Читать книгу Res Publica: Русский республиканизм от Средневековья до конца XX века. Коллективная монография ( Коллектив авторов) онлайн бесплатно на Bookz (17-ая страница книги)
bannerbanner
Res Publica: Русский республиканизм от Средневековья до конца XX века. Коллективная монография
Res Publica: Русский республиканизм от Средневековья до конца XX века. Коллективная монография
Оценить:
Res Publica: Русский республиканизм от Средневековья до конца XX века. Коллективная монография

5

Полная версия:

Res Publica: Русский республиканизм от Средневековья до конца XX века. Коллективная монография

30

Cic. De re publ.VI. 13. 13: omnibus, qui patriam conservaverint; adiuverint; auxerint, certum esse in caelo definitum locum; ubi beati aevo sempiterno fruantur;nihil est enim illi principi deo; qui omnem mundum regit; quod quidem in terris fiat; acceptius quam concilia coetusque hominum iure sociati, quae civitates appellantur; harum rectores et conservatores hinc profecti huc revertuntur.

31

Cic. De re publ. I. 25. 40: Quid est res publica nisi res populi? res ergo communis res utique civitatis. Quid est autem civitas nisi multitudo hominum in quoddam vinculum redacta concordiae?

32

Cic. De re publ. I. 26. 41: Omnis ergo populus, qui est talis coetus multitudinis, qualem exposui, omnis civitas, quae est constitutio populi, omnis res publica, quae, ut dixi, populi res est consilio quodam regenda est, ut diuturna sit. Id autem consilium primum semper ad eam causam referendum est, quae causa genuit civitatem.

33

Цитата приведена в переводе Д. В. Дождева по изданию: Институции Гая / Перевод с лат., коммент. Д. В. Дождева. М., 2020. С. 73; оригинальный текст приводится по тому же изданию (Там же. С. 72): Inst. II. 2, 10–12: Summa itaque rerum divisio in duos articulos diducitur: nam aliae sunt divini iuris, aliae humani. <…> Hae autem, quae humani iuris sunt, aut publicae sunt, aut privati. Quae publicae sunt, nullius videntur in bonis esse; ipsius enim universitatis esse creduntur. Privatae sunt, quae singulorum hominum sunt. Quaedam praeterea res corporales sunt, quaedam incorporales.

34

См.: Марей А. В. Язык права Средневековой Испании: От законов XII таблиц до семи партид. М., 2008. С. 65–69.

35

Юлиан (L. Octavius Cornelius Salvius Iulianus Aemilianus) ок. 100 г. н. э. – ? – один из наиболее известных римских юристов; консул 148 г. н. э., советник императоров Адриана, Антонина Пия, Марка Аврелия и Луция Вера, ученик Яволена Приска, последний глава школы сабинианцев. Около 130 г. н. э. по приказу Адриана составил Edictum perpetuum. Произведения: «Дигесты» в 90 кн.; комментарии «К Миницию» и «К Урсею Фероксу». См.: Бартошек М. Римское право: понятия, термины, определения. М., 1989. С. 336; Гарсия Гарридо М. Х. Римское частное право: казусы, иски и институты. М., 2005. С. 100; Дождев Д. В. Римское частное право: Учебник. М., 2008. С. 43–44, 53–54.

36

Ульпиан (Domitius Ulpianus) ? – 228 г. н. э. – блестящий юрист-классик, помощник Папиниана, префект анноны, префект претория, главный советник императора Александра Севера; в 228 г. н. э. убит преторианцами на глазах императора. Отличался ясностью мысли и стиля изложения материала; фрагменты его произведений составляют около одной трети всех «Дигест» Юстиниана. Основные произведения: «Комментарий к эдикту» в 83 кн.; «Комментарий к Сабину» в 51 кн. Помимо этого были написаны монографии, посвященные анализу конкретных сюжетов (Ad l. Iuliam de adulteriis, Ad l. Iuliam et Papiam, De apellationibus, De adulteriis и др.), группа работ о правомочиях отдельных магистратов (De officio consularium, De officio proconsulis и т. д.), «Институции» и т. д. О нем среди бесчисленного множества справочной и учебной литературы см. прекрасную монографию: Honoré T. Ulpian: Pioneer of Human Rights. Oxford, 2002.

37

D.1.2.2.38 Pomp. sing. Ench.: Sextum Aelium etiam Ennius laudauit et exstat illius liber qui inscribitur «tripertita», qui liber ueluti cunabula iuris continet: tripertita autem dicitur, quoniam lege duodecim tabularum praeposita iungitur interpretatio, deinde subtexitur legis actio.

38

D.1.2.2.44 Pomp. sing. Ench.: …Seruius duos libros ad Brutum perquam breuissimos ad edictum subscriptos reliquit.

39

По этому поводу можно вспомнить знаменитое высказывание Яволена Приска, закрепленное в 50‐й книге «Дигест»: D.50.17.202, Iavolenus XI epist.: Omnis definitio in iure civili periculosa est: parum est enim, ut non subverti posset. Именно этим, а не некоей злой волей имперских юристов, которые с некими «имперскими целями» ввели «категорию res publicae (во множественном числе) и тем самым дали возможность указывать на эмпирически ощущаемые вещи в имперской жизни, стоящие за этим термином» (Хархордин О. В. Республика, или Дело публики. С. 36; см. также схожие рассуждения О. В. Хархордина, но подкрепленные большим количеством цитат в статье: Хархордин О. В. Была ли Res Publica вещью? // Неприкосновенный запас. № 55. 2007. С. 97–119), стоит объяснять, с одной стороны, относительно позднее появление понятия res publicae, с другой же – редкое его использование.

40

Исключения, впрочем, были. См., например, суждение Ульпиана о видах интердиктов, где раскрывается содержание понятия res publicae: D.43.1.1pr., Ulp. LXVII ad ed.: De rebus hominum interdicta redduntur aut de his, quae sunt alicuius, aut de his, quae nullius sunt. Quae sunt nullius, haec sunt: liberae personae, de quibus exhibendis ducendis interdicta competunt. Quae sunt alicuius, haec sunt aut publica aut singulorum. Publica: de locis publicis, de viis deque fluminibus publicis.

41

См. классическую цитату Цицерона из диалога De officiis (I. 17. 53): multa enim sunt civibus inter se communia, forum, fana, porticus, viae, leges, iura, iudicia, suffragia, consuetudines praeterea et familiaritates multisque cum multis les rationesque contractae. Ср. с очень близким по содержанию фрагментом из «Шести книг о государстве» Жана Бодена: République, I. 2. 5: «Но кроме суверенитета нужно, чтобы было что-либо и общее, и публичное: как публичный домен, публичная казна, окрестности города, улица, стены, площади, храмы, рынки, обычаи, законы, кутюмы, правосудие, награды, наказания и другие подобные вещи, которые или общие, или публичные, или и то и другое вместе: так как это не Res publica, если в ней нет ничего публичного» (пер. Е. С. Захаровой под ред. А. В. Марея).

42

Civitas, как было показано выше, прежде всего не город, а именно гражданская община, т. е. город как сообщество жителей, а не совокупность построек.

43

Перевод дается с моими исправлениями. – А. М. De civ. XIX. 24: Si autem populus non isto, sed alio definiatur modo, velut si dicatur: «Populus est coetus multitudinis rationalis rerum quas diligit concordi communione sociatus», profecto, ut videatur qualis quisque populus sit, illa sunt intuenda, quae diligit. Quaecumque tamen diligat, si coetus est multitudinis non pecorum, sed rationalium creaturarum et eorum quae diligit concordi communione sociatus est, non absurde populus nuncupatur; tanto utique melior, quanto in melioribus, tantoque deterior, quanto est in deterioribus concors. Secundum istam definitionem nostram Romanus populus populus est et res eius sine dubitatione respublica.

44

De civ. XIX. 21: Quocirca ubi non est vera iustitia, iuris consensu sociatus coetus hominum non potest esse et ideo nec populus iuxta illam Scipionis vel Ciceronis definitionem; et si non populus, nec res populi, sed qualiscumque multitudinis, quae populi nomine digna non est.

45

Отдельно отмечу, что у Августина речь идет о единении в любви к некоей общей вещи, а вовсе не «сердечное согласие братий во Христе», как об этом пишет Хархордин в своей книге: Хархордин О. В. Республика, или Дело публики. С. 37. В противном случае получается, что настоящим народом может быть только народ Христов, а Августин открыто утверждает совершенно обратное.

46

Именно всякого: можно вспомнить классическое его рассуждение о различии civitas Dei и civitas terrena, в русском переводе «града Божьего» и «града земного». Они, пишет прелат, объединены двумя родами любви: первый – любовью к Богу, доходящей до презрения к себе, второй – любовью к себе, доходящей до презрения к Богу.

47

О судьбе в средневековой традиции комментируемых фрагментов Цицерона см. статью: Kempshall M. S. De Republica I.39 in Medieval and Renaissance Political Thought // Cicero’s Republic / Ed. by J. A. North and J. G. F. Powell. London, 2001. P. 99–135.

48

О жизни и творчестве Исидора см. относительно недавнюю монографию Елены Марей и ряд разделов в коллективном труде «Теология и политика…»: Ауров О. В., Марей Е. С. Теология и политика. Власть, церковь и текст в Королевствах Вестготов (V – начало VIII в.): Исследования и переводы. М., 2017; Марей Е. С. Энциклопедист, богослов, юрист: Исидор Севильский и его представления о праве и правосудии. М., 2014.

49

Isid. Etym. IX. 4. 5–6: Populus est humanae multitudinis, iuris consensu et concordi communione sociatus.

50

Отмечу, что отечественным исследователем С. В. Рассадиным была предпринята достаточно смешная и наивная попытка «реабилитации» Исидоровой дефиниции народа. Он предлагает свой «перевод» приведенной в предыдущей сноске фразы: «Народ – это человеческое множество, объединенное по общему договору законом и согласием» (Рассадин С. В. Становление модели ‘Populus Christianus’. «‘Метасоциальный’ порядок Средневековья» // Вестник ТвГУ. Серия «Философия». 2017. № 1. С. 48). Причем, нимало не стесняясь, он использует для своего «перевода» раскавыченную цитату из книги В. И. Уколовой, где та не переводит Исидора, но дает свою интерпретацию его концепции (Уколова В. И. Античное наследие и культура Раннего Средневековья. М., 1989. С. 242).

51

Super Psalmo 2, n. 1.: Populus est multitudo hominum juris consensu sociata. Et ideo Judaei dicuntur populus, quia cum lege et sub lege Dei sunt. Alii dicuntur gentes, quia non sunt sub lege Dei. Alii dicuntur gentes, quia non sunt sub lege Dei.

52

На это, в частности, указывает О. В. Хархордин, упоминая метафору «nervi rei publicae» и ссылаясь при этом на речи Цицерона и на фрагменты «Дигест» Юстиниана (Хархордин О. В. Была ли Res Publica вещью? C. 97–119).

53

См. одноименную работу американского исследователя, по сути давшую свое имя упомянутому периоду: Haskins C. H. The Renaissance of the Twelfth Century. New York, 1927.

54

О трактате псевдо-Плутарха «Наставления Траяну» см. подробнее: Desideri S. La «Institutio Traiani». Genova, 1958; Elsmann T. Untersuchungen zur Rezeption der Institutio Traiani. Ein Beitrag zur Nachwirkung antiker und pseudoantiker Topoi im Mittelalter und in der frühen Neuzeit. Stuttgart, 1994; Kloft H., Kerner M. Die Institutio Traiani: Ein pseudo-plutarchischer Text im Mittelalter. Text – Kommentar – Zeitgenössischer Hintergrund. Stuttgart, 1992, а также мою недавнюю статью, где я, в частности, обращаюсь к этому источнику: Марей А. В. Бог, Король и Земля: Три облика души народа // Казус: Индивидуальное и уникальное в истории. Вып. 14 (2019). С. 343–344.

55

Policrat. V. 2: Est autem res publica, sicut Plutarco placet, corpus quoddam quod diuini muneris beneficio animatur et summae aequitatis agitur nutu et regitur quodam moderamine rationis.

56

Policrat. V. 6: Dictum est autem principem locum obtinere Capitis, et qui solius mentis regatur arbitrio.

57

Policrat. V. 9: Cordis locum, auctore Plutarco, senatus optinet.

58

Policrat. V. 2: Ea uero quae cultum religionis in nobis instituunt et informant et Dei (ne secundum Plutarcum deorum dicam) cerimonias tradunt, uicem animae in corpore rei publicae obtinent. Illos uero, qui religionis cultui praesunt, quasi animam corporis suspicere et uenerari oportet.

59

Policrat. VI. 1: Manus itaque rei publicae aut armata est aut inermis. Armata quidem est quae castrensem et cruentam exercet militiam; inermis quae iustitiam expedit et ab armis feriando iuris militiae seruit. <…> Armata itaque manus in hostem dumtaxat exercetur, at inermis extenditur et in ciuem. Porro utriusque necessaria est disciplina, quia utriusque solet insignis esse malitia.

60

Policrat. VI. 20: Pedes quidem qui humiliora exercent officia, appellantur, quorum obsequio totius rei publicae membra per terram gradiuntur. In his quidem agricolarum ratio uertitur qui a terrae semper adherent siue in sationalibus siue in consitiuis siue in pascuis siue in floreis agitentur. His etiam aggregantur multae species lanificii artesque mecanicae, quae in ligno ferro ere metallisque uariis consistunt, seruiles quoque obsecundationes et multiplices uictus adquirendi uitaeque sustentandae aut rem familiarem amplificandi formae, quae nec ad praesidendi pertinent auctoritatem et uniuersitati rei publicae usquequaque proficiunt.

61

Policrat. VI. 20: Haec autem tot sunt ut res publica non octipedes cancros sed et centipedes pedum numerositate transcendat, et quidem prae multitudine numerari non possunt, cum tamen non infinita sint per naturam, sed quia tam uariae figurae sunt ut nullus umquam officiorum scriptor in singulas species eorum specialia praecepta dederit.

62

Policrat. IV. 5: Frequens enim est ut subditi superiorum uitia imitentur, quia magistratui populus studet esse conformis, et unusquisque libenter appetit in quo alium cemit illustrem. (cfr.: Policrat. VI.29 et al.)

63

Policrat. VI. 25: Sunt autem plurima quae maiestatis infomiant crimen, ut si de morte principis tractetur aut magistratuum, aut arma quis contra patriam tulerit aut relicto principe de publico bello profugerit aut concitatum in seditionem aduersus rem publicam sollicitauerit populum, cuiusue opera doloue malo hostes populi reique publicae commeatu armis telis pecunia quaue alia re adiuuantur uel ex amicis hostes rei publicae fiunt, cuiusue dolo malo opera factum erit quo magis obsides pecunia dentur aduersus rem publicam, quo minus etiam gens extraneae regionis rei publicae obtemperet; fecerit item qui confessum in iudicio reum propter hoc in uincula coniectum emiserit; et in hunc modum plurima quae longum aut impossibile est enarrare.

64

Подробный анализ социальной теории Фомы я провел в статье, опубликованной несколько лет назад (Marey A. From People to Community: A Description of the Social Order by Thomas Aquinas. Part 1: Populus, Respublica, Multitudo // Russian Sociological Review. Vol. 15 (2016). No. 4. P. 162–175); здесь я лишь кратко изложу основные аргументы.

65

ST, III, q. 100 a. 5 co.: Respondeo dicendum quod, sicut supra dictum est, sicut praecepta legis humanae ordinant hominem ad communitatem humanam, ita praecepta legis divinae ordinant hominem ad quandam communitatem seu rempublicam hominum sub Deo. Ad hoc autem quod aliquis in aliqua communitate bene commoretur, duo requiruntur, quorum primum est ut bene se habeat ad eum qui praeest communitati; aliud autem est ut homo bene se habeat ad alios communitatis consocios et comparticipes.

66

ST, IIII, q. 187 a. 4 co.; Contra impugnantes, pars 2 cap. 6 co.

67

Super Sent., lib. 4 d. 38 q. 2 a. 4 qc. 1 ad 1; Contra Gentiles, lib. 3 cap. 151 n. 3; ST, III, q. 61 a. 5 arg. 4; ST, IIII, q. 32 a. 6 co.; Quodlibet XI, q. 10 a. 2 co.; etc.

68

Contra Gentiles, lib. 3 cap. 144 n. 4; Contra Gentiles, lib. 3 cap. 151 n. 3; Quodlibet XI, q. 10 a. 2 co; etc.

69

Quodlibet VIII, q. 3 co. Ponit enim haec opinio quod utrumque, scilicet et quod ex alimento generatur, et quod a parentibus trahitur, indifferenter et aequaliter forma humana perficitur, et utrumque indifferenter manet vel consumitur; manet quidem secundum speciem, consumitur autem et restauratur secundum materiam. Sicut in aliqua republica diversi homines numero ad communitatem pertinent, quibusdam morientibus, et aliis in locum eorum succedentibus; et sic non manet una respublica secundum materiam, quia sunt alii et alii homines; manet tamen una numero quantum ad speciem sive formam, propter ordinis unitatem in officiis distinctis: ita etiam in corpore humano manet caro et os unaquaeque partium eadem numero quantum ad speciem et formam quae consideratur in determinato situ et virtute et figura; non autem manet quantum ad materiam: quia illa materia carnis, in qua talis forma erat, prius consumpta est, et alia in locum eius successit; sicut patet de igne qui continuatur secundum eamdem formam et modum, per hoc quod consumptis quibusdam lignis alia supponuntur quae ignem sustinent. Et secundum hanc opinionem, de utroque praedictorum indifferenter, scilicet generato ex alimento et a parentibus tracto, tantum resurget, quantum est necessarium ad speciem et quantitatem debitam humani corporis. См. также: Super Sent., lib. 4 d. 44 q. 1 a. 2 qc. 4 co.

70

Super Sent., lib. 3 d. 6 q. 2 a. 1 ad 3; ST, I, q. 39 a. 3 co.; Sententia Metaphysicae, lib. 5 l. 8 n. 3.etc.

71

ST, III, q. 105 a. 1 s. c.; ST, IIII, q. 174 a. 6 ad 2; Quodlibet II, q. 6 a. 1 co.; Quodlibet III, q. 5 a. 2 arg. 5; etc.

72

Super Sent., lib. 2 d. 33 q. 1 a. 2 ad 5.

73

См., например: De regno, I. 2: Si vero iniquum regimen exerceatur per multos, democratia nuncupatur, id est potentatus populi, quando scilicet populus plebeiorum per potentiam multitudinis opprimit divites. Sic enim populus totus erit quasi unus tyrannus.

74

См.: Super Sent., lib. 4 d. 4; Super Sent., lib. 4 d. 8; ST, III, q. 102 a. 6; ST, IIII, q. 87 a. 1 co.; ST, IIII, q. 99 a. 1 ad 2. etc.

75

ST, I, q. 31 a. 1 ad 2: Ad secundum dicendum quod nomen collectivum duo importat, scilicet pluralitatem suppositorum, et unitatem quandam, scilicet ordinis alicuius, populus enim est multitudo hominum sub aliquo ordine comprehensorum. Quantum ergo ad primum, hoc nomen Trinitas convenit cum nominibus collectivis, sed quantum ad secundum differt, quia in divina Trinitate non solum est unitas ordinis, sed cum hoc est etiam unitas essentiae. Подробный разбор этой дефиниции см. в классической работе: Congar Y. Ecclesia’ et «populus (fidelis)» dans l’ ecclésiologie de S. Thomas // St. Thomas Aquinas: 1274–1974. Commemorative Studies / Ed. by Armando Maurer. Toronto, 1974. P. 159–174.

76

De spiritualibus creaturis, a. 9 ad 10. Ad decimum dicendum quod sicut fluvius Sequana non est hic fluvius propter hanc aquam fluentem, sed propter hanc originem et hunc alveum, unde semper dicitur idem fluvius, licet sit alia aqua defluens; ita est idem populus non propter identitatem animae aut hominum, sed propter eamdem habitationem, vel magis propter easdem leges et eumdem modum vivendi, ut Aristoteles dicit in III Politic.

77

Super Sent., lib. 4 d. 20 q. 1 a. 4 qc. 1 co.: Sed in Ecclesia tota est indeficientia meritorum praecipue propter meritum Christi; et ideo solus ille qui praeficitur Ecclesiae, potest indulgentiam elargiri. Sed cum Ecclesia sit congregatio fidelium; congregatio autem hominum sit duplex; scilicet oeconomica, ut illi qui sunt de una familia; et politica, sicut illi qui sunt de uno populo; Ecclesia similatur congregationi politicae, quia ipse populus Ecclesia dicitur. См. также разбор этого пассажа в упоминавшейся выше статье Ива Конгара: Congar Y. Ecclesia’ et ‘populus (fidelis)’ dans l’ ecclésiologie de S. Thomas.

78

См. прим. 4 на с. 50.

79

См.: Пономарева М. А. ‘Patria’ и ‘Respublica’ во французской политической публицистике XIV века // Философия. Журнал Высшей школы экономики. № II (3). 2018. С. 55.

80

Пономарева М. А. ‘Patria’ и ‘Respublica’ во французской политической публицистике XIV века // Философия. Журнал Высшей школы экономики. № II (3). 2018. С. 55.

81

DI-2.7: Ad hoc breviter respondetur quod respublica proprie vocatur perfecta communitas. Sed hoc ipsum est dubium quae sit perfecta communitas.

82

DI-2.7: Pro quo notandum, quod perfectum idem est quod totum. Dicitur enim imperfectum cui aliquid deest, et contrario perfectum, cui nihil deest. Est ergo perfecta respublica aut communitas, quae est per se totum, id est, quae non est alterius reipublicae pars, sed quae habet proprias leges, proprium consilium et proprios magistratus, quale est regnum Castellae et Aragoniae et principatus Venetorum et alii similes. Nec enim obstat quin sint plures principatus et respublicae perfectae sub uno principe.

83

См.: Vitoria F. Relecciones Teologicas / Ed. Teófilo Urdañoz. Madrid, 1960; русский перевод см.: Витория Ф., Марей А. В. Лекция о гражданской власти // Социологическое обозрение. № 12 (3). 2013. С. 52–75.

84

DPC.5: Patet ergo fontem et originem civitatum rerumque publicarum non inventum esse hominum, neque inter artificiata numerandum, sed tanquam a natura profectum, quae ad mortalium tutelam et conservationem hanc rationem mortalibus suggessit. DPC.7: Constitutione ergo divina respublica hanc potestatem habet.

85

DPC.7: Causa vero materialis, in qua hujusmodi potestas resided iure naturali et divino, est ipsa respublica, cui de se competit gubernare seipsam et administrare, et omnes potestates suas in commune bonum dirigere.

86

DPC.8: Quia cum respublica potestatem habeat in reipublicae partes, haec autem potestas per ipsam multitudinem exerceri non potest (non enim commode posset leges condere atque edicta proponere, lites dirimere et transgressores punire), necesse ergo fuit ut potestatis administratio alicui aut aliquibus commendaretur, qui huiusmodi curam gererent, et nihil refert, uni an pluribus commendetur.

87

DPC.8: Videtur ergo quod regia potestas sit non a republica, sed ab ipso Deo, ut catholici doctores sentiunt. Quamvis enim a republica constituatur (creat namque respublica regem) non potestatem, sed propriam auctoritatem in regem transfert, nec sunt duae potestates, una regia, altera communitatis. DI-2.6: Princeps non est nisi ex electione reipublicae. Ergo gerit vicem et auctoritatem illius. Imo iam ubi sunt legitimi principes in republica, tota auctoritas residet penes principes…

88

République, I.1.1: République un droit gouvernement de plusieurs mesnages & de ce qui leur est commun, avec puissance souveraine.

89

Споры Бодена с Платоном и Аристотелем, равно как и упреки, обрушиваемые им на их головы, возможно, имеют достаточно простое объяснение: Боден создает «Шесть книг…» в полемике с Франсуа Отманом, в ответ на знаменитую «Франкогаллию» последнего. Отман, превозносивший свободу и проповедовавший необходимость ограничения королевской власти, отказывался брать за образец Рим, поскольку в образе Рима он видел не республиканскую свободу, но имперское рабство, которое Цезарь принес свободным галлам. Напротив, идеалом для Отмана стали греческие полисы, описываемые им как родина подлинной гражданской свободы. Боден, что естественно, берет за основу республиканскую модель Цицерона, доказывая тем самым неправоту Отмана.

90

République, I.1.4: C’est pourquoi les anciens appelaient République, une société d’ hommes assemblés, pour bien et heureusement vivre; laquelle définition toutefois a plus qu’il ne faut d’ une part, et moins d’ une autre: car les trois points principaux y manquent, c’est à savoir, la famille, la souveraineté, et ce qui est commun en une République: ioint aussi que ce mot, «heureusement», ainsi qu’ils entendaient, n’est point nécessaire: autrement la vertu n’aurait aucun prix, si le vent ne soufflait toujours en poupe.

bannerbanner