Aşeka

скачать книгу бесплатно


“Rəbbim eşqi aləmdəki bütün yaradılmışların içində sadəcə insanın qəlbinə qoydu. Məhz buna görə də Rəbbimin əmri ilə digər yaradılmışlar insana səcdə etdi.

Dünyada hər şey sevməklə başladı…

Eşq bir insandan digər insana Rəbbimizin əmri ilə paylandı.

Bu xurma ağacı da özünü onu eşqiylə əhatə etmiş həmin sarmaşığa həvalə edib. Sarmaşıq xurma ağacını səhranın fırtınalarından, günəşin qızmar şüalarından qoruyacaq. Bununla yanaşı ağacın suyundan içərək yaşayacaq.”

– Amma bir gün ağacın suyu bitəcək və ağac quruyacaq! – Həmzə dedi.

Həmzə sözünü bitirməmişdi ki, Qul Əli dedi:

– Doğrudur. Eşqi üçün öləcək.

– Ağac quruyandan sonra sarmaşıq da quruyacaq.

– Elədir, – Qul Əli dedi, – o da eşqi üçün öləcək… Həmzə, eşq elə budur. Eşq özünü unudub yara çatmaqdır. Eşq bu ağac və sarmaşıq kimi yox və var olmağı istəməkdir… Eşq – bu ağac və sarmaşıq kimi onları bir-birinə bağlayan eşqin onları ayıracaq sonun əvvəli olduğunu da bilməkdir. Eşq bu ağac və sarmaşıq kimi zirehsiz və haqq-hesabsız verə biləcək hər şeyini fəda etməkdir. Eşq bu ağac və sarmaşıq kimi ona İlahi mükafatmış kimi sarılmaqdır. Eşq bu ağac və sarmaşıq kimi onunla, yalnız onda yox olmaqdır… Eşq bu ağac və sarmaşıq kimi yox olmaqdan qorxmayanların haqqıdır.

Həmzə Qul Əlinin dediklərinə göz yaşları ilə qulaq asır və “Elifin yanına getməliyəm” deyir.

Qul Əli müəyyən müddət idi ki, Həmzənin Elifə olan hisslərindən xəbərdar idi. Elə ona görə də “Get”, Get, get, Aşeka…” – dedi.

Həmzə Elifin çadırına getməzdən əvvəl atlardan birini qaçırdır və Qul Əliyə əmanət edərək bir azdan Eliflə gələcəyini deyir. Sakitcə Elifin çadırına yaxınlaşır. Elif isə Həmzənin quş kimi ötməsini harada olsa, tanıyar. İki aşiq Qul Əlinin yanına gəlib ata minərək oradan uzaqlaşır.

Səhər açılmamış iki aşiqin qaçdığını bilən köçərilər onların izinə düşürlər. Köçərilər həyat təcrübəsi olmayan bu aşiqləri Həmzə ilə qısa döyüşdən sonra tuta bilirlər.

Aşiqlər bir-birini bərk qucaqlayır.

Ağacın suyu bitir.

Sarmaşıq ağacı daha da qucaqlamağa başlayır.

Ağacın suyu bitir.

Ağac ölür.

Sarmaşıq da ölür.

Aşeka ölür…

* * *

Rəvayətə görə həmin köçərilər qum fırtınasında tələf olurlar.

Sonra isə Elif və Həmzənin öldürüldüyü yerdə, səhranın ən qızmar yerində səmadan Ay işığını oğurlayan bir vahə yaranmışdır. Vahənin kənarında xurma ağacı yetişir və o ağaca dolanan sarmaşığın üzərində yuxarıdan aşağıya doğru düz, incə bir xətt yaranır.

Hər dəfə vahədən keçən ərəb yolçuları o ağacla sarmaşığa baxıb “Aşeka… Aşeka…” deyirlər və tədricən aşekadan “eşq” sözü yaranır.

Aşeka gəmisi

Şəhərdaxili su nəqliyyatına yeddi sərnişindaşıma gəmisi əlavə edilirdi. Adının çəkilməsini istəməyən iş adamı bələdiyyəyə yeddi gəmi bağışlayacaqdı. Bunun qarşılığında isə sadəcə bir xahişi vardı: Gəmilərdən birinin adı Aşeka idi və istəyirdi ki, bu gəminin adı dəyişdirilmədən bütün qaydalara əməl edərək öz köhnə heyəti ilə birlikdə xidmətə buraxılmalı idi.

Gəmidə təkcə kapitan çatışmırdı, qalan bütün heyət əvvəlki işçilərdən ibarət olmalı idi. Bu gəminin və işçilərin bütün ehtiyacları da həmin iş adamı tərəfindən ödəniləcəkdi. “Seçkidən əvvəl əsl güc nümayişi olacaq”, – deyə bələdiyyə sədri düşündü. Çox isti gün idi, sanki hava bütün nəmi insanların üzərinə yönəltmişdi.

Gəmilər bir-bir limana yan aldı. “Aşeka” köhnə olduğu qədər də baxımlı və heybətli görünürdü. Digər altı gəmi isə ilk dəfə bu şəhərdən işə salınaraq səfərə çıxacaqdı. “Aşeka”nın taxta gövdəsi, insanların qəlbinə istilik bəxş edən qəhvəyi rəngli həssas cilası ilə sanki “Mən buradayam” deyirdi. Yürüş qrupundan və ibtidai sinif şagirdlərindən ibarət olan izləyicilər bir neçə siyasətçinin heç bir dəyəri olmayan lazımsız çıxışlarını dinləyirdilər. Axır ki, nitqlər və marşlar bitmişdi, gəmi heyəti xalqı salamlayırdı. “Aşeka”nın kapitanı admiral kimi zəhmli durmuşdu. Gəminin heyəti katipanı saymasaq, altı nəfərdən ibarət idi. Kapitanın isə ilk səfəri “Aşeka” ilə olacaqdı. Anası yunan, atası isə türk olan kapitan dənizçilik məktəbini yüksək qiymətlərlə bitirmiş, ağıllı və çalışqan gənc idi. Qağayıları uçarkən seyr etməsindən sevməyi bacardığı hiss olunurdu. Bələdiyyə sədrinin təbrikləri və xoş arzuları ilə uşaqların alqış sədaları altında uzaqdan dənizin sahibi kimi dayanan

“Aşeka”, “Vira!” – dedi.

“Aşeka”nın bu şəhərdəki sərnişinlərinin diqqətini çəkən ilk şey illər əvvəl hazırlandığı məlum olan mərmər daşın üzərinə həkk edilmiş şeir idi:

* * *

Bu dənizdə bu gecə,

Ulduzların altında yuxusuz uzanarkən,

Dayanmadan adını sayıqladım.

Dilimdə Sən varkən

Dincəlməkçün verdiyim

Hər qısa və əfkarlı nəfəsdə belə

Adını hecalara bölmədim…

* * *

Dörd boyoz

, iki yumurta

Eşq – bir buğdanın üyüdüləcəyini bilə-bilə

Külkli gündə etdiyi rəqsin qədrini bilməsidir…

Bazar ertəsi idi. Bazar gününü sevən hər bir insan kimi mənim də bazar ertəsindən zəhləm gedirdi.

Əslində, kimi aldadıram ki, sevdiklərimdən uzaqlaşdıqdan sonra ən çox özümə nifrət edirdim.

Oxuduğum şəxsi inkişaf kitabı bütün həyatımı dəyişdirdi. Kitabın oxucuya çatdırmaq istədiyi əsas fikir bu idi ki, insanları sevməsən, əziyyət də çəkməzsən. Yəni həyatında dəyərli şey nə qədər azdırsa, bir o qədər çox xoşbəxt olarsan.

Çünki onda həyatında səni incidəcək şeylərin sayı az olur. Yetim və kimsəsiz olaraq ana nənəsinin böyütdüyü və həyatındakı yeganə qohumu olan (ən azından mən belə bilirəm) nənəsini infarkt nəticəsində itirən mən, bütün dostlarımdan uzaqlaşdım. Ən pisi də odur ki, heç kimə həyatıma daxil olmağa imkan vermədim. Quduz it kimi hamıya hürdüm, özümdən uzaqlaşdırdım. Əslində, mənim kimi Sosiologiya oxuyan birinin insanlardan uzaqlaşması hər kəsin ayrılıb, amma eşqdən dən vurması qədər anormal bir hal olmamalıdır.

Gəmiyə gecikəcəyəm.

* * *

Bu gün bu iskələdə boyoz satan baba olaraq tanınmağımın iyirminci ili tamam oldu. Son doqquz ili sənsiz keçirtdim!..

Qarşıyaka birinci liqaya yüksəldi, daha sonra aşağı liqaya düşdü.

Övladlarımız məzun oldular. Qızımız ailə qurdu, oğlumuz da nişanlandı. Qızımızın Taylan adında oğlu, bizim ilk nəvəmiz doğuldu.

Ey, Cavidanım, ey, həyat yoldaşım! Sən ölməsəydin, bu dünyada yaşamaq mənə bu qədər bayat gəlməzdi. Sən getdin, mənim də başım nəvə-nəticəyə qarışdı. İzmirlilər bu iyirmi ildə boyozla yumurta yeməkdən heç bezmədilər.

Son doqquz ili də sənsiz keçirtdim!

Bilirsən ki, bu işə iyirmi il əvvəl başımda daşıdığım sini ilə başlamışdım. O vaxt ibtidai sinfə gedən uşaqlar arasında indi vəkil, həkim, usta olanları var. Bəzən rastlaşanda əlimdən də öpürlər, amma qürbət eldən qayıdanda öldüyündən xəbərsiz olanlar səni soruşanda…

Ax!.. Sənin yoxluğunu bildikləri an çox pis olurlar. Mən sənin haqqında “o” deyərək üçüncü şəxs kimi keçmiş zamanda danışanda… Şair Atilla İlhanın şeirindəki kimi…

Sözün ardını gətirə bilməyəndə boğazım ayaqqabı bağı kimi düyünlənir. Əlim ayağıma dolanır, gözlərim dolur…

Uşaqlar kədərlənirlər. Onsuz da, doqquz ildir həsrətindən bərbad haldayam. Onların kədəri işıq, yol, su pulu kimi geri qayıtmayan vergilər tək çökür üstümə. Sənsizliyin ağrısı düşündüyündən qat-qat əzablıdır…

Artıq iyirmi ildir ki, boyoz satıram… Son doqquz ili sənsiz keçirtdim! …

* * *

Gəmiyə gecikirəm. Heç boyoz satan babadan da qəlyanaltılıq ala bilmədim. Ah, bu jetonu ata bilsəydim… Of! Gəmidən fit səsi eşidildi. İmtahana da gecikirəm…

– Xanım, kənara çəkilin! Çox sağ olun, xanım. Tullananda müvazinətimi itirdim.

Gözəl qız imiş. Baxan kimi tələbə olduğu bilinir. Barmağında üzük yoxdur. Hər halda, bu qədər gözəllik səhər günəşinin möcüzəsi deyil. Yüz faiz İzmirlidir.

– Çay var… Çay!

– Qardaş, iki çay ver. Birini xanıma.

– Bir dənə də qənd götürə bilərəm? Məndə də boyoz var, istəyərsiniz?

– Ooo, iki boyoz, bir yumurta. Heç tələbəyə də belə sual verərlər? Kobudluq kimi qəbul etməyin, ancaq etiraz etməyəcəyəm. Boyoz satan babanın boyozları olduğu bilinir.

Necə də sevimli qızdır. Kitablarına baxanda ədəbiyyat fakültəsində oxuduğu bəlli olur. Külək saçlarını neçə də gözəl dağıdır.

Görəsən, bu səhər onu görə biləyəcəm?

– Boyozcu baba, bu gün dörd boyoz, iki yumurta verə bilərsən?

– Xeyir ola, oğul, axşam yemək yeməmisən?