banner banner banner
Бозлы җилкәннәр / Ледяные паруса
Бозлы җилкәннәр / Ледяные паруса
Оценить:
Рейтинг: 0

Полная версия:

Бозлы җилкәннәр / Ледяные паруса

скачать книгу бесплатно


Пәри туе. Бар да буталдылар –
Кайда тәмуг, кайда оҗмахлары?!
Өнсез калган диварның да хәтта
Адаштылар кебек почмаклары.

Мәкер-хыянәттә чәбәләнгән
Ул көн әле җавап тотачак бер.
Намус көтә сынап сабырлыгын,
Бер Ходайдан көтә бары әмер.

Намус көтә… Гөнаһлардан безне
Ходай гына кала алмас саклап.
Күзләремдә беркөн кояшның да
Соңгы нуры сүнәр кебек чатнап.

Кичер, авылым

Ат өстендә ут уйнатыр улың
Булалмадым, авылым, кичер мине.
Тик шулай да, озак кайтмый торсам,
Исләреңә, зинһар, төшер мине.

Яланнарның чын хуҗасы булып
Чабалмадым печән киерелеп.
Гомер узган саен… килә миңа
Үкенечле уйлар өерелеп.

Бөреләнмәде синдә сөюем дә,
Үкенечкә генә калды бары;
Мин бит сезне кочып үбалмадым,
Кичерегез, авылым сылулары.

Керә алмадым гомерем җәйләренә,
Синдә нигез корып, кичер, җирем!
Юк өлешем. Басу-кырларыңны
Сугармады минем кайнар тирем.

Ә шулай да синдә канат ярды
Пегас атым минем, ак дөлделем.
Илһамыма бетмәс тылсым бирде
Һәр тирәгең синең, һәрбер гөлең.

Төсләр җыйдым синнән, хисләр җыйдым –
Җитәрме соң гомерем буйларына?
Илһам-атым бераз боекса да,
Син төшәсең, авылым, уйларыма…

Син төшәсең, авылым…
Менсәм дә мин
Хыялымның биек кыясына…
Кайтасым бар әле сиңа беркөн,
Ут уйнатып, акбүз пегасымда.

Мин китәсе көн

Знаю, умру на заре!

    М. Цветаева

Мин китәсе көнме?..
Тымык тынлык
Җирдә тынып яткан чакларда,
Әле уянмаган булыр чәчәкләрнең
Таҗларында таңгы чыклар да…

Япа-ялгыз учак төпкелендә
Таңны көтеп сүнәр соң куз да.
Бәхилләшеп, ак керфеген йомар
Тәңре гөле – соңгы йолдыз да.

Каракоштай атылыр гарешләргә
Соң сулышым – соңгы сәламем.
Соңгы аһым гөлтләп кабыныр да
Изге шәмен кабызыр галәмнең.

Ак җәймәсен җәяр бөек күкләр:
Фәрештәләр таңда бүз иңләр.
Җир өстендә – юк! Юк! Томан түгел! –
Томан булып җаным төтенләр.

Җаным ашар, Күк капкасын ачып,
Мәңгелеккә – тынлык иленә.
Адәм күзләреннән кача-кача,
Үлемем белән котлар җил генә.

Мин ятармын чиксезлеккә карап.
(Бер сүнәр бит җанда бу утлар.)
Күл өстеннән узган аккошлар күк,
Күзләремдә йөзәр болытлар.

Җилме килеп ябар күзләремне,
Укый-укый серле сүрәсен?..
Мин китәрмен алып болытларның
Күзләремә сеңгән сурәтен.

Мин китәрмен…
Матәм гөсләсендә
Үкси-үкси соңгы кыл елар.
Баш очымда үксез күкчәчәк тә
Кайтуымны көтеп сулкылдар…

Җәйнең соңгы җыры

Инде… үтте! Ерак офык аръягында
Җанкаемның яшел кошы –
оча гына.
Мин үлмимен, юк, үлмимен –
китәм бары
Дөрләп янган чуар төсләр кочагына.

Мин үлмимен, юк, үлмимен –
күчәм бары
Лепердәшкән яфракларның моң-җырына.
Иярәмен җан җылымны саклап барган
Ап-ак сагыш – киек казлар чылбырына.

Ки-тә-мен бит! Томан булып ята тыным. –
Үтте инде – уңды төсем, тынды көем.
Инде нишлим? Узган гомер сәхнәсендә
Салкын көзнең шәрә җиле булып биим.

Биим шашып! Изүләрем ачып-ачып!
Сызланса да утлы тәлгәш булып ярам. –
Күрегез, күр! (Яңгыр түгел.) Соңгы тамчы
Күз яшедәй тәгәрәпләр төшеп барам…

Тәрәзә

Ачыгыз тәрәзәләрне,
Тәрәзәгез булса!..

    М. Әгъләм

Тәрәзләр бар, ләкин ачылмыйлар;
Рәшәткәле безнең тәрәзәләр.
Кадакланган алар (озаккамы?!)
Ачылмаслык итеп.
Күрәзәләр
Безне бүтән алдый алмас инде.
Үтте инде җаннан андый агым.
Уйлап куйдым әле мин нигәдер
Тәрәзләрнең карындыклы чагын.

Һәрбер уем күңел учагыма
Өсти генә бара көчле ялкын.
Сүрән карындыклар аша да бит
Еракларга карый алган халкым.

Дөрли-дөрли озын төннәр буе,
Йөрәгемдә күпме учак ягам?!
Рәшәткәле тәрәзәләр аша
Рәшәткәле рәшәләргә багам.

Багам рәшәткәле дөньялыкка,
Читлектәге ерткыч җанвар сымак.
Күпме була адәм җаннарында
Бертуктаусыз тәҗрибәләр сынап?!

…Өсләремә рәшәткәләр ава,
Якты хыялларны кыя-кыя.
Ябыла бара күңел тәрәзләре,
Европага тәрәз уя-уя…

Дилемма

Кешегә кайчак шундый күп кирәк –
Колачламакчы дөньяны хәтта.
Шундый аз кирәк кайчак кешегә –
Җитә аңарга…
бер уч туфрак та…

Кыйтга

Тарих катламнары катмарлы ла,
Һәр катламда күпме шом-шәүлә?!
Катламнарга керә барган саен
Катлаулана бара яшәүләр…

Себер юлы

Балтач районы Карадуган авылындагы «Себер юлы тарихы» музеена[2 - Себер юлын төзегәндә, юл буена халыктан каеннар утырттырганнар. Ул каенлыкны кешеләргә бүлеп биреп, тәрбияләп үстерттергәннәр. Бик сирәк кенә калсалар да карт каеннар бүген дә исән әле.]

Себер юлы…
Мин бер юлчы бүген,
Олавыңа алчы, әй, ямщик.
Бу болытлар ник куера тагын,
Ник куера тагын җанда шик?!

Юлга чыктым. Юк тынгылык җанда:
Уйландыра… билгесез үткән.
Юлларымның башы гына әле,
Уем инде күпме юл үткән?!

Сискәндереп исә Себер җиле,
Бар да истә, бар да шул – тере, –
Еллар узган саен яшәрә күк
Каеннарның яшел хәтере.

Ниләр язылгандыр, каеннарның