banner banner banner
Ирон ф?ндыр
Ирон ф?ндыр
Оценить:
Рейтинг: 0

Полная версия:

Ирон ф?ндыр

скачать книгу бесплатно

Ирон ф?ндыр
Коста Леванович Хетагуров

Коста Хетагуров считается основоположником литературного осетинского языка. В 1899 году он выпустил поэтический сборник «Осетинская лира», в котором, среди прочего, были впервые опубликованы стихи для детей на осетинском языке.

Хет?гкаты Леуаны фырт Къоста

ИРОН Ф?НДЫР

Ныстуан

Ныббар мын, к?д-иу д?м м? зар?г,
К?у?гау ф?к?са, мыййаг, —
К?й з?рд? н? агуры хъар?г,
Уый зар?д й?хи ф?ндиаг!..

?з дзылл?й? къадд?р куы дарин,
Куы бафидин искуы м? х?с,
У?д афт? ?нкъард?й н? зарин,
Н? хъуысид м? к?уын хъ?л?с…

Сагъ?с

М? удылх?ц?г
?н? ?нцой уа,
М? мады з?н?г
М? мардыл к?уа!

Куыд з?хм?дзыд д?н,
Куыд фыдуаг х?ссын, —
М? фыд?н фырт?н
Ц?уылн? б?ззын?

Хъ?уб?ст?й – хъоды,
?мгартим? – сырд,
Ныхасы – гоби, —
Н? м? хауы дзырд.

М? зонд, м? ф?ндыл
Н? л?ууы к?ст?р,
К?ст?р м? ф?дыл
Н? ц?уы х?стм?.

Б?сты с?рв?лтау
Н? к?лы м? туг;
Х?ссын, къ?л?тау,
Цагъайраджы дуг!..

Ныфс

Тызм?г?й м?м ма к?с,
М? фыды з?ронд,
Д? з?рд?м? ма х?сс
М? з?рд?йы конд!

Й? фыды ф?ндиаг
К?м в?ййы фырт д?р? —
Л?ппуй? р?диаг
Н? в?ййы ?вз?р!

Д? номыл, д? кадыл
Н? барын м?хи, —
Ныууадз м? м? адыл, —
Ф?ндон хорз к?м и?!.

?з топп?й н? хъазын,
?з бар?г н? д?н;
?хсаргард ?сласын
М? бон н?у м?н?н…

Ф?худ?нт мыл хъалт?,
Ды се 'мбал н? д?!
М? гутон, м? галт? —
М?н?н д?р ц?тт?!

М? гутон, м? галт? —
М? ф?ндыр, м? зонд;
М? кад?г, м? зар?г —
М? цард хоры конд.

Н? дзылл?йы з?рд? —
М? хуымг?нды хай;
Н? б?сты сагъ?ст? —
М? ф?ззыгон най…

Дзаг хор?й м? хордон,
Б?ркадджын м? з?хх,
Х?дтулг? м? у?рдон,
М? ф?ндаг у?р?х…

М?гуыр?й мын ма т?рс,
М? фыды з?ронд, —
Д? з?рд?м? ма х?сс
М? з?рд?йы конд!..

Гъ?й, джиди!

Бир? ф?лм?н тынт? з?рд? ныв?нды, —
Бар ма йын радт!..
Бир? цыд?рт? м?гуыры ф?ф?нды
Иу?й-иу хатт.

– Гъ?й, джиди, – афт? ф?з?гъы й?хиц?н, —
Искуы ?зд?р
Ад?мы фарн?й куы ск?нин м?хиц?н
Кад ?м? с?р!

Тарфд?р м? з?рд? й?хим? куы х?ссид
Иск?й зынад,
Дунейы х?рзт?й хуызд?р м?м куы к?сид
Уарзондзинад!..

Азар!

?з д? зарынм? куы хъусын,
У?д хъ?лдз?гд?р?й ф?кусын,
О, м? хуры хай, —
Азар-ма, чызгай!..

Мах бар нал ?сты н? с?рт?…
Азар, цалынм? д? з?рд?
Не ссау фырм?ст?й,
Ад?мы м?т?й!..

Ад?м?н з?хх у с? дар?г…
Азар!.. Рак? мыл-иу хъар?г, —
«О, м? бон, – иу з?гъ, —
Байстой нын н? з?хх!..»

Нал д? бахъ?удз?н ныр рувын..
Азар!.. Сахуыр м? к? кувын!..
Ма ф?лидз т?ргай,
О, м?хурыхай!..

Фес?ф!

Фес?ф, фес?ф, цард,
Сау л?ппуим?,
Тагъд д?лдз?х ф?у
Ме 'намондим?! —

Калмау мын м? риу
Судзг? баууыддта
Маст – з?рд?хал?н,
Й? тых бас?тта!

Аф?лывта м?
Сау?рфыг р?сугъд…
О, м? худинаг,
О, м?гуыр м? уд!..

Дзырд Хуыцауы раз
Радта инн?м?н, —
Къух?й нал ласы
Ныр й? къухдар?н…

Гъей, чызгай, ц?м?н
Аф?лывтай м?н?!.
Ц?й, д? Хуыцау дын
У?д т?рхонг?н?г!..

Даргъ х?ххон зым?г,
Уалдзыгон бонау,
Ныр ?рымысын.
?з, фынфен?гау…

К?д к?р?дзийы
Фаг н? р?вдыдтам?
К?д к?р?дзий?н
Фаг н? ф?дзырдтам

Уарзон ных?ст?,
Цард ?нхъ?л?джы?!..
Гъей, цы хъал уыдд?н
Уыцы р?ст?джы!..

Ныр д?у чи х?ссы,
Уый й? л?джыхъ?д
Мем? бавзар?д,
К?д хуызд?р у, у?д!

Йе – й? топп?й хъазт,
Йе – й? б?хыл бадт,
Йе – й? к?сгон кафт,
Йе – й? ц?гъдг? зард!.

Д?у сырх дарий?
Хорз ?сф?лыста!
Д?у сызгъ?рин рон
Нар?г балв?ста!..

Риуы 'гън?джыт?
Хъазынц стъалытау…
У?д д? х?рдг?хыуд,
У?д д? алы 'гъдау!…

Фес?ф, фес?ф, цард,
Сау л?ппуим?,
Тагъд д?лдз?х ф?у
Ме 'намондим?!