скачать книгу бесплатно
* * *
Бир зумга уйғониб қоқ саратонда
Бағирни елпиган шаббода мисол.
Шу интизор лаҳза, соғинган онда
Эркалади кўнгил бағрини хаёл.
Бу – сенинг хаёлинг меним тўғримда,
Ва сенинг ҳақингда мен ўйлаган ўй.
Ўйимда фаришта юзинг кўрдим-да,
Дедим: Ҳумо бунча бўлмаса хушрўй!
Ошиқликнинг доно ҳикматидир бу:
Хаёл оғушида тиниқар кўплар.
Шоирда тилакдир, шоирда орзу,
Ишқий хаёлларга толинг, маҳбублар.
То севги орзуси ўйнасин қонда,
Хаёл парвоз қилсин учқур, зар қанот.
Бир зумга бўлса ҳам қоқ саратонда
Баҳор насимига тўлсин коинот.
* * *
Шам ёнгандай шоир ижодгоҳида
Оқшом осмонида порлади юлдуз.
Ажаб, шундай бўлар гоҳи-гоҳида:
Олис шу юлдуздан узолмайсан кўз.
У билан ободдир осмон воҳаси,
Ўзгалари ичра кўримсиз, митти.
Гўё шу юлдузча кўк илоҳаси,
Энг порлоқ умиддай ёниб турипти.
Кимдир уни номсиз юлдуз атади,
Кимгадир абадий у шамъи ҳаёт.
Қайсидир кўнгилда ишқ уйғотади,
Сўнган севгисини кимдир қилур ёд.
Кимдир сарлавҳасиз шеър аввалига
Унинг тасвирини чизди дард билан.
Кимдир қиёс этди заррин шу нурни
Борлиқ тўзонида олтин гард билан.
Висол рамзи, деди соғинган кўнгил,
У билан ёриди ҳижрони туни…
Кимдир ғафлат ичра пайқамади-ю,
Кимдир ташвиш аро кўрмади уни.
* * *
Йўллар кўп оламда яқин ва олис,
Манзиллар чароғи чақирар имлаб.
Қайларда қолмаган пойимизда из,
Сўқмоқлар кезганда одим-одимлаб.
Боғлар япроқ ёзган соҳил ёнидан
Сўқмоқлар кетмишдир шўх ва югирик.
Кўплар қайтгани йўқ ўт майдонидан,
Йўл бошида қолган оналар тирик.
Умр висолданмас фақат иборат,
Баъзида жудолик сари солар йўл.
Достоннинг илк йўли – дардли ибора
Ойдин сатрларни бошлаб келар йўл.
Сатрларим менинг – ўтган йўлларим,
Йўллар гарди пинҳон сатрлар аро.
Ким манзилга етмай, қолди йўл ярим,
Кимлар кўринмайди ботирлар аро?
Оқ-оппоқ уфқлар жамол кўргизиб,
Омад сўқмоқлари имлайди дилдор.
Кўнглимизда сафар тилагин сезиб,
Эшикда дамба-дам кишнайди тулпор.
Қутлуғ юрт тупроғин олиб кафтига,
Мени ҳам йўлларга узатган онам.
Шундай: оқ йўл тилаб космонавтига,
Маъюс термулади ортидан олам.
* * *
Офтоб тарк этади само баҳрини,
Ёруғ қисматидан армони йўқ ҳеч.
Жим бир шарпа силар боғлар бағрини,
Барглар бахмалидан ўрмалайди кеч.
Чироғини ёқиб кўк бекаси ой,
Ажиб туйғу билан ерга тикилар.
Наздида, ерда ҳам шу тоб, ҳойнаҳой,
Уйлар чироғини ёқди бекалар.
Хоҳи бахтли бўлсин, хоҳи ҳасратли,
Юракларда ҳоким ёруғ бир ҳавас.
Бир малак кезади муҳаббат отли,
Жонлар пардасида ўйнаб шу нафас.
Не турфа савдолар осмон остида,
Толе ва бахтсизлик, висол ва фироқ…
Қайгадир нур кирди оқшом остида,
Қайдадир ойдин кеч ёнмади чироқ…
** *
Ой нурида осмон туби зар,
Жон зотининг ухлар маҳали,
Менга яшаш назмин ўргатар
Юлдузларнинг ёруғ ғазали.
Бемаврид ғам, қаро бахт учун
Берганидай таскин, тасалли.
Куйланади қалбларга кўчиб
Юлдузларнинг ёруғ ғазали.
Кўп кўҳнадир осмон ва тупроқ,
Коинотда севги азалий.
Шундан сўйлаб турипти порлоқ
Юлдузларнинг ёруғ ғазали.
КЎКЛАМ
Яралгандан бугунгача то
Қанча баҳор кутмаган хилқат.
Қанча кўклам кўрмаган дунё,
Барқ урмаган қанча гул, кўкат.
Кўкламнинг ҳам табиати шўх,
Беғам қизга ўхшар кўклам ҳам.
Рухсорида зарра қайғу йўқ —
Дард нимадир билмайди кўклам.
Ерда хазон асоратин ҳам
Ва бунгача оққанини қон,
Билолмайди, билмайди кўклам,
Назарида дунё бехазон.
У шоирни сўроқлаб келар,
Мусаввирга – ранг хазинаси.
Лаҳза кўзи билан тикилар,
Мангуликка ўхшар сийнаси.
У бахтдайин ташриф буюрар,
Борлиғингга кирар ногаҳон.
У жаҳонни илк бора кўрар,
Уни илк бор кўрмоқда жаҳон.
БОЙЧЕЧАГИМ
Сен, эй навбаҳорнинг мовий кўз қизи,
Борлиқни уйғотган суюк чечагим.
Сен, эй сабзазорнинг ёниқ юлдузи,
Сени тиламади, соғинмади ким?!
Кўкламними кўрдинг олтин тушингда,
Эҳтимол, кўркинг йўқ битта ғунчалик.
Буюк ҳикмат кўрдим термулишингда,
Йўқса, шошармидинг бизга шунчалик?!
Ким етишди сенга, ким етолмади,
Етишганлар бу кун айтур шукрона.
Ким сенсиз оламни тарк этолмади,
Сени куйламади ким шоирона.
Ҳаёт ғилдираги айланар тинмай,
Тебратар камолот беланчагини.
Қай деҳқон ва шоир яшар соғинмай
Ерни уйғотгувчи бойчечагини.
Қуёш теграсида парвона борлиқ,
Борлиқ теграсида парвона қуёш.
Гўё сенга қанча умрлар боғлиқ,
Сен ҳар наврўз ердан кўтарсан бош.
* * *
Куз кўкининг бағри зангори, тиниқ,
Шоҳ сатр тилаган саҳифа каби.
Нечук турналарнинг қўшиғи синиқ,
Беватан қушларнинг недир матлаби?
Сизники ягона ва баланд само,
Бироқ, сизни кўриб бағрим тирналар.
Қалби биргинаю юрти бесаноқ.
Жонҳалак қушларим, хайр, турналар.
О, ғалати қушлар, офтоб фаслида
Қайтарсиз боғимни қўмсаб, ҳойнаҳой.
Билсангиз, диёрим менинг аслида
Ризвони жаҳондир йил – ўн икки ой.
Илиқ диёрларга учмоқ тилайдир
Турналар тизими – мовийлик ичра.
Оппоқ қоғозимга кўчмоқ тилайдир
Турналар тизими – шу ўтли мисра.
МАНГУ ОЛОВ ЁНАДИ
Замин истиқболига
