скачать книгу бесплатно
Ёниб куйлар булбул – гул интизори,
Нечоғлик ярашиб умр боғига.
Булбул ҳам интизор инсон қатори
Ниманингдир яшнаб-очилмоғига.
Бу бизнинг қўшиқдир ўзи аслида,
Инсон юрагининг ўтли армони.
Қайтаради холос наврўз фаслида
Ҳар булбул навога кўмиб дунёни.
Рости, бу қўшиқни инсон тўқиган,
Ҳайрат қўшиғидир комил, безавол.
Булбул бу мактабда фақат ўқиган,
Устозга тақлидгўй бир шогирд мисол.
Орзуманд инсоннинг пок кўкси аро
Гулга айланажак саҳроларнинг ҳам
Жўжа булбуллари қанот қоқароқ
Аён куйламоқда шавқ ила кўркам.
Инсоннинг бағрида орзу чамани
Турфа қўшиқлардан ободдир ажаб.
Унда булбулларнинг шўх анжумани
Бу порлоқ қўшиққа дебочадай гап.
Йўқса, кашфиёт деб суюнамиз чин
Нечун биз дил-дилдан ҳайратга тўлиб,
Гоҳ ўз қўшиғимиз, ишқимиз аслин
Булбулнинг тилидан таржима қилиб?!
* * *
Бахши Қуёш яшар осмон элида,
Ёруғ қўшиқлари кўпдир дилида.
Шу кўклам субҳида битта қўшиғи
Бизга етиб келди булбул тилида.
* * *
Ишқ туғилди қалбда қай ҳайрли вақт,
Ундан қанча яхшиликлар кўрамиз.
Ишқ ватани қалбни, одамлар, не бахт
Бизлар кўксимизда олиб юрамиз.
Қалбнинг чеккасида ишқ-ла ёнма-ён
Риёга ногаҳон уя қурамиз.
Ва шу юракни ҳам минг афсус, омон
Бизлар кўксимизда олиб юрамиз.
ЎН САККИЗ ЁШЛИЛАР ҲАЁТГА КИРАР
I
Замин теппасида олтин жом ила
Офтобимиз бизга пешвоз турипти.
Ёруғ бир шодликка офтоб ҳомила,
Чўққилар учига зар югурипти.
Қуёш шаробидан тўлиқ пиёла —
Биз дунё бахтига алёр айтамиз.
Ўн саккиз ёшлилар, сизга ҳавола
Букун тўқиётган оташ байтимиз.
Кун нури етмаган гўша қолмасин,
Олам тилагида нур зарурати.
Осмон баландидан ҳеч йўқолмасин,
Суюк офтобимиз – бахтнинг сурати…
Замин тепасида олтин жом ила
Офтобимиз бизга рўбарў турар.
Қасамёдлар қилиб қуёш номи-ла
Ўн саккиз ёшлилар ҳаётга кирар.
II
Не-не сулув қизлар етади бўйга,
Бургуткўз йигитлар битар ишқий хат.
Муҳаббат илк дафъа толдирар ўйга,
Қиз қалбига кирар илк бор муҳаббат —
Кеча жимлигини янгратган “ёр-ёр”
Қайси бир юракда армондай ёнар.
Қайси бир юракда, ҳа беихтиёр
Ширин хаёл, ёруғ ҳасрат уйғонар.
Ўзига бахт тилаш худбинлик эмас,
Ахир, барча йўллар – саодат сари.
Яшамоқ тилайдир даврон ёшлари,
Шу башарнинг умум бахти билан маст.
Бошидан не савдо кечмаган дунё
Дарди йўқ ёшликдан дардин яширар.
Қалбига минг турфа орзулари жо —
Ўн саккиз ёшлилар ҳаётга кирар.
III
Бағрига қон шимган бу қадим тупроқ
Кўп кўрган авлодлар силсиласини.
Севганимиз сайин асраймиз кўпроқ
Гуллар нафасини, булбул сасини.
Она севгисидан, она пойидан
Муқаддас шу хилқат бизникидир, рост,
Қайдан қабоҳатлар, разиллик қайдан,
Ахир, онадан-ку эзгулик мерос.
Оқ ният оналар жаллод туғмайди.
Улар тилагида – толеи башар,
Севинчлари еру кўкка сиғмайди.
Кўкламги оламга иқбол тилашар.
Тонгда соқий қуёш осмон тўридан
Гуллар косасига шароб тўлдирар.
Ўн саккиз минг олам меросхўридай
Ўн саккиз ёшлилар ҳаётга кирар.
IV
Сеҳрларга буркаб инсон ҳаётин
Олтин хаёллардай юлдузлар ёнур.
Парвозлар олдидан тин олмоқда, тин
Лочинлар бешиги – дашти Байконур.
Гагарин изи бор шу олис чўлда,
Шундан бошланади ажаб афсона.
Олис сафар сари муборак йўлда
Бу бир остонадир, қутлуғ остона.
Сирга ўраб тунги осмон тусини,
Тирик шу юлдузлар титрамоқда жим.
Бу кун яна битта энг янгисини
Юлдузлар сонига қўшгил, мунажжим.
Тонг билан Ер янги фазогирини
Ўзга сайёралар сари учирар.
Бошдан ўргангали осмон сирини,
Ўн саккиз ёшлилар ҳаётга кирар.
* * *
Ташриф буюради дилга шу туйғу,
Ва гоҳ-гоҳ шу нарса бўлади такрор:
Тунлар кечса ҳамки ўйчан, беуйқу,
Шеър сирин топгунча ҳали анча бор.
Ахир, биринчи бор учрашув сари
Талпинган юракка недир ифода?
Ёр ҳусни пок шеърдан эмас-ку нари,
Шеър учун мавзулар озми дунёда?
Баланд юлдузларнинг нозли ёнишин
Ўтлиғ ғазал таъриф этмаса магар,
Ел ва япроқларнинг иноқ хонишин
Бағрига олмаса бир куй жилвагар,
Ошиқ қалб кашф этиб севмоқ бахтини,
Сўнгра ўз кашфидан бўлолмаса шод,
Бўлак бир ҳис билан куйлай деб уни,
Ўйлаб топармиди Шеърни одамзод?
Мен учун шундайдир, мен учун шундай,
Шеър айта бошлайман энди, наздимда.
О, ҳали уфқимда ёнмаган кундай,
Барча умидларим ўшал назмимда.
Қалам йўндим яхши тилаклар билан,
Қоғозга эзгулик муҳр этилсин то,
То бўлган гаплар ва эртаклар билан
Умримга шоирлик этилсин адо.
Токи кўнгил чиркдан фориғбол бўлсин,
То умр шеър билан топсин эътибор.
Ахир, юксакларда шеър бўлгулик чин
Ёруғ юлдузларнинг шуълалари бор.
НАВРЎЗ ЭРТАСИ
Мўъжиза кўп бу муҳит аро,
Мўъжизанинг онаси – Қуёш.
Тоғ ортидан одми, беоро
Ёруғ юз-ла кўтаради бош.
Оқибатин билмай, афтидан,
Қуёш билан ўйнашур шабнам.
Мангуликнинг олов кафтида
Лаҳза янглиғ эриб кетур нам.
Бинафшалар уйқудан турган,
Майсаларда ҳали излар йўқ.
Чечак излаб елиб-югурган
Паривашлар ва шўх қизлар йўқ.
Кун олдидан бир дебоча бу —
Муқаддима достон олдидан.
Менга бир шеър тиламоқ орзу
Кўклам тонгин тоза қалбидан.
Пок-покиза бағри наврўзнинг
Саслар билан аста тўлмоқда.
Ҳали шеърга кирмаган сўзнинг
Соф жаранги эшитилмоқда.
ОНАМГА АЙТГАН ШЕЪРИМ
Манзилларга турфа элтади йўллар,
Йўллар мукофоти – қутлуғ манзилгоҳ.
Яна… яна давом этади йўллар,
Йўллар қидирамиз ҳар биримиз, оҳ.
Бу кун шу тириклик менинг манзилим,
Шу ҳаёт, шу зиё менга жонажон.
