скачать книгу бесплатно
Səməd Vurğun 1929-cu ilin iyun ayına qədər Gəncədə “Şah Abbas” məscidi yanındakı məktəbdə və partiya məktəbində müəllimlik etdi…O, şeirlərini “Qızıl Gəncə” jurnalında çap etdirməyə və Mir Cəlal, Əhməd Cəmil, Həmid Araslı, Cahanbaxş kimi gənc yazıçılarla birlikdə, yeni ədəbi mühitdə, Proletar Yazıçıları Cəmiyyətinin Gəncə şöbəsində yüksəlməyə başladı…
Səməd Vurğun Gəncədə çalışdığı illərdə də özünəməxsus qəribəliklərdən uzaqlaşa bilmirdi. 1928-ci ilin yayında mən Bakıdan Hacıkəndə tələbə hərbi düşərgəsinə gedəndə Səməd Vurğuna 148 manata şabalıdı rəngdə bir kostyum alıb aparmışdım. Kostyumu ona geyindirib (çünki, xarici görünüşü çox pəjmürdə və səliqəsiz idi), Hacıkəndə getdim. İki həftədən sonra, cümə günü mən evə (Xanqızı Vəkilovanın evinə) gələrkən kostyumu Səmədin əynində görmədim. Mən sualedici nəzərlərlə mat-mat baxırdım. Bu vaxt bacım – bilirsən, qardaşın bizim başımıza nə gətirdi? Çörək pulu tapmırıq, amma, o, pencəyi çıxarıb “Avara bağı”nda bir dilənçiyə geydirib, qonum-qonşu bizə gülür.
Mən heç bir söz demədim. Nə deyəydim ki?! Səməd bir iş gördüsə, demək qurtardı, hər şey bitdi, ona toxunmaq və ya danlamaq əbəs idi, üsyan qaldırardı. Özü də Səməd belə hərəkətlərindən mənəvi zövq alırdı…
Yeni döyüş meydanı axtaran Səməd Vurğunu Moskva özünə çəkirdi. O, 1929-cu ilin iyununda Bakıya gəldi. O zaman biz, Proletar küçəsində 80 nömrəli binada (indiki Vidadi 84) balaca gün düşməyən bir otaqda yaşayırdıq. Mən tələbə olduğuma görə, ayda 25 manat təqaüd alırdım. Bundan başqa Balaxanıdakı (“Yunıy Qornyak” – “Gənc mədənçi”) fabrik-zavod şagirdliyi (FZU) məktəbində də müəllimlik edir, bir qədər də oradan alırdım. Bir təhər dolanırdıq…
Səməd Vurğun yenə də, adəti üzrə, pulsuz gəlmişdi. Üstəlik Osman Sarıvəlli də gəldi çıxdı. O da pulsuz.
Hər iki dost, təxminən ay yarım mənim yanımda qaldı. Səməd Vurğun o zamanın görkəmli ədəbiyyatçısı və sənətşünası, marksist estetikanın atəşin müdafiəçisi Mustafa Quliyevlə tanış oldu və ondan bir sıra məsləhətlər aldı.
1929-cu ilin iyul ayının ortalarında Səməd üçün bir qədər yol xərci düzəldə bildim. Osmanın qardaşı çoban Qurban da qoyun-quzusunu satıb pul göndərmişdi. Bütün çətinliklərə baxmayaraq, onlar yay paltarında Moskvaya yola düşdülər. Sonralar danışırdılar ki, “qənaətçilik” edərək, biletsiz-filansız vaqonların üstündəcə Moskvaya getmişdilər.
Səməd Vurğun Osman Sarıvəlli ilə birlikdə imtahan verərək, II Moskva Universitetinin ədəbiyyat fakültəsinə qəbul edildi…
Səməd Vurğun Moskvada təhsilini sona qədər davam etdirə bilmədi… Canlı həyat, yaşamaq-yaratmaq eşqi onu 1931-ci ilin yazında çəkib “çıxdığı yurd”a, Azərbaycana, Bakıya gətirdi. Bundan sonra onun həyatı və yaradıcılığı “elinə, gününə, obasına” daha yaxından bağlandı.
Səməd Vurğun Bakıya qayıtdıqdan sonra, fitri istedadı və müəyyən hazırlığına görə, V. İ. Lenin adına Azərbaycan Dövlət Pedaqoji İnstitutunun aspiranturasına, bir qədər sonra isə Azərbaycan Dövlət Elmi-Tədqiqat İnstitutunun aspiranturasına qəbul edildi. Lakin Səməd Vurğun hər iki aspiranturanı da tərk etdi. Şair akademik mühazirələr çərçivəsinə sığmayırdı…
Səməd öz sənət dostları və ideya silahdaşlarilə fəxr edərdi. Bəzən, yaradıcılıq məsələləri ətrafında apardıqları mübahisə və polemika zamanı, dostlar bir-birindən inciyir, küsür və tez də barışırdılar. Onları aralarındakı səmimiyyət, ideya birliyi yenidən bir cərgəyə düzür və ədəbi döyüşlərin aparıcı və hərəkətverici qüvvəsinə çevirirdi…
Səməd Vurğun Hüseyn Cavidi çox sevirdi, onun poeziyasını, həqiqi şair təbiətini və şeir rübabını yüksək qiymətləndirirdi. Səməd həmişə Hüseyn Cavidin:
Hər qulun cahanda bir pənahı var,
Hər əhli-halın bir qibləgahı var.
Hər kəsin bir eşqi, bir allahı var,
Mənim tanrım gözəllikdir, sevgidir –
misralarını böyük vəcdlə təkrar edərdi. Səməd gözəllik və məhəbbət haqqında bu qədər ülvi, şairanə və romantik nəğmədən, sanki, mənəvi qida alırdı…
Səməd Vurğun Hüseyn Cavid haqqında şəxsi söhbətlər zamanında, həmişə yüksək fikirlər söylərdi. Bir epizodu indi də yaxşı xatırlayıram.
1936-cı ilin yaz ayları idi. Səməd Vurğun Lenin ordeni alması və oğlu Yusifin anadan olması münasibətilə evində bir qonaqlıq düzəltmişdi (Lermontov küçəsindəki mənzilində). Orada köhnə inqilabçılardan Həmid Sultanov, İsrafil İbrahimov, Abbas Sultanov, şair və yazıçılardan A.Şaiq, H.Cavid, B.A.Talıblı, T.Şahbazi(Simurq), H.Mehdi, Ə.Cavad, M.Müşfiq, S.Şamilov, S.Hüseyn, M.K.Ələkbərli, O.Sarıvəlli, H.Əlizadə və başqaları iştirak edirdilər. Məclisdə Səməd “Cavid Əfəndi bizim iftixarımızdır”, deyə onun sağlığına olduqca səmimi sözlər söylədi. O, Hüseyn Cavidin sonrakı taleyinə də ürəkdən acıyırdı…
Məlum olduğu kimi, Səməd Vurğunun ilk dram əsəri “Vaqif”dir. Bu əsər, 1937-ci ilin axırlarında heyrətamiz bir sürətlə, 3-4 həftə ərzində yazıldı. Belə böyük bir əsərin az müddətdə yazılması ona görə mümkün oldu ki, Səməd Vurğun illər uzunu Vaqifin həyatı və yaradıcılığı üzərində düşünmüşdü. O, yazacağı əsərin mövzusunu, süjet xəttini xəyalında çoxdan işləyib hazırlamışdı. Səmədin dodaqları daim-oturanda da, gəzəndə də, məclislərdə də, hətta çörək yeyəndə də tərpənirdi. O, şəxsi söhbətlər zamanı da bəzən özünü dinləyirmiş kimi göstərir, sadəcə müsahibinin üzünə baxır, fikrən, xəyalən başqa yerdə, öz aləmində olurdu. Ona görə də birdən, yuxudan oyanırmış kimi “hə” dedikdə müsahibi təəccüb içində qalırdı. Səməd Vurğun “Vaqif” dramının bütöv bir şəklini aşıq havası üstündə əzbərində bişirirdi və ona görə də bir oturuma (səhərə qədər) böyük bir səhnə yazılırdı. Bəli, Vaqifin taleyi üzərində dramaturq uzun müddət düşünmüşdür. O, XVIII əsr Azərbaycan tarixinə, xüsusən Qarabağ xanlığına dair ədəbiyyatı böyük maraqla oxuyurdu. Səməd Vurğunun “Qarabağnamə”ni tapdırıb ona göndərməyi Heydər Hüseynovdan xahiş etdiyi və 1936-cı ildə Vaqifin dövrünə, həyatına, bütünlükdə Qarabağ xanlığı tarixinə dair Yusif Vəzirlə saatlarla söhbəti yaxşı yadımdadır. Oxuyurdu, öyrənirdi, Səməd Vurğun əvvəlcə “Şairin ölümü” şeirini yazmışdı, hətta pyesin özünü də ilk variantda “Şairin ölümü” adlandırmışdı.
Səməd Vurğun sonralar, “Vaqif” pyesinin müzakirəsi zamanı məsələnin bu cəhətindən bəhs edərkən deyirdi: “Azərbaycan poeziyasının bu böyük siması, xalqımızın doğma oğlu Vaqifin taleyi məni uzun müddət düşündürmüşdür. Bu temada bir poema yazdım. Lakin o məni təmin etmədi və düşündüyümdən zəif çıxdı. Bu zaman mən bu temada dram yazmağı qərara aldım ki, indi oynanılan bu əsər də onun nəticəsidir”.
“Vaqif” dramının yazıldığı dövrə aid bəzi mülahizələrimi də bildirmək istəyirəm.
“Vaqif” pyesi yazılan ili Səməd Vurğun Xaqani küçəsindəki 19 nömrəli binada yaşayırdı. Onun dörd otaqdan ibarət mənzili vardı. Elə bu münasibətlə də yazmışdı:
Atam öldü torpaq damda,
Özümsə dörd otaqdayam!
Bu, Səməd Vurğunun Xavər xanım Mirzəbəyova ilə evlənməsinin dördüncü ili idi. İlk övladı Yusifin üç yaşı vardı. Gənc və xoşbəxt bir ailə qurmuşdu. Onda artıq şan-şöhrətli şair idi, ilham dəryası aşıb-daşırdı. Səməd gecə-gündüz “Vaqif”i yazırdı. Yorulduğu zaman saz çalırdı, oxuyurdu. Bəzən də məni çağırıb keçmişlərdən və uşaqlıq, gənclik günlərimizdən söhbət açardı. O günlər, o illər əsəbi və həyəcanlı günlər, illər idi…
Azərbaycan xalqının namuslu oğulları – inqilabçılar, dövlət xadimləri, ədib və şairlər ağır həyat imtahanından keçirdilər… Nümayişlərdə, bayram təntənələrində, iclaslarda bəzi “şeytan balaları” Azərbaycan xalqının vicdan səsi olan yazıçıları, həm də kommunist və komsomolçu yazıçıları siyasi şübhə altına almağa çalışırdılar. Belə halları xatırlayarkən Səməd Vurğunun qaşları çatılar və dərin düşüncəyə dalardı.
Səməd Vurğunun yüksələn sənət qüdrəti, nüfuzu və ona qarşı olan xalq məhəbbətinə qısqanan “şeytan balaları” şairi yalançı millətçilik böhtanları ilə ləkələmək və cərgədən çıxarmaq istəyirdilər. Mənəvi iztirab keçirən Səməd Vurğun əyilmək bilməyən iradə və xariqüladə bir cürətlə, məntiqi və təsirli danışıqları ilə əleyhdarlarının planlarını pozurdu. Bir dəfə onu hansı idarəyəsə çağırmışdılar. Deyəsən, 1937-ci- ilin payızı idi. Biz vəziyyəti götür-qoy etdikdən sonra indiki Nizami muzeyinin qarşısında ayrıldıq. Ayrılarkən Səməd məndən soruşdu. “A Qara, papiros pulum yoxdur, səndə pul varmı?”. Mən əlimi cibimə saldım və axırıncı üç manatı ona uzatdım. Səməd pula baxaraq:
– Ayə, bu pul elə bil atamın üçlüyüdür, onun da cibində üç manatdan artıq pulu olmazdı, bu üçlük mənə düşəcəkdir, darıxma – dedi. Səməd Vurğun bir növ fatalizmə uydu, o üç manatlığa (guya atamızın üçlüyü kimi) özünün tilsimi kimi etiqad bağladı. İnsan dara düşdüyü zaman bəzən belə də olur.
Mən yatmayıb səhərə qədər Səmədi gözlədim. Nəhayət, səhər çay vaxtı Səməd gəlib çıxdı, işin gedişini müfəssəl surətdə danışdı və əlavə etdi ki, “onlar” mənim “Azərbaycan” şeirimdən bərk yapışıblar. Başa düşə bilmirlər ki, bu şeir mənim həyatımın və bütün yaradıcılığımın mənasıdır, rəmzidir. Yadında saxla! Mən kommunistəm, ona görə də mən özümü ən böyük internasionalist hesab edirəm. Mən bütün insanlara, bütün xalqlara və millətlərə səadət arzulayıram və bu yolda çalışıram.
Lakin bununla bərabər, məndən ötrü ən müqəddəs torpaq Azərbaycandır, ən doğma xalq isə Azərbaycan xalqıdır, onun dili və şeiri mənim vicdan səsimdir, o mənim doğma anamdır. Əgər buna görə məni millətçi etmək istəyirlərsə qoy etsinlər. Bir gün gələr, tarix həqiqəti açar!
Sonralar Səmədi heç bir yerə sorğu-suala çağırmadılar. Lakin qələm dostlarının taleyi onu narahat edirdi. Səməd Vurğun ziddiyyətli düşüncələr içində hər gün, hər gecə qocalırdı. Məhz belə bir zamanda, od kimi yandıran iztirablar, daxili ürək çırpıntıları və tərəddüdlər içində o, “Vaqif”i yazdı. Səməd Vurğun öz taleyinə əvvəlcədən acıyaraq Vidadinin dili ilə deyirdi:
Şairdir, qəlbi var, şirin sözü var,
Böyük bir ölkənin onda gözü var.
O ölsə, dağlar da dil deyib ağlar
Əfv edin.. yaxşılıq qalır yadigar!
Səməd Vurun “Vaqif”i yazıb qurtardıqdan sonra bir müddət əsəri gizli saxladı. Bir dəfə dərdləşən zaman (bulvarda) mənə dedi: “Əgər məni aparsalar, sən tez mənim əsərimi götür və etibarlı bir yerdə gizlət. Əsərin yerini Xavər bilir. İşdi görsən ki, sən də şübhə altındasan, onda Ruqiyyəyə (mənim həyat yoldaşımdır) tapşır ki, əsəri etibarlı bir yerdə gizlətsin”. Sonra Səməd şair xəyallı gözlərini Xəzərin üfüqlərinə zilləyərək nə isə düşündü və mənalı bir tərzdə əlavə etdi ki, “Mənim qələmimi Yuskaya (oğlu Yusif) ver, kim bilir, mənim tamamlamadığım işi bəlkə o tamamladı”.
Belə ağır günlərdə Səməd Vurğun ən çox Hüseyn Cavidin və Mikayıl Müşfiqin taleyinə acıyırdı. O, Müşfiqi çox sevirdi, şairin istedadını və poeziyasını yüksək qiymətləndirirdi.
Mənim yaxşı yadımdadır, bir dəfə Azərbaycan Dövlət Universitetinin Kommunist küçəsindəki binasında şairlərlə görüş gecəsi keçirilirdi. Gecədə Səməd Vurğun və Müşfiq şeirlərini oxuduqları zaman, ağzına qədər dolu olan salon (o zamanlar şeir gecələri izdihama çevrilirdi) onları sürəkli alqışlarla qarşıladı. Müşfiq yəqin ki, öz taleyini qabaqcadan duyurmuş kimi – “Yazmaram, a dostlar, sizdən olmasam!” – deyə (şeirin ancaq bu misrası yadımda qalıb) atəşin bir şeir oxudu. Bu şeir daxili bir sədaqətin, saf vicdanın səsi idi. Ona görə Müşfiq xitabət kürsüsündən düşərək həyəcan içərisində Səmədə yanaşdı və onu qucaqladı. Onlar qardaş kimi öpüşdülər. M.Müşfiq qazandığı müvəffəqiyyətin təsiri altında “Səməd! Gərək ya mən yaranaydım, ya sən!” – deyə bir növ zarafat etdi. Səməd isə cavabında, “hər ikimizin yaranmamız daha gözəldir!” – dedi və onu yenidən qucaqladı.
Bir neçə gündən sonra M.Müşfiqin faciəsini eşitdik… Bu xəbər Səməd Vurğunu sarsıtmışdı. Həmin gün biz Kommunist küçəsilə aşağı enirdik, Səməd dərin düşüncələr içərisində idi, o ətraf aləmi tamamilə unutmuşdu, dinməz söyləməz addımlayırdı. Biz Sabir bağına çatdıqda Səməd Vurğun dayandı və mənim daha yaxşı eşidən sol qulağıma əyilərək rusca “Poqib velikiy talant!” – dedi. Səməd Vurğun ömrünün axırına qədər Müşfiqi unuda bilmirdi.
1938-ci ilin yazında və yayında Səməd Vurğun haqqında söz-söhbət yayılır və adamlar pıçıldaşırdılar. Belə dedi-qodular duyan və düşünən dostları dəhşətə gətirirdi. Səməd Vurğun isə qətiyyən sarsılmırdı, ədalətin təntənəsinə inanırdı. 1938-ci ilin avqust ayının ortalarında mən Kislovodskdan qayıtmışdım. Səməd Vurğun öz ailəsi ilə birlikdə orada qalmışdı. O yay Cəfər Xəndan da Səmədlə qonşuluqda olurdu. Mən Kislovodskdan qayıdan günün səhəri işə (V.İ.Lenin adına Pedaqoji İnstitut) gedən zaman İyirmialtılar bağının qarşısında böyük sənətkar H.Sarabski ilə rastlaşdıq. O, oynaq gözlərilə ətrafı yoxlaya-yoxlaya xəlvəti “nə xəbər var” – deyə soruşdu. Mən dedim ki sağlıq salamatlıqdır. Sarabski həyəcan içində “Məndən gizlətmə, Səməd hardadır?” – deyə təkidlə soruşdu. Mən onu inandırdım ki, Səmədi üç gün bundan qabaq Kislovodskda qoyub gəlmişəm. O, çox sevindi, gözlərinə sanki işıq gəldi, sifəti alışıb yanmağa başladı və pəsdən incə, məlahətli, ancaq ikimizin eşidə biləcəyimiz bir səslə Səmədin “Macəra” poemasından bir parça oxudu:
Yaxşı yadımdadır on beş il əvvəl
Özgə qundağında layla çaldığın.
Uzun saçlarını yolduqca hər əl
Qul kimi qolları bağlı qaldığın.
Yaxşı yadımdadır hər səhər erkən
Nehrə çalxadığın, qaymaq tutduğun…
H.Sarabski şadlığından ağladı.
Səməd Vurğunu o dövrün, keçici də olsa, xoşagəlməz çarpaşıqlarından xilas edən xalq nəfəsi, el məhəbbəti, bir də özünün səmimiliyi, mərdanəliyi, iradəsi və gələcəyə inamı oldu…
M.Vəkilov.Ömür dedikləri bir karvan yolu.
B., “Yazıçı”, 1986, s.43-137.
Xavər Vəkilova
Mənim üçün çox böyük itki oldu, amma…
Yeznəm Abdulla Şaiq oğulluğa götürdüyü folklorçu Hümmət Əlizadəyə öz evində toy eləyirdi. Anam onlara köməyə getmiş və mənə də tapşırmışdı ki, dərsdən çıxıb ora gəlim, əl-ayağa dolaşmasınlar deyə uşaqlara baxım. Dərsdən çıxıb bacımgilə gəldim. Çoxlu qonaqları vardı. Məktəbli formamı əynimdən çıxarmamış səsli-küylü uşaqları öz otaqlarına apardım. Ara qapını örtərkən Səməd məni görüb, Abdulla Şaiqdən soruşur: Şaiq əfəndi, bu qız kimdi? – Baldızımdır, Xavər, övladımız kimidir. Gəlini gətirmək məqamı çatanda evdən yalnız böyüklərin çıxdığını görən Səməd deyir ki, Şaiq əfəndi, nə olar, qoy Xavər də bizimlə getsin.
O vaxtkı qanunlara görə azyaşlılar böyüklərin icazəsi olmadan onlarla birlikdə əyləşməz, toy və nişan məclislərinə getməzdi. Buna baxmayaraq, bacım yuxarı qalxıb, mənim də gəlin dalınca gedəcəyimi bildirdi. Gözlənilməz xəbərdən özümü itirib nə edəcəyimi bilmirdim. Maşına əyləşdim və gedib gəlini gətirdik.
Yenə qonşu otağa keçmək istəyirdim ki, Səmədin səsi gəldi:
– Şaiq əfəndi, bəs Xavər bizimlə əyləşməyəcək?
Onda hiss etdim ki, Şaiq əfəndinin Səmədə hörməti hədsiz olduğundan istəklərinə qarşı çıxa bilmir. Odur ki, bir söz demədən əlimdən tutub məni masa arxasında Səmədlə üzbəüz əyləşdirdi. Özümü necə aparacağımı bilmədiyimdən və utandığımdan qıpqırmızı qızarıb süfrənin saçaqlarını hörürdüm. Səməd isə gözünü üzümdən çəkmirdi.
Ertəsi gün bacım bizə gəlib dedi ki, Səməd Xavərlə evlənmək istəyir. Atam razılıq vermir, deyirdi ki, Xavər uşaqdır, hələ heç yeddiillik məktəbi bitirməyib!
Elə həmin gün Səməd bacımın böyük oğlu, sonralar tanınmış elm xadimi olan Kamal Talıbzadəni dilə tutub onun vasitəsilə mənə məktub göndərmişdi. O, mənimlə görüşmək istəyirdi. Səmədin fikrindən dönmədiyini görüb qərara aldılar ki, son söz mənim olsun. Çünki Səməd inad edirmiş ki, əgər mənimlə şəxsən görüşsə, onunla evlənməyə razılıq verəcəm. Nəhayət, görüşümüz Şaiq əfəndigildə təşkil olundu. Otaqda ikimiz oturmuşduq, Səməd indiyədək keçirdiyi çətin və əzablı həyat yolundan danışıb, kasıb olduğuna görə qızların onunla ailə qurmaqdan imtina etdikləri haqqında danışdı…
Böyüklər razılıq verdikdən sonra nişanlandıq və iki il nişanlı qaldıq. Toy günümüz indiyədək yadımdadır – 1934-cü ildə 16 yaşım tamam olan kimi bizə məclis qurdular. Toyumuzda şair və yazıçılardan Mikayıl Müşfiq, Hüseyn Cavid, Mirzə İbrahimov, Sabit Rəhmangil, Mehdi Hüseyn, Cəfər Xəndan, Yusif Vəzir Çəmənzəminli, Yazıçılar İttifaqının sədri Məmməd Kazım Ələkbərli və digər tanınmış şəxslər – ailəli olanlar ailəsi ilə, olmayanlar özləri iştirak edirdilər. Rəhmətlik Əhməd Cavad məclisdə tamadalıq edir, xanəndə Hüseynağa Hacıbababəyov oxuyur, Qurban Pirimov isə tarda onu müşayiət edirdi.
Biz məclisə daxil olan kimi Müşfiq ayağa qalxıb bu şeiri dedi:
Gecəyə aydımı, bəy gəlib çıxdı,
Günəşmi, yanında gəlinə bir bax?!
Taledəndimi bu, qənirsizdiər,
Çəmənmi, əlində gülünə bir bax?!
Bu el, bu obanın əziz Xavəri,
Olmaz gözəllikdə tay bərabəri.
Çağırın, kimlərin yoxdu xəbəri,
Səmədə saldığı meylinə bir bax!
Şairlər yığnağı qan qardaşıdı,
Səməd bəy bu gülün sarmaşığıdı,
Xavər məclislərin yaraşığıdı,
Sünbülmü, süsənmi, telinə bir bax?!
Bu yerdə süfrəyə plov gətirdilər, Müşfiq dayandı, plov dolu buludlara baxdı, güldü, gülüşü indi də qulaqlarımdadı, elə gülə-gülə də şeirin ardını tamamladı:
Plov gəldi, Müşfiq, təbin dayandı,
Boşqablar səsləndi, məclis oyandı,
Alın çəngəlləri, o yan-bu yandı,
Boşqabın içinə, çölünə bir bax!
Yer-yerdən gülüşdülər, əl çaldılar, keçib başda əyləşdik. Birdən hamı dönüb, Səmədə baxdı – şeir istəyirdilər. Səməd ayağa durub bu şeiri dedi:
Sevgilim, Xavərim, son bahar çağı,
Uçub tökülürdü ömrümün bağı,
Həyata küsmüşdüm sözümün sağı,
Üzümə ilk dəfə gülən sən oldun,
Şairin qədrini bilən sən oldun.
Qaşların sürməsiz, üzün boyasız,
Budur xəyalımda aradığım qız,
Deyərək, nə qədər sevindim, yalnız –
Qızların vəfası olmayır deyə,
Düşdüm əvvəlləri ümidsizliyə…
Rəng alıb, rəng verən ismətinlə sən,
Həyata qaytardın məni yenidən.
O ilk təsadüfün xəyalıyla mən,
Həftələr yaşadım, aylar yaşadım–
Bir gün evinizdə çəkildi adım.
Sən ey bağçaların, bağların barı!
Könlümün sultanı, qəlbimin yarı!
O gün qapınıza gəldi çoxları,
Fəqət, sən dedin ki, ölməz sənətkar,
Mənim ölməzlərə məhəbbətim var.
