скачать книгу бесплатно
Атын дьо??о аралдьыйан
Улахан тапталы умнума, до?оччуок.
Мин курдук таптыыр ки?ини
Бу сиргэ булары? саарбах.
Быстах санаа ухханыгар
Былдьатыма тапталбытын,
Араас эр бэртэрэ
К?рс??хтэрэ ?р??т?н.
Улахан тапталы умнумуох,
Умайар сулу?у? мин буолуом,
Таптыыбын эйигин, сэгэриэм,
?йэлэр тухары таптыа?ым.
Дмитрийи?.
* * *
Тапталинам, привет!
Дуу?ам олох уоскуйбат, санаам барыта эйиэхэ. О?ом сыы?а, т??? эрэ ахта сылдьа?ын. Олох умнан кэбисти? дуу? Хайдах эрэ к?н??л??х санаам кэлэр, автобуска таах сибиэ бэйэм атаарбаккабын диэн кэмсинэбин.
До?орбор
До?орбор эйиэхэ анааммын
Ыллыахпын-туойуохпун ба?ардым.
Олус диэн ахтыбыт омуммар
Айманар с?рэ?им дьиктитик.
Тапталга бигэнэн мин эмиэ
У?уннук, дьоллоохтук олоруом.
Эйиэхэ анаабыт с?рэхпин
Чиэстээхтик, ыраастык толоруом.
Ахтар му?ун билэммин
Айманабын, до?оччугуом.
Кэлиий миэхэ т?ргэнник,
Куу?уом, сыллыам барахсаммын.
Олунньу 10 к?нэ. Киэ?э 22 ч. 06 м?н.
Дима?.
* * *
Инночкам, дорообо!
Киэ?э 10 ч. 55 м?н. Б?г?н ?лэбиттэн кэлбитим, Вера «маама звони гынна» диэн ??ртэ. На?аа ??рд?б?т. Жаркой бу?ардым. Онтон бэйэ? звоннаабыккар куоласкын истэн, бирээмэ к?т??хп?н кынатым эрэ суох. Мин кэргэним т??н кэлэр диэн ?лэбэр к?н а?аара барбатым. Б?г?н бары да настырыанньа б???б?т. Чэ к??тэн-к??тэн, ахтан-ахтан к?рс??эрбит а?ыйах чаас хаалла.
К??скэ да к??скэ ууруубун-сыллыыбын.
Дима?. Олунньу 11 к?нэ. 11 чаас 06 м?н.
* * *
Дорообо, к?нд?ттэн к?нд?б?т, маамабыт Инна!
Сурук суруйан ахтыл?аммын та?аарабын, хайдах эрэ кэпсэтэ олорор курдукпун. Киэ?э аайы ночной ырбаахыгын сыллаан баран утуйабын, сыты? хаалан хаалбыт.
Чэ, бары ?ч?гэйи, дьолу-соргуну кытта Дима?.
Ууруубун-сыллыыбын, на?аа к??скэ таптыыбын. Олунньу 27 к?нэ. Киэ?э 6 ч. 45 м?н.
* * *
Инночкам, привет!
?т?? к?н ??мм?т?нэн, олунньу ый б?тэ?ик к?н?нэн уруйдуубун-айхаллыыбын. Сааскы ылаа?ы к?ннэр са?аланаллара бу кэллэ, арай мин о?ом кэлиэн ба?арбат. Хаайтаран сытар сураххытын телефонунан истэбин. На?аа да а?ынным, до?оччуок, санаам барыта эйиэхэ. Олус да долгуйан барыах курдукпун. Эмискэ ба?айы хараастан ылабын, халлааным хара?арар. О?олорум ??рэнэ бардылар, сарсыарда туран глазунья бу?аран биэрдим.
Со?отох хаалар на?аа ку?а?ан эбит. Билиэппит умайарыгар тиийдэ, эн суоххун. Эйигинэ суох концерт соччото суох буолуо дии.
Чэ, к?рс??ххэ диэри, ахтабын, таптыыбын. Ууруубун-сыллыыбын.
Дима?. Олунньу 28 к?нэ. Сарсыарда 8 ч. 25 м?н.
* * *
К?нд? ки?им, Инночкам, привет!
Бу к?рс?рб?т а?ыйах чаас хаалла, ол эрэн сурукпун син биир суруйан хаалабын. Ма?а?ыы??а тахса сырыттым, ону-маны ыла. Зина: «Туох алдьархайын ??рд???» – диир. «Тыый, Иннам кэлэн и?эр», – диэтим. «Ол да и?ин», – диэхтиир. Кэлэргэр миин ?р? сылдьабын, киэ?э собо сиэхпит.
??р??
Б?г?н ??р??, б?г?н дьол —
Маамабыт барахсан и?эр!
Оо, т??? эрэ ?ч?гэй буолар
??рэн-к?т?н киирэри?,
Ахтан иэдэйбит дьону
Ууруу-сыллыы сылдьары?,
Бу харахпар к?ст?н кэлэр
К?л?м?рдэс мичээри?.
Ол эрээри эмиэ толлобут
Маамабыт са?атыттан,
Кини к??ст?? оргуйан
М???н-этэн барарыттан.
Чэ, к?рс?рб?т 1—2 чаас хаалла буолуо, этэ??э айаннаа.
?р?? бииргэ тапталы? Дима?.
Кулун тутар 4 к?нэ. Понедельник. 9 к?н буоллу?. Сарсыарда 8 ч. 45 м?н.
К?н аайы 2-лии суругу суруйдум.
* * *
Тапталлаах до?орум Инна, привет!
Б?г?н сарсыарда 5 ч. Итииргээн у?угуннум, онтон ха?ыат аа?а сыттым уонна бу о?обор сурук суруйан эрэбин. Т??? да ыраах сырыттаргын, санаабар субу баар курдуккун, ахтарым-саныырым к???э бэрт буолан, олох куу?а сытар курдукпун. Эйигин ахтарым бэрт буолан, уум олох к?т?н хаалла. До?оччугуом, ха?ан кэлэ охсон уоскута?ын? Бэ?э?ээ киэ?э телефонунан ахтыбытым аа?ыар диэри кэпсэтэн на?аа дуо?уйбутум, олох субу баар курдуккун.
Чэ, бары ?ч?гэйи кытта о?онньору? Дмитрий.
Ахта-саныы, ?йд??-таптыы хаалабын. Ууруубун-сыллыыбын.
Муус устар 18 к?нэ. Сарсыарда 6 ч. 47 м?н.
* * *
Ахтар-саныыр, ?йд??р, таптыыр, долгуйа к??тэр кэргэним Инна, дорообо!
Бу олус к??скэ ахтан, кэлэргэр тиийбэккэ сурук суруйан эрэбин. Ха?ан да кыы?ырсар буолумуох, туохпутун былдьа?ыахпытый. Мин эйигин на?аа к??скэ, ис с?рэхпиттэн таптыыбын, ону бэйэ? да сэрэйэр буолуохтааххын. О?ом сыы?а, олох кыайан тэйсиэ суохпут, биир-икки к???э ара?ыстыбыт да, ахты?ан барабыт. Оо, таптал, олус да к??стээх эбиккин, урут маннык олох буолбат этэ. Телефонунан куруук саана?ын, «тиийдэхпинэ аахсыахпыт» диэн. Туох буруйбар? Олох ?йд??б?пп?н, оонньуур бы?ыылаах дии саныыбын. Бэ?э?ээ «Семейные узы» к?р?-к?р?: «Оо, дьахталлар ??ннэр эбит», – дии саныыбын, ол мин о?обор, конечно, сы?ыана суох диэн эрэнэбин. Ол и?ин олус к??скэ таптаан эрдэ?им буолла. Тапталбытын харыстыах, дьон ону-маны ?л?ннэрэн кэпсиирин итэ?эйимиэх, бэйэбит эрэ албынна?ымыах.
Тапталга буруй суох
Таптыырга буруй суох, до?оруом,
Олу?ун к??скэ да таптыыбын,
Кэрэчээн уостаргын уураары,
К?н аайы кэтэ?эн эрдэ?им.
А?ыйах хонукка арахсан,
Ахтыста с?рэхпит олу?ун.
Омуннаах тапталга ылларан,
Олохпут у?уо?а би?иэнэ.
До?оруом, эн бааргын мин с?рэхпэр,
Атыны букатын билбэппин,
Эрэнсиэх бэйэбит иннигэр,
Ха?ан да с?тэрсибэт ту?угар.
Сэтинньи 22 к?нэ,
Дима?.
* * *
Сэгэрим, Иннам, привет!
Бу олох эрдэ у?уктан баран турдум. 5 ч. 40 м?н. у?уктубутум. Олох иэдэйии?икпин бы?ыылаах. Биир к?н? нэ?иилэ а?ардым. Ахтарым бэрт, бу сир ?рд?гэр таптыыр ки?игинээн куусту?ан сытар са?а ?ч?гэй суох эбит. Чэ, хайдах эмэ тулуйар инибин. Кытаат, доруобай эрэ буол. Бары ?ч?гэйи кытта Дима?.
К??скэ да к??скэ ууруубун. Арба, сыттыккар сыты? хаалбыт, ону сыллыы хоннум.
29/XI. 6 ч. 44 м?н.
* * *
К?нд?ттэн к?нд? ки?им, Иннам, привет!
Эйигин санаан уум олох к?т?н хаалла. Мантан т??н ха?ыат аа?ар буоллум. Уопсайынан суох бириэмэ?эр кыайан утуйбакка сору к?рд?м. Баар эрэ буоллаххына, утуйар эбиппин. То?отун олох билбэппин. О?ом сыы?а, суо?у? на?аа ку?а?ан, олох ылларан кэбиспиппин, к?н? бы?а эйигин санаан тахсабын, барахсаным тугу гына сылдьара буолла диэн. Халааты? абырыыр, кэлэ-бара сыллыы сылдьабын. Ии, о?ом барахсан, т??? да м?хт?рг?н олус к??скэ таптыыбын. Чэ, к?рс?рб?т олох а?ыйах чаас хаалла, утуйа охсубут ки?и.
На?аа к??скэ таптыыбын. Ууруубун-сыллыыбын.
14/IV. Т??н 1 ч. 40 м?н.
Дорообо, таптыыр кэргэним Инна!
Сэгэрим, олох ахтан иэдэйдим, а?аарым эрэ хаалла бы?ыылаах.
К?рс????
К??тэбин, до?оруом, олу?ун
Ол кэми, к?рс????н?,
А?ынным да?аны эйигин,
К?нд? к?м?с биэбэйим.
??р??нэн толорор дьиэ и?ин
Эн к?рд??х к?л??? ?р??т?н,
Чу?куйда дьиэбит эн суоххар,
Айманна дуу?абыт барыбыт.
Кэлиий дуу, до?оруом, т?ргэнник,
Уоскутууй с?рэхпит т?л?н?н.
Долгуйар Дьокуускай сиригэр
Кэтэ?э хааллыбыт би?иги.
Муус устар 24 к?нэ.
Дима?. 18.00 ч.
Инна билигин бу суруктарынан к?ннээ?и оло?ун сырдатынан, ааспат-арахпат ахтыл?ан буолбут тапталыттан сылаанньыйан, эрэллээх, бигэ тирэхтээх курдук сананан иннин диэки дьулуруйар. Суруктардаах альбомун к???э хаста да хабан ылан бу курдук аа?а олорор буолар. Инна кэргэнин к?м?н баран с?рэ?ин ха?ыытын, дуу?атын кыланыытын суруйбут бэйэтин суругуттан эмиэ айманан, ытамньыйан ылла.
«Дима, Дмитрийим барахсан…
Эйигинэ суох сылдьыам, ??р??м-к?т??м, бэйэбин толору дьоллоох ки?инэн аа?ыныам диэхпин санаам буолбат. Бу сиргэ к?нд?ттэн к?нд?б?н, нэ?иилэ к?ст?б?т та?арам бэлэ?ин, эйигин, куоттардым, былдьаттым, м?лч? туттум.
Би?иги буруйбут буолуо дуо, хойутаан к?рс?б?пп?т?! Оо, олорбут сылларбытын т?тт?р? эргиппит ки?и баар ини! Бачча булсан баран саатар 10-ча сыл бииргэ олорор дьолбут суох буолла?а. Суох буолаахтаата?а, барбыт эргийбэт, ?лб?т тиллибэт…
До?орум о?ото, итэ?эй дуу… Эн буола?ын мин с?рэхпин с??йб?т, дуу?абын долгуппут, тапталбын, иэйиибин иккистээн тыыннаабыт, ха?ан да ааспат-арахпат, с?ппэт-симэлийбэт мин улахан тапталым.
Мин эйигин, к?нд? ки?ибин, ха?ан да умнуом суо?а. Тыыннаа?ым тухары т??лбэр к?рс??м, санаабар кэпсэтиэм. Ааспыт оло?ум оспот баа?а, сэниэбин э?эн, санаабын самнаран, хара?ым уутунан сууннаран барбыты? на?аа да абалаах, кы?ыылаах. Олус ыарахан. Быра?аай.
?н?р биир киэ?э бу суруктары Ася?а к?рд?р? олорон эмиэ ытаан-со?оон барбыта.
– Ася, олох то?о олус уустугуй? То?о сатамматый би?иги, хойутаан к?рс?б?т дьон, арыый да у?уннук олоро т??эрбит?! То?о дьыл?а хаан т??рт эрэ сыллаах дьолу быктаран баран былдьаан ыларый?
– Инна, олох о?о?уута, ыйааххыт буолла?а. Хайда?ын да и?ин эн дьи?нээх тапталы, улахан тапталы биллэ?и?. Мин урут да эппитим дии, онноо?ор би?иги, чугас дь??гэлэри?, эйиэхэ кэлэн ааспыт дьолунан дьоллонон олоробут. Бу орто дойдуга таптал баар эбит ээ дэ?эбит. Дьи?нээхтик таптаабыт эр ки?ини илэ биллэхпит, ол тапталтан эн хайдахтаах курдук кыыс о?олуу иккистээн тыллыбыккын, тупсуоххунан тупсубуккун к?рд?хп?т. Билигин би?иги эмиэ эрэллээхтик, улаханнык таптал баар дэ?эбит, – диэбитэ Ася.
Инна, дири?ник ???э тыынан кэби?э-кэби?э, альбомун т????гэр хам куу?ан оттуллубут о?ох иннигэр олорунан кэбистэ. Та?ырдьа эмиэ к?????? ардах т??эн сабыгыратан барда…
Кыыс кырдалыгар
Оо, дойдум барахсан, к?нд?г?н да?аны! Салгынныын, сыттыын-сымардыын с?рэ?и-быары ортотунан киирэн то?о ба?ас ?ч?гэйэй! Уулусса то?ойун аайы тохтоон кэпсэтэр биир дойдулаахтарым, били оруобуна Исай Брызгалов ырыатыгар ылланарыныы, ийэ, а?а курдук чугаскыт. Сыл-хонук баттаан э?иги кырдьыбыккытынан к?рд?хх?, к?н-дьыл да барбыт, ол аата саас да ырааппыт буолла?а».
