скачать книгу бесплатно
– Bo ?i?iyoy?-x?b?m s?y.
– ?i h?yvoni s?y obiriy?ninim,-votise. ?mo ??y s?s bire nizin?y ??y p?nc?s varde. Im ?i qil?y yol? siri linq be. P?nc?m vindey?d?, ??y pus bakam b?v?c ome fikim karde. Mi ?y ?i kom t?r?fo pus kardes, zind?nibim. Ksuri ?imis? zir?k bese. ?mo az b?y har curi kom?q ?ti kard?bim. I ruj b?dirisi kulsiy?ymon. Oxo?d? pusimon karde vardimone ?i k?yuti bonis?mon pegande. ?v, di ruj ?i h?si yiyo mande t?miz hisk b? b?pest? vardime ?i noli ?v?z?d? ist? hit?vir?d?m ogande.
?i an? mand? b?pest?, ?m? da-donz? ruj b? c?nubi t?r?f simon. ??m? azug? ruj-b?-ruj oskor? b?kam beyo d?mandimon g?no?t karde. ?mo b? k?no ?nc?x ??m? sin? ov or?xey?d? besed?bimon. Mi b? Avropa q?miyon de ros ome umi Gambii, Senegal, Havz? vini ya?n ?i har qil?y co ru ?trof?d? ?bi? b? qil?y mand? vir? se c?zir? p?ydo karde, ya?n z?nciyon (siyo gulon) das?d? t?l?f b?ninbim. Co ?or?s ni. Mi zind?bim ki, c?mi Avropa q?miyon b? har t?r?fi bisun?n, b? Gviney sahilon, b? Brazilya ya?n b? Miyon? Hindiston ojn?n ?i Havz? vini toniku d?vard?ninin. Iql? sixan-ya bo Avropa q?miyon p?ydo karde, ya?n bo t?l?f beyom sixan do?be.
B?pe vot?y t?ki da ruj?n b? sahili dorozi b?st? romon d?vom karde. Oxo?d? mi bo insonon nijiy? viron de inson jiy? viron ?v?z bes hissim karde. Di-se vir?d? sahil?d? od?mimon vinde. ?von h?m? siyo b?d?nin? quciliy? od?mon bin. I k?r? b? hisk bese ??von toniku sem piy?y. ?mo ?imi agilmand? m?sl?h?t ?k?m Ksuri bimi rozi nibe.
– Niy?piy?se,-votise.
?mo mi ha ?okn? bed?-bibu de v?hsiyon bo sixan kardeyo q?mim b? k?no nez barde. ?von ?imi fiki b? s? d?qinin. ?von be siloh bin. ?mo ?i qil?y das?d? doroz, nozik? l?voy hesbe; Ksuri ?i l?vo (mizrag) niz? bes iy?n ?i siyo gulon d?y ?an? diy?ro bibu ?ok yeson q?pis y?y. B???y qoros?n mi q?mim b?pes rom?y ?nc?x de isoron d?mandim q?p je, sift? k?r?d? ??m? v?sy?n beku ?vonim b? s? d?gande. ?von b? s? d?qinin. B?m? c?vob doe isor?d? b?m?no xor?k vardeyo ??m? q?mi oq?teyo m?hlumatison doy. Tos? ?imi vokiri nisande ??von?d? di k?s b? vir?y til?yn. Nim sahaf d?vard?nibe ki, ?i qil?y dusis? di yol? po? hisk kard? qujd, ?? qil? kulis? qil?y qus? oqard?yn. Im y?gin ki, t?xil b?nine. Peso m?hlum be ki, b?viron?d? b? t?xili ?mand? qil?y sey. ?m? imoni de qil?y yol? roziy?ti bo g?bul kardeyo hozi bimon.
?mo do? baxsisi ?okn? b?be se? ?i v?hsiyonku tarse qoros b? sahil beseyo curu?t kard?nibimon. ?von?n ??m?ku kam tarsed?nibin. Oxo, ?von ?i ??tin?tiku bo har di t?r?fiyo qil?y nitars? bes? roson p?yd? karde. Dil?d?s qujd iy?n hardin? se ?bi? qus?son sahil?d?son noy, diy?ro okiriy?yn. De joqo b?m? qujd? poon de quson b? bark?z vardeyo imkonison doy. Peso ojn?n b?st? navkon?ni vir? om?yn.
?m? de isor? ??vonkumon roziy?ti karde. Toj?d?n b? ro d?qineyo hozi bey?d?, b?von qil?y yol? ?oki karde firs?timon p?ydo karde. H?l? ?i sahiliku co b?nibimon ki, berd?m ?i bando ?an? bivotos diql? yol? v?hsiy? h?yvon duz b? diyo t?r?f tileson vindimone. ??von?d? qil?y b? iql? t?r?f tiled?be. Sahil?d? ?bi? od?mon?n b?n?y tarsi iy?ndi eq?te-eq?te tiled?bin; jenon h?niy?n ve tars?yn. ?nc?x niz?yn? od?m ist? viro lived?nibe. ?mo h?yvonon b? hi? k?si diy?nikard?y duz om?yn ist?nison b? diyo sodoy. Joqo bizin ki, ??von c?mi m?gs?dison d?nisteyb?n. Berd?m ??von?d? qil?y lozimb? d?r?c?d? b? bark?zi nez om?y. Mi qil?y joqo hol hi? ??s kard?nibim. B? sahat ?i tifanqi qil?ymi pur karde, ? diqlon pur kardey?n b? Ksurim dasparde d?mandim desmeni ??s karde. Tos? ??y b? tifanq? m?nzil r?se mi ??xm?xim d?kirniy, qull? sof b? ??y s? qini. ?v b? sahat b? ov ese, toj?d?n b? ovi dim bese tase-tase b? sahili t?r?f d?mande sinov harde. M?hlum be qoros ?v de maqi b? canq be. ??y yar?o s? xun iy?n ha b? ov esey?d? b? ??y l?v? s? oviku n?f?sis biriy?be, tos? k?nos nizin?y sinov harde tas?y.
?i tifanqi s?do ?m?s, ??y ot?si ?vind? v?hsiyon tarsi iy?n ??von t??ccubi vote mumkun ni. B?vay tarsi joqo b? z?min doroz b?bin ki, joqo bizin mard?bin. ?i h?yvoni ese iy?n ?im? bo nez omeyo isor? karde vindey?d? b? curu?t om?yn ,bo mard? h?yvoni bevardeyo b? ov d?sin. Mi fik nikard?y ?i h?yvoni kom vir?d? eses t??yin karde zind?nibim. ?unki ??y tas? vir? diris xun be. De yol? muskul?ti h?yvonim p?ydo karde de jiy?m d?base. ?i jiy? tikim bo v?hsiyono sodoy. ?von?n okirnisone b?biyeson bekirniy. Im h?yvon, nadir? cinsin, ?an? bivotos mahbub xol-xolin, qil?y yol? p?l?nq be. ?i c?md?ki ?trof?d? ?mand? v?hsiyon de heyr?ti ?st? dason b? osmoni t?r?f ros kard?bin. ?von, ? h?yvonim de ?i?i je b?st? agl d?viziqine zind?nibin.
?imi tifanqi s?doku tars? ? iql? h?yvon b?k?no bese, b? bandi t?r?f til?y. ?i j?b? h?yvoni qujdi z?nciyon harde piyeson famey?d?, b?s? d?qinim, ?y b?von bibaxsim ?ok b?be. H?yvoni ?von bost?no peq?teyo isor?m karde. ?von tos? imi b?s? d?qine ve rozi bin iy?n vaxti qin nikardeyo b? ko d?qinin. ??von ??xuson nibe. ?mo tij? t?v? iy?n de tik tij? ?uon ?i p?l?nqi pusison joqo cald iy?n r?y evate ki, ?m? de ??xu joqo r? n?zinimon karde. ?von b?mison qujd t?klif karde. Mi de isor?, ?vim b?von baxs?, ?mo ??y pusi piyeyim ?vonim de isor? b? s? d?kande. ?von sof de yol? h?v?si rozi bin, g?yzi bimi bomonison ?i navkon?nis?n ve azuk?son varde. Min?n ??von ?i? beson nizine-nizine g?bulim karde. Peso ovim?n piy?y. ?i ov? gabon?d?m qil?y peq?te s?b?jiyem karde. Dimiy?n ??m? ovi or?xe iy?n b? sin? ovi ehtiyocimon be ?vonim b? s? d?gande. B?v?d? ?von ist? zivon?d? seysoni vote iy?n ??von miyono diql? jen co be bo oviyo sin. Itk? d?vard?nibe ki, ?i qiliyo tumo kard? ?bi? qil?y yol? gabi b? puri sin? ovison varde sahil?d? b? z?minison noy (j?qo m?hlum, ?von im qiliy? gabon h?siy?d? patd?n). Mi Ksuri de ov? qulonim b? k?no bo oviyom vigande. ?y?n gabonis de sin? ovi puris karde vardise.
De joqo?n harde, ov iy?n b?m? m?hlum hardin? kavunku ehtiyotimon q?te, ?i gon?g?piy? z?nciyonku co bimon; h?ni i k?r?n b? k?no benis?y yonz? ruj de navkon?ni istikam?ti romon karde. Oxo ponz? mil m?saf?d? ??m? nad? diyo?d? doroz ?bi? qil?y nozik? z?minim vinde. H?vo sokit be, bo vini r?qardeyo ist? rom b? oj? diyo qordiniy. B?v?d? ?m? de??y or?xi dimb?dim omey?d? ?i sahiliku s?s mil b? diy?ro, ?i B?hr-muhiti t?r?fo oskor? ?iy? qil?y co z?minim vinde. Im ?i doroz? vir? Havz? vini bes diy?ro?d? ?bi? z?mini bi nom?d? qil?y c?zir? bes zin?me. ?mo c?zir? ve diy?ro be, ?i? bik?m zind?nibim. B???y t?r?f se curu?t kard?nibim. Berd?m ?i Ksuri zik-zikim m?s?y:
– C?nab, c?nab, vokir! G?mi!
F?gir? hird?n im q?mis mutl?k ist? ?k? q?miyon?d? qil?y ?m?ni t??gib kardeyo vigande, qimon kard?be, b?rk tarsed?be. ?nc?x mi ?i ?r?bonku kom d?r?c?d? diy?robemon zineku ??vonku nitars? qil?y hol?d? bem b?yim vote. Tos? ?i k?yuto bese de q?mi vinde b? ico ??y qil?y ?i Portoqizi bes?n t??yinim karde. «M?q?viji ?sir? q?miy. B? is? b? Gviney sahil bo z?nciyo sed?»,-votime b? fik sim. ?nc?x de digg?ti diy?kard? b?pest? ??y b? co vir? ses iy?n b?k?no nez se fik?d? nibes vindime. B?v?d? mi c?mi vokironim okarde b? oj? diyo t?r?f ?si? q?miy?d? ?bi? od?mon n?z? b?st? c?lb kardeyo ist? dasiku om?y d?mandim karde.
?mo itk? b?pest? b? s? d?qinim ki, de qil?y yol? suru?ti bis?mon?n, ojn?n ??m? isoron vinde zin? b? qil?y m?saf? r?s? nib?nemon. G?mi ??m? toniku d?vard? ?m?nis vinde zin?ni umi kard? vaxt?d? ?von ?m?nison de durbeni vosit? vind?soneb?n, Peso ?von minison b? s? d?gande ki, ??m? q?mison ?i Avropa qil?y es? q?mison hisob kard?. B?von r?seyo ist? vokironison ekirniy; se sahat d?nivard?y ?m? b?von r?s?ymon.
?von b?mi de portiqiz? zivoni, de Ispaniya zivoni iy?n de fir?nqi zivoni sixanison vote. ?mo mi bi?imon hi? qil?y b?s? d?niqinim. Oxo?d? i k?s sotlandiy?vij? matrosi dimis inqilisi zivon?d?s sixan karde. B?v?d? mi inqilisbem iy?n mini ?sir ?q?t? ?r?bonku tilem b?y vote. ?i sixanon b?pest? ?von mini iy?n ?imi h?mroson de yol? hurm?ti g?bul karde ??m? ?rzag iy?n boon bark?zison b? q?mi s?y.
?imi eqiniy? ? beumiy?, ?i qon? holiku roxniy? toj?d?n b? ozodiyy?t bes? miku of?y? ?bi? ? sodkom?fi har k?si b?ne b? s? d?qine. Mi b? sahat bost? r?xe qoros ist? c?mi hesi-nim b? kapitani baxseyo t?klifim karde. ?mo kapitan de alic?nab? sif?ti miku hi?i nisese, tos? b? Br?zilya r?se ?imi seyon h?m? b?mb oqorodones vote:
– Brazilya sim? m?ml?k?tiku ?an? bivotos diy?roy. ?q?m sim? seyon bis?nom b? v?siy?ni b?mardeyon, b?v?d? sim?ni roxnem ?i foyd? b?do? Ne, ne sinior mi sim?ni tos? Brazilya be pul bard?ninim. ?mo sim? seyon tos? sim? b?st? m?hol sim?ni jiyovne b?ne.
IV f?sil. Robinzon b? Brazilya sed?. Nub?s?tin b? diyo besed? iy?n b? f?lok?t eqined?
Kapitan ?nc?x de sixani nibe, ko?d?n b? qil?y ulviy? dili molikbe. ?v, ?i matros?n?d? hi? k?s b?y niqine qoros ??y seyonis b? s?lik? d?kande, qil?ysi ?ok? siyahi q?te ?vonis h?m? b? qil?y ?o utogis doy qird? karde. Tos? b? Brazilya r?se ?okn? hesbe j?qo?n seyon siyahis b?mi doy. B???m? bark?zi m?s?l? omey?d?, kapitan de m?mnuniyy?ti b?y mist?ri beses izoh karde iy?n xahisis karde ki, b? ?an h?vate piyem bivotim. Min?nvotime ki:
– Ist? ??mi r?ftoron?d? an? ali??nab?tiyon nison doy ki, is?t b? hire-havate q?pd?sey?d? de hi? ?uri az b?st? moli geym?t nim?n? vote. Imi mi b?sm? ehd? sodod?m.
B?v?d? ?v, b?mi de qil?y nivist? iltizomnom? h?sto piastr[2 - Piastr ?i Ispaniya pule. B? ??m? h?st kopiqi musaviy.] doe zines iy?n Brazilyad? qil?y co mist?ri ?q?m h?niy?n ve bido ?v h?mon? migdori does geyd kard?be.
Tos? Brazilya ??m? s?f? ?an? bivotos ?ok d?varde. ?i visti di ruj s?f?k?s?ti b?pest? b? «Mug?dd?son» liman d?simon.
De joqo?n bi s?ft?d?n ?i f?lok?to r?x?ymon. ?i qil?y insoni b? qon? koy eqine ??yku bese t?ki ?imi qil?y?n kom mand?be. ?v?n, ?imi b?pest? ist? kard? kon t??yin kard?bim.
?i Porteqiz? q?mi kapitani b?mi kard? ?oki hi? vaxti ?i yodo benib?kardem. G?miy? kir?s miku nis?y iy?n ?imi seyonis?n t?mom-k?mol b?mis oqordiniy. Ilov? bo siri pusiyo ?il, bo p?l?nq? pusiyo?n vist piastris doy iy?n ist? c?mi izof?, bo h?vateyo dasdo?, ?? cuml?d? i yesik ??xir, di tifanq, ?i s?m tumo kard? mumi i hiss?s?n hiriy. Iql? sixan ist? molon vey? hiss? h?vat? b?pest? b? Braziilya sahil besey?d? ?imi cif?d? di sa vist piastrim hesbe.
Tos? b? Brazilya ome ?imi dus? kapitani minis b?n?y ist? b?st? qil?y solim? t?miz? dusi k?s barde. Im od?m de len?s?k? kasfe m?sgul ?bi? qil?y fabriki soyb be. Mi ??y k?d? lozim ?bi? g?d?r?d? mandim. Bi?imi qoros?n de s?k? isfehsolotiy?n osno bim. Iyo ?bion b? r?y davl?tmand iy?n ?ok ziyeson vindime. Brazilyad? mande iy?n debi koy m?sgul bem g?t karde. De das?d?m ?bi? puli i g?f?? vir?m icor? karde, ?i Londono vard? puionim?n hisob karde om? kastor iy?n ist? mol-?mloki plani d?mandim duz karde.
?slis inqilis ?bi?, Uelsi family?d? qil?y lizbonij? porteqiz? hamsu?m hesbe. De t?xmini ?v?n ?imi hol?d? be. ??m? de iy?ndi ?log?mon ve ?ok be. ?m?ni di k?siy?n ?qordin? pul ve kambe. Imin? di sorimon ve de ??tini d?vordbniy. ?mo ist? kastoronimon ov?rziniy g?z?nc karde-karde an? davl?timon qird? karde ki, semin? sori ist? z?mini i po?d?mon tam?ku kaste, yol? po?ys?n bo om? sori len?s?k? kasteyomon oq?te. Brazilyad? de t?xmini ?o sor jiy?ym host?-host? ist? konim b? nav doy; n? inki iql? ?ivr?y zivonim omute, h?tto b? diyo limani nezi ?bi? de San-Salvadori taciron?n qil?y yol? dusiy?ti ?log?m base.
Dist? hamsuon de San-Salvadori taciron vindey?d? ve vaxt b? Gvina sahil kard? di s?f?m h?x?d?, de ?yo ?bi? z?nciyon kard? hoson? hire-havatiku, mir?, ??xu, g?y?i, t?v? iy?n b? joqo seyon gizil? xok?, fili ast? sem votd?bim.
?von b?mi de yol? digg?ti qusison egande. Ruji ??m? qil?y ?ok? gon?gligimone hesbe: ?imi osno? taciron?d? ?an k?si ?imi toniku om?bin. Mi ojn?n b? h?mon? movzu dair qil?y sin? sohb?tim okarde. ?? ruji maskin? ??von?d? se k?s mast? r?b?d? ?imi toniku om?yn, votisone ki: isti ??mi sixanonimon ?trofin fikimon karde de qil?y niyon?kiliy? t?klifi isti toniku ome g?rorimon do?.
??von vot? t?klifi b? hi? k?si nivote ist? ar?d? niyon oq?teyo ?von mikuson sixan s?y, lov?son karde:
– ?m? h?m? milxvomon. Ko?k? q?teyo pulimon nibe qoros ??m? koon ve bev?c sed?n; sim? vitdon ki, sim? ?bi? m?ml?k?t?d? gizil? xok? iy?n co geym?tin? seyon b? das varde b?be. ?m? b? Gvina bo giziliyo qil?ymoni q?mi pid? bivgand?mon. Sim? ?yo seyo roziyon? D?von b? d?qes kardeyo har ?iyon bipiyo b?domon. B?sm? z?hm?ti qoros?n b?sm?n?n i hiss? b?qine.
Tikror kard?m ki, b?st? f?lok?ti ist?n s?b?b bem, joqo ?id? ki, ?imi b?xt?d?yb?n. Tos? vaxti ?i h?d?r? fikon nav?d? mandem nizin?y, is?t?n bi ?ok? t?klifim eetiroz karde nizn?me.
B?st? duson de m?mnuniyy?ti b? Gvina sem izhor karde. ?mo ?imi s? b?pest? b? ?imi mol-?mloki posibon be iy?n ?q?m oniqard?ym b?n?y ?imi nisondo?y ?imi koon b? ganun d?gande d?von s?rt karde. ?von ?imi s?rtison ve de yol? h?v?si g?bulison karde, de qil?y nivist? mugavil?nom? imimon b? qil?y r?smiy? hol d?gande.
Min?n ist? m?ngul iy?n geyri-m?ngul? mol-?mlokim ?imi mard? b?pest? b? portekizij? kapitani doe r?smi bibu ist? v?siyy?tnom?d?m nisondoy.
G?mi ist? vaxt ?d? de lozim ?bi? seyon t??hiz kard? be; c?mi im seyon de ?imi d?von d?bas? mugavil? dimi be. Bi k?r?d? 1659-ci sori sentyabri iy?d? xos nib? qil?y sahat?d? b? q?mim linq noy. Im ruj?n h?st sor ?imi b?nav ist? d?d?-n?n?ku b? niyoni ?i Huldaniku til? rujim be. B? vaxt?d? b? ??von sixani qus enigand?y b?n?y siton ist? b?xti bo imtihon kardeyo bes?bim.
H?jd? ruj ro kard? b?pest? X?tti-istivaku d?vardimon. B???m? musahidon qor?n? 7° 2' ?i kob?soni doroziy? dair?d? hi? ??s nikard? qil?y sidd?tin? voy ?m?nis q?te. ?v h?gig?t?d?n qil?y mehk?m? vobe. Navko ?i gibl?-h?si-pemo qined?be, peso b?r?ks iy?n oxo?d?, b? kob?soni-h?si-pem? t?r?fis peqordiniy. Joqo de d?hs?ti qined?be ki, donz? ruj ??y nav?d? q?mimon nizin?y idor? karde, b? talei pest odo? b? rikin? vo bard? t?r?f seyo m?cbur bemon. Bi donz? ruji midd?t?d? ha ruj maqi ??s kard?bim. ??m?n?d? hi? k?si bo s?lom?t mande umis nibe.
Vo ist? inodin? sidd?t?d? d?vom kard?be. ?m? ?i be umiy?ti dil?d? b? hol?d?, ?i matroson?d?, qil?y joqos zikk? j?y:
– Z?min!
?i k?yuto besimon h?l? ist? komvir?d? bemon t??yin kard? nibe ki, be soyb? q?mi b? sig niste. Tos? q?mi mande ovi b???y dil? hicum karde h?monbe.
G?mi b? sig b?rk nist?be; ?y bevarde mumkun n?biy: b?m?no mumkun ist?ni roxne ?mandiy. Diql?mon lotk? hesbe; qil?ysi ?i k?miku ehast?b?be. ?i b?rk? l?p?ku sukanis arsiy?be. Ist?n?n vilo b?be b? diyo em?be. Dimin?s s?lom?t be, ?y?n b? diyo egande ve yol? miskil? m?s?l?be. G?yzi bimi lanq be mumkun nibe. D?g?-b?-d?g? bo di po? beyos ehtimol hesbe. H?l? kali k?son ??y pet?k? s?doson?n m?s?be.
?i kapitani kom?q ?k? b? ?i ??xo ehast? lotk? t?r?f til?y. De q?mi co od?mon kom?q ?ti ?y ba ov egandeyo hozison karde. ?m? yonz? k?s bimon. B? lotk? pur bimon b? b??us om? t?pon orzu tabe bimon. Diy?m?k? ki, tufon b? kam be oj?n?n sahil?d? d?hs?tin? l?pon hicum kard?bin, h?m?n diyo ojn?n divin bed?be.
H?gig?t?d?n ve bev?c? b?m? hol?d? bimon. Lap oskor? ist? ese vind?bimon. Vokirimon nibe; ?q?m b?biy?n hi? foyd?s n?biy. ?m? b? sahili t?r?f b?n?y bo mardeyo m?hkum ?bi? od?mon sed?bimon. ??m? q?mi tos? b? k?no r?se b? h?zo po?-po? bes ?i l?pon miyon?d? vilo bes ?m? lap ?ok zind?bimon. De ?i vo s?h?te de l?pon z?rb? je de av?ri okirne dist? dasi b? maqi t?r?f nez bed?bimon.
?i q?mi b? sig nist? vir?ku tos? ?o mili g?d?r diy?ro b? b?pest? ?i besoyb? sukoni t?r?fo ?an? bivotos qil?y yol? l?p? b? lotk?s hicum karde. Im, oxon? ?kist? qil?y z?rb? be. L?p? de b?rk? zuy ??m? piyos hicum karde ki, i d?g?d? ??m? q?mi zir-z?b?r be. I n?f?s?d? ?i iy?ndiku iy?n ?i lotk?ku co bimon b? ov pevilo bimon. Hi? g?l?mi, ?imi tas? vaxt?d? ?imi ruhiku b? ?m?l om? ?? vaxtin? h?y?coni t?svir karde nib?ne. ?an? bivotos ?ok? sinov ?h?bim. Sinov harde ?ok zind?bim. Lap tased?bim. Bi hol?d? l?p? minis peq?te b? sahili t?r?f d?mande barde. Minis tos? mi?yy?n? qil?y sah?s barde, peso?n po?be, minis nim? maq kard? hol?d? husin? vir?yd?s va doy okiriy?y. Mi, an? ?i diyo ovim ebard?be ki, ist?ni hiss karde zind?nibim.
?imi agl b??imi s? qird? bey?d? ?i sahili sof ve nez bem vinde. Mi sof l?p?ku?d?bim. B? s?po pebim. De qil?y yol? suru?ti b? k?no til?ym. Im s?fn?ni l?p? mlni enlq?teyo b? k?no tiley?d?, b?v?d? r?xe sof zube b?s? d?qinim. Diyo, b?n?y b? yar? qiny? h?yvoni dum eqine t?ki b??imi dum eqiniy?be. D?y pe?ixeyo h?ni miku givv? mand?nibe.
Om? l?p? minis tos? vist-si fut b? ovis d?gande. Peso?n de bov? nikard? qil?y suru?ti minis q?te b? k?nos sodoy. Min?n b?yim kom?q karde ist? n?f?sim niyon karde ?an? zum hesbe b? sahili t?r?f sinovim harde. Berd?m ist?nim ?i oviku rosbem vinde; ?i har seys? navko ?an? bivotos sivik beyo ?i dason iy?n s?m ?i oviku b? k?no bese. Tos? dimin? l?p? ?imi piyo ome ist? n?f?sim b? si s?y. L?pon minison joqo d?qijovniy?be, ?imi linqon b? z?mini qlne-qine ojn?n ist?ni ??vonku roxne zind?nibim. Z?nn kard?bim ki, is?t b?mardem. ?okn? be ki, qil?y l?p? ?imi piyo d?vardey?d? ??y jiyo ve nimandim. Imi b?mis imkon doy ki, ist? n?f?si bis?nim. ?? l?p? qil?y yol? hiss?s b?pes oqardey?d?, mi vaxtim qin nikarde b? sahili t?r?f sinovim harde itk? d?nivarde ki, ist? linqi jiyo z?minim hiss karde. I d?g? mandim qil?ymi n?f?s k?s?y, peso?n d?mandim tile.
?mo bi s?f?n ?i diyo g?z?biku nizn?me r?xe; h?l? ?y di k?r?s?n minis q?te okirnise, di k?r?s?n b? k?no sodoy. ?okbe ki, ?von h?mo? husin? viron bin.
Oxon? l?p? kam mand?be ki, ?imi koy oroxni. De qil?y yol? givv?ti minis q?te b? rizjol? t?r?fis barde; de qil?y givv?ti ?imi k?mis, sin?s b? rijolis joqo oku?y ki, ?imi n?f?s biriy? be, ist?ku sim. Diris bekom?q bim. Diyo b?mi galib om?be. Mi ??y das?d?bim. ?q?m ?v, b?st? nom?y b?nav nub?s?tin minis q?te zin?b?y, be s?k t?l?f ?bim ?sim. ?ok be ki, vaxt?d? b?st? om?bim. ?i l?p? mini ?hot? kardem vinde, mehk?m b? rijoli anqilon d??ik?ym ist? n?f?sim niyon karde om? l?p?m ??s karde. Imr? b? hiski nez be. L?pon?n ve barz nibin. ?von h?ni be givv? n?ved?bin. Ov sokit bey?d? mi ?an? zum hese b?nav til?ym an? b? sahili nez om?ym ki, om? l?p? ?imi s?yku d?vardem diy?nikarde, h?ni minis b? diyo barde nizin?y. ?an g?d?mi b?pest? de qil?y yol? sodkomiy?ti ist?nim sahil?d? vinde. Ist? n?f?sim s?y b? rijol rosbim, ?i al?fon piyo doroz bim. Imr? be t?hluk? be. Diyo h?ni iyo n?zini ome bese.
?imi zin?y ?i g?bo ros ?bi? s?xsi h?y?coni iy?n n?s??s de sixani b? s? d?gande g?tiyy?n mumkun ni. De yol? g?d?mon ?i diyoku diy?ro bed?bim, ist? dason b? osmoni t?r?f doroz kard?bim joqo nib? koon isoron kard?bim ki, ?i? kardem is?t ist?n?n zind?nim. C?mi hesiy?tim, ?q?m t??bir-cayiz bibu b? ?imi r?xe heyr?ti g?rg b?be. B?mi joqo omed?be ki, s?lom?t ?nc?x minim, ?mo ?imi h?mron h?m? tas?bin. Mi ??von hi? qil?ymi h?ni nivinde. L?pon b? k?no begand? se qil? s?pk?, g?yzi di toyk?s? ??km? iy?n iql? kalpagi ??von riz?n mand?nibe.
Kom vir?d? bem iy?n ?i? kard?ninim?Iyo d?mandim ist? eqiniy? vir? n?ve, imi fik kardei?d? ?imi c?mi sodkom?ti vilo be. B?v?d? b? s? d?qinim ki, ?imi im nicot x?yrin? nicot niyb?n. Bo d?qes kardeyo ol?t b? i t?r?f bimandi, ?imi tan?d? iql? tog?n mand? nibe. Bo hardeyo?n hi?imi nibe. B? con omeyo hi? bo hardem?n ov nibe. Ya ?i v?hsiy? h?yvonon p?ncon?d? po?-po? be, ya?n g?yzi marde, ?o ?locim nibe. H?m?ys? bev?c besiloh?timbe. ?q?m tifanqim b?b?y q?d? kijon?d? ?z?nim xor?k hozi ?k?ym iy?n ?i givv?tin? h?yvononku ist?ni muhafiz? ?k?ym. Miku g?yzi i goti tam?ku, mustuk iy?n qil?y ??xu hi?im mand?nibe. Hesi-nim ?imonku ibor?t be. Ist? joqo tel? holon d?mandim fik karde b? qil?y v?ziyy?t om?ym ki, b?n?y siton sahil?d? d?mandim zikk? je tile. ?okn? ki, s?v be ?i tarsi dil?d? ist?n-b?st?nim qil?y joqo sivolim doy: «iginono ?q?m v?hsiy? h?yvonon bibun, ?imi hol ?okn? b?be? ?von?n ki, h?mis? b?s?v b?siko besed?n».
?q?m qil?ymi ?or? hesbu?n, ?v?n nez?d? ?bi? b? k?s-xolin?, siraf?, n?rot? don ?mand? tikin? liv?yn? b? qil?y do s? peb?sem mast? obem ??s kardeye. ?q?m maski iyo jiye mimkun nibu de qil?y hoson? maqi ist?ni kiste fiki kard?bim. B? t?si sutd?bim. Sin? ov p?ydo kardeyo tos? nim? kilometro b? dil? sim de qil?y yol? sodkom?ti qil?ymi q?d? huni p?ydo karde. B? si ovim pesom?y. V?sy?ni b?mi korog nidoyeo?n b?st? q?vim itk? tam?ku d?gande. ?i do toniku sim, b?pe pesim. Qil?ymi ?ok? vir? p?ydo karde, hitey?d? eniqineyo, ?vim tumom karde. Peso ?imi piyo om? h?yvononku ist?ni muhafiz? kardeyo qil?ymi galin? xolim biriy ?vim etirniy ist? linqon miyon?d?m noy b?rk oqinekum qil?y sin? hani minis barde. Gil?y joqo no roh?t? vir?d? hite nizine fik?d?mbin. ?mo tos? sibh joqo sin hitim ki, ist? umr?d? tos? b? vaxt, n??n ??y b?pest? ?i hano j?qo s?lom?t iy?n n?s??yn peb?nibim.
V f?sil. ?i Robinzoni inson nijiy? c?zir?d? ?i q?miyo ?iyon b? dast varde iy?n k? eje
?imi d?larz? vaxt?d? h?ni mast? ob?be. H?vo ob?be, ov hit? be, diyo?n ?i t?lotimo qiniy?be.
??m? q?mi vindey?d? ve t????ubim karde. ?y ist? vir?s d?qes kard?be; h?niy?n b? k?no, ?i l?p? qiniy? vaxt?d? b? l?pon minison sodo? rijoli nezi om?be. B?be vote sanqo ?i ovi barz b? vaxt?d? de qili b? ico ?vis?n okirniy? iyos vard?. ?v, ?imi s?v d?vordiniy? vir? i mil m?saf?d? mandeku mi ??v?d? ?rzak iy?n lozim ?bi? seyon b? das vardem g?t karde.
?i do esim i k?r?m?n b? ?trof ??s qordiniy. Sift? ?imi vind?y ??m? lotk? be. Di mili m?saf?d? ros? t?r?f?d? hisk? vir?d? mand?be. Joqo m?hlum bed?be diyo ?vis ?yo sodo?be. De ?yo se m?gs?di b? ro d?qinim. ?mo m?hlum be ki, ?yo b? i s? se nib?be. ?i sahiliku tos? nim mili g?d?r qil?y nigil? limani ros pebiriy?be. Min?n b?pes oqard?ym h?l?lig b? lotk? sem b? peson?m oq?te. ?unki navko b? q?mi se h?niy?n muhum be.
?i ?ost? b?pest? l?pon h?niy?n hit?bin ?i ovi okiriye joqo sidd?tin be ki, tos? q?mi ?bi? roy ?o?d? se hiss?s de linqi sim. H?ni tos? q?mi ?o?d? i hiss? ro mand?be. Bi vaxt?d? ist?ku ojn?n qil?y nigil? xif?ti b? ?m?l omes hissim karde. ?unki miku qil?y joqo fik b? ?m?l om?be: ?q?m q?miy?d? mand?b?ymon, ?m? h?m? s?lom?t ?mandimon; vo nist? b?pest? ?ok-?oki b? k?no bey?simon h?m?n az?n joqo, ?i dinyoku das siy? b?db?xt? qil?y m?xlog n?bim. Im hissiyoti toj?d?n ?imi ??sonis pur? as karde. ?mo ??s? asiku bo dardiyo d?vo nibes b?s? diqinim, b?st? rom d?vom karde. H?vo tov vard? nib? d?r?c?d? qambe. Ist?nim o?iniy b? ov esim d?mandim sinov harde.
Sinovim harde b? q?mi r?sey?d? ojn?n qil?y toj? ?nq?li s?sdoy: b? q?mi ?okn? pesum? ?v, ?an? bivotos qil?y t?nisk? vir?d? mandeku ??y k?non ?i oviku b?pe bin.
Biq?tiy, b? pe peseyo hi?i nibe. Berd?m b? ?imi ??si qil?y jiy? qini, t??ccubim karde, ?okn? b?be ki, imim imin? k?r?d? diy?kardey?d? vind?m nibe. ?v ?i q?mi navn? t?r?fiku ehast? b?be. B?zjye, b? ovi t?r?f ehast? ?bi? tikis?n ?i diyoku itk? b?pe be. De joqo ?i kali ?ziyy?ton b?pest? ?vim b? das varde b? p?lvon pesim zin?y. Joqo ?id? ?i q?mi ov?d? ?bi? hiss?s hil b?be; ?unki ambo?d? ov hesbe. G?mi b? hus, b? lehm? esekus i t?r?fi piyo mand?be. Pesn? t?r?fis b?pe rosb?be, ??y tiki t?r?fis?n kam mand?be ki, b? ov d?su. De joqo?n pesn? t?r?fis h?m? ?i oviku b? k?no mand?be iy?n ?yo no? seyon tar b?nibin. Bomono ?i har seys? b? nav ?i seyon?d? komon x?rob be, komon?n x?rob nibe zine mehum be.
Joqo m?hlum ??mi ?rzaki ehtiyoton hisk mand?bin. V?siy?ni b?mi ?ziyy?t doe qoros b? i s? b? seyon no? vir? sim, ist? cifonim de soxari pur karde; toj?d?n d?mandim q?mi n?ve. Vaxti qin nikardeyo harde-harde piyed?bim. K?yuton qil?y?d? i sis? romim p?ydo karde. ??v?d? ?ok-?okili i-di gortim harde, ?unki bo nav?d? ?bb? vind? konim b? givv?ti ehtiyocim hesbe.
Mi, ?i har seys? b? nav b? ?imi koy lozim ?bi? seyon b?biye bevardeyo b?mi lotk? lozimbe fiki kard?bim. ?mo ?y b? das varde mumkun nibe. Mumkun nib? sey orzu kardey?n be foyd?be. Ehtiyoc insoni bo ixtira iy?n k?sf kardeyo m?cbur kard?. Mi vaxtim qin nikarde r? b? ko d?qinim. G?miy?d? bo ehtiyotiyo doron hesbin. ?imon?d? t?j (sal) hozikardem g?t karde. Se-?o qil? ?ok? taxton?d? iy?n s?lmonim co karde b? ??von i s?ym jiy? d?base ?i q?mi k?miku b?jiye, b? ovim ehaste. B???von dum ist?n?n esim. S?lmonon ?o qilon?n b?st? t?r?fim okirniy, ha diql? tikonim b?y?ndi d?base. ??von piyo?n ??lin-?arpaz diql? kuto? taxt?m doroz karde; de joqo?n qil?y mehk?m? t?j b? ?m?l om?y. T?j mini ?ok oq?te zind?be. ?nc?x bo vey? boyo n?ri?iy. B?v?d? ojn?n b? q?mi pesim ?i q?mi n?ccori misorim p?ydo karde, di ehtiyoti dorim, se po? karde. De ?imon kom?q ?ti t?jim yol karde. Im ko de yol? z?hm?ti b? ?m?l om?y. ?mo bo ?imi jimoniyo h?mis? lozim ?bi? ehtiyoti b? das varde orzu, b?mi zum niviskiy? konis doy vinde.
Is?t t?j lozim ?bi? g?d?r?d? se ?ziniy barde. Is?t h?ni ?imi ko, t?ji b? bo karde ?an? ki, diyo b? cimis es?ni boy b? k?no barde bekardeku ibor?t be. Mi vaxti qin kard? nibim. ?i har seys? b?nav q?miy?d? ?bi? c?mi taxtonim ?i t?ji piyo vir?b?vir?m karde. Ilov? ??m? matroson se qil? sundoxon?n a??ronim ariste, ??von dil?d? ?bionim t?y karde; ?mo ?imono iql?d? ?bion b?mi lozim be b? s? d?qinim, c?mi lozim ?bion b? sunduxim qird? karde ?i taxton piyom noy. B? sunduxom qil?y hardin? seyon; suxari, birz, se kuk? ?i hollandi p?ni, penc yol? po? biz? qujd (imon ?sos bo qujd? xor?kibin) iy?n ?i Avropao ??m? vard? b?yl? q?miy?d? ?bi? ?i kaqon c?vi ziyod? mand?s (b? ?i ?in? ziyod mande s?b?b ??m? ?i kaqon ve vaxtiku bire hardemon be) vir?b?vir?m kard?be. C?v, qandim ve b?y?ndi qineku ?an? bivotos bo ?imi koyo m?nf??tin be; ?mo pesom zin?y ki, ?i mor?on t?r?fo x?rob kard?b?n. G?yzi bimon ?an yesiqi ??xir iy?n b???m? kapitani oid s?s k?lonlig ?i birzi ?r?gim p?ydo karde. Imonim h?m? b? sundoxim j?be bo??yo?n ?i t?ji piyom oj no?be.
Mi im seyon qird? kardey?d?bim ki, diyo ov d?mande ros be iy?n de qil?y yol? riki sahil?d? ?imi evat? arxalig, s?y iy?n m?sonis b? diyo barde. De joqo ol?ton?d? ?nc?x ?imi tan?d? qu?ve iy?n kuto? jin? s?vlom mand?be. Im holi b? ol?t? ehtiyoti q?teyo minis vadar karde. G?mi?d? har cur ol?t?d? lozim ?bi? k?d?r?d? hesbe; h?l?lik mi i qitim pek?te. ?unki de co seyon, ?? cuml?d? b? ko?k? al?ton h?niy?n ve h?v?sim hesbe. Ve n?v? b?pest? ?i q?mi n?ccori yesiqim p?ydo karde. Im bomono joqo qil?y geym?tin? vind?y be ki, b???y qoni de gizil? xok? d?qes n?k?ym. B? yesiqi dil? diy?nikard?y ?i t?ji piyom vir?-b?vir? karde. ?unki ??y dil?d? ?bion de t?xmini bibu?n zind?bim.
Is?t h?ni de siloh iy?n de c?bb?xon? ehtiyot q?t?ninbim. K?yut?d? co tifanqi qil?ymiy?n t?pon?? vinde. Imoni, borut? kis?, q?d? se?m? tumon iy?n diql? pasin? gilinconim?n ?i t?ji piyom noy. Mi vaxt?d? ??m? se ??ll?q borut bemon m?s?mbe. ?mo komvir?d? oq?teson zind?nibim. I k?r?n de digg?ti n?v?ym ?vonim?n p?ydo karde. ??von?d? qil?y tar b?be, ?mo ? diql?s lap hisk mand?be. ?vonim?n ?i t?ji piyom noy, h?ni t?j lozim b? g?d?rd? pur b?be. B?ro d?qine lozim be. Be vokir, be av?r, be sukan qil?y joqo t?ji b? k?no barde ve ??tin be. De qil?y q?d? vo qine, t?ji de ??y seyon d?qordineyo hozibe.
B? q?d? limani diy? karde-karde t?jim b? t?r?f doy. ?y de miyon? barde ve zus pid?be. Oxo b? qil?y q?d? korf?z d?sim. Tos? diyo rosbe t?j h?ni hisk?d? be.
Is?t b? ?trofi ??s qordined?bim bo jimoniyo bost?no loyig iy?n seyon vir?-b?vir? kardeyo qil?y be t?hluk?yn? vir? vijniy?nin bim. Ist? eqiniy? vir? kom vir? bes zind?nibim. ?imi ?bi? im vir? qit?bu ya?n c?zir?bub?n? Iyo inson jid?bu ya?n jid?ni, iyo b? v?hsiy? h?yvonon t?hluk? dico b?bembu? Ya?n s?lom?t b?mandembu? Bi ?imon h?m?y dayir hi?i zind?nibim. Nim? mil ya?n itk?n diy?ro qil?y dik? t?p?y ?id?be. B???y s? pesem g?t karde. Tifanq, t?pon?? iy?n borut? gabim peq?te bo n?ve sim de qil?y yol? z?hm?ti b? t?p? pes? vaxt?d? ?imi ?i ?bi? vir? mahiyy?t bomono oskor be. Imr? qil?y c?zir? be. ?o t?r?fis de ovi ?hot? be. De t?xmini n?v mil ro?d? h?si-nisti t?r?f?d? di-se c?zir? ?id?be. H?ni hi? hisk? vir? ?id?nibe; har t?r?f ov be.
Co k?sfonim?n karde. ?imi ?bi? c?zir? ?i bem?yonku yoxsul be. ?i kali ?lom?tonku?n iyo insoni nijiye m?hlum bed?be. Bakam v?hsiy? h?yvnon hesbun, ?nc?x h?l? ??von?d?m?n vind?nibe. ?mo vey? kij?s hesbe. H?m?n ?imi nizin? cinson?d? bin. Peso imoni siko kard? vaxt?d?, ??von b???s ?iyeku de hi? curi hard?n? kij? beson t??yin karde zind?nibim. ?i t?p?ku es? b?pest? ?i vis? k?no?d? ?bi? don qil?y?d? nist? qil?y yol? kij?ymi j?y. B?mi joqo om?y ki, ?i c?zir? of?yeku tos? is?t imin? k?r?y ki, iyo tifanq gand? be. Tos? tifanqi gande ?i vis? s?pe kij? avi eq?tise. Im kijon dist? s?don qil?ysoni geyri-munt?z?m? konsertison d?viskiniy. Har qil?y curi s?do kard?be. ?i s?don hi? iql?n b? ?imi zin? cins?d? ?bi? kijon s?do mand?nibe. B? ?imi j? kij? omey?d? ??y b? ??s ?iyeku b? b?hi mand?be. ?nc?x nanqronis ??ykinis? kuto be. ??y qujd bu doyeku hardem nizin?y.
Bi s?f?d? ?bi? k?sfiyyatim iktifa karde, ?i t?ji toniku oqard?ym d?mandim seyon b?k?no bekirne. Ruji h?m? de bi koy m?sgul bim. ?mo s?vi b?ke, ?okn? d?vordine zind?nibim. Oj? vir?d? hiteku tarsed?bim. ?unki ?i v?hsiy? h?yvonon hicum nikardeku xotoc?m nibim. B? ??y qoros?n sahil?d? bo hiteyo vir?m hozi karde, ?imi ?o t?r?fim de sundoxi iy?n de yesiqonim q?te dil?s?n de taxt?m ogande b? qil?y d?xm? holim d?gande. ?mo ?imi das?d? ?bi? ruzim or?x? b?pest? ?okn? ruzi p?ydo b?kardem fikon mini noroh?t kard?bin. ?imi gand? tifanqi s?doku b?n?y tarsi til? g?yzi diql? b? h?vusi oxs?s?d? h?yvonon, kijon iyo hi? h?yvonimi vind?nibe.
?mo mini b? fik-xiyol d??gand diris ?o se be. B?mi lozim ?bi? ve seyonim?n ?i q?miyom vard?nibe. Lozim ?bi? se vey. ?imon?d? sof lozim ?bion vokir iy?n jiy? be.
Bi?imi qoros?n, ?q?m ?nq?l benisu dimin? k?r? b? q?mi sem g?t karde. Mi zind?bim ki, ?v, i l?p?d? di po? b?be eb?se. ?ve ki, c?mi seyon, tos? oxon? mex? qil? joqo vardem pid?be; de bi m?gs?diy?n ist? co konim bo peson?m noy.
?i g?rori b?pest? ?yo de t?ji, ya?n b?n?y sift? k?r? sinov harde se bar?d? d?mandim fik karde. Sinov harde sem b? g?ror s?y; tos? diyo b? t?lotim ese b? ro d?qinim. ?nc?x bi s?f?d? d?xm?d? ist?nim o?iniy. ?imi tan?d? ?nc?x qil?y xan?-xan? jin? s?y iy?n de k?ton? jin? s?vlo, ?imi pob?n?so? linq?d?n g?yzi kam dimin? m?son hi?i nibe.
Bi s?f? b? q?mi de jiy? pesim. Qil?ymi toj? t?j tumo karde, kali q?r?k ?bi? seyonim ??y piyo qird? karde. M?s?l?n, ?i q?mi n?ccori utog?d? ?bi? di-se kis? yol iy?n q?d? mex, maha, sik?n?, t?v? iy?n ve lozim ?bi? b?n?y lilov? sigi seyonim h?m? ?i t?ji piyom varde.
G?yzi ?imi asmard?yon q?miy?d? ?bi? ol?ton har cur?ys om?y, ??y b?pest? ehtiyotin? vokiron, noli, bolosn? iy?n torin? ogandimonim?n ?i yodo benikarde. Imonim h?m? ?i t?ji piyom qird? karde, de qil?y yol? miv?ff?giyy?ti s?g-s?lom?t om?ym, b? k?no besim.
Is?t nub? bo ?odo tumo kardeyo r?s?b?. ?odom, de ?i q?miyo varde vokiron iy?n de ?i vis?o biriy? doroz? donim hozi karde. ?i h?siku iy?n ?i vosiku muhafiz? karde lozim b? seyonim b? ?odo varde. T?yl? yesiqon iy?n sundoxonim b? ?odo ?trofim d??iniy. De joqo?n ?odom g?fl?t?n ?i insoni iy?n v?hsiy? h?yvonon hicumiku b? qil?y muhafiz? kard? holim d?gande. ?unki b? joqo qil?y hicumi ehtimol hesbe.
?i ?odo b?m dil?s de taxt? pur ?bi? de qil?y yol? sundoxi b? k?m?ki noyim mehk?m karde. Hit? vir?m duz karde, t?pon?onim ist? s?y jiyom noy, tifanqon?n ?i noli toniku no? b?pest? hitim. G?mi b? f?lok?t d?seku joqo imin? k?r? be ki, lef-bolosn?d? hitd?bim. Tos? mast? roh?t hitim; ?unki d?vard? s?v kam hit? bim. Ruji h?m?n ?i q?miyo b? t?j, ?i t?jo?n b? ?odo ist? sisi nis?y bom karniy?be.
?q?m s?hf kard?nim is?t b? dasim vard? g?d?r?d? hi? k?s bost? ehtiyociyo i ambo ses b?ni. Hal ime ki, bomono imon?n kami kard?bin. G?mi ?an? ist? navkon?ni vir?d? bimando, ??y dil?d? ?imi istifod? karde zin? seyon?d? iql?n bimando, ?y?n b? das vard?ninim. Semin? s?f?m h?niy?n miv?ff?giyy?tin d?varde. G?miy?d? ?bi? c?mi jiyon iy?n co seyon?n h?m?m varde. Bi s?f?, vokiron pin?kardeyo ?bi? ehtiyoti qil?y yol? hiss?s, q?miy?d? mand? tar? boruti ??ll?qim?n varde. Oxo, c?mi vokiri kirne hoson nibeyo, ?vim po?-po? karde b? k?nom varde. Be b?y?n b?mi bitov? vokir lozim nibe. ??y bomono geym?tin bes ?nc?x po?-po? b? b?pest?be.
Is?t h?ni ?i i k?si zu r?s? seyonim h?m? kirniy?be. ?mand?yon, ?nc?x zu niviskiy? seyon bin. Bo??von vardeyo?n i k?r?n b? q?mi se fik?d?bim. Sift? ?i jiyonkum d?viskiniy. ?vonim ist? zu r?s? hol?d?m biriy. De joqo?n po?-po? se jiy?m varde. G?yzi bimon ?i q?miyo o?iniy? osinonim?n varde. ??y?n b?pest?, doronim h?m? biriy qil?ymi yol? t?j tumo karde. Har ?i qon? seyon hesbin h?m?m b?y j?y d?mandim b? k?no barde.
?mo bi s?f?d? tale d?qes be, t?j an?s bo hesbe iy?n qon be ki, ?y idor? kardeyo ?an? bivotos zus pid?be. B? liman d?s? b?pest?, b? sahil, b? co seyon ?bi? vir? nezi om?ym, berd?m t?j peqard?y, dimi b? ico seyon?n b? diyo em?yn. Im hodis? de t?xmini b? k?no nez ?bi? qil?y vir?d? beku b?mi hi?i nibe. ?i seyon yol? hiss? poymol be. ?imon miyon?d? ve h?yfim om? iy?n b? ?imi kon h?niy?n ve kom?q ?bi? osinon bin. Rose b? vaxt?d? diyo b?y?ndi qiniy? vaxt?d? kali ?iyon iy?n osin? poonim bevarde, ?mo im bomono ve ??tin d?varde boho t?mom be.
Bo har osin? po?yo b? ov s?m?xort? harde mini ogand?be.
B? q?mi sem ?an rujonis d?vom harde iy?n har s?f?d?s qil?ymi toj? ehtiyot varde. C?zir?d? ?bi? donz? ruji ?rz?d? yonz? k?r? b? q?mi s?bim. Ha k?r?d?s?n, kirnes de insoni dason mumkun ?bi? seyonim b? sahil bekard?be. ?i h?vo sokit?ti ojn?s?n d?vom kard?b?y, q?mi h?m? po?-po? b? k?no bekardeyo ?min bim. ?mo donz?minci s?f?d? hozi?ti bardey?d? ?i vo rosbem hiss karde. ?i ovi okiriyem ??s nikard?y b? q?mi sim. Imin? k?r?d? b? k?yuti joqo de digg?ti n?v?bim ki, h?ni ?yo i k?r?n se p?ydo karde z?nn kard?nibim. ?mo bi k?r?d? n?vey?d? b? ?imi ??si qil?y di ??s? skaf qini. ?i ??son qil?y?d? se qil? ast?, qil?y yol? g?y?i, tos? da qil? ??nq?l-??xum p?ydo karde. B? iql? ??s?d?s?n tos? da funt sterlinqi g?d?r nim?y ?i Avropa, nim?y?n ?i Br?zilya gizil? nig?yn? pul hesbe. Imoni vindey?d? livut? sir?ymi karde: «lozim nib? xirti-x?s?l! – votime, is?t ti b??imi ?i?i lozimis? H?ni b? ti diy?karde tini ?i viro ros karde ti nis?qiniy?, h?m? ?i gizili ku?s? qil?y q?d? ??xu h?ni?yn ?oke. Tini bo noeyo vir?m ni; ist? vir?d? bimand, b? diyo bin binist; tini bo xilos kardeyo loyig nis».
?mo l?z?y b? fik s? b?peste pulonim b? i po? sipiy?m pepiste b?st? ?ifim d?gande.
Diyo tos? mast? b? qur-qur be. Mast? ?i ?odoku b?biy besey?d? diy?m karde ?i q?miku hi? ?s?r-?lom?ti mand?nibe.
Is?t ?imi c?mi fik sahil?d? ehtimol kard? ?bi? v?hsiyonku, ?q?m c?zir?d? v?hsiy? h?yvon hesbub?n ??vonku ist?ni muhafiz? kardebe. Ve vaxton, bost?no de k? eje fikon m?sgul bim. G?y? okande ?y duz karde, ya?n qil?y mehk?m? ?odo ej?nimbu? Oxo?d? b? joqo fik om?ym ki, ha: diql?n tumo karde lozime.
Joqo z?nn kard?m ki, ist? ?okn? ko kardem vote iy?n ist? nist? vir? oroxniy? b?pest? ?y t?svir karde b?v?c nib?be.
Mi b? r?y sahil?d? ?bi? vir? bo nisteyo b? v?c nome fik d?qinim. Im sof ?i diyo k?no?d?, tanq, lehm?yn, bo s?h?tiyo b?v?c n?voy. Lap pev?c?tis b? ??y nezi sin? ov nibe be. Bi s?b?bi qoros bo jimoniyo h?niy?n ?ok? vir? p?ydo kardem g?t karde.
Bi xisus?d? ?imi hol?d? ?bi? bo s?xsiyo?n ?imi lozim vind? kali s?rton?n n?z?d? q?t?ninbim. Imin?s, b?n?y ?imi vot?y bo ?imi s?h?tiyo b? v?c om? iy?n b? sin? ovi nez ?bi? qil?y vir? lozim be. Dimin?s?n, ?imi k? mini ?i h?si qamiku iy?n ?i v?hsiy? h?yvonon, insononku qil?y muhafiz? kard? hol?d? b?nin be. Sof oxo?d?n, ?imi k?yku h?mis? diyo vindem lozim be. «Bakam ?i tale, bo ?imi xilos kardeyo qil?ysi q?mi vigande»,-votd?bim. ?q?m diyo nivindom, t?saduf kard? im r?xe ?i daso beb?kardem. ?okn? bini b?sm? m?hlume h?l?n ?i umiyo qiniy? nibim.
Kali n?v? b?pest? oxo, qil?ymi ?ok? vir?y p?ydo karde. Im, ?i qil?y barz? bandi dovn?d? ?bi? q?d?, ?i qil?y h?mo? m?ydon??ku ibor?tbe. ??y pe fiskil? rijoli joqo edo?sbe ki, ?i pen t?r?fo nitarse ?zinim. ?i m?ydoni i t?r?fis?n joqo be ki, sof b? qil?y m?gar? b?y mand?be. ?mo dil?s nigil nibeku m?gar? nibe.
H?mon? vir?d? ? sof ?i d?pik? vir? nav?d? bo ?odo ejeyom g?ror doy.
?y enij?y b?nav qil?ymi tik tij? ?u peq?te ?i m?ydoni nan? t?r?f?d? da metro kufr?d? qil?ymi nim? dair? k?s?y. Bi x?tti di t?r?fi di res?m mehk?m? pojonim j?y. ?imon peyn? tikonim tij karde.
?i di ris?m? pojon miyon?d? ?i s?s diqm?s? ve nib? qil?ymi t?yl? vir? noy. Im fosil? h?m? tos? oxo, ?i q?miyo varde de jiy? poon omunime. ?vonim ?i iy?ndi toniku j?be. ?i dil? t?r?fis?n di fut nim doroziy?d? ?bi? conin?, f?g?t de kuto? per?in? pojon mehk?mim karde. Per?in b? qil?y t??rif kard? hol om?be. N? ??y piyo, n??n ??y dirono inson iy?n h?yvon bese n?ziniy. Im koy qil?ysi yol? z?hm?t pid?be. ?i viso doroz? sundonim biriy, b? h?mon? vir?m varde, ?y duz h?mo kard? b?pest? b? z?min ekueyo vey? vaxt s?rf b?be.
VI f?sil. ?i Robinzoni c?mi seyon b?st? k? kirne. B? biz iy?n b? biz? bal? ros ome
Siloh, ruzi iy?n c?mi ?o mux?llifat iy?n s?rv?tonim de bov? nikard? qil?y z?hm?ti b?st? em? vir?m kirniy, b? yol? kum?m qird? karde. Gam? m?ml?k?ton?d? ?i sori mi?yy?n? semonon?d? ?an? bivotos ?i b?rk vo? vosiku ist?ni nogo doyeyo ?odom di gatim tumokard?be, imim joqo ej?be. Navko q?d?, peso?n ??y piyo qil?y yol? ?odim j?be. ?i yol? ?odo pem ?i q?miyo vard? de br?zentonim edoy.
Is?t mi, h?ni ?i hisk? z?mini piyo ogand? noli piyo ne, ?i kapitani kom?q ?k? roh?t? lef-bolosn?d? hitd?bim.
Ruzi iy?n ?i vosiku x?rob b?nin? seyon h?m?m b? ?odo kirniy. De joqo?n c?mi seyon kirniy? b?pest? b?m mehk?m j?y. B? dil? de ehast? sirdi d?mandim ese-pese. H?mis? ist?n b?pe pes? b?pest? sirdi pey?g?tim. De joqo?n, mi mehk?m iy?n ?i t?hluk?ku diy?ro? g?l?d? be t?ki jid?bim iy?n roh?t hite zind?bim.
Per?in duz kard? b?pest? m?gar? b? bandi d?pik? t?r?f d?mandim kande iy?n nigil karde. Bevard? sigon ?i ?odoku b? k?no nod?bim, ?i per?ini dil? t?r?fo so?d? ogand?bim. N?tic?d? b? c?mi per?ini dorozi i nim fut barziy?d? qil?y pu?s? b? ?m?l om?y. N?gm ?i kum? jiyo seyo bomono ?i zir-z?mini ?v?zi vind?be.
Imoni h?m? oroxneyo vey? rujon iy?n givv?t lozim be. ?mo bi rujon midd?t?d? ve co seyon?n ?imi fikison ?hot? karde. Is?t bosm?no votem piy? ?an hodison?n s?son doy.
Kum?m bino karde oroxniy? b?pest?, bo m?gar? kandeyo d?qinim, berd?m siyo avon d?mandin d?varde iy?n b?rk vos vo?y. Peso?n osmoni qur-quris karde av?vu d?mande r?-r? ??ke. Iyo geyri-t?biiy? qil?y sey nibe. Miniy?n av?vu ??ke torsoned?nibe. ?imi tars? seyon?d? qil?y borut be. ?q?m av?vu eqino ?imi c?mi boruton t?l?f karde fik mini bired?be. ?unki iql? bo mudafi? kardeyo nibe, ruzi b? das vardeyo siko kard? vosit?m?n t?l?f ?biy. H?l? borut bitipo ist? mardem?n b? yod omed?nibe.
Im holi b?mis qil?y joqo t??sir baxs?y. L?p? hit? b?pest? ist? c?mi onomon? konim, ist? k?y mehk?m karde bo peson?m noy, bo dute iy?n bo n?ccor?ti karde d?qinim. Bo borutono yesiq iy?n kis?m hozi karde. Bim?d? m?gs?dim boruti b? hisson po?-po? karde be. ?unki ha curi bed? bibu ?y ?i t?l?f beku xandi kard?nin bim. Hi? nibu h?m? ?imi daso benisu. Bi koy de t?xmini di h?ft?m vaxt s?rf karde. ?imi borut tos? sadi ?il qirvank? be. ?vim tos? sa b? co-co kisonim purkarde. Imonim ?i bandi de hi? curi rutub?t nivind? vir?d?m niyo karde. ?i piy? vaxt?d? bo p?ydo kardeyo nisononim noy, ?mo ?i tar ?bi? boruti ki, hi? tarsimi nibeku ?vim d???y ??ll?qi ??y ?bi? vir?d? zir-z?min nom do? vir?d?m noy.
Bi vaxton?d? ha ruj ?i i k?r?s? b?kam nibu c?zir?d? h?yvon be-nibeyo ya?n bey?d? bo siko kardeyo n?ved?bim. ?i joqo n?v? vaxton imin? s?f?d? c?zir?d? kujbiz be k?sfim karde. Imin? k?r?d? tonikus bal? ?bi? qil?ymi civon? kujbizim j?y. ??y n?n? qiney?d? bal?s nitil?y, b? j? bizi nez om?ym ist? dusi piyom noy b? k? bardey?d? biz? bal? b??imi dum tiled?be. ?i per?ini toniku bizim b? z?min noy. Biz? bal?m b? das peq?te b? som d?noy. ?y yol karde das?d? qordine piy?ym, sit?di be qoros im mumkun nibe. B? ??y qoros?n bo bireyo m?cbur bim. ?i di h?yvoni qujd ve vaxt minis qordiniy. ?unki ve de g?no?ti hard?bim. Mumkun b? g?d?r?d? ist? azug?, xisus?n nuni oq?teyo ve h?r?k?t kard?bim.
Toj? bino?d? ?ok-?okili vir?-b?vir? b? b?pest? d?vordine nizin? kon?d? qil?y?n pi? ya?n bo ot?s s?noyo qil?y kiy?dul tumo karde lozim be. H?m?inin ?i ezimi ehtiyoti q?tey?n ve lozim be. Imoni h?m? ?okn? vindem, ?i zir-z?mini yol karde, bost?no roh?t? seroyit duz karde, h?m? peso q?pj?ninim. ?mo h?l?lig ist?ku, b? vaxt?d? ?imi zehn?d? b? ?m?l om?, fikonku b?s kardem pid?.
VII f?sil. ?e Robinzoni t?gvim. Ist? k?y duz karde
?imi c?zir?d? jiy? da-donz?minici ruji ?okn? bed? bibu b? rujon geyd karde fik d?sim. ?q?m joqom kard? n?b?y b?v?d? sixan ni ki, ?i vaxti hisobi qin ?k?ym.
Bi?imi qoros?n qil?ymi joqo se tumo karde: diql? siraf? ?o kinc? s?lmonim biriy. ?vonim tos?y, ??rpozim b? iy?ndi mehk?m karde; sahil?d?, diyo mini b? k?no bekard? nukt?d? b? z?minim ekuy?y, ??y piyo de yol? h?rfon imonim niviste: «Mi sift? k?r? bi c?zir? sentyabri 30-d? 1659-ci sor?d? besim».
