Sarı çamadanın sərgüzəştləri

скачать книгу бесплатно

Sarı çamadanın sərgüzəştləri
Sofya Prokofyeva

Bir günəşli şəhərdə qəribə uşaqlar yaşayırdı – Petya adlı balaca oğlan və Toma adlı qızcığaz. Qaraqabaq və kədərli olan Toma tez-tez ağlayır, cəsarətsiz olan Petya isə hər şeydən qorxurdu. Ona görə də Petyanın anası ilə Tomanın atası balacaları uşaq həkiminə göstərməyi qərara alırlar. Elə hər şey də bundan sonra başlayır. Uşaq həkiminin düzəltdiyi sehrli dərmanlar çox şeyə qadir olsa da, uşaqlarda bir sıra insani keyfiyyətləri yaradan “Sarı çamadanın sərgüzəşti” olur.

“Sarı çamadanın sərgüzəştləri” uşaqlar və yeniyetmələr üçün nəzərdə tutulsa da, böyüklərin də bu kitabdan öyrənəcəyi çox şey var. Axı onlar da nə vaxtsa uşaq olublar.

Sofya Prokofyeva

Sarı çamadanın sərgüzəştləri

povest

Birinci fəsil

Uşaq həkimi

Həkimi yuxudan parlaq günəş şuaları və uşaqların gülüşü oyatdı. Uşaq həkimi gün boyu bu gülüşə qulaq asa bilərdi. Bu onun üçün dünyanın ən xoş səsi idi.

Uşaqlar həyətdə oynayıb, gülürdülər.

Aşağıdan yuxarıya vaxtaşırı bozumtul su damcıları qalxırdı. Sanki həyətin ortasında böyük balina uzanmışdı. Əlbəttə, uşaq həkimi bunun mümkün olmadığını, əslində, bağban Anton əminin laləzarı suvardığını yaxşı bilirdi.

Uşaq həkimi özünü əzgin hiss edirdi. Son günlər işi çox idi. Gecələr kitab yazırdı. Kitabın adı belə idi: “Oğlan uşağının normal inkişafında ədalətli mübarizənin rolu”.

Gündüzlər uşaq poliklinikasında işləyir, nahardan sonra isə kitabı üçün məlumat toplayırdı. Küçələri və meydanları gəzir, bəzən qaranlıq bloklara girir, hətta nərdivan altına da baxırdı.

“Nə yaxşı ki, bu gün poliklinikaya getməyəcəm! – deyə həkim düşündü, – Ya dincələcəm, ya da kitabımın yeddinci fəslini yekunlaşdıracam. Bu günə cəmi iki çağırışım var. Düzdür, bir çağırış daha ağırdır: bu kədərli Tomadır…”

Bu an qapının zəngi çalındı. Uşaq həkimi qapıya yaxınlaşıb onu açdı. Qapının kandarında ana vardı. Təbii ki, o, həkimin anası deyildi. O, hansısa qızın və ya oğlanın anasıydı. Ancaq ana olduğu dəqiq idi. Bu onun iri kədərli gözlərindən bəlliydi.

Həkim dərindən nəfəs alıb kiminsə anasını kabinetə dəvət etdi. Əslində, o, yaxşı anaydı. Həkim bunu həmin dəqiqə bildi. Bu cür analar yəqin ki, bir qədər ciddi olurlar. Digər tərəfdən baxanda belə ana övladının ağaca dırmanmağına, ayaqyalın gölməçələrdə qaçmağına icazə verərdi.

“Maraqlıdır, görəsən, dava etmək barədə nə fikirləşir? – deyə uşaq həkimi düşündü, – Onun fikri “Oğlan uşağının normal inkişafında ədalətli mübarizənin rolu” adlı kitabım üçün vacib olardı.”

– Bilirsinizmi, həkim… – ana həyəcanla sözə başladı. Onun gözləri zülmət qara və bədbəxt idi. Halbuki, o gözlər parıldamağı bacarardı. – Bilirsiniz… Sizi mənə məsləhət gördülər. Mənim Petya adlı oğlum var… Cəmi doqquz yaşı var. O çox xəstədir. O… Başa düşürsünüz… O… qorxaqdır…

Büllur göz yaşları ananın yanaqlarından süzüldü. Sanki yanaqlarında iki muncuq sallanırmış kimi təəssürat yaranırdı. Necə təsirləndiyi hiss olunurdu.

Uşaq həkimi utandığından üzünü çevirdi.

– Səhər tezdən… – ana sözünə davam edirdi, – Başa düşürsünüz, elə ki oyandı… ya da məktəbdən qayıdan kimi… axşam isə…

– Belə-belə işlər, – həkim dedi, – Bir dəqiqə, bir dəqiqə. Yaxşısı budur, siz mənim suallarıma cavab verin… Məktəbə tək gedir?

– Ötürürəm və qarşılayıram.

– Bəs kinoya?

– Yarım ildir getməyib.

– İtlərdən qorxur?

– Hətta pişiklərdən də… – ana sakitcə deyib, hönkürtü ilə ağladı.

– Aydındır, aydındır! – həkim dedi, – Heç nə olmaz. Müasir təbabət… Siz sabah poliklinikada qəbuluma gəlin. Qəbulunuzu saat on iki üçün qeyd edərəm. Bu vaxt sizə uyğundur?

– Poliklinikaya? – ana özünü itirdi, – Bilirsiniz, o getməyəcək. Heç cür razılaşmayacaq. Məcburən apara bilmərəm, axı… Necə düşünürsünüz? Mən fikirləşdirdim ki… siz bizim evə gələsiniz. Yaxınlıqda yaşayırıq. Yüz iki nomrəli avtobusla…

– Yaxşı, yaxşı… – deyən uşaq həkimi təəssüflə yazı masasına baxdı, – Onsuz da Lermontov prospektinə, kədərli Tomanın yanına getməli idim.

Beləliklə, uşaq həkimi dərmanlarını bir qədər kiçik çamadana yığmağa başladı. Çamadan orta ölçülüydü. Nə təzə idi, nə də köhnə. Parlaq qıfıllı, sarı rəngliydi.

– Bir dəqiqə, bir dəqiqə, unutmaq olmaz… Bu kədərli Toma üçün gülüş tozudur. Çox təsirli dərmandır. Əgər bu da kömək etməsə… Demək… bir şüşə antibaltin. İstidafədən əvvəl çalxalamaq lazımdır… Bu isə boşboğaz üçündür… Bax, bu isə sizin Petya üçündür.

– Bağışlayın, həkim… – ana yenə utana-utana dedi, – Siz onsuz da mənə xəcalət verirsiniz. Ancaq… Petya heç bir dərman içmir. Qorxur. Qazlı su fışıldayır deyə onu da içmir. Şorbasını dayaz boşqabda çəkirəm. Dərin boşqabda yeməkdən qorxur.

– Təbiidir, təbiidir… – həkim fikirli halda mızıldadı.

– Siz bunu təbii hesab edirsiniz? – heyrətdən ananın gözləri bərələ qaldı.

– Bu hazırkı xəstəlik üçün təbiidir, – həkim kağız qutusuna nəsə tökə-tökə cavab verdi, –Bu cür uşaqlara dərmanları konfet formasında verirəm. Görürsünüzmü, çəhrayı bağlamadakı ən adi konfeti ən qorxaq uşaqlar belə cəsarətlə ağızlarına qoyurlar.

Uşaq həkimi və ana küçəyə çıxdılar. Küçədə hər şey əla idi! Günəş isti, külək sərin, uşaqlar şən, yaşlılar sevincəkdilər. Maşınlar sürətlə harasa gedirdi.

Ana və uşaq həkimi avtobus dayanacağına yaxınlaşdılar. Sarı hasarın arxasında səmayadək ucalan televiziya qülləsi vardı. O, çox gözəl və çox hündür idi. Yəqin, rayonun bütün oğlan uşaqları hər gecə yuxularında həmin qülləni görürdülər. Düz yuxarısında isə parlaq işıq yanırdı. İşıq elə parlaqdı ki, bir dəqiqə ona baxmaqdansa, bir saat ara vermədən Günəşə baxmaq daha yaxşı olardı.

Qəfildən işıq söndü. Məhz bundan sonra yüksəklikdə hansısa bir qara qarışqanın qurdalandığını görmək mümkün oldu. Daha sonra həmin qara qarışqa aşağıya doğru süründü. Aşağı endikcə daha da böyüyürdü. Elə bu zaman aydın oldu ki, o, əslində, qarışqa yox, göy kambinezon geyinmiş işçidir. Sonra sarı hasarda hansısa qapı açıldı və işçi əyilərək oradan çıxdı. İşçinin əlində sarı çamadan vardı. Üzü günəşdən qaralmış gənc işçinin gözləri açıq-maviydi.

“Bəlkə, gözlərinin açıq-mavi olması belə yüksəklikdə işləməsi ilə bağlıdır? – uşaq həkimi düşündü, – Əlbəttə, yox. Mən sadəlövh kimi düşünürəm.”

– Mən qocanı bağışlayın! – uşaq həkimi gənc işçiyə müraciət etdi, – Sizin cəsarətli olduğunuzu demək istəyirəm!

– Nə danışırsınız… – gənc işçi bir qədər utandı və sanki bir anda yeniyetmə uşağa döndü, – Hansı cəsarəti nəzərdə tutursunuz?

– Bu qədər yüksəklikdə işləməyinizi. İcazə verin, əlinizi sıxım! – uşaq həkimi həyəcanla dedi. Əlindəki sarı çamadanı yerə qoyub gənc işçinin əlini sıxdı.

Gənc işçi də öz sarı çamadanını yerə qoyub həkimin əlini sıxdı.

– Yəqin ki, uşaq vaxtı dalaşmağı sevmisiniz. Səhv düşünmürəm ki?