скачать книгу бесплатно
Ўша меҳнатсевар толмас одамлар
Менинг руҳимга ҳам бағишлайди куч.
– Чарчадингиз чоғи, – дея сўрайман.
– Асло чарчамадик, – беришар жавоб.
Ҳорғин чеҳраларда мардлик кўраман,
Руҳий тетикликдан кўзларда офтоб.
Кўзим толиққандан юмилса ҳамки,
Ўзимни тутаман дўстларимга хос.
Улар “достон” битса меҳнат бобига,
Мен шеър заррасини қўшолдим, холос…
ЁЗИЛАЖАК ҚЎШИҒИМГА
Мендан фақат севинч тилама,
Юрагимдан жой олмиш дард ҳам.
Сени унга ошно қиламан
Ва сен билан кўраман баҳам.
Бу шундайин муқаддас дардки,
Севинчимга сирдош тутинган.
Шаффофлиги илҳом қадарки,
Маъносига умидлар инган.
Бу – ўтли севгидан қўшиқ битиб,
Эзгуликларимни шеърга солмоқ дарди.
Ошиқлигимни-да қўшиб битиб,
Бир умр ошиқ бўлиб қолмоқ дарди.
Бу – олтин тонгларнинг тиниқлигини
Мисра қатларига кўчирмоқ дарди,
Бу – инсон ҳиссининг илиқлигини
Санъат юксагига кўтармоқ дарди.
Вужудини ўртамиш мана шундай дард,
Бусиз қўшиқ яралиши маҳол.
Инсон юрагига кирмоқ бўлсанг гар
Севинчимга қўшиб дардимни-да ол.
* * *
Қўшиқ бир овунчоқ эмас шунчаки,
Эмасдир кўнгилнинг эрмаги.
Унинг илиқлиги, нури кунчаки,
Эзгу туйғуларга умр бермаги,
Дилни ошиқликка чорламоғи лозим,
Рангин жилва бўлиб порламоғи лозим.
Қизлар қўшиқ билан чиқар висолга,
Йигит изҳорига қўшиқ бир йўриқ.
Шоир юрагига аланга солган,
Инсон нигоҳида маъюслик кўриб,
Қанотида севинч келтирган – ўша,
Унинг ҳисларини тиниқлаган ҳам.
Гўё оҳанрабо, сеҳрга ўхшаб,
Шайдолар дилини қитиқлаган ҳам.
Балки шундамикан шоир ташвиши,
Қўшиқ битказади ваъда, ахдига:
Ки ҳаёт ишқида ўртанган киши
Кечикмасин дея висол, бахтига.
МОНОЛОГ
Осмон, нега бунча ўйчансан, осмон,
Уйғоқ юлдузларинг толмиш хаёлга,
Юлдузларки чақноқ, ўт – олмоссимон,
Ёнмоқликними ё олмиш хаёлга?
Ерда инсоннинг ҳам кўзлари бедор
Нурли ўйларининг сендадур учи.
Ёниб яшар инсон сийнангни бирор
Янги юлдуз билан безамоқ учун.
ГУЛХАН
Ғуборни қувалаб тунги ҳаводан,
Ёнар гулхан, ловиллар гулхан.
Сўник юлдузларга жавобан
Ёнмоқ тилар бу чоқ кўнгил ҳам.
Ёндиргудек бўлиб юлдузларни нақ,
Фазо сари сўқмоқ кўзлайди гулхан.
Менинг қалбим бўлиб уларга ёнмоқ,
Ёнмоқ борасида сўзлайди гулхан.
ҚУЁШ
Дейларки, инсоннинг табассумини
Зарралаб йиғармиш ўзида қуёш.
Шод ўтказиб ҳар бир нафас, зумини,
Кулиб ётоғига қўяр эмиш бош,
Инсон лабидаги олтин хандани
Оташ юрагига кўчирар эмиш.
Нур ва бахтиёрлик бўлиб ҳамдами,
Асрий зулматларни ўчирар эмиш.
Инсон қувончининг бўлиб зўр акси
Кўкда одимлайди улкан бир кулгу.
Йўлида нур рақси ва биллур рақси, —
Кокили кулгудан таралган кун бу,
Севиниб қуёшга тушар қарашим:
Менинг ҳам шодлигим уни безади.
Мамнунман, менинг ҳам кулгумни ташиб
У зўр сўқмоқ бўйлаб олам кезади.
ЁМҒИР
Гулдирак от солди кўк сукутига,
Яшин булутларнинг кўксини тилди,
Ва сўлим далалар, боғлар устига
Гўёки ададсиз юлдуз тўкилди.
Қовушмаган каби бу олам билан,
Биллур мунчоқ янглиғ толлар барида,
Шу митти юлдузлар кўзда нам билан
Титрар чаманларнинг барқут бағрида.
ТОҒДАГИ ЙЎЛ
Инсонни кутади энтикиб
Тоғлардаги ёлғиз бир сўқмоқ.
Кўзларини нигорон тикиб,
Инсонга йўл бўлмоқчи бу чоқ.
Инсон эса ўтар наридан,
Янги довон, қир ошар инсон.
Ўзгалар юрмаган тоғ йўлларидан
Қояларга тирмашар инсон.
Қалбини тарк этмайин умид,
Кутмоқликдан сўқмоқ толмайди.
Ўйларидан кетмайин умид,
Изларидан шўхлик қолмайди.
Вужудини яйратган балки
Инсон келар деган далдалармиди?
Девона бўлмаса севинчдан қалқиб,
Сохта умид билан алданармиди?..
МЕНИ ИЗЛАБ
Оппоқ қор остида мудрайди борлиқ,
Дала йўли билан қайтаман уйга.
Шу дилбар тиниқлик, шу беғуборлик
Юракни ундайди қўшиққа, куйга.
Кимлардир ўтибди мендан олдинроқ,
Қишлоқ қизчалари, болалари ё?
Ўнгу сўлларга қор сингари оппоқ
Тиниқ хисларини сочишиб гўё.
Кўксига кулгудан қўнғироқ илиб,
Кумуш жаранг бериб борлиқ устида,
Ёшлигим гўё мен сари интилиб
Боғларни уйғотмиш қиш уйқусидан.
Кулиб борарканман, шу излар бўйлаб,
Кўзимга ёшариб кўринди олам.
Кўкаламзор анҳор бўйларин ўйлаб,
Ўша соҳилларда кездим хаёлан.
Чангини кўтариб ўша йўлларнинг
Асов болалигим елни қуволган.
Ўчмас муҳри бўлиб олов йилларнинг
Шу боғ кўчаларда изларим қолган.
Нега у чоғларни унутмоқ қийин,
Нега шўхлик бу дам юрак ҳамроҳи?
Турли хаёлларга бордиму, кейин
Бунинг боисини англадим охир:
Менинг шўхлигимни, кулгимни излаб,
Эслаб жўшқинлигим – шалолалигим,
Кумуш сўқмоқ бўйлаб қолдириб излаб
Йўқлаб келган экан ўт болалигим.
ЛОЛА
Кишиларга элтмоқ учун ёриб ер тагин,
Нурга олиб чиқди ол кулгусини.
Бу тонг ёлғиз ўзи, билар эртага
Чаманнинг кулгуга кўмилгусини.
Шу умид қизиллик қўшар рангига,
Олов вужудидан қирмиз қўр томар.
Майин тебранади ел оҳангига,
Шу эзгу ўй билан ширин ўртанар.
* * *
Юлдуз билан юлдуз имлашди кўкда,
Балки сени кўрди ва мени.
Юлдуз юрагига шўхликлар тўкди
Одамларнинг гавжум замини.
Заминда ошиқдир одамга одам,
Одам умид билан боқар оламга.
Балки шунинг учун юлдуз дамодам
