb və «„Dünya ətrafında“» (Вокруг света) jurnalının 1928-ci ildəki 1-13-cü saylarında çap olunb. Jurnalda çap olunduqdan sonra dərhal ayrıca kitab formasında da işıq üzü görür və dəfələrlə yenidən nəşr olunur.
Belyayevin əsərlərində ümumi cəmiyyətin maddi maraqlarını ehtiraslandırmaq potensialına malik elmi kəşflərdən çox bəhs olunur. Bu fikirləri «„Amfibiya adam“» əsərinə də aid etmək olar. İnsanlar həm suda, həm də quruda yaşamağı bacaran gənc İxtiandr haqqında məlumat sahibi olan kimi öz xəsis və xudbin istəkləri doğrultusunda ondan istifadə etmək planları qurmağa başladılar.
İlk vaxtlar İxtiandr onlar üçün «„Dəniz İblisi“» idi. Halbuki, doktor Salvator İxtiandra köpək balığının qəlsəmələrini köçürəndə ümid etmişdi ki, o, insanın bioloji zəifliklərini və bu zəifliklərin yaratdığı sosial qeyri-müəyyənliklərin və risklərin qarşısını almış olacaq. Salvatorun hərəkəti onu başa düşməyən cəmiyyət tərəfindən qınandı. Bu bir daha sübut etdi ki, hər bir dahi insan yaşadığı dövrünün insanı ola bilməz. İnsanın həm bioloji, həm də digər zəiflikləri onu böyük risklər altına qoyur. Romanda da deyildiyi kimi, bilinmir ki, insan sahib olduğu bacarıqlar və intellekt ilə bəşəriyyətin davamlılığını təmin edə biləcək, yoxsa yox.
Roman açıq-aşkar elmin inkişafına daima qərəzli mövqe ilə yanaşan dinə də toxunur. Ətalət içində itib batan kilsənin fiqurları hər zaman yenilikləri allahsızlıqla əlaqələndirmiş və inkişafa qarşı çıxmışlar. Doktor Salvator isə müxtəlif heyvanların toxumaları ilə apardığı təcrübələr vasitəsiylə sağalmaz hesab edilən xəstəlikləri müalicə etməyə çalışırdı.
""Amfibiya adam"" sadəcə cəmiyyətin elmi kəşflərə olan yanaşmasını göstərən roman deyil. «„Amfibiya adam“» romanı çox gözəl romantik faciə və fantastikadır.